ហេតុអ្វីក៏មានការពុករលួយច្រើនម្ល៉េះ?
ហេតុអ្វីក៏មានការពុករលួយច្រើនម្ល៉េះ?
«កុំឲ្យស៊ីសំណូកឲ្យសោះដ្បិតសំណូកតែងដឹកនាំមនុស្សភ្លឺឲ្យទៅជាខ្វាក់ ហើយក៏បង្ខូចពាក្យរបស់មនុស្សសុចរិតផង»។—និក្ខមនំ ២៣:៨
បីពាន់ប្រាំរយឆ្នាំមុននេះ ក្រិត្យវិន័យលោកម៉ូសេបានផ្ដន្ទាទោសការស៊ីសំណូក។ ក្នុងកំឡុងប៉ុន្មានសតវត្សតាំងតែពីពេលនោះមក ច្បាប់តយុទ្ធនឹងការស៊ីសំណូកបានចំរើនឡើងកាន់តែច្រើន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ការធ្វើច្បាប់មិនបានជោគជ័យក្នុងការកាត់បន្ថយការពុករលួយឡើយ។ សំណូករាប់លានចេញចូលពីដៃមនុស្សជារៀងរាល់ថ្ងៃហើយមនុស្សរាប់រយកោដិនាក់ រងទុក្ខវេទនាជាលទ្ធផល។
ការពុករលួយបានរីកសាយនិងជឿនលឿនដល់ម្ល៉េះបានជាវាគំរាមកំហែងបង្ខូចខ្ទេចខ្ទីនូវរបៀបរៀបចំនៃសង្គមមនុស្ស។ នៅប្រទេសខ្លះ គ្មានអ្វីអាចសម្រេចបានឡើយទាល់តែមានការសូកសំណូក។ ការសូកជូនសំណូកដល់មនុស្សម្នាក់ដែលទទួលបន្ទុកអាចឲ្យមនុស្សម្នាក់មានសមត្ថភាពប្រឡងជាប់ ទទួលសំបុត្របើកបររថយន្ត រកបានការងារធ្វើ ឬក៏ឈ្នះក្នុងរឿងក្ដី។ លោកអារនូ ម៉ូនថិប៊ូ ជាមេធាវីម្នាក់នៅទីក្រុងប៉ារីស គាត់បានមានប្រសាសន៍ទាំងសោកស្ដាយថា៖ «ការពុករលួយគឺដូចជាវត្ថុកខ្វក់ដ៏សន្ធឹកមួយដែលធ្វើឲ្យមនុស្សមានបារម្ភ»។
ការស៊ីសំណូកគឺមានជាពិសេសក្នុងពិភពពាណិជ្ជកម្ម។ ក្រុមហ៊ុនខ្លះលៃទុកមួយភាគបីពីចំណេញរបស់គេ ដើម្បីសូកឲ្យការិយាលេខានុការរដ្ឋាភិបាល។ យោងទៅតាមទស្សនាវដ្ដីប្រទេសអង់គ្លេសមួយឈ្មោះឌឺ អ៊ីខាណូមិស ថាក្នុង២៥រយកោដិដុល្លារដែលត្រូវចំណាយប្រចាំឆ្នាំក្នុងជំនួញអន្តរជាតិផ្នែកសាស្ដ្រាវុធអាចមានរហូតដល់១០ភាគរយដែលត្រូវប្រើដើម្បីជូនជាសំណូកដល់អ្នកដែលអាចជាអ្នកទិញ។ ដោយសារកំរិតការពុករលួយបានកើនឡើងយ៉ាងលឿន នោះលទ្ធផលបានទៅជាមហន្តរាយមួយ។ ក្នុងកំឡុងទសវត្សមុននេះ មូលធននិយមដោយ«មិត្ត» ជាទម្លាប់ពុករលួយផ្នែកពាណិជ្ជកម្មមួយដែលប្រកបដោយការនិយមដល់មនុស្សមួយចំនួនតិច ដែលអាចទទួលប្រយោជន៍ដោយសារមានស្គាល់គេនោះ ត្រូវបានបញ្ជាក់ថាបានបំផ្លិចបំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសខ្លះទាំងមូលតែម្ដង។
ជាលទ្ធផលដ៏ជៀសមិនរួចនោះ ពួកអ្នកដែលរងទុក្ខវេទនាខ្លាំងជាគេដោយសារការពុករលួយនិងការហិនហោចខាងសេដ្ឋកិច្ចដែលត្រូវបង្កបង្កើតឡើងនោះ គឺជាពួកអ្នកក្រីក្រដែលកម្រមានសមត្ថភាពសូកសំណូក។ ដូចជាទស្សនាវដ្ដីឌី អ៊ីខាណូមិសបានមានប្រសាសន៍យ៉ាងខ្លីហើយច្បាស់ថា៖ «ការពុករលួយគ្រាន់តែជាការជិះជាន់សង្កត់សង្កិនមួយប្រភេទ»។ តើការជិះជាន់បែបនេះអាចត្រូវឈ្នះទេឬ ឬក៏តើការពុករលួយគឺជាអ្វីដែលមិនអាចត្រូវជៀសវាងបាន? ដើម្បីឆ្លើយសំនួរនេះ មុនដំបូងយើងត្រូវតែសម្គាល់ដើមហេតុរបស់ការពុករលួយ។
តើអ្វីជាដើមហេតុនៃការពុករលួយ?
