ចូរយកតម្រាប់តាមអ្នកបង្រៀនដ៏ឧត្តម
ចូរយកតម្រាប់តាមអ្នកបង្រៀនដ៏ឧត្តម
«ដូច្នេះ ចូរទៅបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យមានសិស្ស . . . ហើយបង្រៀន ឲ្យគេកាន់តាមគ្រប់ទាំងសេចក្ដី ដែលខ្ញុំបានបង្គាប់មកអ្នករាល់គ្នាផង»។—ម៉ាថាយ ២៨:១៩, ២០
១, ២. (ក) ក្នុងន័យម្យ៉ាង តើយើងគ្រប់គ្នាជាគ្រូបង្រៀនយ៉ាងដូចម្ដេច? (ខ) ស្តីអំពីការបង្រៀន តើពួកគ្រីស្ទានពិតមានភារកិច្ចដ៏ល្អឯកអ្វី?
តើអ្នកជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់ឬទេ? ក្នុងន័យម្យ៉ាង យើងទាំងអស់គ្នាជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់។ រៀងរាល់ដងដែលអ្នកប្រាប់ទិសដៅដល់អ្នកធ្វើដំណើរដែលវង្វេងផ្លូវ ឬបង្ហាញអ្នកធ្វើការជាមួយគ្នានូវរបៀបធ្វើកិច្ចការណាមួយ ឬក៏ពន្យល់ប្រាប់ក្មេងម្នាក់ឲ្យចេះចងខ្សែស្បែកជើង នោះអ្នកកំពុងតែបង្រៀនគេហើយ។ ការជួយមនុស្សតាមរបៀបនេះនាំឲ្យមានការស្កប់ចិត្តដែរ មែនទេ?
២ ពួកគ្រីស្ទានពិតមានភារកិច្ចដ៏ល្អឯកស្តីអំពីការបង្រៀន។ យើងបានត្រូវប្រគល់មុខងារឲ្យបំពេញ ពោលគឺ៖ «ចូរទៅបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យមានសិស្ស . . . ហើយបង្រៀន»។ (ម៉ាថាយ ២៨:១៩, ២០) សូម្បីតែនៅក្នុងក្រុមជំនុំ យើងក៏មានឱកាសបង្រៀនដែរ។ បុរសដែលមានសមត្ថភាពត្រូវបានរើសតាំងដើម្បីបំរើជា«គ្រូគង្វាល ហើយខ្លះជាគ្រូបង្រៀន» ដោយមានបំណងលើកទឹកចិត្តក្រុមជំនុំ។ (អេភេសូរ ៤:១១-១៣) ពួកស្ត្រីដែលមានគំនិតចាស់ទុំ ត្រូវ«ខំបង្រៀនសេចក្ដីត្រឹមត្រូវ»ដល់ស្ត្រីក្មេងៗក្នុងសកម្មភាពគ្រីស្ទានប្រចាំថ្ងៃដែរ។ (ទីតុស ២:៣-៥) យើងគ្រប់គ្នាបានត្រូវដាស់តឿនឲ្យលើកទឹកចិត្តអ្នកជឿគ្នីគ្នា ហើយយើងអាចធ្វើតាមការដាស់តឿននេះ ដោយប្រើព្រះគម្ពីរដើម្បីស្អាងចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក។ (ថែស្សាឡូនីចទី១ ៥:១១) យើងមានឯកសិទ្ធិដ៏ពិសេសណាស់ក្នុងការធ្វើជាគ្រូបង្រៀននៃព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ និងចែកប្រាប់នូវគោលការណ៍ខាងវិញ្ញាណដែលអាចមានផលប្រយោជន៍ជារៀងរហូត!
៣. ជាគ្រូបង្រៀន តើយើងអាចបង្កើននូវប្រសិទ្ធភាពរបស់យើងយ៉ាងដូចម្ដេច?
៣ ប៉ុន្តែ ជាគ្រូបង្រៀន តើយើងអាចបង្កើននូវប្រសិទ្ធភាពរបស់យើងយ៉ាងដូចម្ដេច? ជាបឋម គឺដោយយកតម្រាប់តាមព្រះយេស៊ូ ដែលជាអ្នកបង្រៀនដ៏ឧត្តម។ អ្នកខ្លះប្រហែលជាឆ្ងល់ថា៖ ‹ប៉ុន្តែ ព្រះយេស៊ូជាបុគ្គលគ្រប់ល័ក្ខណ៍ តើយើងអាចយកតម្រាប់តាមទ្រង់យ៉ាងដូចម្ដេចបាន?›។ ពិតហើយ យើងមិនអាចជាគ្រូបង្រៀនដ៏គ្រប់ល័ក្ខណ៍បានទេ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយើងមានសមត្ថភាពប៉ុនណាក៏ដោយ យើងក៏អាចខំអស់ពីសមត្ថភាពក្នុងការយកតម្រាប់តាមវិធីដែលព្រះយេស៊ូបានបង្រៀន។ យើងសូមពិគ្រោះនូវរបៀបដែលយើងអាចប្រើវិធីបង្រៀនបួនយ៉ាងរបស់ទ្រង់ គឺការប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ សំនួរដែលមានប្រសិទ្ធភាព ការវែកញែកដែលសមហេតុផល និងប្រើរឿងប្រៀបប្រដូចដែលត្រូវតាមកាលៈទេសៈ។
ចូរបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់
៤, ៥. (ក) ហេតុអ្វីក៏ពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ជាលក្ខណៈដ៏សំខាន់នៃសេចក្ដីពិតក្នុងព្រះគម្ពីរ? (ខ) ដើម្បីបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ ហេតុអ្វីក៏សំខាន់ដែលយើងយកចិត្តទុកដាក់នឹងពាក្យដែលយើងប្រើ?
៤ សេចក្ដីពិតបឋមក្នុងព្រះបន្ទូលគឺមិនស្មុគស្មាញទេ។ ព្រះយេស៊ូបានមានបន្ទូលអធិស្ឋានថា៖ «ទូលបង្គំសរសើរដល់ទ្រង់ ដោយព្រោះទ្រង់លាក់សេចក្ដីទាំងនេះនឹងពួកអ្នកប្រាជ្ញ ហើយនឹងពួកឈ្លាសវៃ តែបានសំដែងឲ្យពួកកូនក្មេងយល់វិញ»។ (ម៉ាថាយ ១១:២៥) ព្រះយេហូវ៉ាបានបើកសម្ដែងឲ្យមនុស្សដែលមានចិត្តរាបទាបនិងចិត្តស្មោះសជ្រាបដឹងនូវគោលបំណងរបស់ទ្រង់។ (កូរិនថូសទី១ ១:២៦-២៨) ដូច្នេះហើយ ពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់គឺជាលក្ខណៈដ៏សំខាន់នៃសេចក្ដីពិតក្នុងព្រះគម្ពីរ។
៥ ពេលដែលអ្នកនាំមុខការសិក្សាព្រះគម្ពីរតាមផ្ទះ ឬត្រឡប់ទៅជួបអ្នកចាប់អារម្មណ៍វិញ តើអ្នកអាចបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់យ៉ាងដូចម្ដេច? តើយើងបានរៀនអ្វីពីព្រះយេស៊ូដែលជាអ្នកបង្រៀនដ៏ឧត្តមនោះ? ព្រះយេស៊ូបានប្រើពាក្យដ៏ស្រួលយល់ដើម្បីប្រាកដថា មនុស្សអាចស្ដាប់យល់បានច្បាស់ ដ្បិតពួកគេជាច្រើន«ជាមនុស្សមិនសូវចេះជ្រៅជ្រះ»។ (កិច្ចការ ៤:១៣) ដូច្នេះ តម្រូវការដំបូងដើម្បីបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ គឺត្រូវប្រយ័ត្នប្រយែងនឹងពាក្យដែលយើងប្រើ។ យើងមិនចាំបាច់ប្រើពាក្យឬឃ្លាដ៏ជ្រៅៗ ដើម្បីធ្វើឲ្យអ្នកដទៃជឿលើសេចក្ដីពិតនៃបន្ទូលរបស់ព្រះឡើយ។ «សំនួនវោហារ»បែបនេះអាចធ្វើឲ្យអ្នកដទៃរវាតចិត្ត ជាពិសេសអស់អ្នកដែលឥតសូវចេះជ្រៅជ្រះ ឬពុំសូវមានសមត្ថភាពនោះ។ (កូរិនថូសទី១ ២:១, ២, ព្រះគម្ពីរភាសាខ្មែរសម្រាយ) គំរូរបស់ព្រះយេស៊ូបង្ហាញថា ការជ្រើសរើសពាក្យដ៏ស្រួលយល់មានប្រសិទ្ធភាពច្រើនបំផុត ក្នុងការនិយាយអំពីសេចក្ដីពិតនោះ។
៦. តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចជៀសវាងការផ្ដល់ពត៌មានច្រើនពេកដល់សិស្សព្រះគម្ពីរ?
៦ ដើម្បីបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ យើងក៏ត្រូវប្រយ័ត្នកុំបង្រៀនពត៌មានច្រើនពេកដល់សិស្សព្រះគម្ពីររបស់យើង។ ព្រះយេស៊ូទ្រង់យល់ដល់កំរិតសមត្ថភាពនៃពួកសិស្សរបស់ទ្រង់។ (យ៉ូហាន ១៦:១២) យើងក៏ត្រូវយល់ដល់កំរិតសមត្ថភាពរបស់សិស្សយើងដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ ពេលបង្រៀនសិស្សដោយប្រើសៀវភៅចំណេះដែលនាំទៅដល់ជីវិតអស់កល្បជានិច្ច យើងមិនចាំបាច់ពន្យល់នូវពត៌មានសព្វគ្រប់នោះទេ។ a ហើយយើងក៏មិនគួរបង្រៀនលឿនពេក ដូចជាចាត់ទុកការបង្រៀនពត៌មានឲ្យបានច្រើនគឺសំខាន់បំផុតនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ យកល្អយើងគួរគិតអំពីតម្រូវការរបស់សិស្ស និងសមត្ថភាពរបស់គាត់វិញ។ គោលដៅរបស់យើងគឺដើម្បីជួយសិស្ស ឲ្យក្លាយទៅជាសិស្សម្នាក់របស់ព្រះគ្រីស្ទ និងជាអ្នកថ្វាយបង្គំរបស់ព្រះយេហូវ៉ា។ យើងត្រូវចំណាយពេលវេលាដែលត្រូវការ ដើម្បីជួយសិស្សដែលចាប់អារម្មណ៍ ឲ្យយល់បានយ៉ាងច្បាស់នូវអ្វីដែលគាត់កំពុងតែរៀន។ ដូច្នេះហើយ សេចក្ដីពិតអាចជ្រួតជ្រាបចូលក្នុងចិត្ត ហើយជំរុញគាត់ឲ្យប្រព្រឹត្តតាមអ្វីដែលគាត់បានរៀន។—រ៉ូម ១២:២
៧. តើមានយោបល់អ្វីខ្លះ ដែលអាចជួយយើងបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ពេលថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងក្រុមជំនុំ?
