ជំពូកទីប្រាំ
អប់រំបុត្រធីតារបស់អ្នកតាំងពីនៅជាទារក
១, ២. តើមាតាបិតាទាំងឡាយគួរពឹងពាក់អ្នកណាឲ្យជួយ ចំពោះការចិញ្ចឹមអប់រំបុត្រធីតារបស់គាត់?
ប្រមាណ៣.០០០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ មាតាបិតាដែលមានសេចក្ដីសោមនស្សបានលាន់មាត់ថា៖ «មើល! កូនចៅជាមរដកមកពីព្រះយេហូវ៉ា»។ (ទំនុកដំកើង ១២៧:៣) ប្រាកដហើយ អំណរក្នុងនាមជាមាតាបិតា គឺជារង្វាន់ដ៏មានតម្លៃពីព្រះ ហើយជារង្វាន់ដែលអ្នករៀបការភាគច្រើនអាចទទួលបាន។ ក៏ប៉ុន្តែ មិនយូរប៉ុន្មាន អស់អ្នកដែលមានបុត្រធីតាក៏ត្រូវតែដឹងថា ក្រៅពីអំណរ នោះភាពជាមាតាបិតាក៏នាំឲ្យមានភារកិច្ចនោះដែរ។
២ ជាពិសេសសព្វថ្ងៃនេះ ការចិញ្ចឹមអប់រំបុត្រធីតា គឺជាកិច្ចការមួយដ៏គួរឲ្យខ្លាច។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មាតាបិតាជាច្រើនបានសម្រេចការនេះដោយជោគជ័យ ហើយអ្នកតែងបទទំនុកដំកើងដែលព្រះបណ្ដាលឲ្យសរសេរមក នោះចង្អុលប្រាប់នូវមាគ៌ានេះដោយនិយាយថា៖ «បើគ្មានព្រះយេហូវ៉ាសង់ផ្ទះឡើង នោះពួកជាងដែលសង់ គេធ្វើការជាឥតប្រយោជន៍ទេ»។ (ទំនុកដំកើង ១២៧:១) បើកាលណាអ្នកធ្វើតាមការណែនាំរបស់ព្រះយេហូវ៉ាឲ្យបានយ៉ាងត្រឹមត្រូវ នោះអ្នកនឹងបានទៅជាមាតាបិតាដ៏ល្អប្រសើរមែន។ ព្រះគម្ពីរចែងថា៖ «ចូរទីពឹងដល់ព្រះយេហូវ៉ាឲ្យអស់អំពីចិត្ត កុំឲ្យពឹងផ្អែកលើយោបល់របស់ខ្លួនឡើយ»។ (សុភាសិត ៣:៥) តើអ្នកសុខចិត្តស្ដាប់តាមឱវាទរបស់ព្រះយេហូវ៉ាទេ កាលដែលអ្នកចាប់ប្រតិបត្ដិនូវភារកិច្ចក្នុងការចិញ្ចឹមអប់រំបុត្រធីតាដែលមានរយៈពេល២០ឆ្នាំនោះ?
ការទទួលយកទស្សនៈរបស់ព្រះគម្ពីរ
៣. តើបិតាទាំងឡាយមានភារកិច្ចអ្វី ចំពោះការចិញ្ចឹមអប់រំបុត្រធីតារបស់ខ្លួន?
៣ នៅក្នុងគ្រួសារជាច្រើនជុំវិញផែនដី នោះពួកបុរសចាត់ទុកការអប់រំបុត្រធីតារបស់ ខ្លួន ច្រើនតែជាកិច្ចការរបស់ស្ត្រី។ ពិតមែន បន្ទូលរបស់ព្រះចង្អុលប្រាប់ថា មុខនាទីរបស់បិតាគឺជាអ្នករកស៊ីចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ ប៉ុន្តែព្រះគម្ពីរក៏បានចែងដែរថា គាត់មានភារកិច្ចនៅក្នុងផ្ទះដែរ។ ព្រះគម្ពីរចែងថា៖ «ចូរត្រៀមការឯងនៅខាងក្រៅចុះ! ហើយរៀបចំសំរាប់ខ្លួន នៅឯវាលជាមុនសិន ទើបសង់ផ្ទះឯងឡើងជាក្រោយ»។ (សុភាសិត ២៤:២៧) តាមទស្សនៈរបស់ព្រះ នោះបិតានិងមាតាទាំងឡាយ គឺជាដៃគូគ្នាក្នុងការអប់រំបុត្រធីតារបស់ខ្លួន។—សុភាសិត ១:៨, ៩
៤. ហេតុអ្វីបានជាយើងមិនគួរមានទស្សនៈថា កូនប្រុសគឺវិសេសជាងកូនស្រីនោះ?
៤ តើអ្នកមានអារម្មណ៍បែបណា ចំពោះបុត្រធីតារបស់អ្នក? របាយការណ៍មួយសរសេរថា នៅក្នុងទ្វីបអាស៊ី«មាតាបិតាមិនសូវពេញចិត្តប៉ុន្មានទេ កាលដែលសំរាលកូនមកជាកូនស្រី»នោះ។ យោងទៅតាមរបាយការណ៍ នៅអាមេរិកឡាតាំង សូម្បីតែក្នុង«ក្រុមគ្រួសារដែលមានកំរិតអប់រំខ្ពស់» ក៏នៅតែមានការលំអៀងចំពោះកូនស្រីដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ ហេតុការណ៍ពិតគឺថា ក្មេងស្រីៗមិនមែនជាកូនដែលថោកទាបជាងនោះឡើយ។ លោកយ៉ាកុប ដែលជាបិតាដ៏ល្បីម្នាក់នៅសម័យបុរាណ បានរៀបរាប់ពីបុត្រធីតាទាំងអស់របស់លោក ដែលរួមបញ្ចូលកូនស្រីៗណាដែលបានកើតមកនៅគ្រានោះ ជា«កូន ដែលព្រះទ្រង់បានប្រទានមកខ្ញុំ»។ (លោកុប្បត្តិ ៣៣:១-៥; ៣៧:៣៥) ដូច្នេះហើយបានជាព្រះយេស៊ូប្រទានព្រះពរដល់«ក្មេងតូចៗ» (ទាំងប្រុសទាំងស្រី) ដែលគេនាំមកឯទ្រង់នោះ។ (ម៉ាថាយ ១៩:១៣-១៥) យើងអាចដឹងប្រាកដក្នុងចិត្តថា ទ្រង់បានសម្ដែងឲ្យឃើញនូវទស្សនៈរបស់ព្រះយេហូវ៉ាមែន។—ចោទិយកថា ១៦:១៤
៥. តើការពិចារណាមើលអ្វី ដែលគួរមានឥទ្ធិពលលើសេចក្ដីសម្រេចរបស់គូស្វាមីភរិយា ស្តីអំពីចំនួនសមាជិកក្នុងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេនោះ?
