លោតទៅអត្ថបទ

លោតទៅបញ្ជីអត្ថបទ

សំណួរ​ទី​២

តើកោសិកានៃជីវិតគ្រាន់តែជាអ្វីដែលសាមញ្ញមែនឬ?

តើ​កោសិកា​ច្រើន​ជាង​២០០​ប្រភេទ​ដែល​មាន​ក្នុង​រាងកាយ​អ្នក​ពិត​ជា​អាច​កើត​ឡើង​ដោយ​ឯកឯង​បាន​ទេ?

តើកោសិកានៃជីវិតគ្រាន់តែជាអ្វីដែលសាមញ្ញមែនឬ?

សារពាង្គកាយ​របស់​យើង​គឺ​ជា​សម្ព័ន្ធ​ដ៏​សាំ​ញ៉ាំ​បំផុត​នៅ​ក្នុង​សកល​លោក វា​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​កោសិកា​តូច​ៗ​ប្រហែល ១០០​សែន​កោដិ​ដែល​មាន​ដូច​ជា​៖កោសិកា​ឆ្អឹង ​កោសិកា​ឈាម​ និង​កោសិកា​ខួរ​ក្បាល។7 ការ​ពិត​ក្នុង​សារពាង្គកាយ​របស់​យើង​មាន​កោសិកា​ប្រភេទ​ខុស​ៗ​គ្នា​ច្រើន​ជាង​២០០​ប្រភេទ។8

ទោះ​ជា​កោសិកា​មាន​ទម្រង់​ខុស​ៗ​គ្នា និង​មាន​មុខ​ងារ​ខុស​ៗ​គ្នា​ក្ដី កោសិកា​របស់​យើង​បាន​ត​ភ្ជាប់​គ្នា​ដូច​ជា​បណ្ដាញ​សាំញ៉ាំ​មួយ។ បើ​ប្រៀប​ធៀប​កោសិកា​មនុស្ស​ទៅ​នឹង​បណ្ដាញ​អ៊ីនធឺណិត​ដែល​មាន​កុំព្យូទ័រ​រាប់​លាន​និង​ខ្សែ​ល្បឿន​លឿន​ក្ដី ក៏​សេវា​អ៊ីនធឺណិត​នៅ​តែ​ដើរ​មិន​ច្បាស់​ដែរ។ គ្មាន​ការ​បង្កើត​ណា​មួយ​របស់​មនុស្ស​ដែល​អាច​ប្រៀប​ផ្ទឹម​នឹង​កោសិកា​បាន​ឡើយ។ តើ​កោសិកា​ក្នុង​សារពាង្គកាយ​មនុស្ស​បាន​កកើត​មក​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេច?

តើ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​អះអាង​យ៉ាង​ដូចម្ដេច? អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​អះអាង​ថា កោសិកា​ដែល​មាន​ជីវិត​ទាំង​អស់​ចែក​ជា​ពីរ​ប្រភេទ​សំខាន់​ៗ ប្រភេទ​មួយ​មាន​ណ្វៃយ៉ូ ហើយ​ប្រភេទ​មួយ​ទៀត​គ្មាន​ណ្វៃយ៉ូ​ទេ។ កោសិកា​មនុស្ស កោសិកា​សត្វ​និង​កោសិកា​រុក្ខជាតិ​មាន​ណ្វៃយ៉ូ។ ប៉ុន្តែ កោសិកា​បាក់តេរី​គ្មាន​ណ្វៃយ៉ូ​ទេ។ កោសិកា​ដែល​មាន​ណ្វៃយ៉ូ​បាន​ត្រូវ​ហៅ​ថា​អឺ​ការីយ៉ូត ហើយ​កោសិកា​ដែល​គ្មាន​ណ្វៃយ៉ូ បាន​ត្រូវ​ហៅ​ថា​ប្រូការីយ៉ូត។ ដោយ​សារ​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត​មិន​សូវ​មាន​លក្ខណៈ​សាំញ៉ាំ​ដូច​កោសិកា​អឺការីយ៉ូត មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ជឿ​ថា​កោសិកា​សត្វ​និង​កោសិកា​រុក្ខជាតិ​បាន​វិវត្តន៍​មក​ពី​កោសិកា​បាក់តេរី។

អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ជា​ច្រើន​បាន​បង្រៀន​ថា រាប់​រយ​លាន​ឆ្នាំ​មុន​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត​ខ្លះ​បាន​ស្រូប​យក​កោសិកា​ឯ​ទៀត ប៉ុន្តែ​មិន​រំលាយ​ពួក​វា​ទេ។ ពួក​គេ​ក៏​បាន​បង្រៀន​ទៀត​ថា ទោះ​ជា​«​ធម្មជាតិ​»​គ្មាន​ប្រាជ្ញា​ក្ដី វា​ដឹង​អំពី​របៀប​ផ្លាស់​ប្ដូរ​មុខ​ងារ​របស់​«​កោសិកា​»​ដែល​បាន​ត្រូវ​ស្រូប​នោះ។ មិន​ត្រឹម​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ពួក​គេ​ប្រាប់​ថា ពេល​កោសិកា​ចែក​ខ្លួន​បង្កើត​កោសិកា​ថ្មី នោះ​ធម្មជាតិ​ចេះ​រក្សា​ទុក​កោសិកា​ដែល​បាន​ត្រូវ​ស្រូប​នៅ​ក្នុង​កោសិកា​ថ្មី​ទៀត។9 *