ហេតុអ្វីបានជាមនុស្សចង់ធ្វើអំពើពុករលួយជាជាងស្មោះត្រង់? ចំពោះមនុស្សខ្លះនេះប្រហែលជាផ្លូវស្រួលបំផុតឬក៏ផ្លូវតែមួយគត់ដើម្បីទទួលបានអ្វីគេចង់បាន។ ជួនកាលការសូកសំណូកអាចជាវិធីស្រួលមួយដែលឲ្យជៀសវាងការដាក់ទោស។ ដោយឃើញថាអ្នកនយោបាយ ប៉ូលិសនិងចៅក្រមមើលទៅដូចជាធ្វើមិនដឹងមិនឮនឹងការពុករលួយឬក៏រហូតដល់ធ្វើអំពើនោះខ្លួនឯង នោះមនុស្សជាច្រើនគ្រាន់តែធ្វើតម្រាប់តាមគេ។
ក្នុងកំឡុងពេលដែលការពុករលួយជឿនចំរើននោះ វាទៅជារឿងធម្មតារហូតដល់វាត្រូវទទួលស្គាល់ជាទិដ្ឋភាពធម្មតានៃជីវិត។ មនុស្សដែលទទួលប្រាក់ខែតិចពេកមានអារម្មណ៍ថាគេគ្មានផ្លូវផ្សេងទៀតទេ។ ពួកគេត្រូវតែទាមទារយកសំណូកបើសិនជាគេនឹងអាចរកស៊ីល្មម។ ម្ល៉ោះហើយពេលអ្នកដែលកំហែងយកសំណូកឬក៏សូកសំណូកដើម្បីទទួលប្រយោជន៍ដោយអយុត្ដិធម៌មិនត្រូវកាត់ទោស នោះមានមនុស្សចំនួនតិចណាស់ដែលសុខចិត្តតយុទ្ធនឹងការពុករលួយ។ ស្តេចសាឡូម៉ូនបានសង្កេតឃើញថា៖ «ចិត្តរបស់ពួកមនុស្សជាតិបានផ្ដាច់ទៅឲ្យប្រព្រឹត្តតាមអំពើអាក្រក់ជានិច្ចដោយព្រោះតែការធ្វើទោសចំពោះអំពើអាក្រក់មិនបានសម្រេចជាយ៉ាងឆាប់»។—សាស្ដា ៨:១១
កម្លាំងពីរយ៉ាងប្រៀបដូចជាកំពុងតែបំពក់ភ្លើងការពុករលួយនោះជាអត្តទត្ថភាពនិងសេចក្ដីលោភ។ ដោយសារអត្តទត្ថភាពនោះមនុស្សពុករលួយធ្វើព្រងើយចំពោះការរងទុក្ខលំបាកដែលការពុករលួយរបស់គេដាក់លើអ្នកឯទៀត ហើយគេថាការសូកសំណូកជាត្រឹមត្រូវដោយសារតែគេទទួលប្រយោជន៍។ អ្នកប្រកបការពុករលួយទៅជាកាន់តែពុករលួយពេលគេប្រមូលទ្រព្យសម្បត្ដិកាន់តែច្រើន។ ស្តេចសាឡូម៉ូនបានសង្កេតឃើញថា៖ «អ្នកណាដែលស្រឡាញ់ប្រាក់នោះនឹងមិនស្កប់ចិត្តដោយប្រាក់ប៉ុណ្ណោះទេឬអ្នកណាដែលចូលចិត្តនឹងទ្រព្យដ៏បរិបូរនោះក៏មិនស្កប់ចិត្តដោយផលចំរើនប៉ុណ្ណោះដែរ»។ (សាស្ដា ៥:១០) ពិតមែនសេចក្ដីលោភមានប្រយោជន៍ក្នុងការរកប្រាក់ក៏ប៉ុន្តែជារៀងរហូតសេចក្ដីលោភតែងតែធ្វើមិនដឹងមិនឮចំពោះការពុករលួយនិងអំពើខុសច្បាប់។
កត្ដាមួយទៀតដ៏គួរនឹកចាំគឺអំពីមុខនាទីរបស់អ្នកគ្រប់គ្រងលោកីយ៍នេះ ដែលជាអ្នកដែលព្រះគម្ពីរសម្គាល់ជាអារក្សសាតាំង។ (យ៉ូហានទី១ ៥:១៩; វិវរណៈ ១២:៩) សាតាំងមានសកម្មភាពច្រើនណាស់ក្នុងការធ្វើឲ្យមានការពុករលួយ។ គ្រឿងសំណូកធំបំផុតគឺជាសំណូកសាតាំងបានស្នើជូនព្រះយេស៊ូ។ ‹ខ្ញុំនឹងឲ្យអ្នកគ្រប់ទាំងនគររបស់លោកីយ៍បើសិនជាអ្នកក្រាបថ្វាយបង្គំខ្ញុំ›។—ម៉ាថាយ ៤:៨, ៩
ក៏ប៉ុន្តែព្រះយេស៊ូមិនអាចត្រូវធ្វើឲ្យពុករលួយទេហើយទ្រង់បានបង្រៀនអ្នកដើរតាមទ្រង់ឲ្យប្រព្រឹត្តដូចនេះដែរ។ តើការបង្រៀនរបស់ព្រះយេស៊ូអាចជាឧបករណ៍ ដែលមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការតយុទ្ធនឹងការពុករលួយសព្វថ្ងៃនេះទេ? អត្ថបទជាបន្ទាប់នឹងពិចារណាមើលសំនួរនេះ។