ភាគទី៣
សៀវភៅតែមួយគត់ដែលមានការណែនាំដ៏គួរឲ្យទុកចិត្ត
ទស្សនាវដ្ដីដែលបានបោះពុម្ពដោយមហាវិទ្យាល័យឆូងហ្សាង នៅទីក្រុងហ្កាំងហ្សូប្រទេសចិនចែងថា៖ «ព្រះគម្ពីរជាឯកសាររួមបញ្ចូលអារ្យធម៌របស់មនុស្សជាតិ និងបទពិសោធន៍នៃជីវិត ព្រមទាំងជាសៀវភៅដ៏ល្អឯកបំផុត»។ ទស្សនវិទូម្នាក់ដែលមានប្រជាប្រិយភាពឈ្មោះអេម៉ាញូអែលខេន ដែលរស់នៅក្នុងសតវត្សទី១៨ បានត្រូវគេស្រង់ពាក្យរបស់គាត់ដែលមានប្រសាសន៍ថា៖ «អត្ថិភាពនៃព្រះគម្ពីរ ជាសៀវភៅសំរាប់មនុស្ស ដែលមានប្រយោជន៍ដ៏សម្បើម ដែលមនុស្សលោកធ្លាប់ពិសោធ។ ការប៉ុនប៉ងណាដើម្បីនិយាយមើលងាយព្រះគម្ពីរ . . . ជាបទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងនឹងមនុស្សធម៌»។ សព្វវចនាធិប្បាយអាមេរិកកាណាចែងថា៖ «អានុភាពនៃព្រះគម្ពីរ គឺមិនមែនមានតែមកលើពួកសាសន៍យូដា និងពួកគ្រីស្ទានប៉ុណ្ណោះទេ។ . . . ឥឡូវនេះ គេបានចាត់ទុកព្រះគម្ពីរជារតនសម្បត្ដិដែលត្រឹមត្រូវខាងសីលធម៌និងខាងសាសនា ជាសេចក្ដីបង្រៀនគ្មានព្រំដែន ដែលពិតជានឹងមានតម្លៃកើនឡើងៗ កាលដែលសេចក្ដីសង្ឃឹមនៃអារ្យធម៌ពិភពលោកមានការរីកចំរើនទៅ»។
២ ទោះជាអ្នកជាសមាជិកនៃសាសនាណាក៏ដោយ អ្នកប្រហែលជាចាប់អារម្មណ៍ចង់ដឹងពីសៀវភៅបែបនេះមែនទេ? មកដល់ដំណាច់សតវត្សទី២០ ព្រះគម្ពីរទាំងមូលឬចំណែកខ្លះៗនៃព្រះគម្ពីរបានត្រូវបកប្រែជាង២.២០០ភាសា។ មនុស្សភាគច្រើនអាចរកបានព្រះគម្ពីរមួយក្បាល ជាភាសាដែលគេអាចអាននិងស្ដាប់បាន។ តាំងតែពីមានការផលិតដោយម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពចល័តមក នោះប្រមាណបួនរយកោដិក្បាលនៃព្រះគម្ពីរបានត្រូវចែកចាយទូទាំងពិភពលោក។
៣ ឥឡូវ បើអ្នកមានព្រះគម្ពីរមួយក្បាល សូមអញ្ជើញបើកព្រះគម្ពីររបស់អ្នកនិងពិនិត្យមើលមាតិកា។ អ្នកនឹងកត់សម្គាល់ឈ្មោះសៀវភៅទាំងឡាយ ដែលចាប់ផ្ដើមពីលោកុប្បត្តិរហូតដល់សៀវភៅចុងក្រោយបង្អស់ គឺសៀវភៅវិវរណៈ។ ព្រះគម្ពីរគឺជាបណ្ណាល័យមួយដែលមានសៀវភៅ៦៦ក្បាល ដែលបានត្រូវសរសេរដោយមនុស្សប្រហែលជា៤០នាក់។ ផ្នែកដំបូងមានសៀវភៅ៣៩ក្បាល ដែលមនុស្សជាច្រើនបានហៅថា សញ្ញាចាស់ តែបានហៅយ៉ាងត្រឹមត្រូវវិញ គឺបទគម្ពីរភាសាហេព្រើរ ពីព្រោះផ្នែកដំបូងនេះគឺបានសរសេរច្រើនតែជាភាសាហេព្រើរ។ ផ្នែកទីពីរមានសៀវភៅ២៧ក្បាល ដែលមនុស្សជាច្រើនបានហៅថា សញ្ញាថ្មី តែបានហៅយ៉ាងត្រឹមត្រូវ គឺបទគម្ពីរគ្រីស្ទានភាសាក្រិក ដ្បិតផ្នែកទីពីរនេះបានសរសេរជាភាសាក្រិកដោយពួកអ្នកសរសេរដែលជាគ្រីស្ទាន។ ព្រះគម្ពីរបានសរសេរចប់ក្នុងរយៈពេលជាង១.៦០០ឆ្នាំ ចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ១៥១៣ម.ស.យ.ទៅឆ្នាំ៩៨ស.យ.។ ពួកអ្នកសរសេរទាំងនោះមិនដែលបានប្រជុំគ្នា ដើម្បីពិភាក្សារកយោបល់ទេ ហើយសៀវភៅខ្លះបានត្រូវសរសេរនៅពេលដំណាលគ្នា តែនៅកន្លែងដែលដាច់ឆ្ងាយពីគ្នារាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រ។ ក៏ប៉ុន្តែ ព្រះគម្ពីរមានផ្ទៃរឿងតែមួយ ហើយព្រះគម្ពីរទាំងមូលគឺឯកភាពគ្នា ដោយមិនចែងផ្ទុយគ្នានោះឡើយ។ គឺសមហេតុសមផលដែលយើងឆ្ងល់ថា៖ ‹តើដូចម្ដេចដែលបុរស៤០នាក់ដែលរស់នៅពេលផ្សេងពីគ្នាក្នុងរយៈពេលជាង១៦សតវត្ស អាចបង្កើតសៀវភៅមួយក្បាលដែលស្របគ្នាដល់ម្ល៉េះនេះបាន?›។
«[ព្រះ]ទ្រង់ត្រដាងទិសខាងកើតពីលើទីល្ហល្ហេវ ហើយក៏ព្យួរផែនដីនៅទទេធេង»
៤ ទោះជាព្រះគម្ពីរបានត្រូវសរសេរចប់ជាង១.៩០០ឆ្នាំទៅហើយក្ដី តែសាច់រឿងក្នុងព្រះគម្ពីរធ្វើឲ្យបុរសនិងស្ត្រីនៅសម័យទំនើបនេះចាប់អារម្មណ៍។ ជាឧទាហរណ៍ សូមអញ្ជើញបើកព្រះគម្ពីររបស់អ្នកទៅយ៉ូប ២៦:៧។ ចូរចងចាំថា បទនេះបានត្រូវសរសេរនៅសតវត្សទី១៥ ម.ស.យ.។ គឺអានថា៖ «[ព្រះ]ទ្រង់ត្រដាងទិសខាងកើតពីលើទីល្ហល្ហេវ ហើយក៏ព្យួរផែនដីនៅទទេធេង»។ ជាបន្ទាប់ សូមអញ្ជើញបើកទៅអេសាយ ៤០:២២ ដោយកត់សម្គាល់ថា សៀវភៅអេសាយបានត្រូវសរសេរនៅសតវត្សទី៨ ម.ស.យ.។ ខនេះអានថា៖ «គឺព្រះដែលគង់ពីលើរង្វង់ផែនដី ហើយមនុស្សនៅផែនដីប្រៀបដូចជាកណ្ដូបវិញ គឺទ្រង់ដែលលាតផ្ទៃមេឃ ដូចជាលាតបារាំ ហើយសន្ធឹងទៅ ដូចជាត្រសាលសំរាប់អាស្រ័យនៅ»។ តើអ្នកនឹកគិតអំពីអ្វីដែរ ពេលដែលអ្នកអានការពិពណ៌នាទាំងពីរនេះ? គឺវត្ថុដែលមានរូបរាងមូលមួយ«ព្យួរ»នៅអវកាស។ លោកអ្នកប្រហែលជាបានឃើញរូបបែបនេះមួយក្នុងរូបថត ដែលបានបញ្ជូនមកពីយានអវកាសដ៏ទំនើប។ អ្នកអាចឆ្ងល់ថា៖ ‹តើដូចម្ដេចដែលពួកបុរសដែលបានរស់នៅជាយូរយារមកហើយ អាចថ្លែងយ៉ាងត្រឹមត្រូវខាងវិទ្យាសាស្ត្រនោះ?›។