៥ តើសហគមន៍របស់អ្នកតម្រូវឲ្យស្ត្រីម្នាក់មានកូនច្រើនឬទេ? ជាការត្រឹមត្រូវហើយ ដែលស្វាមីភរិយាមានបុត្រធីតាប៉ុន្មាននាក់ នោះគឺជាសេចក្ដីសម្រេចផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ។ ចុះយ៉ាងណាវិញ បើមាតាបិតាឥតមានធនធានខាងម្ហូបអាហារ សំលៀកបំពាក់ និងការរៀនសូត្រសំរាប់បុត្រធីតាជាច្រើននាក់នោះ? ប្រាកដណាស់ គូស្វាមីភរិយាគួរពិចារណាមើលអំពីរឿងនេះ ពេលដែលសម្រេចចង់បានចំនួនសមាជិកប៉ុន្មាននាក់ក្នុងក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្លួននោះ។ គូស្វាមីភរិយាខ្លះដែលមិនអាចផ្គត់ផ្គង់ បុត្រធីតាទាំងអស់របស់ខ្លួន ក៏ប្រគល់ឲ្យសាច់ញាតិនូវភារកិច្ចចិញ្ចឹមបុត្រធីតាខ្លះៗរបស់ពួកគេ។ តើការធ្វើដូច្នេះជាអ្វីដ៏ល្អឬទេ? មិនមែនទេ! ហើយនេះមិនធ្វើឲ្យមាតាបិតាលែងមានកាតព្វកិច្ចចំពោះបុត្រធីតារបស់ខ្លួននោះឡើយ។ ព្រះគម្ពីរចែងថា៖ «បើមានអ្នកណា ដែលមិនផ្គត់ផ្គង់ឲ្យពួកញាតិសន្ដានខ្លួន គឺឲ្យពួកអ្នកផ្ទះខ្លួនជាដើម អ្នកនោះឈ្មោះថាបានបោះបង់ចោលសេចក្ដីជំនឿហើយ»។ (ធីម៉ូថេទី១ ៥:៨) គូស្វាមីភរិយាដែលចេះទទួលខុសត្រូវខំប្រឹងគ្រោងទុកនូវចំនួនសមាជិកក្នុង‹គ្រួសារ›របស់ខ្លួន ដើម្បីឲ្យពួកគាត់អាច‹ចិញ្ចឹមអស់អ្នកដែលជាញាតិសន្ដានរបស់ខ្លួន›។ តើពួកគាត់អាចប្រើវិធីកុំឲ្យមានកូន ដើម្បីនឹងសម្រេចការនេះបានទេ? រឿងនេះក៏ជាសេចក្ដីសម្រេចផ្ទាល់ខ្លួនដែរ ហើយបើគូស្វាមីភរិយាសម្រេចធ្វើតាមដំណើរនេះ នោះការប្រើវិធីកុំឲ្យមានកូន ក៏ជារឿងផ្ទាល់ខ្លួនដែរ។ «ដ្បិតគ្រប់គ្នាត្រូវទទួលបន្ទុកជារបស់ផងខ្លួន»។ (កាឡាទី ៦:៥) ក៏ប៉ុន្តែ វិធីកុំឲ្យមានកូន ដែលទាក់ទងនឹងការពន្លូតកូនបែបណាមួយ គឺប្រឆាំងនឹងគោលការណ៍ព្រះគម្ពីរហើយ។ ព្រះយេហូវ៉ាជា«ប្រភពនៃជីវិត»។ (ទំនុកដំកើង ៣៦:៩, ព.ថ.) ដូច្នេះ ការសម្លាប់ជីវិតក្រោយពីមានផ្ទៃពោះ នឹងបង្ហាញនូវការឥតគោរពយ៉ាងខ្លាំងចំពោះព្រះយេហូវ៉ា ហើយនេះគឺដូចគ្នានឹងការធ្វើឃាតកម្មដែរ។—និក្ខមនំ ២១:២២, ២៣; ទំនុកដំកើង ១៣៩:១៦; យេរេមា ១:៥
ការបំពេញនូវសេចក្ដីតម្រូវរបស់បុត្រធីតារបស់អ្នក
៦. តើគួរចាប់ផ្ដើមអប់រំបុត្រធីតានៅពេលណា?
៦ សុភាសិត ២២:៦ ចែងថា៖ «ចូរបង្ហាត់កូនក្មេង ឲ្យប្រព្រឹត្តតាមផ្លូវដែលគួរប្រព្រឹត្ត»។ ការអប់រំបុត្រធីតាជាភារកិច្ចដ៏ធំមួយទៀតរបស់មាតាបិតា។ ប៉ុន្តែ តើគាត់គួរចាប់ផ្ដើមការអប់រំនោះនៅពេលណា? គឺនៅដើមដំបូងបំផុត។ សាវ័កប៉ុលបានកត់សម្គាល់ថា ធីម៉ូថេបានត្រូវអប់រំតាំងតែ«ពីនៅជាទារកមកម្ល៉េះ»។ (ធីម៉ូថេទី២ ៣:១៥, ព.ថ.) ពាក្យភាសាក្រិកដែលបានប្រើនេះ អាចសំដៅទៅទារក ឬថែមទាំងសំដៅទៅកូនដែលមិនទាន់កើតផង។ (លូកា ១:៤១, ៤៤; កិច្ចការ ៧:១៨-២០) ដូច្នោះហើយ ធីម៉ូថេបានទទួលការអប់រំតាំងពីក្មេងតូចមកម្ល៉េះ នេះគឺសមត្រឹមត្រូវមែន។ កាលនៅជាទារកនៅឡើយ គឺជាពេលវេលាដ៏ល្អដើម្បីចាប់ផ្ដើមអប់រំបុត្រធីតារបស់អ្នក។ សូម្បីតែទារកដ៏តូចម្នាក់ក៏ស្រេកឃ្លានរកចំណេះដែរ។
៧. (ក) ហេតុអ្វីបានជាសំខាន់ដែលបិតានិងមាតា បណ្ដុះឲ្យមានទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងទារករបស់ខ្លួន? (ខ) តើព្រះយេហូវ៉ានិងរាជបុត្រាតែមួយគត់ដែលព្រះបង្កើតផ្ទាល់ បានមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងណាជាមួយគ្នា?
