អ្វីដែលអ្នកគួរតែដឹងអំពីអាបធ្មប់
អ្វីដែលអ្នកគួរតែដឹងអំពីអាបធ្មប់
អាបធ្មប់បច្ចុប្បន្ននេះគឺពិបាកឲ្យអត្ថន័យណាស់។ នេះគឺដោយសារអ្នកដែលប្រកបមុខវិជ្ជានេះគឺខុសប្លែកពីគ្នាយ៉ាងខ្លាំង។ ពួកគេមិនទទួលស្គាល់អ្នកណាជាសំខាន់បំផុតឬក៏លទ្ធិណាឬសៀវភៅបរិសុទ្ធណា ដើម្បីបង្រួបបង្រួមជំនឿរបស់គេនោះទេ។ គេក៏ខុសគ្នាខាងទំនៀមទំលាប់ ការរៀបចំ ក្បួនរីត៍ និងយោបល់អំពីព្រះណាដែលគេគួរគោរព។ អ្នកនិពន្ធម្នាក់បានសរសេរថា៖ «ពិភពអាថ៌កំបាំងវិទ្យាផ្ដល់ឲ្យមនុស្សនូវ‹ទីផ្សារសេរី›មួយសំរាប់ការប្រៀបមើលគំនិតផ្សេងៗ»។ អ្នកនិពន្ធម្នាក់ទៀតនិយាយថា៖ «ពាហិរជនសម័យថ្មីភាគច្រើនមិនព្រមយល់ស្របគំនិតគ្នាសឹងតែលើអ្វីទាំងអស់»។
ចំពោះមនុស្សជាច្រើន ការនិយាយប្រឆាំងគ្នាមិនជាបញ្ហាទេ។ សៀវភៅណែនាំមួយសំរាប់អ្នកដែលប្រាថ្នាចង់ធ្វើជាគ្រូអាបធ្មប់ចែងថា «នៅពេលអ្នកប្រទះពត៌មានដែលមើលទៅដូចជានិយាយប្រឆាំងគ្នា ចូរពិចារណាពត៌មាននេះហើយធ្វើការសម្រេចថាអ្នកនឹងតាមមួយណា។ ចូរស្ដាប់អព្ភន្តរញាណរបស់អ្នក។ បើនិយាយម្យ៉ាងវិញទៀត ចូរមានចិត្តសេរីចុះក្នុងការជ្រើសរើសរវាងក្បួនរីត៍ និងសៀវភៅក្បួនរីត៍ដែលបានត្រូវបោះពុម្ពមក ដើម្បីសម្រេចថាមួយណាឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ថានោះគឺត្រឹមត្រូវ»។
ចំពោះអស់អ្នកដែលយល់ពីខ្លឹមសារនៃសេចក្ដីពិត នោះការនិយាយប្រឆាំងគ្នាបែបនេះគឺជាបញ្ហាមួយ។ សេចក្ដីពិតគឺជាហេតុការណ៍មួយ ហើយគឺជាអ្វីដែលពិតប្រាកដ។ អ្វីៗមិនទៅជាការពិត ដោយព្រោះតែមនុស្សម្នាក់ មានអារម្មណ៍ឬសង្ឃឹម ឬក៏មានជំនឿថានោះគឺជាពិតនោះទេ។ ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលមួយពួកគ្រូពេទ្យធ្លាប់ជឿថា ពួកគេអាចព្យាបាលរោគរលាកសួត ដោយការកាត់មាន់រស់ជាពីរហើយដាក់លើទ្រូងអ្នកជម្ងឺ។ គ្មានការសង្ស័យទេថា អ្នកជម្ងឺជាច្រើនជឿជាក់ថាវិធីព្យាបាលបែបនេះនឹងធ្វើឲ្យគេបានជាឡើងវិញ។ ក៏ប៉ុន្តែ ជំនឿនិងសេចក្ដីសង្ឃឹមរបស់គេមិនសមស្របនឹងហេតុការណ៍ពិតដែលថា វិធីព្យាបាលបែបនេះមិនអាចបំបាត់នូវរោគរលាកសួតទេ។ មនុស្សមិនអាចបង្កើតសេចក្ដីពិតទេ គេត្រូវតែខិតខំយល់សេចក្ដីពិតទៅវិញ។