៥ សូមឲ្យយើងពិនិត្យមើលសំនួរមួយទៀតស្តីអំពីព្រះគម្ពីរ។ តើព្រះគម្ពីរមានភាពត្រឹមត្រូវតាមប្រវត្ដិសាស្ត្រឬទេ? មនុស្សខ្លះគិតថា ព្រះគម្ពីរគឺគ្រាន់តែជារឿងព្រេងដែលបូកបញ្ចូលគ្នា ដោយគ្មានមូលដ្ឋានតាមប្រវត្ដិសាស្ត្រឡើយ។ ជាឧទាហរណ៍ ចូរគិតអំពីស្តេចដ៏ល្បីមួយអង្គជនជាតិអ៊ីស្រាអែល ព្រះនាមដាវីឌ។ មុនពេលនេះ មូលដ្ឋានតែមួយគត់ចំពោះការដឹងនូវអត្ថិភាពរបស់ទ្រង់ គឺមានតែក្នុងព្រះគម្ពីរប៉ុណ្ណោះ។ ថ្វីបើពួកអ្នកប្រវត្ដិសាស្ត្រជឿថា ទ្រង់ជាបុគ្គលមែនទែន តែអ្នកខ្លះដែលចេះតែសង្ស័យខំប្រឹងចាត់ទុកទ្រង់ជាបុគ្គលនៅក្នុងរឿងព្រេង ដែលបានប្រឌិតឡើងដោយពួកអ្នកឃោសនាជាតិយូដា។ តើហេតុការណ៍បង្ហាញយ៉ាងណា?
អក្សរចារឹកសំដៅទៅ«ដំណាក់របស់ដាវីឌ»
៦ នៅឆ្នាំ១៩៩៣ អក្សរចារឹកដែលសំដៅទៅ«ដំណាក់របស់ដាវីឌ» បានរកឃើញនៅឯសំណង់បាក់បែកនៅទីក្រុងពីបុរាណឈ្មោះដាន់ នៅស្រុកអ៊ីស្រាអែល។ អក្សរចារឹកនេះជាផ្នែកនៃវិមានដែលបានបែកខ្ទេចខ្ទីពីសតវត្សទី៩ ម.ស.យ. ដែលរំឭកពីជ័យជំនះរបស់ពួកសត្រូវលើអ៊ីស្រាអែល។ មួយរំពេចនោះ គឺមានឯកសារយោងពីបុរាណអំពីដាវីឌ ពីវិស័យក្រៅពីព្រះគម្ពីរ! តើនេះមានសារៈសំខាន់ឬទេ? ស្តីអំពីលទ្ធផលនេះ លោកអ៊ីស្រាអែលហ្វិងខិលស្តែញពីមហាវិទ្យាល័យថិលអាវីវ បានកត់សម្គាល់ថា៖ «ការប្រឆាំងនឹងព្រះគម្ពីរបានដួលរលំភ្លាម ពេលដែលបានរកឃើញអក្សរចារឹកដែលសំដៅទៅលើដាវីឌ»។ គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ដែរ សាស្ដ្រាចារ្យលោកវីល្លាមអូលប្រែត ដែលជាបុរាណវត្ថុវិទូដែលបានចំណាយជាច្រើនទសវត្សក្នុងការជីកដីនៅប៉ាឡេស្ទីន បានមានប្រសាសន៍ម្ដងទៀតថា៖ «ការរកឃើញម្ដងហើយម្ដងទៀតបានស្ថាបនាភាពត្រឹមត្រូវនៃហេតុការណ៍ជាច្រើន ហើយបាននាំឲ្យមានការទទួលស្គាល់កាន់តែច្រើនអំពីតម្លៃនៃព្រះគម្ពីរ ជាប្រភពនៃប្រវត្ដិសាស្ត្រ»។ ម្ដងនេះទៀត យើងអាចសួរថា៖ ‹មិនដូចរឿងព្រេងផ្សេងៗ ហេតុដូចម្ដេចបានជាសៀវភៅពីបុរាណនេះមានភាពទៀងត្រូវតាមប្រវត្ដិសាស្ត្រម្ល៉េះ?›។ ប៉ុន្តែ នៅមានជាច្រើនទៀត។