៧ មាតាម្នាក់និយាយថា៖ «នៅពេលដែលខ្ញុំបានឃើញកូនង៉ែតរបស់ខ្ញុំជាលើកដំបូង ខ្ញុំស្រឡាញ់កូននេះភ្លាម»។ មាតាភាគច្រើនក៏មានអារម្មណ៍ដូច្នេះដែរ។ ចំណងដ៏ពិសេសរវាងមាតានិងទារកក៏ចំរើនឡើង កាលដែលពួកគេចំណាយពេលជាមួយគ្នា បន្ទាប់ពីបានសំរាលរួចមកហើយនោះ។ ការបំបៅដោះក៏ធ្វើឲ្យមានភាពស្និទ្ធស្នាលថែមទៀត។ (ប្រៀបមើល ថែស្សាឡូនីចទី១ ២:៧) ការបីបាច់ថែរក្សាទារកនិងការនិយាយទៅបុត្រធីតារបស់អ្នក គឺសំខាន់ណាស់ក្នុងការបំពេញនូវតម្រូវការខាងចិត្តរបស់ទារក។ (ប្រៀបមើល អេសាយ ៦៦:១២) ក៏ប៉ុន្តែចុះយ៉ាងណាចំពោះបិតាវិញនោះ? គាត់ក៏គួរមានទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងកូនដ៏នៅក្មេងខ្ចីរបស់គាត់ដែរ។ ព្រះយេហូវ៉ាអង្គទ្រង់ផ្ទាល់ជាគំរូអំពីរឿងនេះ។ យើងរៀនអំពីទំនាក់ទំនងរបស់ព្រះយេហូវ៉ាជាមួយនឹងរាជបុត្រាតែមួយគត់ដែលព្រះបង្កើតផ្ទាល់ នៅក្នុងសៀវភៅសុភាសិតដែលបានចែងថា៖ «ព្រះយេហូវ៉ាទ្រង់បានតាំងអញឡើង ជាដើមការនៃទ្រង់ . . . ជាទីគាប់ព្រះហឫទ័យទ្រង់រាល់ៗថ្ងៃ»។ (សុភាសិត ៨:២២, ៣០; យ៉ូហាន ១:១៤) ស្រដៀងនេះដែរ បិតាដ៏ល្អនឹងបណ្ដុះឲ្យមានទំនាក់ទំនងដែលប្រកបដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់និងភាពកក់ក្ដៅជាមួយនឹងបុត្រធីតារបស់ខ្លួន តាំងតែពីការចាប់ផ្ដើមដំបូងក្នុងជីវិតរបស់កូន។ បិតាម្នាក់និយាយថា៖ «ចូរបង្ហាញនូវសេចក្ដីស្រឡាញ់ឲ្យបានច្រើន។ ការសម្ដែងនូវសេចក្ដីស្រឡាញ់មិនដែលធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់កូននោះឡើយ»។
៨. តើតាមរបៀបណាដែលមាតាបិតាគួរបណ្ដុះបណ្ដាលសតិប្រាជ្ញាទារកឲ្យបានឆាប់បំផុតនោះ?
៨ ក៏ប៉ុន្តែ ទារកត្រូវការច្រើនជាងនេះទៅទៀត។ តាំងពីបានកើតមកភ្លាម នោះខួរក្បាលរបស់ទារកគឺប្រុងប្រៀបទទួលនិងទុកពត៌មាន ដែលមាតាបិតាជាប្រភពដ៏សំខាន់ចំពោះពត៌មានទាំងនេះ។ ជាឧទាហរណ៍ សូមគិតអំពីរឿងភាសា។ ពួកអ្នកស្រាវជ្រាវនិយាយថា កូនម្នាក់ចេះនិយាយនិងអានបានល្អប៉ុនណា «នោះគឺអាស្រ័យទៅលើការទាក់ទងយ៉ាងជិតដិតនឹងលក្ខណៈនៃការនិយាយឆ្លងឆ្លើយរបស់កូននេះជាមួយនឹងមាតាបិតារបស់វា នេះជាអ្វីដែលគេគិតថានឹងកើតមានឡើងបាន»។ ចូរនិយាយនិងអានជាមួយបុត្រធីតារបស់អ្នកតាំងពីនៅជាទារកនៅឡើយចុះ។ មិនយូរប៉ុន្មាន ទារកនេះនឹងត្រាប់តាមអ្នក ហើយមិនយូរទេដែលអ្នកនឹងបង្រៀនបុត្រធីតារបស់អ្នកឲ្យចេះអានបាន នោះ។ ប្រហែលជាកូននេះនឹងចេះអានមុនចូលសាលាផង។ ជាពិសេសអាចមានប្រយោជន៍ជាង បើអ្នករស់នៅក្នុងប្រទេសដែលមានគ្រូតិច តែមានសិស្សពេញថ្នាក់រៀននោះ។
៩. តើអ្វីជាគោលដៅដ៏សំខាន់បំផុត ដែលមាតាបិតាត្រូវតែចងចាំនោះ?
៩ ការយកចិត្តទុកដាក់ដ៏សំខាន់បំផុតចំពោះមាតាបិតាដែលជាគ្រីស្ទាន គឺការបំពេញនូវតម្រូវការខាងវិញ្ញាណរបស់បុត្រធីតារបស់ខ្លួន។ (សូមមើល ចោទិយកថា ៨:៣) តើមាតាបិតាមានគោលដៅយ៉ាងណា? ដើម្បីជួយបុត្រធីតារបស់ខ្លួនបណ្ដុះឲ្យមានបុគ្គលិកលក្ខណៈដូចព្រះគ្រីស្ទ នោះជាលទ្ធផលអាចឲ្យបុត្រធីតាបានពាក់‹បុគ្គលិកលក្ខណៈថ្មី›។ (អេភេសូរ ៤:២៤) ដើម្បីសម្រេចបំណងនេះ មាតាបិតាត្រូវការសម្ភារៈសាងសង់ដ៏ត្រឹមត្រូវ និងវិធីសាងសង់ដោយត្រឹមត្រូវដែរ។
ចូរបណ្ដុះសេចក្ដីពិតក្នុងចិត្តរបស់បុត្រធីតារបស់អ្នក
១០. តើបុត្រធីតាត្រូវតែបណ្ដុះឲ្យមានគុណសម្បត្ដិអ្វីខ្លះ?