ព្រះគម្ពីរអះអាងថាមានសេចក្ដីពិតអំពីរឿងខាងវិញ្ញាណ។ ពេលព្រះយេស៊ូគ្រីស្ទគង់នៅលើផែនដី ទ្រង់បានមានបន្ទូលទៅកាន់ព្រះវរបិតារបស់ទ្រង់ថា៖ «ឯសេចក្ដីពិត គឺជាព្រះបន្ទូលរបស់ទ្រង់»។ (យ៉ូហាន ១៧:១៧) សាវ័កប៉ុលបានសរសេរថា៖ «គ្រប់ទាំងបទគម្ពីរ គឺជាព្រះទ្រង់បានបញ្ចេញព្រះវិញ្ញាណបណ្ដាលឲ្យតែងទេ»។ (ធីម៉ូថេទី២ ៣:១៦) មនុស្សជាច្រើនដែលប្រកបមុខវិជ្ជាអាបធ្មប់មិនយល់ស្របនឹងរឿងនេះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេស្វះស្វែងរកការជំរុញចិត្តនិងការណែនាំក្នុងរឿងប្រពៃណី សាសនាបុរាណ សូម្បីតែក្នុងរឿងវិទ្យាសាស្ត្រប្រឌិត។ តើមិនមែនជាការសមហេតុសមផលទេឬ ដែលយ៉ាងហោចណាស់យើងពិចារណាមើលអ្វីដែលព្រះគម្ពីរចែងមកនោះ? យ៉ាងណាមិញ ព្រះគម្ពីរត្រូវទទួលស្គាល់ស្ទើរតែទូទាំងសកលលោកទាំងមូលជាសៀវភៅដ៏បរិសុទ្ធមួយ។ ព្រះគម្ពីរក៏ជាឯកសារសាសនាមួយដ៏ចាស់បំផុតដែលមានមកដល់ឥឡូវនេះ។ ព្រះគម្ពីរបានត្រូវសរសេរក្នុងរយៈពេល១.៦០០ឆ្នាំ ក៏ប៉ុន្តែការបង្រៀនក្នុងគម្ពីរនោះគឺទៀងទាត់ណាស់។ សូមឲ្យយើងប្រៀបមើលការបង្រៀនក្នុងព្រះគម្ពីរជាមួយនឹងជំនឿធម្មតាខ្លះៗ ដែលឥឡូវត្រូវកាន់ដោយអ្នកគាំទ្រអាបធ្មប់វិជ្ជា។
តើអ្នកណារស់នៅក្នុងវិស័យវិញ្ញាណ?
សំនួរបឋមមួយក្នុងការស្វែងយល់អ្វីខាងវិញ្ញាណគឺជា តើអ្នកណារស់នៅក្នុងវិស័យវិញ្ញាណ? ទោះបីគ្រូអាបធ្មប់ភាគច្រើននៅសម័យនេះកាន់តាមជំនឿមួយដែលមានមូលដ្ឋានទៅលើធម្មជាតិនិងព្រះជាច្រើនអង្គក៏ដោយ គ្រូអាបធ្មប់ខ្លះថ្វាយបង្គំទេពធីតាដ៏ធំមួយអង្គជាព្រះមាតា ដែលត្រូវគោរពចំពោះតួនាទីបីយ៉ាង ជាស្ត្រីក្រមុំ ជាមាតា និងជាស្ត្រីវ័យចាស់ នេះជាតំណាងដំណាក់កាលនៃជីវិត។ គូស្នេហ៍របស់នាងគឺជាព្រះមួយដែលមានស្នែង។ គ្រូអាបធ្មប់ឯទៀតថ្វាយបង្គំព្រះពីរអង្គគឺទេពតាមួយនិងទេពធីតាមួយ។ អ្នកនិពន្ធម្នាក់និយាយថា៖ «ទេពធីតានិងទេពតានោះត្រូវសម្គាល់ជាការលេចមុខនៃភាពញីនិងឈ្មោលក្នុងធម្មជាតិ។ ហើយនិមួយៗមានលក្ខណៈពិសេសដែលរួមគ្នាបង្កើតជីវិត»។ ប្រភពពត៌មានមួយទៀតសរសេរថា៖ «ការសម្រេចមួយដ៏សំខាន់បំផុតក្នុងអាបធ្មប់វិជ្ជា គឺដែលអ្នកជ្រើសរើសព្រះណា(ទេពតា ឬទេពធីតា)អ្នកនឹងទាក់ទងជាមួយ . . . មុខវិជ្ជានេះឲ្យអ្នកមានសេរីភាពជ្រើសរើស ហើយគោរពព្រះតាមចិត្តរបស់អ្នក»។