៧ ពេលដែលយើងថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងក្រុមជំនុំ ជាពិសេសបើមានអ្នកថ្មីកំពុងតែស្ដាប់ តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចប្រើពាក្យដែលគេ«ស្ដាប់បាន»? (កូរិនថូសទី១ ១៤:៩) ចូរពិនិត្យនូវយោបល់បីយ៉ាងដែលមានប្រយោជន៍។ មុនដំបូង ចូរពន្យល់ពាក្យណាដែលអ្នកនឹងប្រើដែលពួកគេមិនស្គាល់។ ការយល់ដឹងអំពីព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ បាននាំឲ្យយើងរៀននូវពាក្យប្លែកៗ។ ប្រសិនបើយើងប្រើពាក្យដូចជា ‹អ្នកបំរើស្មោះត្រង់ដែលមានវិនិច្ឆ័យល្អ› «ចៀមឯទៀត» និង«បាប៊ីឡូនដ៏ធំ» យើងប្រហែលជាត្រូវពន្យល់ពួកគេដោយប្រើឃ្លាដ៏ស្រួលយល់ដែលធ្វើឲ្យអត្ថន័យបានយល់ច្បាស់។ ទីពីរ ចៀសវាងកុំប្រើពាក្យច្រើនពេកដែលឥតបានការ។ ការនិយាយច្រើនពេក ហើយបរិយាយយ៉ាងល្អិតល្អន់ ធ្វើឲ្យអ្នកស្ដាប់លែងមានការចាប់អារម្មណ៍វិញ។ ពាក្យសម្ដីរបស់យើងនឹងមានន័យច្បាស់លាស់ បើយើងកំចាត់ចោលពាក្យនិងឃ្លាដែលមិនចាំបាច់នោះ។ ទីបី កុំខំលើកឡើងនូវចំណុចច្រើនពេក។ ការស្រាវជ្រាវរបស់យើងប្រហែលជានាំឲ្យមានពត៌មានល្អិតល្អន់ជាច្រើនដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍។ ប៉ុន្តែយកល្អយើងគួររៀបចំពត៌មានដោយមានចំណុចសំខាន់ៗពីរបី ដោយប្រើតែពត៌មានដែលគាំទ្រចំណុចទាំងនោះ ហើយដែលអាចពន្យល់បានច្បាស់លាស់ក្នុងរយៈពេលកំណត់នោះ។
ការប្រើសំនួរតាមរបៀបដែលមានប្រសិទ្ធភាព
៨, ៩. តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចសួរសំនួរ ដែលត្រូវនឹងចំណាប់អារម្មណ៍របស់ម្ចាស់ផ្ទះណាមួយ? សូមឲ្យឧទាហរណ៍។
៨ ចូរនឹកចាំថាព្រះយេស៊ូពូកែប្រើសំនួរណាស់ ដើម្បីឲ្យពួកសិស្សរបស់ទ្រង់ប្រាប់ពីគំនិតរបស់ខ្លួន និងដាស់សតិព្រមទាំងអប់រំគំនិតរបស់ពួកគេ។ ដោយប្រើសំនួរ នោះព្រះយេស៊ូបានមានអានុភាពលើចិត្តគំនិតរបស់ពួកគេដោយមិនបង្ខំពួកគេឡើយ។ (ម៉ាថាយ ១៦:១៣, ១៥; យ៉ូហាន ១១:២៦) តើយើងអាចប្រើសំនួរតាមរបៀបដែលមានប្រសិទ្ធភាពដូចព្រះយេស៊ូយ៉ាងដូចម្ដេច?
៩ ពេលដែលផ្សព្វផ្សាយពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយ នោះយើងអាចប្រើសំនួរដើម្បីធ្វើឲ្យពួកគេចាប់អារម្មណ៍ ដោយរៀបចំផ្លូវឲ្យយើងនិយាយអំពីព្រះរាជាណាចក្ររបស់ព្រះ។ តើយើងអាចជ្រើសរើសសំនួរ ដែលជាទីចាប់អារម្មណ៍សំរាប់ម្ចាស់ផ្ទះនោះតាមរបៀបណា? ចូរចេះសង្កេត។ ពេលដើរឆ្ពោះទៅផ្ទះណាមួយ ចូរពិនិត្យមើលនូវបរិវេណផ្ទះ។ តើមានគ្រឿងប្រដាប់ក្មេងលេងនៅមុខផ្ទះ ដែលបង្ហាញថាមានកូនចៅក្នុងគ្រួសារនេះឬទេ? បើមានមែន យើងអាចសួរសំនួរថា៖ ‹តើអ្នកដែលឆ្ងល់ថា ពិភពលោកនឹងមានស្ថានភាពយ៉ាងណាពេលកូនរបស់អ្នកធំឡើងទេ›?។ (ទំនុកដំកើង ៣៧:១០, ១១) តើមានសោច្រើននៅលើទ្វារ ឬមានប្រព័ន្ធការពារបែបអេឡិចត្រូនិចឬទេ? យើងអាចសួរថា៖ ‹តើអ្នកគិតថានឹងមានពេលណាមួយ ដែលយើងគ្រប់គ្នាមានសុវត្ថិភាពក្នុងផ្ទះនិងនៅតាមផ្លូវឬទេ?›។ (មីកា ៤:៣, ៤) តើមានច្រកដែលបង្ហាញថាមានកៅអីសំរាប់អ្នកពិការជិះចេញចូលឬទេ? យើងអាចសួរថា៖ ‹តើនឹងមានគ្រាមួយដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាមានសុខភាពល្អឬទេ?›។ (អេសាយ ៣៣:២៤) យោបល់ជាច្រើនអាចរកឃើញក្នុងកូនសៀភៅរបៀបចាប់ផ្ដើមនិងបន្តការពិគ្រោះគ្នាអំពីព្រះគម្ពីរ។ b
១០. តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចប្រើសំនួរ ដើម្បី«ដងឡើង»នូវគំនិតនិងអារម្មណ៍របស់សិស្សព្រះគម្ពីរ? ប៉ុន្តែ តើយើងគួរចងចាំទុកអ្វី?