១០ គុណភាពនៃអាគារមួយ គឺច្រើនតែពឹងទៅលើប្រភេទសម្ភារៈដែលបានប្រើក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធនោះ។ សាវ័កប៉ុលបានមានប្រសាសន៍ថា សម្ភារៈសាងសង់ដ៏ល្អបំផុត ចំពោះបុគ្គលិកលក្ខណៈគ្រីស្ទានគឺ«មាស ប្រាក់ ត្បូង»។ (កូរិនថូសទី១ ៣:១០-១២) សម្ភារៈទាំងនេះតំណាងគុណសម្បត្ដិដូចជា ជំនឿ ប្រាជ្ញា ការយោគយល់ សេចក្ដីស្មោះត្រង់ សេចក្ដីគោរព និងការអបអរដោយស្រឡាញ់ចំពោះព្រះយេហូវ៉ានិងក្រិត្យវិន័យរបស់ទ្រង់។ (ទំនុកដំកើង ១៩:៧-១១; សុភាសិត ២:១-៦; ៣:១៣, ១៤) តើមាតាបិតាអាចជួយបុត្រធីតារបស់ខ្លួនតាំងពីនៅជាទារក បណ្ដុះឲ្យមានគុណសម្បត្ដិទាំងនេះយ៉ាងដូចម្ដេច? គឺដោយធ្វើតាមទម្រង់ការដែលបានរៀបរាប់មកជាយូរយារមកហើយ។
១១. តើមាតាបិតាជាតិអ៊ីស្រាអែលបានជួយបុត្រធីតារបស់ខ្លួន បណ្ដុះឲ្យមានគុណសម្បត្ដិដូចព្រះយ៉ាងដូចម្ដេច?
១១ បន្ដិចមុនសាសន៍អ៊ីស្រាអែលបានចូលស្រុកដែលបានសន្យាមកនោះ ព្រះយេហូវ៉ាបានមានបន្ទូលប្រាប់ពួកមាតាបិតាជាតិអ៊ីស្រាអែលថា៖ «សេចក្ដីទាំងនេះដែលអញបង្គាប់ដល់ឯងនៅថ្ងៃនេះ នោះត្រូវនៅជាប់ក្នុងចិត្តឯងចុះ ត្រូវឲ្យប្រិតប្រៀនសេចក្ដីទាំងនេះដល់កូនចៅឯង ព្រមទាំងនិយាយដំណាល ក្នុងកាលដែលអង្គុយនៅក្នុងផ្ទះហើយដើរ តាមផ្លូវ ក្នុងកាលដែលដេក ហើយក្រោកឡើងផង»។ (ចោទិយកថា ៦:៦, ៧) ត្រូវហើយ មាតាបិតាត្រូវធ្វើជាគំរូ ជាមិត្តសំឡាញ់ ជាអ្នកប្រស្រ័យទាក់ទង និងជាគ្រូបង្រៀន។
១២. ហេតុអ្វីបានជាសំខាន់ណាស់ដែលមាតាបិតាធ្វើជាគំរូដ៏ល្អនោះ?
១២ ធ្វើជាគំរូ។ មុនដំបូង ព្រះយេហូវ៉ាបានមានបន្ទូលថា៖ «សេចក្ដីទាំងនេះ . . . ត្រូវនៅជាប់ក្នុងចិត្តឯង»។ រួចមក ទ្រង់បានមានបន្ទូលទៀតថា៖ «ត្រូវឲ្យប្រិតប្រៀនសេចក្ដីទាំងនេះដល់កូនចៅឯង»។ ដូច្នេះ គុណសម្បត្ដិទាំងនេះដែលដូចជាគុណសម្បត្ដិរបស់ព្រះ ត្រូវតែមាននៅក្នុងចិត្តរបស់មាតាបិតាជាមុនសិន។ មាតាបិតាត្រូវតែស្រឡាញ់សេចក្ដីពិត និងប្រព្រឹត្តតាមនោះ។ ទាល់តែធ្វើដូចនេះទើបគាត់អាចមានឥទ្ធិពលលើចិត្តរបស់បុត្រធីតារបស់គាត់បាន។ (សុភាសិត ២០:៧) ហេតុអ្វី? ពីព្រោះអ្វីៗដែលកូនឃើញ នោះមានឥទ្ធិពលច្រើនជាងអ្វីដែលកូនឮ។—លូកា ៦:៤០; កូរិនថូសទី១ ១១:១
១៣. ក្នុងការផ្ដល់នូវការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបុត្រធីតារបស់ខ្លួន តើមាតាបិតាជាគ្រីស្ទាន អាចត្រាប់តាមគំរូរបស់ព្រះយេស៊ូយ៉ាងដូចម្ដេច?
១៣ ធ្វើជាមិត្តសំឡាញ់។ ព្រះយេហូវ៉ាបានមានបន្ទូលប្រាប់មាតាបិតានៅក្នុងស្រុកអ៊ីស្រាអែលថា៖ ‹ចូរនិយាយដំណាលនឹងកូនរបស់ឯង ក្នុងកាលដែលអង្គុយនៅក្នុងផ្ទះ ហើយដើរតាមផ្លូវ›។ នេះតម្រូវឲ្យចំណាយពេលជាមួយបុត្រធីតារបស់ខ្លួន មិនថាមាតាបិតារវល់យ៉ាងណាក៏ដោយ។ តាមមើលទៅ ព្រះយេស៊ូមានអារម្មណ៍ថា កូនក្មេងសមនឹងទទួលនូវការចំណាយពេលវេលារបស់ទ្រង់។ ក្នុងថ្ងៃចុងក្រោយនៃកិច្ចបំរើទ្រង់ «គេនាំក្មេងតូចៗមកថ្វាយទ្រង់ពាល់»។ តើព្រះយេស៊ូមានទឹកចិត្តយ៉ាងណា? «ទ្រង់ក៏ឱបវារាល់គ្នា ហើយដាក់ព្រះហស្តលើ ទាំងប្រទានពរឲ្យផង»។ (ម៉ាកុស ១០:១៣, ១៦) ចូរគិតទៅមើល ពេលនៃការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះយេស៊ូកំពុងតែជិតមកដល់យ៉ាងលឿនទៅហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់នៅតែចំណាយពេលវេលារបស់ទ្រង់ ហើយបានបង្ហាញការយកចិត្តទុកដាក់ដល់ក្មេងៗទាំងនេះ។ នេះជាមេរៀនដ៏ល្អយ៉ាងណាទៅហ្ន៎!