តើ​គម្ពីរ​ប្រាប់​យ៉ាង​ណា? គម្ពីរ​បង្រៀន​ថា​ជីវិត​ទាំង​ឡាយ​ដែល​មាន​នៅ​ផែនដី​គឺ​មក​ពី​ការ​បង្កើត​របស់​បុគ្គល​ដែល​មាន​ប្រាជ្ញា។ សូម​កត់​សម្គាល់ ការ​ពន្យល់​ដ៏​សម​ហេតុ​ផល​ក្នុង​គម្ពីរ​ដែល​ថា​៖​«​ពិត​មែន​តែ​ផ្ទះ​ទាំង​អស់​មាន​អ្នក​សង់ ប៉ុន្តែ​អ្នក​ដែល​បាន​សង់​អ្វី​ៗ​ទាំង​អស់​គឺ​ព្រះ​»។ (​ហេប្រឺ ៣:៤​) បទ​គម្ពីរ​ផ្សេង​ទៀត​ចែង​ថា​៖​«​ឱ​ព្រះ​យេហូវ៉ា​អើយ អស់​ទាំង​ស្នា​ដៃ​របស់​ទ្រង់​មាន​ច្រើន​ប្រការ​ណាស់​ហ្ន៎ ទ្រង់​បាន​ធ្វើ​ទាំង​អស់​ដោយ​ប្រាជ្ញា ផែនដី​បាន​ពេញ​ដោយ​របស់​ដែល​ទ្រង់​បង្កើត . . . មាន​របស់​រវើក​ឥត​គណនា ជា​សត្វ​ទាំង​តូច​ទាំង​ធំ​»។—ទំនុក​តម្កើង ១០៤:២៤, ២៥

តើ​កោសិកា​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​ជា​កោសិកា​«​សាមញ្ញ​»​ពិត​ជា​អាច​កើត​ចេញ​ពី​ធាតុ​គីមី​ដែល​គ្មាន​ជីវិត​បាន​ឬ​ទេ?

តើ​ភ័ស្តុតាង​បាន​បង្ហាញ​យ៉ាង​ណា? ការ​ជឿន​លឿន​ផ្នែក​មីក្រុបវិទ្យា​អាច​ឲ្យ​យើង​មើល​ឃើញ​ផ្នែក​ខាង​ក្នុង​ដ៏​អស្ចារ្យ​នៃ​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត​ដែល​បាន​ត្រូវ​គេ​ហៅ​ថា​កោសិកា​សាមញ្ញ​បំផុត។ អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ដែល​គាំទ្រ​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការ​វិវត្តន៍​បាន​ប៉ាន់ស្មាន​ថា កោសិកា​ដែល​មាន​ជីវិត​ដំបូង​មាន​លក្ខណៈ​ដូច​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត​នៅ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ។10

បើ​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការវិវត្តន៍​គឺ​ជា​ការ​ពិត នោះ​គួរ​តែ​ផ្ដល់​ការ​ពន្យល់​ដែល​អាច​ទុក​ចិត្ត​បាន​អំពី​របៀប​ដែល​កោសិកា​ដំបូង​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​ជា​កោសិកា​«​សាមញ្ញ​»​ បាន​កើត​មក​ដោយ​ឯកឯង។ ប៉ុន្តែ បើ​ជីវិត​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​នោះ​គួរ​តែ​មាន​ភ័ស្តុតាង​ដែល​បង្ហាញ​អំពី​ស្នាដៃ​របស់​បុគ្គល​ដែល​មាន​ប្រាជ្ញា​ទោះ​ជា​ការ​បង្កើត​អ្វី​មួយ​ដ៏​តូច​ល្អិត​បំផុត​ក្ដី។ ឥឡូវ​សូម​ពិចារណា​អំពី​លក្ខណៈ​របស់​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត រួច​សូម​សួរ​ខ្លួន​អ្នក​ថា តើ​កោសិកា​នេះ​អាច​កើត​ឡើង​ដោយ​ឯកឯង​បាន​ទេ?