ព្រះគម្ពីរមិនគាំទ្រគំនិតណាមួយអ៊ីចឹងសោះ។ ព្រះយេស៊ូគ្រីស្ទបានទុកកិច្ចបំរើទាំងមូលរបស់ទ្រង់ សំរាប់ការបង្រៀនអ្នកដទៃអំពីព្រះយេហូវ៉ាជា«ព្រះពិតតែ១»។ (យ៉ូហាន ១៧:៣) ព្រះគម្ពីរចែងថា៖ «ដ្បិតព្រះយេហូវ៉ាទ្រង់ជាធំ ក៏គួរសរសើរណាស់ ហើយគួរស្ញែងខ្លាចលើសជាងអស់ទាំងព្រះ ពីព្រោះអស់ទាំងព្រះនៃសាសន៍ដទៃ សុទ្ធតែជារូបទទេ»។—របាក្សត្រទី១ ១៦:២៥, ២៦
ចុះយ៉ាងណាវិញចំពោះអារក្ស? វចនានុក្រម វិបស្ថឺ ណែន្ត ញូវ កូលីជិត ឲ្យអត្ថន័យអាបធ្មប់ថា៖ «ការទាក់ទងអារក្ស»។ ការរកគ្រូអាបធ្មប់ម្នាក់សព្វថ្ងៃនេះដែលមានឯកភាពនឹងអត្ថន័យនេះគឺពិបាកណាស់ ពីព្រោះពួកគេជាច្រើនមិនទទួលស្គាល់ថាមានអារក្សសាតាំងទេ។ ស្ត្រីក្មេងម្នាក់ ដែលកាសែត អែរីស ថែម្ស បានពណ៌នាជា«គ្រូអាបធ្មប់ថ្នាក់ខ្ពស់ម្នាក់ ហើយជាអ្នកដឹកនាំក្រុមគ្រូអាបធ្មប់មួយដ៏សំខាន់បំផុតនៅប្រទេសអៀកឡង់» បានវែកញែកថា៖ «ជំនឿទៅលើអារក្សបង្ហាញពីការទទួលស្គាល់គ្រីស្ទសាសនា . . . [អារក្ស]មិនអាចរស់នៅក្នុងសកលលោកមួយដែលគ្មានព្រះបានឡើយ»។
ព្រះគម្ពីរបញ្ជាក់ពីការមាននៅនៃអារក្ស ហើយក៏ចោទថាវាជាដើមហេតុនៃការរងទុក្ខវេទនា និងការច្របូកច្របល់ជាច្រើននៅលើផែនដី។ (វិវរណៈ ១២:១២) ព្រះយេស៊ូមិនគ្រាន់តែបានបង្រៀនថាមានអារក្ស ក៏ប៉ុន្តែបានបង្ហាញថាមនុស្សម្នាក់អាចធ្វើតាមបំណងរបស់អារក្សដោយមិនដឹងខ្លួន។ ជាឧទាហរណ៍ អ្នកដឹកនាំសាសនានៅសតវត្សទីមួយដែលជឿជាក់ទៅលើភាពសុចរិតរបស់ខ្លួននោះ គេបានទាមទារប្រកាសថាពួកគេជាកូនរបស់ព្រះ ហើយគេក៏ជឿថាពួកគេកំពុងតែប្រព្រឹត្តតាមព្រះហឫទ័យរបស់ព្រះ។ ដោយព្រះយេស៊ូអាចយោគយល់អ្វីដែលនៅក្នុងចិត្តរបស់គេ នោះទ្រង់ជ្រាបថាគឺមិនមែនអ៊ីចឹងទេ។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលទៅគេយ៉ាងត្រង់ៗថា៖ «អ្នករាល់គ្នាមានអារក្សសាតាំងជាឪពុក ហើយអ្នករាល់គ្នាចូលចិត្តធ្វើតាមតណ្ហា ដែលគាប់ចិត្តដល់ឪពុករបស់អ្នក»។ (យ៉ូហាន ៨:៤៤) ម្យ៉ាងវិញទៀត វិវរណៈ ជាសៀវភៅមួយក្នុងព្រះគម្ពីរនោះ ប្រាប់ថាអារក្សកំពុងតែ«នាំលោកីយទាំងមូលឲ្យវង្វេងចេញ»។—វិវរណៈ ១២:៩
តើមន្តអាគមខ្លះគឺល្អឬ?