១៤. ហេតុអ្វីបានជាមានប្រយោជន៍ ដែលមាតាបិតាចំណាយពេលជាមួយនឹងបុត្រធីតារបស់ខ្លួន?
១៤ ធ្វើជាអ្នកប្រស្រ័យទាក់ទង។ ការចំណាយពេលជាមួយបុត្រធីតារបស់អ្នក នឹង ជួយអ្នកឲ្យប្រស្រ័យទាក់ទងជាមួយនឹងពួកគេ។ កាលណាអ្នកប្រស្រ័យទាក់ទងបានច្រើន នោះអ្នកនឹងអាចស្គាល់នូវរបៀបដែលបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់កូនៗកំពុងតែរីកចំរើនឡើង។ ប៉ុន្តែ ចូរចងចាំថា ការប្រស្រ័យទាក់ទង មិនគ្រាន់តែជាការនិយាយនោះទេ។ មាតាម្នាក់នៅប្រទេសប្រេស៊ីលបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំត្រូវតែរៀនឲ្យចេះស្ដាប់។ គឺការស្ដាប់ដោយប្រើចិត្តរបស់ខ្ញុំ»។ ការអត់ធ្មត់របស់គាត់បានផលល្អ ពេលដែលកូនប្រុសរបស់គាត់បានប្រាប់អំពីអារម្មណ៍របស់ខ្លួនដល់គាត់។
១៥. តើត្រូវតែចងចាំអ្វី ស្តីអំពីការលំហែកាយ?
១៥ កូនៗត្រូវការ«ពេលសើច . . . នឹងពេលសំរាប់លោតកញ្ឆេង» ដែលជាពេលសំរាប់លំហែកាយ។ (សាស្ដា ៣:១, ៤; សាការី ៨:៥) ការលំហែកាយគឺមានប្រយោជន៍ណាស់ ពេលដែលមាតាបិតានិងកូនៗលេងជាមួយគ្នាយ៉ាងសប្បាយ។ គឺជា ហេតុការណ៍ដែលគួរឲ្យសោកស្ដាយណាស់ ដែលនៅក្នុងផ្ទះជាច្រើន នោះការលំហែកាយបែរទៅជាមើលទូរទស្សន៍ទៅវិញ។ កាលដែលកម្មវិធីទូរទស្សន៍ខ្លះអាចកំសាន្តចិត្តនោះ តែកម្មវិធីទូរទស្សន៍ជាច្រើនគឺបង្ខូចសីលធម៌ដ៏ល្អ ហើយការទស្សនាទូរទស្សន៍ គឺច្រើនតែបំបាត់នូវការប្រស្រ័យទាក់ទងក្នុងក្រុមគ្រួសារទៀតផង។ ដូច្នេះហើយ ហេតុអ្វីក៏មិនគិតធ្វើអ្វីខ្លះជាមួយនឹងបុត្រធីតារបស់អ្នកទៅ? ដូចជាការច្រៀង លេងកីឡា ចូលរួមជាមួយមិត្តភក្ដិ ទៅលេងនៅឯរមណីយដ្ឋានផ្សេងៗ។ សកម្មភាពបែបនេះ ធ្វើឲ្យមានការប្រស្រ័យទាក់ទងយ៉ាងស្និទ្ធស្នាល។
១៦. តើមាតាបិតាគួរបង្រៀនអ្វីដល់បុត្រធីតារបស់ខ្លួនអំពីព្រះយេហូវ៉ា? ហើយតើពួកគាត់គួរធ្វើនេះយ៉ាងដូចម្ដេច?
១៦ ធ្វើជាគ្រូបង្រៀន។ ព្រះយេហូវ៉ាបានមានបន្ទូលថា៖ «ត្រូវឲ្យប្រិតប្រៀនសេចក្ដីទាំងនេះដល់កូនចៅឯង»។ បរិបទនេះប្រាប់អ្នកនូវអ្វីនិងរបៀបដែលត្រូវបង្រៀន។ មុនដំបូង «ត្រូវឲ្យឯងស្រឡាញ់ព្រះយេហូវ៉ា ជាព្រះនៃឯងឲ្យអស់ពីចិត្ត អស់ពីព្រលឹង ហើយអស់ពីកំឡាំងឯង»។ (ចោទិយកថា ៦:៥) រួចមក «ត្រូវឲ្យប្រិតប្រៀនសេចក្ដីទាំងនេះ»។ ចូរបង្រៀនដោយមានគោលបំណងបណ្ដុះបណ្ដាលឲ្យកូនមានសេចក្ដីស្រឡាញ់អស់ពីចិត្តចំពោះព្រះយេហូវ៉ា និងក្រិត្យវិន័យរបស់ទ្រង់។ (ប្រៀបមើល ហេព្រើរ ៨:១០) ពាក្យ«ប្រិតប្រៀន»មានន័យថាបង្រៀនដោយការនិយាយឡើងវិញ។ ដូច្នេះបើគិតពីខ្លឹមសារ ព្រះយេហូវ៉ាមានបន្ទូលប្រាប់អ្នកថា មាគ៌ាដ៏សំខាន់ដើម្បីជួយបុត្រធីតារបស់អ្នកបណ្ដុះឲ្យមានបុគ្គលិកលក្ខណៈដូចព្រះ គឺឲ្យនិយាយជាមួយបុត្រធីតារបស់អ្នកជារឿយៗអំពីព្រះ។ នេះរួមបញ្ចូលការសិក្សាព្រះគម្ពីរជាទៀងទាត់ជាមួយបុត្រធីតារបស់អ្នក។
១៧. តើមាតាបិតាប្រហែលជាត្រូវតែបណ្ដុះឲ្យមានអ្វី ក្នុងចិត្តរបស់បុត្រធីតាគាត់? ហើយហេតុអ្វី?