កាក់ដែលមានរូបលោកអាឡិចសង់ដ៏ឧត្តម
៧ ព្រះគម្ពីរក៏ជាសៀវភៅទំនាយដែរ។ (ពេត្រុសទី២ ១:២០, ២១) ពាក្យ«ទំនាយ»អាចធ្វើឲ្យអ្នកនឹកបានភ្លាមនូវពាក្យដែលឥតបានសម្រេច របស់ពួកអ្នកដែលបានអះអាងថាខ្លួនជាព្យាការីនោះ។ ប៉ុន្តែចូរទុកចោលនូវមតិដែលមានជាយូរមកហើយ និងអញ្ជើញបើកព្រះគម្ពីររបស់អ្នកទៅដានីយ៉ែលជំពូកទី៨។ នៅទីនេះ ដានីយ៉ែលរៀបរាប់ពីចក្ខុនិមិត្តមួយអំពីការប្រយុទ្ធរវាងចៀមឈ្មោលដែលមានស្នែងពីរ និងពពែឈ្មោលរោមស្រមូវដែលមាន«ស្នែង១»។ ពពែមួយនោះបានឈ្នះ តែស្នែងដ៏ធំរបស់វាបានបាក់ទៅ។ រួចមក ក៏មានស្នែងបួនទៀតបានដុះឡើងជំនួស។ តើចក្ខុនិមិត្តនេះមានន័យយ៉ាងណា? កំណត់ហេតុរបស់ដានីយ៉ែលរៀបរាប់ជាបន្តថា៖ «ឯចៀមឈ្មោលមានស្នែង២ដែលឯងបានឃើញ នោះគឺជាស្តេចសាសន៍មេឌី នឹងស្តេចសាសន៍ពើស៊ី ហើយពពែឈ្មោលរោមស្រមូវនោះ គឺជាស្តេចសាសន៍ក្រេកវិញ ចំណែកស្នែង១ធំដែលនៅជាកណ្ដាលភ្នែកទាំង២នោះ គឺជាស្តេចដើមដំបូង ឯដំណើរដែលស្នែងនោះត្រូវបាក់ ហើយមានស្នែង៤ដុះឡើងជំនួស នោះគឺជានគរ៤ ដែលនឹងកើតឡើង ពីសាសន៍នោះ តែមិនមែនមានអំណាចដូចស្តេចដើមនោះទេ»។—ដានីយ៉ែល ៨:៣-២២
«ការរកឃើញម្ដងហើយម្ដងទៀតបានស្ថាបនាភាពត្រឹមត្រូវនៃហេតុការណ៍ជាច្រើន ហើយបាននាំឲ្យមានការទទួលស្គាល់កាន់តែច្រើនអំពីតម្លៃនៃព្រះគម្ពីរ ជាប្រភពនៃប្រវត្ដិសាស្ត្រ»។—សាស្ដ្រាចារ្យលោក វីល្លាមអូលប្រែត
៨ តើទំនាយនេះបានសម្រេចឬទេ? សៀវភៅដានីយ៉ែលបានសរសេរចប់ប្រហែលនៅឆ្នាំ៥៣៦ ម.ស.យ.។ ស្តេចអាឡិចសង់ដ៏ឧត្តមពីប្រទេសម៉ាសេដូនដែលបានកើតនៅឆ្នាំ៣៥៦ ម.ស.យ.ដែលជា១៨០ឆ្នាំក្រោយពីទំនាយនោះ បានពង្រាបចក្រភពពើស៊ី។ លោកគឺជា«ស្នែង១ធំ»នោះ នៅកណ្ដាលភ្នែកនៃ«ពពែឈ្មោលរោមស្រមូវនោះ»។ យោងទៅតាមយ៉ូសេហ្វឺស ដែលជាអ្នកប្រវត្ដិសាស្ត្រជាតិយូដា ពេលលោកអាឡិចសង់ចូលទីក្រុងយេរូសាឡិមមុនលោកមានជ័យជំនះលើស្រុកពើស៊ី នោះគេបានបង្ហាញសៀវភៅដានីយ៉ែលឲ្យលោកមើល។ លោកអាឡិចសង់បានសន្និដ្ឋានថា ពាក្យទំនាយរបស់ដានីយ៉ែលដែលគេបានចង្អុលបង្ហាញលោក បានសំដៅទៅយុទ្ធនាការយោធារបស់លោកផ្ទាល់ ដែលទាក់ទងនឹងស្រុកពើស៊ីនោះ។ ម្យ៉ាងទៀតនោះ នៅក្នុងសៀវភៅស្តីអំពីប្រវត្ដិសាស្ត្រក្នុងពិភពលោក អ្នកអាចអានអំពីដំណើរដែលចក្រភពរបស់អាឡិចសង់ បានទៅជាយ៉ាងណាក្រោយពីមរណភាពរបស់លោកក្នុងឆ្នាំ៣២៣ ម.