ពិតមែន មន្តអាគមតែងតែបានជាប់ទាក់ទងនឹងអាថ៌កំបាំងវិទ្យា។ * មនុស្សជាច្រើននៅសម័យបុរាណនិងសម័យនេះ ជឿថា មន្តអាគមដែលគ្រូអាបធ្មប់ធ្វើនោះ គឺដើម្បីធ្វើបាបអ្នកឯទៀត។ គ្រូអាបធ្មប់ត្រូវគេជឿថាមានសមត្ថភាពធ្វើឲ្យឈឺចាប់យ៉ាងខ្លាំង ឬសូម្បីតែអាចធ្វើឲ្យស្លាប់តាមរយៈមន្តអាគមរបស់គេទៀតផង។ ពីបុរាណ គ្រូអាបធ្មប់ត្រូវបន្ទោសសំរាប់គ្រោះថ្នាក់ច្រើនឥតគណនា ដូចជាជម្ងឺ សេចក្ដីស្លាប់ និងការមិនកើតផលដាំដុះ។
គ្រូអាបធ្មប់សព្វថ្ងៃ បដិសេធយ៉ាងខ្លាំងនូវចំណោទទាំងនេះ។ ទោះបីគេទទួលស្គាល់ថា យូរៗម្ដងមានគ្រូអាបធ្មប់ដ៏អាក្រក់មួយ ដែលរកធ្វើអំពើអាក្រក់ក៏ដោយ នោះគ្រូអាបធ្មប់មួយភាគធំប្រកាន់ថា មន្តអាគមរបស់គេត្រូវប្រើដើម្បីជួយមិនមែនដើម្បីធ្វើបាបទេ។ សាសនាវិកាបង្រៀនថា ឥទ្ធិពលនៃមន្តអាគមនឹងវិលត្រឡប់មកមួយជាបីដល់អ្នកដែលធ្វើមន្តអាគមនោះ ហើយក៏បង្រៀនថានេះជាគ្រឿងការពារដែលបង្អាក់មិនឲ្យគេដាក់អំពើបានទេ។ ឧទាហរណ៍ខ្លះពីអ្វីដែលគេហៅជាមន្តអាគមល្អ គឺជាមន្តអាគមដើម្បីការពារខ្លួន មន្តអាគមបណ្ដេញឥទ្ធិពលអាក្រក់ពីផ្ទះរបស់ខ្លួនដែលជាសំណល់ពីអ្នកដែលនៅមុន មន្តអាគមធ្វើឲ្យមនុស្សស្រឡាញ់អ្នក មន្តអាគមព្យាបាលនិងបង្កឲ្យមានសុខភាពល្អ មន្តអាគមបង្ការមិនឲ្យបាត់បង់ការងារធ្វើ ហើយមន្តអាគមធ្វើឲ្យបានទទួលលុយ។ ដោយមានអំណាចច្រើនបែបច្រើនយ៉ាងដូចខាងលើនេះ ដែលទាក់ទងជាមួយមន្តអាគមអាបធ្មប់ គឺមិនគួរភ្ញាក់ផ្អើលទេដែលមន្តអាគមអាបធ្មប់ត្រូវគេនិយម។
ក៏ប៉ុន្តែ ព្រះគម្ពីរមិនបញ្ជាក់ភាពខុសគ្នាណារវាងមន្តអាគមល្អនិងមន្តអាគមអាក្រក់ទេ។ ក្នុងក្រិត្យវិន័យដែលត្រូវប្រទានឲ្យលោកម៉ូសេ នោះព្រះបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់នូវទស្សនៈរបស់ទ្រង់។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ «មិនត្រូវប្រព្រឹត្តមន្តអាគម»។ (លេវីវិន័យ ១៩:២៦, ភាសាខ្មែរសម្រាយ) យើងក៏អានថា៖ «ក្នុងចំណោមអ្នករាល់គ្នា មិនត្រូវអោយនរណាម្នាក់ . . . ប្រព្រឹត្តមន្តអាគមឬអំពើអាបធ្មប់ ធ្វើអំពើ ហើយក៏មិនត្រូវអោយនរណាម្នាក់ទៅរកគ្រូអន្ទងខ្មោច»។—ចោទិយកថា ១៨:១០, ១១, ភាសាខ្មែរសម្រាយ