១០ តើយើងអាចប្រើសំនួរតាមរបៀបដែលមានប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងណា ពេលនាំមុខបង្រៀនសិស្សព្រះគម្ពីរ? យើងមិនអាចស្គាល់ចិត្តមនុស្សដូចព្រះយេស៊ូនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ការប្រើសំនួរដែលចេះគិតពិចារណានិងដោយប៉ិនប្រសប់ នឹងជួយយើងឲ្យ«ដងឡើង»នូវគំនិតនិងអារម្មណ៍នៃចិត្តរបស់សិស្សនោះ។ (សុភាសិត ២០:៥) ជាឧទាហរណ៍ ឧបមាថាយើងកំពុងតែសិក្សាក្នុងសៀវភៅចំណេះ ក្នុងជំពូក«ហេតុដែលការរស់នៅតាមផ្លូវរបស់ព្រះនាំឲ្យមានសុភមង្គល»។ ជំពូកនេះពិគ្រោះនូវទស្សនៈរបស់ព្រះចំពោះរឿងភាពឥតទៀងត្រង់ អំពើសហាយស្មន់ និងរឿងផ្សេងៗទៀតជាដើម។ សិស្សនេះប្រហែលឆ្លើយសំនួរបានត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែ តើគាត់យល់ព្រមនឹងអ្វីដែលគាត់កំពុងតែរៀននោះទេ? យើងអាចសួរថា៖ ‹ចំពោះអ្នក តើទស្សនៈរបស់ព្រះយេហូវ៉ាចំពោះរឿងបែបនេះ គឺសមហេតុផលឬទេ?›។ ‹តើអ្នកអាចអនុវត្តតាមគោលការណ៍ទាំងនេះបានយ៉ាងដូចម្ដេច?›។ ប៉ុន្តែ ចូរកុំភ្លេចបង្ហាញការគោរព ចំពោះសិស្សនោះទាំងផ្ដល់ឲ្យកិត្ដិយសចំពោះគាត់។ យើងមិនចង់សួរសំនួរដែលធ្វើឲ្យសិស្សនោះអាម៉ាស់មុខនោះទេ។—សុភាសិត ១២:១៨
១១. តើតាមរបៀបណាដែលអ្នកថ្លែងសុន្ទរកថាសាធារណៈ អាចប្រើសំនួរតាមរបៀបដែលមានប្រសិទ្ធភាព?
១១ អ្នកថ្លែងសុន្ទរកថាសាធារណៈ ក៏អាចប្រើសំនួរតាមរបៀបដែលមានប្រសិទ្ធភាពដែរ។ សំនួរត្រិះរិះជាសំនួរម្យ៉ាងដែលពុំតម្រូវឲ្យអ្នកស្ដាប់ឆ្លើយដោយឮៗទេ តែសំនួរត្រិះរិះអាចជួយអ្នកស្ដាប់ឲ្យគិតនិងវែកញែកដែរ។ ម្ដងម្កាលព្រះយេស៊ូបានប្រើសំនួរបែបនេះ។ (ម៉ាថាយ ១១:៧-៩) ម្យ៉ាងទៀត ក្រោយពីនិយាយពាក្យផ្ដើម អ្នកថ្លែងសុន្ទរកថាអាចប្រើសំនួរដើម្បីបញ្ជាក់នូវចំណុចសំខាន់ៗដែលនឹងត្រូវពិគ្រោះ។ គាត់អាចនិយាយថា៖ «ក្នុងការពិគ្រោះរបស់យើងថ្ងៃនេះយើងនឹងពិនិត្យមើលចម្លើយចំពោះសំនួរដែលមានដូចតទៅនេះ . . . »។ រួចមក ក្នុងសេចក្ដីបញ្ចប់ គាត់អាចសួរសំដៅទៅសំនួរទាំងនេះ ដើម្បីមើលសាឡើងវិញនូវចំណុចសំខាន់ៗ។
១២. ចូរឲ្យឧទាហរណ៍ ដើម្បីបង្ហាញនូវរបៀបដែលអ្នកចាស់ទុំគ្រីស្ទាន អាចប្រើសំនួរដើម្បីជួយអ្នកជឿគ្នីគ្នាទទួលបានការសម្រាលទុក្ខពីបន្ទូលរបស់ព្រះ។
១២ ពួកអ្នកចាស់ទុំគ្រីស្ទានអាចប្រើសំនួរក្នុងកិច្ចការគង្វាលរបស់ខ្លួន ដើម្បីជួយ‹មនុស្សដែលបាក់ទឹកចិត្ត›ទទួលនូវការសម្រាលទុក្ខពីបន្ទូលរបស់ព្រះយេហូវ៉ា។ (ថែស្សាឡូនីចទី១ ៥:១៤) ជាឧទាហរណ៍ ដើម្បីជួយអ្នកដែលបាក់ទឹកចិត្ត អ្នកចាស់ទុំម្នាក់អាចលើកឡើងនូវទំនុកដំកើង ៣៤:១៨ ដែលចែងថា៖ «ព្រះយេហូវ៉ាទ្រង់គង់ជិតបង្កើយនឹងអស់អ្នកដែលមានចិត្តសង្រេង ហើយទ្រង់ជួយសង្គ្រោះដល់អស់អ្នក ដែលមានវិញ្ញាណទន់ទាប»។ ដើម្បីធ្វើឲ្យបុគ្គលដែលបាក់ទឹកចិត្តនេះដឹងប្រាកដថា សេចក្ដីនេះទាក់ទងនឹងគាត់ នោះអ្នកចាស់ទុំអាចសួរថា៖ ‹តើព្រះយេហូវ៉ាគង់នៅជិតអ្នកណា? តើនៅពេលខ្លះអ្នកមាន«ចិត្តសង្រេង»និងមាន«វិញ្ញាណទន់ទាប»ឬទេ?›។ បើព្រះយេហូវ៉ាគង់នៅជិតបុគ្គលបែបនេះដូចព្រះគម្ពីរចែងនោះ តើនេះមានន័យថាទ្រង់គង់នៅជិតអ្នកដែរ មែនទេ?›។ ការផ្ដល់ទំនុកចិត្តយ៉ាងជឿជាក់បែបនេះ អាចបង្កើនការលើកទឹកចិត្តអ្នកដែលមានចិត្តសោកសង្រេង។—អេសាយ ៥៧:១៥
ការវែកញែកដែលសមហេតុផល
១៣, ១៤. (ក) តើយើងអាចវែកញែកនឹងបុគ្គលម្នាក់យ៉ាងណា ពេលគាត់និយាយថាគាត់មិនជឿលើព្រះដែលគាត់ពុំអាចមើលឃើញនោះ? (ខ) ហេតុអ្វីក៏យើងមិនសង្ឃឹមថាមនុស្សគ្រប់គ្នានឹងជឿនោះ?