១៧ មាតាបិតាភាគច្រើនដឹងថា ការផ្ដល់ពត៌មានឲ្យចូលក្នុងចិត្តរបស់កូន គឺមិនស្រួលនោះទេ។ សាវ័កពេត្រុសបានដាស់តឿនពួកគ្រីស្ទានគ្នីគ្នាថា៖ «នោះត្រូវឲ្យសង្វាតរកទឹកដោះសុទ្ធ ខាងឯព្រលឹងវិញ្ញាណវិញ ដូចជាទារកដែលទើបនឹងកើត»។ (ពេត្រុសទី១ ២:២) ឃ្លាដែលថា «ត្រូវឲ្យសង្វាតរក» បង្ហាញថាមនុស្សជាច្រើននាក់ឥតស្រេកឃ្លានចំពោះអាហារខាងវិញ្ញាណទេ។ មាតាបិតាប្រហែលជាត្រូវរកវិធី ដើម្បីបណ្ដុះឲ្យមានការសង្វាតនេះក្នុងចិត្តបុត្រធីតារបស់ខ្លួន។
១៨. តើព្រះយេស៊ូមានវិធីបង្រៀនណាខ្លះ ដែលលើកទឹកចិត្តមាតាបិតាឲ្យត្រាប់តាមនោះ?
១៨ ព្រះយេស៊ូបានធ្វើឲ្យមានអានុភាពទៅលើចិត្តមនុស្ស ដោយប្រើរឿងប្រៀបប្រដូច។ (ម៉ាកុស ១៣:៣៤; លូកា ១០:២៩-៣៧) វិធីបង្រៀននេះ គឺមានប្រសិទ្ធិភាពណាស់ជាពិសេសជាមួយនឹងបុត្រធីតារបស់អ្នក។ ចូរបង្រៀនគោលការណ៍ព្រះគម្ពីរ ដោយប្រើរឿងដែលចាប់អារម្មណ៍ហើយមានពណ៌ស្អាត ប្រហែលជាដោយប្រើប្រកាសនវត្ថុ សៀវភៅរឿងព្រះគម្ពីររបស់ខ្ញុំ។ a ចូរធ្វើយ៉ាងណាឲ្យកូនៗចូលរួមក្នុងការរៀននោះ។ សូមឲ្យកូនៗប្រើគំនិតរបស់ពួកគេ ដោយគូររូបនិងយកព្រឹត្ដិការណ៍ក្នុងរឿងព្រះគម្ពីរមកដើរតួសម្ដែង។ ព្រះយេស៊ូក៏បានប្រើសំនួរច្រើនដែរ។ (ម៉ាថាយ ១៧:២៤-២៧) ចូរត្រាប់តាមវិធីរបស់ទ្រង់ ក្នុងពេលសិក្សាជាមួយគ្រួសាររបស់អ្នក។ ជាជាងគ្រាន់តែថ្លែងអំពីក្រិត្យវិន័យរបស់ព្រះ សូមសួរសំនួរដូចជា ហេតុអ្វីបានជាព្រះយេហូវ៉ាប្រទានឲ្យក្រិត្យវិន័យទាំងនេះ? តើអ្វីនឹងកើតមានឡើង បើយើងធ្វើតាមក្រិត្យវិន័យទាំងនេះ? តើអ្វីដែលនឹងកើតឡើង បើយើងមិនធ្វើតាមនោះ? សំនួរបែបនេះជួយកូនម្នាក់ៗឲ្យចេះវែកញែកនិងយល់ដឹងថា ក្រិត្យវិន័យរបស់ព្រះគឺមានប្រយោជន៍និងល្អទៀតផង។—ចោទិយកថា ១០:១៣
១៩. ប្រសិនបើមាតាបិតាធ្វើតាមគោលការណ៍ព្រះគម្ពីរ ពេលទាក់ទងជាមួយនឹងបុត្រធីតារបស់ខ្លួននោះ តើបុត្រធីតានឹងទទួលប្រយោជន៍ច្រើនជាងយ៉ាងណា?
១៩ ដោយធ្វើជាគំរូ ជាមិត្តសំឡាញ់ ជាអ្នកប្រស្រ័យទាក់ទង និងជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់ នោះអ្នកអាចជួយបុត្រធីតារបស់អ្នកបណ្ដុះឲ្យមានទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងព្រះយេហូវ៉ាតាំងពីកុមារភាព។ ទំនាក់ទំនងនេះនឹងលើកទឹកចិត្តបុត្រធីតារបស់អ្នក ឲ្យចេះអរសប្បាយក្នុងនាមជាគ្រីស្ទានម្នាក់។ ពួកគេនឹងខំប្រឹងប្រព្រឹត្តតាមជំនឿរបស់ខ្លួន ទោះជាក្នុងពេលប្រឈមមុខនឹងការបង្ខំពីពួកម៉ាកនិងសេចក្ដីល្បួងណាក៏ដោយ។ ចូរជួយពួកគេឲ្យអបអរនឹងទំនាក់ទំនងដ៏មានតម្លៃនេះជានិច្ច។—សុភាសិត ២៧:១១
តម្រូវការដ៏សំខាន់នៃការទូន្មានប្រដៅ
២០. តើអ្វីទៅជាការទូន្មានប្រដៅ? ហើយតើគួរអនុវត្តយ៉ាងដូចម្ដេច?
២០ ការទូន្មានប្រដៅជាការអប់រំ ដែលកែតម្រូវចិត្តគំនិត។ កូនៗត្រូវការទូន្មាន ប្រដៅជានិច្ច។ ប៉ុលឲ្យឱវាទបិតាទាំងឡាយថា «ចូរបង្រៀនវាទៅតាមដំបូន្មាន នឹងសេចក្ដីដាស់តឿនរបស់ព្រះអម្ចាស់វិញ»។ (អេភេសូរ ៦:៤) មាតាបិតាគួរទូន្មានប្រដៅដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់ ដូចជាព្រះយេហូវ៉ាដែរ។ (ហេព្រើរ ១២:៤-១១) ការទូន្មានប្រដៅដែលមានមូលដ្ឋានលើសេចក្ដីស្រឡាញ់ អាចបង្ហាញដោយការវែកញែក។ ដូច្នេះហើយ យើងបានត្រូវបង្គាប់ឲ្យ«ស្ដាប់ដំបូន្មាន»។ (សុភាសិត ៨:៣៣) តើគួរផ្ដល់ឲ្យការទូន្មានប្រដៅតាមរបៀបណា?
២១. តើគោលការណ៍អ្វី ដែលមាតាបិតាគួរចងចាំពេលទូន្មានប្រដៅកូនៗរបស់ខ្លួន?