ហេតុអ្វីបានជាព្រះបានមានបន្ទូលដូច្នេះ? គឺមិនដោយសារទ្រង់មានព្រះទ័យចង់បង្អត់យើង មិនឲ្យមានអ្វីមួយដែលមានអត្ថប្រយោជន៍ទេ។ ព្រះយេហូវ៉ាបានប្រទានច្បាប់នេះដល់រាស្ត្ររបស់ទ្រង់ ពីព្រោះទ្រង់ស្រឡាញ់គេ ហើយទ្រង់គ្មានព្រះទ័យឲ្យគេទៅជាពិបាកដោយការភិតភ័យនិងអបីយជំនឿ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់អញ្ជើញអ្នកបំរើរបស់ទ្រង់ ឲ្យទូលទ្រង់ដើម្បីទទួលអ្វីដែលគេត្រូវការ។ ទ្រង់គឺជាអ្នកប្រទាននូវ«គ្រប់អំណោយដ៏ល្អវិសេស និងអ្វីៗទាំងប៉ុន្មានដ៏គ្រប់លក្ខណៈ»។ (យ៉ាកុប ១:១៧, ភាសាខ្មែរសម្រាយ) សាវ័កយ៉ូហានបានធានាអ្នកជឿគ្នីគ្នាថា៖ «ហើយទោះបើយើងសូមអ្វីពីទ្រង់ក៏ដោយ គង់តែនឹងបានសម្រេច ពីព្រោះយើងកាន់តាមបញ្ញត្តទ្រង់ ហើយក៏ប្រព្រឹត្តការដែលគាប់ព្រះហឫទ័យដល់ទ្រង់ដែរ»។—យ៉ូហានទី១ ៣:២២
ចុះយ៉ាងណាវិញចំពោះវិញ្ញាណអាក្រក់?
គ្រូអាបធ្មប់ជាច្រើន យល់ស្របនឹងព្រះគម្ពីរចំពោះរឿងនេះ គឺការមានវិញ្ញាណអាក្រក់។ ក្នុងឯកសារមួយ អ្នកគាំទ្រអំពើអាបធ្មប់បានព្រមានថា៖ «បិសាចគឺមាន។ ពួកគេនៅក្នុងពិភពដ៏មើលមិនឃើញដែលស្រដៀងនឹងពិភពរបស់យើង ជាសត្តនិករដែលមានជីវិតរស់រាន . . . ពាក្យដូចជាប្រែត ‹វិញ្ញាណអាក្រក់› និង‹បិសាច›គឺពិតត្រឹមត្រូវ។ ពួកគេគឺខ្លាំងមែន . . . ប្រភេទដ៏ពូកែបំផុត . . . មានសមត្ថភាពចូលក្នុងពិភពយើង (បើសិនជាមនុស្សម្នាក់ជួយបើកទ្វារមួយសំរាប់គេ) . . . ពួកគេអាចចូលក្នុងរូបកាយរបស់អ្នក . . . សូម្បីតែកាន់កាប់មួយកំរិតទៅលើអ្នក។ ត្រូវហើយ នេះគឺដូចគ្នានឹងរឿងបុរាណអំពីបិសាចដែលបានចូលក្នុងខ្លួន»។
នៅសម័យព្រះគម្ពីរ បិសាចបានចូលក្នុងខ្លួនមនុស្ស ហើយធ្វើទុក្ខដល់មនុស្សតាមវិធីជាច្រើន។ អ្នកខ្លះដែលត្រូវបិសាចចូលនិយាយមិនបាន ខ្លះទៅជាខ្វាក់ ខ្លះឆ្កួត ហើយខ្លះទៀតបានមានកម្លាំងអធិធម្មជាតិ។ (ម៉ាថាយ ៩:៣២; ១២:២២; ១៧:១៥, ១៨; ម៉ាកុស ៥:២-៥; លូកា ៨:២៩; ៩:៤២; ១១:១៤; កិច្ចការ ១៩:១៦) ជួនកាលការរងទុក្ខលំបាកនេះត្រូវបានបង្កើន ពេលបិសាចជាច្រើនបានចូលតែម្ដង។ (លូកា ៨:២, ៣០) ដូច្នេះ ប្រាកដជាមានហេតុល្អ ដែលព្រះយេហូវ៉ាព្រមានមនុស្សឲ្យជៀសវាងអំពើអាបធ្មប់ និងអាថ៌កំបាំងវិទ្យាផ្សេងៗ។
សាសនាដែលមានសេចក្ដីពិតជាមូលដ្ឋាន