១៣ នៅក្នុងកិច្ចបំរើផ្សាយ យើងចង់មានអានុភាពដ៏ល្អលើចិត្តមនុស្ស ដោយប្រើការវែកញែកដែលត្រឹមត្រូវ និងដែលគួរជឿដែរ។ (កិច្ចការ ១៩:៨; ២៨:២៣, ២៤) តើនេះបានសេចក្ដីថា យើងត្រូវតែរៀនឲ្យចេះប្រើការវែកញែកដ៏ស្មុគស្មាញ ដើម្បីធ្វើឲ្យអ្នកដទៃជឿសេចក្ដីពិតអំពីបន្ទូលរបស់ព្រះឬទេ? មិនមែនដូច្នោះទេ! ការវែកញែកត្រឹមត្រូវមិនតម្រូវឲ្យស្មុគស្មាញនោះទេ។ ការវែកញែកដែលសមហេតុផល និងស្រួលយល់ តែងមានប្រសិទ្ធភាពជានិច្ច។ ចូរពិនិត្យមើលនូវឧទាហរណ៍មួយ។
១៤ តើយើងអាចតបឆ្លើយយ៉ាងណា បើបុគ្គលម្នាក់និយាយថាគាត់ឥតជឿលើព្រះដែលគាត់មើលពុំឃើញនោះ? យើងអាចវែកញែកលើច្បាប់ធម្មជាតិនៃបុព្វហេតុនិងលទ្ធផល។ ពេលដែលយើងសង្កេតមើលនូវលទ្ធផល នោះយើងយល់ព្រមថាមានបុព្វហេតុមែន។ យើងអាចនិយាយថា៖ ‹បើអ្នកនៅកន្លែងដាច់ស្រយាល ហើយបានឃើញផ្ទះដែលបានសាងសង់យ៉ាងល្អមួយ ដែលមានអាហារគ្រប់មុខក្នុងនោះ (លទ្ធផល) អ្នកច្បាស់ជានឹងយល់ព្រមថាបុគ្គលម្នាក់ (បុព្វហេតុ) បានសង់ផ្ទះនោះ និងបានដាក់ម្ហូបអាហារក្នុងនោះហើយ។ ដូច្នេះដែរ ពេលអ្នកឃើញការបង្កើតក្នុងធម្មជាតិ និងម្ហូបអាហារដ៏បរិបូរ (លទ្ធផល) នេះគឺសមហេតុផលដែលថាមានបុគ្គលម្នាក់ (បុព្វហេតុ)ជាអ្នកបង្កើតនោះ›។ ការវែកញែករបស់ព្រះគម្ពីរចែងយ៉ាងច្បាស់ថា៖ «ព្រោះគ្រប់ទាំងផ្ទះតែងមានគេធ្វើ តែឯអ្នកដែលបានធ្វើគ្រប់របស់ទាំងអស់ នោះគឺជាព្រះវិញ»។ (ហេព្រើរ ៣:៤) ប៉ុន្តែ ទោះជាមានការវែកញែកដ៏ល្អយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏មិនមែនមនុស្សគ្រប់គ្នាជឿនោះទេ។ ព្រះគម្ពីររំឭកយើងថាមានតែអស់អ្នកដែល‹សមទទួលជីវិតជារៀងរហូត› ដែលនឹងក្លាយទៅជាអ្នកជឿនោះ។—កិច្ចការ ១៣:៤៨; ថែស្សាឡូនីចទី២ ៣:២
១៥. តើការវែកញែកបែបណា ដែលយើងអាចប្រើដើម្បីបញ្ជាក់នូវគុណសម្បត្ដិនិងផ្លូវរបស់ព្រះយេហូវ៉ា? តើមានឧទាហរណ៍ពីរណាដែលបង្ហាញនូវរបៀបដែលយើងអាចវែកញែកបែបនេះ?