ស.យ.។ ជាយថាហេតុ នោះឧត្តមសេនីយបួនរូបបានដណ្ដើមយកចក្រភពរបស់លោក ហើយមកដល់ឆ្នាំ៣០១ ម.ស.យ. នោះ‹ស្នែងបួន›ដែលបានដុះឡើងជំនួស«ស្នែង១ធំ» បានបែងចែកតំបន់ត្រួតត្រាទៅជាបួនផ្នែក។ ម្ដងនេះទៀត យើងមានគ្រប់មូលហេតុនឹងឆ្ងល់ថា៖ ‹តើដូចម្ដេចដែលសៀវភៅមួយអាចទាយប្រាប់យ៉ាងត្រឹមត្រូវដល់ម្ល៉េះ អំពីអ្វីដែលនឹងកើតឡើងនៅ២០០ឆ្នាំក្រោយនោះ?›។
៩ ព្រះគម្ពីរឆ្លើយប្រាប់នឹងសំនួរខាងលើនេះថា៖ «គ្រប់ទាំងបទគម្ពីរ គឺជាព្រះទ្រង់បានបញ្ចេញព្រះវិញ្ញាណបណ្ដាលឲ្យតែងទេ ក៏មានប្រយោជន៍»។ (ធីម៉ូថេទី២ ៣:១៦) ពាក្យក្រិកដែលបានបកប្រែឃ្លា«បានបញ្ចេញព្រះវិញ្ញាណបណ្ដាលឲ្យតែង» នោះមានន័យចំៗគឺ«ខ្យល់ដែលព្រះបញ្ចេញមក»។ ព្រះទ្រង់«បានបញ្ចេញ»ពត៌មាននោះទៅក្នុងគំនិតរបស់ពួកអ្នកសរសេរ៤០នាក់ ដែលឥឡូវយើងមានជាសៀវភៅព្រះគម្ពីរ។ ឧទាហរណ៍ខ្លះៗ ដូចជាខាងវិទ្យាសាស្ត្រ ខាងប្រវត្ដិសាស្ត្រ និងខាងទំនាយ ដែលយើងបានពិនិត្យមើល ចង្អុលប្រាប់យ៉ាងច្បាស់ចំពោះសេចក្ដីសន្និដ្ឋានតែមួយ។ ព្រះគម្ពីរដែលជាសៀវភៅដ៏ល្អឯកនេះមានប្រភពពីព្រះ មិនមែនដោយប្រាជ្ញារបស់មនុស្សឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ មនុស្សជាច្រើនសព្វថ្ងៃនេះចេះតែសង្ស័យអំពីអត្ថិភាពរបស់ព្រះដែលជាអ្នកនិពន្ធព្រះគម្ពីរ។ ចុះអ្នកវិញយ៉ាងណាដែរ?
លោកអ្នកក៏ប្រហែលជាចូលចិត្តដែរ
គម្ពីរបរិសុទ្ធ តើរៀបរាប់អំពីអ្វី?
ហេតុអ្វីចាំបាច់ពិនិត្យមើលគម្ពីរ?
សូមពិនិត្យមើលកំណត់ហេតុខ្លះៗដែលជួយលោកអ្នកឲ្យដឹងអំពីគម្ពីរ ដែលជាសៀវភៅមានប្រជាប្រិយភាពជាងគេបំផុតក្នុងពិភពលោក។
សេចក្ដីបង្រៀនសំខាន់ៗក្នុងគម្ពីរ
ហេតុអ្វីយើងអាចប្រាកដថាគម្ពីរបរិសុទ្ធគឺមកពីព្រះ?
បើគម្ពីរគឺមកពីព្រះមែន នោះគួរមានភ័ស្ដុតាងដែលបង្ហាញថាគម្ពីរខុសពីសៀវភៅឯទៀតទាំងអស់។
សេចក្ដីបង្រៀនសំខាន់ៗក្នុងគម្ពីរ
តើអ្នកណាជាអ្នកនិពន្ធគម្ពីរបរិសុទ្ធ?
បើមនុស្សជាអ្នកសរសេរគម្ពីរ ហេតុអ្វីក៏យើងអាចហៅគម្ពីរថាជាបណ្ដាំរបស់ព្រះ? តើគម្ពីរមានគំនិតរបស់អ្នកណា?