មនុស្សជាច្រើនត្រូវទាញចូលទៅដល់អាបធ្មប់ ពីព្រោះដូចជាសាសនាគោរពធម្មជាតិដែលអត់គ្រោះថ្នាក់ និងមិនអាចធ្វើទុក្ខទេ។ ក្នុងសហគមន៍ខ្លះ នោះត្រូវគេទទួលស្គាល់និងយល់ព្រម។ វាមិនត្រូវគេខ្លាចទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាច្រើនតែត្រូវគេរាប់ជាមិនសំខាន់។ ក្នុងបរិយាការមួយដែលប្រកបដោយការប្រណីនឹងសាសនាផ្សេងៗ ដែលនាំឲ្យមនុស្សទទួលជឿតាម សូម្បីតែសាសនាប្លែកៗក៏ដោយ នោះអាបធ្មប់បានទទួលការគោរពច្រើនគួរសម។
ពិតមែន ពិភពសាសនាបានទៅដូចជាទីផ្សារមួយ ដែលមនុស្សអាចទៅជ្រើសរើសយ៉ាងសេរីនូវសាសនាមួយ ដែលសមស្របនឹងសេចក្ដីត្រូវការរបស់គេ មិនខុសពីរបៀបដែលមនុស្សម្នាក់ទៅជ្រើសរើសទិញស្បែកជើងមួយគូនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ព្រះយេស៊ូបានមានបន្ទូលអំពីការជ្រើសរើសពីរ។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ «ចូរឲ្យចូលតាមទ្វារចង្អៀត ដ្បិតទ្វារដែលនាំទៅឯសេចក្ដីហិនវិនាស នោះធំ ហើយទូលាយផង ក៏មានមនុស្សជាច្រើនដែលចូលតាមទ្វារនោះ តែឯទ្វារដែលនាំទៅឯជីវិត នោះតូច ហើយចង្អៀតវិញ ក៏មានមនុស្សតិចណាស់ដែលរកផ្លូវនោះឃើញ»។ (ម៉ាថាយ ៧:១៣, ១៤) ពិតមែន យើងមានសេរីភាពជ្រើសរើសផ្លូវដែលយើងចង់ដើរតាមនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយព្រោះសុខុមាលភាពដ៏អស់កល្បរបស់យើងត្រូវជាប់ជំពាក់ នោះការជ្រើសរើសគឺសំខាន់ណាស់។ ដើម្បីទទួលការបំភ្លឺគំនិតខាងវិញ្ញាណ នោះយើងត្រូវតាមរកផ្លូវខាងសេចក្ដីពិត គឺជាផ្លូវដែលអាចរកឃើញតែក្នុងព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ ដែលជាព្រះគម្ពីរ។
[កំណត់សម្គាល់]
^ សូមមើលទស្សនាវដ្ដីភ្ញាក់រឭក! ថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣ទំព័រ២៦ ចំណងជើងថា «តើការធ្វើមន្តអាគមមានគ្រោះថ្នាក់ទេ?» (ជាភាសាអង់គ្លេស)។
[រូបភាពនៅទំព័រ៥]
សព្វថ្ងៃនេះ មនុស្សជាច្រើនរាប់អំពើអាបធ្មប់ជាសាសនាធម្មជាតិមួយដែលមិនអាចធ្វើទុក្ខទេ
[រូបភាពនៅទំព័រ៦]
មន្តអាគមតែងតែបានជាប់ទាក់ទងជាមួយនឹងអាថ៌កំបាំងវិទ្យា
តើពួកអ្នកដែលប្រកបអំពើអាបធ្មប់ កំពុងតែបំពេញបំណងអារក្សដោយមិនដឹងខ្លួនឬ?
[រូបភាពនៅទំព័រ៧]
ព្រះគម្ពីរបើកសម្ដែងផ្លូវខាងសេចក្ដីពិត