១៥ ក្នុងសេចក្ដីបង្រៀនរបស់យើង ទោះជាក្នុងកិច្ចបំរើផ្សាយឬក្នុងក្រុមជំនុំ យើងអាចប្រើការវែកញែកសមហេតុផល ដើម្បីបញ្ជាក់នូវគុណសម្បត្ដិនិងការប្រព្រឹត្តរបស់ព្រះយេហូវ៉ា។ ការវែកញែកដែលមានប្រសិទ្ធភាពច្រើន គឺការប្រើឃ្លាដែលថា‹ជាងអម្បាលម៉ានទៅទៀត› ដែលព្រះយេស៊ូបានប្រើយូរៗម្ដងនោះ។ (លូកា ១១:១៣; ១២:២៤) ការវែកញែកបែបនេះដែលមានមូលដ្ឋានលើការប្រៀបធៀប គឺធ្វើឲ្យពត៌មានផ្ដិតជាប់ក្នុងគំនិត។ ដើម្បីបង្ហាញនូវភាពមិនទំនងនៃលទ្ធិភ្លើងនរក យើងអាចនិយាយថា៖ ‹គ្មានឪពុកណាដែលពោរពេញទៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ នឹងធ្វើទារុណកម្មដល់កូនគាត់ ដោយយកដៃកូនដាក់លើភ្លើងទេ។ បើគ្រាន់តែគិតអំពីភ្លើងនរក ច្បាស់ជាទីស្អប់ខ្ពើមដល់ព្រះវរបិតាដែលពោរពេញទៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ជាងអម្បាលម៉ានទៅទៀត!›។ (យេរេមា ៧:៣១) ដើម្បីបង្រៀនថាព្រះយេហូវ៉ាយកព្រះទ័យទុកដាក់នឹងអ្នកបំរើម្នាក់ៗរបស់ទ្រង់ យើងអាចពោលថា៖ ‹បើព្រះយេហូវ៉ាស្គាល់ឈ្មោះផ្កាយមួយរយលានកោដិ តើទ្រង់នឹងយកព្រះទ័យទុកដាក់នឹងមនុស្សដែលស្រឡាញ់ទ្រង់ជាងអម្បាលម៉ានណាទៅទៀត ដែលទ្រង់បានទិញពួកគេដោយប្រើលោហិតដ៏មានតម្លៃរបស់រាជបុត្រាទ្រង់នោះ!›។ (អេសាយ ៤០:២៦; កិច្ចការ ២០:២៨) ការវែកញែកដែលមានឥទ្ធិពលបែបនេះ អាចជួយយើងមានអានុភាពលើចិត្តរបស់មនុស្ស។
រឿងប្រៀបប្រដូចដែលត្រូវតាមកាលៈទេសៈ
១៦. ហេតុអ្វីបានជារឿងប្រៀបប្រដូច សំខាន់ចំពោះការបង្រៀន?
១៦ រឿងប្រៀបប្រដូចដែលមានប្រសិទ្ធភាព គឺហាក់ដូចជាគ្រឿងទេសដែលធ្វើឲ្យការបង្រៀនរបស់យើង ប្រៀបដូចជាមានភាពឈ្ងុយឆ្ងាញ់គួរឲ្យចង់ស្ដាប់។ ហេតុអ្វីបានជារឿងប្រៀបប្រដូចមានតម្លៃម្ល៉េះក្នុងការបង្រៀន? អ្នកអប់រំម្នាក់បានកត់សម្គាល់ថា៖ «សមត្ថភាពគិតដោយមិនអាចគិតឃើញទិដ្ឋភាព ជាអ្វីដ៏ពិបាកបំផុតចំពោះមនុស្ស»។ រឿងប្រៀបប្រដូចធ្វើឲ្យរូបភាពផ្ដិតជាប់ក្នុងគំនិតយើង ជួយយើងឲ្យយល់បានច្បាស់លាស់នូវពត៌មានថ្មីៗ។ ព្រះយេស៊ូពូកែប្រើរឿងប្រៀបប្រដូចណាស់។ (ម៉ាកុស ៤:៣៣, ៣៤) យើងសូមពិនិត្យមើលនូវរបៀបដែលយើងអាចប្រើវិធីបង្រៀននេះ។
១៧. តើកត្ដាបួនអ្វីដែលធ្វើឲ្យរឿងប្រៀបប្រដូចមានប្រសិទ្ធភាព?
១៧ តើអ្វីដែលធ្វើឲ្យរឿងប្រៀបប្រដូចមានប្រសិទ្ធភាពម្ល៉េះ? មុនដំបូង រឿងប្រៀបប្រដូចនោះត្រូវស្រួលយល់ចំពោះពួកអ្នកស្ដាប់របស់យើង គឺដោយនិយាយពីកាលៈទេសៈដែលពួកអ្នកស្ដាប់របស់យើងស្គាល់។ យើងនឹកចាំថា ព្រះយេស៊ូប្រឌិតរឿងប្រៀបប្រដូចដែលផ្អែកលើជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកអ្នកស្ដាប់របស់ទ្រង់។ ទីពីរ រឿងប្រៀបប្រដូចគួរតែសមនឹងចំណុចដែលយើងកំពុងតែពន្យល់។ បើការប្រៀបធៀបមិនសមគ្នាទេ នោះគ្រាន់តែធ្វើឲ្យអ្នកស្ដាប់ពិបាកយល់តែប៉ុណ្ណោះ។ ទីបី រឿងប្រៀបប្រដូចមិនគួររួមបញ្ចូលពត៌មានច្រើនពេកឡើយ។ ចូរនឹកចាំថា ព្រះយេស៊ូបានប្រទាននូវពត៌មានចាំបាច់ ហើយមិនរួមបញ្ចូលពត៌មានដែលឥតចាំបាច់នោះទេ។ ទីបួន ពេលយើងប្រើរឿងប្រៀបប្រដូច យើងគួរយកចិត្តទុកដាក់ថាអត្ថន័យគឺច្បាស់លាស់។ បើមិនដូច្នេះទេ អ្នកខ្លះពុំអាចយល់ចំណុចសំខាន់ឡើយ។
១៨. តើយើងអាចប្រឌិតរឿងប្រៀបប្រដូចដែលត្រូវតាមកាលៈទេសៈយ៉ាងដូចម្ដេច?