២១ មាតាបិតាខ្លះគិតថា ការទូន្មានប្រដៅកូនរបស់ខ្លួន គ្រាន់តែទាក់ទងនឹងការនិយាយដោយគំរាមកំហែង ស្តីបន្ទោស ឬក៏ធ្វើឲ្យកូនៗអាម៉ាស់មុខប៉ុណ្ណោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ ស្តីអំពីការទូន្មានប្រដៅនេះ ប៉ុលព្រមានថា៖ «ឪពុករាល់គ្នាអើយ! កុំឲ្យចាក់រុកកូនរបស់ខ្លួនឡើយ»។ (អេភេសូរ ៦:៤) ពួកគ្រីស្ទានទាំងអស់បានដាស់តឿនឲ្យមាន«ចិត្តសុភាពរាបសាដល់មនុស្សទាំងអស់ . . . ប្រដៅដំរង់មនុស្សដែលទទឹងទទែងដោយមានចិត្តសុភាព»។ (ធីម៉ូថេទី២ ២:២៤, ២៥) មាតាបិតាជាគ្រីស្ទាន ទោះជាទទួលស្គាល់នូវតម្រូវការដ៏ម៉ឺងម៉ាត់យ៉ាងណាក៏ដោយ សូមខំប្រឹងចងចាំពាក្យទាំងនេះ ពេលដែលទូន្មានប្រដៅកូនៗរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែនៅពេលខ្លះ ការវែកញែកគឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ហើយប្រហែលជាត្រូវការដាក់ទោសខ្លះហើយ។—សុភាសិត ២២:១៥
២២. ប្រសិនបើកូនម្នាក់ត្រូវទទួលទោស តើត្រូវតែជួយកូននោះឲ្យយល់អំពីអ្វី?
២២ កូននិមួយៗត្រូវការការទូន្មានប្រដៅផ្សេងៗគ្នា។ កូនខ្លះមិនគ្រាន់តែ‹ទូន្មានប្រដៅនឹងពាក្យសំដី›ប៉ុណ្ណោះទេ។ ចំពោះកូនៗបែបនេះ ការធ្វើទោសដោយព្រោះការមិនស្ដាប់បង្គាប់ អាចសង្គ្រោះជីវិតបាន។ (សុភាសិត ១៧:១០; ២៣:១៣, ១៤; ២៩:១៩) ប៉ុន្តែ កូនគួរយល់នូវមូលហេតុដែលគេបានទទួលទោសនោះ។ «រំពាត់ នឹងសេចក្ដីប្រៀនប្រដៅ រមែងឲ្យកើតមានប្រាជ្ញា»។ (សុភាសិត ២៩:១៥; យ៉ូប ៦:២៤) ម្យ៉ាងវិញទៀត ការធ្វើទោសគឺមានព្រំដែន។ ព្រះយេហូវ៉ាបានមានបន្ទូលទៅរាស្ត្រទ្រង់ថា៖ «អញ . . . នឹងគ្រាន់តែវាយផ្ចាលឯង តាមខ្នាតប៉ុណ្ណោះ»។ (យេរេមា ៤៦:២៨ខ) ព្រះគម្ពីរមិនយល់ស្របចំពោះការវាយដោយរំពាត់ពេលខឹង ឬការវាយខ្លាំងៗដែលធ្វើឲ្យជាំនិងធ្វើឲ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់កូននោះទេ។—សុភាសិត ១៦:៣២
២៣. តើកូនម្នាក់គួរយល់ដឹងអ្វី ពេលដែលវាទទួលទោសពីមាតាបិតានោះ?
២៣ នៅពេលព្រះយេហូវ៉ាបានព្រមានរាស្ត្ររបស់ទ្រង់ ដែលទ្រង់នឹងទូន្មានប្រដៅពួកគេ នោះមុនដំបូងទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ «កុំឲ្យខ្លាចឲ្យសោះ ដ្បិតអញនៅជាមួយនឹងឯងហើយ»។ (យេរេមា ៤៦:២៨ក) ដូចនេះដែរ ការទូន្មានប្រដៅពីមាតាបិតា ទោះជាតាមរបៀបដ៏សមរម្យណាក៏ដោយ ក៏មិនគួរធ្វើឲ្យកូនម្នាក់មានអារម្មណ៍ថា មាតាបិតាលែងរាប់រកខ្លួនហើយ។ (កូល៉ុស ៣:២១) ផ្ទុយទៅវិញ កូនគួរដឹងថា ការទូន្មានប្រដៅគឺត្រូវតែឲ្យ ពីព្រោះមាតាបិតា‹នៅជាមួយកូន› គឺនៅខាងកូនជានិច្ច។
ការពារបុត្រធីតារបស់អ្នកពីគ្រោះថ្នាក់
២៤, ២៥. តើអ្វីជាការគំរាមកំហែងដ៏អាក្រក់ដែលកូនក្មេងត្រូវការនូវការការពារនៅសព្វថ្ងៃនេះ?
២៤ មនុស្សពេញវ័យជាច្រើនបានសញ្ជឹងគិតទៅដល់គ្រានៅជាកុមារភាព ជាគ្រាដ៏សប្បាយមួយ។ ពួកគេនឹកចាំនូវការមានសុវត្ថិភាពដ៏កក់ក្ដៅ ជាការដឹងប្រាកដក្នុងចិត្តថា មាតាបិតារបស់ពួកគេនឹងមើលថែរក្សាពួកគេ ទោះជាមានកាលៈទេសៈយ៉ាងណាក៏ដោយ។ មាតាបិតាចង់ឲ្យបុត្រធីតារបស់ខ្លួនមានអារម្មណ៍បែបនោះ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងពិភពលោកដ៏អន់ថយសព្វថ្ងៃនេះ គឺពិបាកជាងមុនៗក្នុងការរក្សាឲ្យបុត្រធីតាមានសុវត្ថិភាព។
២៥ ការគំរាមកំហែងដ៏អាក្រក់មួយ ដែលបានរីកចំរើននៅក្នុងឆ្នាំថ្មីៗនេះ គឺការរួមភេទជាមួយកូនក្មេង។ ក្នុងរយៈពេលដប់ឆ្នាំនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី របាយការណ៍អំពីការរួមភេទជាមួយកូនក្មេងបានកើនឡើងមួយជាបួន។ នៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ កូនក្មេង៣០០.០០០នាក់បានត្រូវគេរួមភេទជាមួយជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ហើយយោងទៅតាមការស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសមួយក្នុងទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូង គេស្មានថារាល់ឆ្នាំមានកូនក្មេង៩.០០០.០០០នាក់បានត្រូវគេរួមភេទជាមួយ! គួរឲ្យសោកស្ដាយណាស់ ដែលកូនក្មេងទាំងនេះភាគច្រើនបានត្រូវគេរួមភេទជាមួយនៅក្នុងផ្ទះរបស់ខ្លួន ដោយមនុស្សដែលគេស្គាល់និងទុកចិត្ត។ ក៏ប៉ុន្តែ កូនក្មេងគួរមានការការពារយ៉ាងល្អពីមាតាបិតារបស់ពួកគេ។ តើមាតាបិតាជាអ្នកការពារបុត្រធីតារបស់ខ្លួនយ៉ាងដូចម្ដេច?