១៨ តើយើងអាចប្រឌិតរឿងប្រៀបប្រដូចដែលត្រូវតាមកាលៈទេសៈយ៉ាងដូចម្ដេច? យើងមិនចាំបាច់ប្រឌិតរឿងវែង ដែលមានពត៌មានល្អិតល្អន់នោះទេ។ រឿងប្រៀបប្រដូចខ្លីមានប្រសិទ្ធភាពណាស់។ គ្រាន់តែខំគិតអំពីឧទាហរណ៍ដែលបញ្ជាក់ចំណុចដែលអ្នកកំពុងតែពិគ្រោះនោះ។ ឧបមាថាយើងកំពុងតែពិគ្រោះអំពីការអត់ឱនទោសរបស់ព្រះ ហើយយើងចង់ពន្យល់ចំណុចនៅកិច្ចការ ៣:១៩ ដែលចែងថាព្រះយេហូវ៉ា‹លុបចោល› ឬបំបាត់ចោលនូវកំហុសរបស់យើង។ នេះគឺជាការនិយាយប្រៀបធៀបទៅហើយ ប៉ុន្តែតើមានគំរូជាក់លាក់ណាដែលយើងអាចប្រើដើម្បីពន្យល់នូវចំណុចនេះទេ? យើងអាចប្រើជ័រលុប ឬក៏អេប៉ុង។ យើងអាចនិយាយថា៖ ‹ពេលព្រះយេហូវ៉ាអត់ឱនទោសឲ្យយើង នេះគឺហាក់ដូចជាទ្រង់យកអេប៉ុង (ឬជ័រលុប) មកលុបកំហុសនោះចេញ›។ ការប្រើរឿងប្រៀបប្រដូចបែបនេះគឺស្រួលយល់មែន។
១៩, ២០. (ក) តើយើងអាចរកបានរឿងប្រៀបប្រដូចដ៏ល្អៗពីណា? (ខ) តើមានឧទាហរណ៍ណាខ្លះស្តីអំពីរឿងប្រៀបប្រដូចដែលមានប្រសិទ្ធភាព ដែលបានបោះពុម្ពក្នុងប្រកាសនវត្ថុរបស់យើង? (សូមមើលប្រអប់)
១៩ តើយើងអាចរករឿងប្រៀបប្រដូចដែលត្រូវកាលៈទេសៈ ដែលជាឧទាហរណ៍ពិតក្នុងជីវិតពីកន្លែងណា? ចូររកឧទាហរណ៍ក្នុងជីវិតរបស់អ្នក ឬក្នុងបទពិសោធន៍និងខ្សែជីវិតនៃអ្នកជឿគ្នីគ្នា។ យើងអាចជ្រើសរើសរឿងប្រៀបប្រដូចពីប្រភពជាច្រើន ដែលរួមបញ្ចូលសត្វនិងវត្ថុដែលគ្មានជីវិត គ្រឿងប្រដាប់ប្រដាក្នុងផ្ទះ ឬព្រឹត្ដិការណ៍ថ្មីៗដែលគេដឹងទូទៅក្នុងសហគមន៍។ វិធីដ៏សំខាន់ដើម្បីស្វែងរករឿងប្រៀបប្រដូចគឺការចេះសង្កេត ដោយ‹ពិនិត្យមើលយ៉ាងប្រយ័ត្នប្រយែង›ក្នុងកាលៈទេសៈប្រចាំថ្ងៃនៅជុំវិញយើង។ (កិច្ចការ ១៧:២២, ២៣) ឯកសារណែនាំមួយអំពីការថ្លែងសុន្ទរកថាជាសាធារណៈ ពន្យល់ថា៖ «អ្នកថ្លែងសុន្ទរកថាដែលទស្សនាអំពីជីវិតមនុស្សនិងមុខរបរផ្សេងៗ ហើយនិយាយជាមួយមនុស្សគ្រប់ប្រភេទ រួចពិនិត្យពិច័យអ្វីផ្សេងៗ និងសួរសំនួរទាល់តែគាត់យល់ នឹងប្រមូលបានពត៌មានច្រើន ដែលនឹងជាផលប្រយោជន៍ចំពោះគាត់ពេលត្រូវការពត៌មាននោះ»។
២០ គឺមានប្រភពដ៏វិសេសមួយទៀតនៃរឿងប្រៀបប្រដូចដែលមានប្រសិទ្ធភាព គឺទស្សនាវដ្ដីប៉មយាម និងភ្ញាក់រឭក! និងប្រកាសនវត្ថុផ្សេងៗដែលបានផលិតដោយស្មរបន្ទាល់ព្រះយេហូវ៉ា។ អ្នកអាចរៀនបានច្រើនដោយសង្កេតនូវរបៀបដែលប្រកាសនវត្ថុទាំងនេះ ប្រើរឿងប្រៀបប្រដូចនោះ។ c ជាឧទាហរណ៍ ចូរមើលនូវរឿងប្រៀបប្រដូចដែលបានប្រើក្នុងសៀវភៅចំណេះ នៅជំពូកទី១៧ វគ្គទី១១។ គឺប្រៀបធៀបនូវបុគ្គលិកលក្ខណៈផ្សេងៗក្នុងក្រុមជំនុំ ទៅនឹងរថយន្តផ្សេង ដែលកំពុងតែធ្វើដំណើរនៅជិតអ្នក។ តើហេតុអ្វីក៏រឿងប្រៀបប្រដូចនេះមានប្រសិទ្ធភាពម្ល៉េះ? ចូរកត់សម្គាល់ថា រឿងប្រៀបប្រដូចនេះមានមូលដ្ឋានលើកាលៈទេសៈប្រចាំថ្ងៃ ហើយក៏ទាក់ទងនឹងចំណុចដែលកំពុងតែពិគ្រោះនោះ និងអត្ថន័យគឺច្បាស់មែន។ យើងអាចប្រើរឿងប្រៀបប្រដូចបែបនេះក្នុងពេលបង្រៀន ប្រហែលជាកែសម្រួលទៅតាមតម្រូវការនៃសិស្សព្រះគម្ពីរ ឬក៏សំរាប់ប្រើក្នុងសុន្ទរកថា។
២១. ជាគ្រូបង្រៀនដែលមានប្រសិទ្ធភាព តើនោះនាំឲ្យមានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ?
២១ ការធ្វើជាគ្រូបង្រៀនដែលមានប្រសិទ្ធភាពគឺមានប្រយោជន៍ច្រើនណាស់។ ពេលយើងបង្រៀន យើងចែកប្រាប់អ្នកដទៃ យើងប្រើធនធានរបស់យើងដើម្បីជួយពួកគេ។ ការឲ្យបែបនេះនាំឲ្យយើងមានសុភមង្គល ដ្បិតព្រះគម្ពីរចែងថា៖ «ដែលឲ្យ នោះបានពរជាជាងទទួល»។ (កិច្ចការ ២០:៣៥) ជាគ្រូបង្រៀននៃព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ នោះយើងមានសុភមង្គលព្រោះយើងដឹងថា យើងកំពុងតែឲ្យអ្វីដែលពិតជាមានតម្លៃ គឺជាសេចក្ដីពិតអំពីព្រះយេហូវ៉ា។ យើងក៏អាចមានការស្កប់ចិត្ត ដោយសារយើងដឹងថា យើងកំពុងតែយកតម្រាប់តាមព្រះយេស៊ូគ្រីស្ទ ជាអ្នកបង្រៀនដ៏ឧត្តម។
[កំណត់សម្គាល់]
a បានបោះពុម្ពដោយស្មរបន្ទាល់ព្រះយេហូវ៉ា។
b សូមមើលប្រធានថា «ពាក្យផ្ដើមសំរាប់ប្រើក្នុងកិច្ចផ្សាយបំរើ» នៅទំព័រ២ទៅទំព័រ៧ ដែលបានបោះពុម្ពដោយស្មរបន្ទាល់ព្រះយេហូវ៉ា។
c ដើម្បីរកឧទាហរណ៍នានា សូមមើល លិបិក្រមប្រកាសនវត្ថុប៉មយាម ក្រោមចំណងជើង«រឿងប្រៀបប្រដូច»—ដែលបានបោះពុម្ពដោយស្មរបន្ទាល់ព្រះយេហូវ៉ាក្នុងភាសាមួយចំនួន។
តើអ្នកនៅចាំឬទេ?
• តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចបង្រៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីដ៏ស្រួលយល់ ពេលដឹកនាំការសិក្សាព្រះគម្ពីរតាមផ្ទះ ពេលថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងក្រុមជំនុំ?
• ពេលផ្សព្វផ្សាយពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយ តើយើងអាចប្រើសំនួរតាមរបៀបដែលមានប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងដូចម្ដេច?
• តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចប្រើការវែកញែកដែលត្រឹមត្រូវ ដើម្បីបញ្ជាក់នូវគុណសម្បត្ដិនិងផ្លូវរបស់ព្រះយេហូវ៉ា?
• តើយើងអាចរកឃើញរឿងប្រៀបប្រដូចដែលត្រូវកាលៈទេសៈពីកន្លែងណា?
[សំណួរសម្រាប់អត្ថបទសិក្សា]
[ប្រអប់នៅទំព័រ១៨]
តើអ្នកចាំនូវរឿងប្រៀបប្រដូច ទាំងនេះឬទេ?
ជាបន្តបន្ទាប់នេះគឺជារឿងប្រៀបប្រដូចខ្លះៗដែលមានប្រសិទ្ធភាព។ អញ្ជើញមើលអត្ថបទដែលមានរឿងប្រៀបប្រដូចនេះនិងកត់សម្គាល់នូវរបៀបដែលរឿងប្រៀបប្រដូចនេះ បានជួយបញ្ជាក់ចំណុចដែលកំពុងតែពិគ្រោះនោះ។
• ដូចជាអ្នកលេងសៀកឬក៏គូកីឡារាំជិះស្គីលើទឹកកកនោះ អស់អ្នកដែលចង់ឲ្យចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍បានរឹងមាំ ក៏ត្រូវពឹងទាំងស្រុងទៅលើការមានគូដែលត្រូវគ្នាដែរ។—ទស្សនាវដ្ដីប៉មយាម ថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០០១ ទំព័រ ២៣
• ការថ្លែងប្រាប់គំនិតរបស់ខ្លួន អាចប្រៀបប្រដូចនឹងការបោះបាល់មួយ។ អ្នកអាចបោះបាល់យ៉ាងថ្នមៗអោយអ្នកចាប់ ឬក៏អ្នកអាចគប់វាមួយទំហឹងដៃដែលធ្វើឲ្យអ្នកចាប់មានរបួស។—សៀវភៅ ចំណេះដែលនាំទៅដល់ជីវិតអស់កល្បជានិច្ច ទំព័រ ១៤៤
• ការរៀនឲ្យចេះសម្ដែងសេចក្ដីស្រឡាញ់ ក៏ដូចគ្នានឹងការរៀនភាសាថ្មីមួយដែរ។—ទស្សនាវដ្ដីប៉មយាម ថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៩ ទំព័រ ២៨
• មន្តអាគមមានប្រយោជន៍ដល់ពួកបិសាច ដូចជានុយមានប្រយោជន៍ដល់ពួកព្រានព្រៃដូច្នោះដែរ: គឺវាទាក់ទាញសត្វទាំងឡាយ។—សៀវភៅ ចំណេះដែលនាំទៅដល់ជីវិតអស់កល្បជានិច្ច ទំព័រ ១១១
• របៀបដែលព្រះយេស៊ូមកសង្គ្រោះកូនចៅរបស់អ័ដាម អាចត្រូវប្រៀបប្រដូចនឹងសប្បុរសជនជាអ្នកមានម្នាក់ ដែលបានបង់លុយសងបំណុលរបស់រោងចក្រ មួយ(ដែលបានជាប់បំណុលដោយសារចៅហ្វាយរកស៊ីឥតស្មោះត្រង់) ហើយក៏បានបើករោងចក្រនេះម្ដងទៀត។ ជាលទ្ធផលនោះ និយោជិតជាច្រើននាក់ទទួលផលប្រយោជន៍ពីនោះ។—ទស្សនាវដ្ដីប៉មយាម ថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៩ ទំព័រ ២៦