២៦. តើមានវិធីណាខ្លះ ដែលអាចការពារកូនក្មេង? ហើយតើចំណេះអាចការពារកូនម្នាក់បានយ៉ាងដូចម្ដេច?
២៦ វិធានការបង្ការដ៏ធំមួយ គឺជាការអប់រំបុត្រធីតារបស់អ្នក សូម្បីតែពេលកូននៅក្មេងក៏ដោយ ដោយព្រោះបទពិសោធន៍បង្ហាញថា កូនក្មេងដែលមិនសូវដឹងអំពីការរួមភេទអាចត្រូវពួកអ្នករួមភេទជាមួយក្មេង បៀតបៀនទៅលើកេរ្ដិ៍ខ្មាសរបស់គេបានយ៉ាងងាយ។ ចំណេះអំពីរឿងនេះផ្ដល់ការការពារ«ដើម្បីនឹងជួយឲ្យឯងរួចពីផ្លូវអាក្រក់ ហើយពីពួកមនុស្សដែលតែងតែនិយាយពាក្យវៀច»។ (សុភាសិត ២:១០-១២) តើចំណេះអំពីអ្វី? ចំណេះអំពីគោលការណ៍ព្រះគម្ពីរ អំពីអ្វីដែលត្រឹមត្រូវនិងអ្វីដែលខុសខាងសីលធម៌។ ថែមទាំងការដឹងថា ពួកមនុស្សពេញវ័យខ្លះក៏ធ្វើអំពើអាក្រក់ដែរ និងថាក្មេងៗមិនត្រូវគោរពតាមទេ ពេលមនុស្សប្រាប់ឲ្យគេធ្វើអំពើដ៏មិនល្អនោះ។ (ប្រៀបមើល ដានីយ៉ែល ១:៤, ៨; ៣:១៦-១៨) ចូរកុំគ្រាន់តែឲ្យសេចក្ដីណែនាំនេះតែម្ដងនោះឡើយ។ កូនក្មេងភាគច្រើនត្រូវការមេរៀនម្ដងហើយម្ដងទៀត មុននឹងគេអាចចាំបានល្អ។ កាលដែលកូនៗបានធំឡើង នោះឪពុកក៏នឹងគិតចំពោះកេរ្ដិ៍ខ្មាសផ្ទាល់ខ្លួននៃកូនស្រីរបស់គាត់ និងម្ដាយក៏គិតដូច្នេះដែរចំពោះកូនប្រុស ដោយធ្វើដូច្នេះនឹងជួយធ្វើឲ្យកូនដឹងថា អ្វីដែលត្រឹមត្រូវនោះ។ ប្រាកដហើយ ការការពារដ៏ល្អបំផុតមួយប្រឆាំងនឹងការរំលោភ គឺការត្រួតពិនិត្យឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដោយអ្នកដែលជាមាតាបិតា។
ចូរស្វែងរកការណែនាំពីព្រះ
២៧, ២៨. តើអ្នកណាជាប្រភពដ៏ល្អបំផុតខាងជំនួយចំពោះមាតាបិតា ពេលដែលគាត់ប្រឈមមុខនឹងការពិបាកក្នុងការចិញ្ចឹមអប់រំកូន?
២៧ ពិតមែនហើយ ការអប់រំកូនម្នាក់ពីតូចគឺពិបាក តែមាតាបិតាដែលមានជំនឿហើយ មិនចាំបាច់ប្រឈមមុខតែឯកឯងនោះឡើយ។ នៅសម័យពួកចៅហ្វាយ នៅពេលដែលបុរសម្នាក់ឈ្មោះម៉ាណូអាបានរៀនដឹងថា គាត់នឹងទៅជាឪពុកម្នាក់ គាត់បានសុំការណែនាំពីព្រះយេហូវ៉ា ស្តីអំពីការចិញ្ចឹមអប់រំកូនរបស់គាត់។ ព្រះយេហូវ៉ាបានតបឆ្លើយនឹងសេចក្ដីអធិស្ឋានរបស់គាត់។—ចៅហ្វាយ ១៣:៨, ១២, ២៤
២៨ តាមរបៀបដូចគ្នាដែរសព្វថ្ងៃនេះ ជាមាតាបិតាដែលជឿព្រះ ចិញ្ចឹមអប់រំបុត្រធីតារបស់ខ្លួន ពួកគាត់ក៏អាចអធិស្ឋានទៅព្រះយេហូវ៉ាដែរ។ ជាមាតាបិតាគឺត្រូវការការខំប្រឹងប្រែងណាស់ តែក៏ទទួលបានផលល្អជាច្រើនដែរ។ គូស្វាមីភរិយានៅកោះហាវ៉ៃមានប្រសាសន៍ថា៖ «អ្នកមានពេល១២ឆ្នាំដើម្បីអប់រំកូនរបស់អ្នក មុននឹងកូនមានវ័យជំទង់ជាគ្រាដ៏ពិបាកនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែបើអ្នកបានខំប្រឹងអនុវត្តតាមគោលការណ៍ព្រះគម្ពីរ នេះជាគ្រាទទួលផលនិងសន្ដិភាព ពេលដែលកូនសម្រេចចិត្តបំរើព្រះយេហូវ៉ាអស់ពីចិត្តនោះ»។ (សុភាសិត ២៣:១៥, ១៦) នៅពេលដែលកូនរបស់អ្នកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចនោះ អ្នកក៏នឹងបានជំរុញដោយលាន់មាត់ថា៖ «កូនចៅជាមរដកមកពីព្រះយេហូវ៉ា»។
a បោះពុម្ពដោយសមាគមប៉មយាមខាងព្រះគម្ពីរនិងខិត្តប័ណ្ណនៃរដ្ឋញូវយ៉ក។