ជញ្ជាំង​ការពារ​កោសិកា

សូម​ស្រមៃ​គិត​ថា​អ្នក​ទៅ​ជា​តូច​ដូច​កោសិកា ហើយ​អាច​ដើរ​មើល​ខាង​ក្នុង​វា​បាន។ ដើម្បី​ធ្វើ​ដូច្នេះ អ្នក​ត្រូវ​ទៅ​ជា​តូច​ជាង​សញ្ញា​បន្តក់។ ឥឡូវ​សូម​ស្រមៃ​គិត​ថា​អ្នក​កំពុង​ឈរ​នៅ​មុខ​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត។ ទោះ​ជា​អ្នក​ចង់​ចូល​ក្នុង​កោសិកា នោះ​មិន​ងាយ​ស្រួល​ទេ ដោយ​សារ​កោសិកា​មាន​ភ្នាស​ជា​ស្រទាប់​ស្ដើង​ៗ​ដែល​ប្រៀប​ដូច​ជា​ជញ្ជាំង​រោងចក្រ​ដ៏​រឹង​មាំ។ ដើម្បី​ស្មើ​ក្រដាស​មួយ​សន្លឹក នោះ​ត្រូវ​ការ​១០.០០០​ស្រទាប់​នៃ​ភ្នាស​កោសិកា​រួម​បញ្ចូល​គ្នា។ ប៉ុន្តែ ភ្នាស​កោសិកា​គឺ​មាន​ភាព​ស្មុគស្មាញ​ជាង​ជញ្ជាំង​ថ្ម​ទៅ​ទៀត។ តើ​តាម​របៀប​ណា?

ដូច​ជញ្ជាំង​ការពារ​រោង​ចក្រ នោះ​ភ្នាស​កោសិកា​ដើរ​តួ​ជា​រនាំង​ការ​ពារ​គ្រឿង​ក្នុង​របស់​កោសិកា​ពី​បរិស្ថាន​ខាង​ក្រៅ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​នោះ​ក៏​ដោយ ភ្នាស​កោសិកា​មាន​«​ចន្លោះ​ឬ​ប្រហោង​»​ ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ម៉ូលេគុល​តូច​ៗ​ដូច​ជា​អុកស៊ីហ្ស៊ែន​ឆ្លង​កាត់​បាន។ ប៉ុន្តែ ភ្នាស​កោសិកា​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ្វី​ក៏​ដោយ​ដែល​អាច​បង្ខូច​កោសិកា​ចូល​ដោយ​គ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត​បាន​ឡើយ។ ភ្នាស​កោសិកា​ក៏​ការពារ​ម៉ូលេគុល​ដែល​មាន​ប្រយោជន៍​កុំ​ឲ្យ​ចេញ​ពី​កោសិកា​ដែរ។ តើ​វា​អាច​ធ្វើ​ដូច​នេះ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច?

សូម​គិត​ម្ដង​ទៀត​អំពី​រោងចក្រ។ នៅ​រោងចក្រ​មាន​សន្តិសុខ​ដែល​ជា​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​អីវ៉ាន់​ដែល​ចេញ​ចូល​តាម​ទ្វារ​រោងចក្រ។ ស្រដៀង​គ្នា​ដែរ ភ្នាស​កោសិកា​មាន​ម៉ូលេគុល​ប្រូតេអ៊ីន​ពិសេស​ដែល​ដើរ​តួ​ដូច​ជា​សន្តិសុខ។

ភ្នាស​កោសិកា​មាន​អ្វី​មួយ​ដែល​ប្រៀប​ដូច​ជា​«​សន្តិសុខ​»​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​តែ​សារធាតុ​ជាក់​លាក់​ប៉ុណ្ណោះ​ឆ្លង​កាត់​បាន។

ប្រូតេអ៊ីន​ទាំង​នេះ​មាន​លក្ខណៈ​ពិសេស​ដូច​ជា (​១​)​វា​មាន​ប្រហោង​នៅ​ចំ​កណ្ដាល​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ប្រភេទ​ម៉ូលេគុល​ខ្លះ​ប៉ុណ្ណោះ​ចេញ​ចូល​កោសិកា​បាន។ ប្រូតេអ៊ីន​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​ភ្នាស​កោសិកា​បើក​មួយ​ចំហៀង (​២​)​ហើយ​បិទ​មួយ​ចំហៀង។ វា​មាន​អ្វី​មួយ​ដែល​អាច​ភ្ជាប់​គ្នា​ទៅ​នឹង​សារធាតុ​មួយ​ផ្សេង​ទៀត។ ពេល​ដែល​សារធាតុ​នោះ​ភ្ជាប់ (​៣​)​ចុង​ម្ខាង​ទៀត​នឹង​បើក​ហើយ​បញ្ចេញ​សារធាតុ​នោះ​តាម​រយៈ​ភ្នាស​កោសិកា។ (​៤​)​សកម្មភាព​ទាំង​អស់​នេះ​កើត​ឡើង​នៅ​លើ​ភ្នាស​កោសិកា​សូម្បី​តែ​កោសិកា​ដ៏​សាមញ្ញ​បំផុត​ក្ដី។

អ្វី​ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​កោសិកា

សូម​ស្រមៃ​គិត​ថា​អ្នក​បាន​ត្រូវ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ឆ្លង​កាត់​កន្លែង​«​សន្តិសុខ​»​ របស់​កោសិកា​នោះ ហើយ​ឥឡូវ​អ្នក​នៅ​ក្នុង​កោសិកា។ ផ្នែក​ខាង​ក្នុង​នៃ​កោសិកា​ប្រូការីយ៉ូត​ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​សារធាតុ​រាវ​ដែល​សម្បូរ​ទៅ​ដោយ​សារធាតុ​ចិញ្ចឹម​ដែល​មាន​ដូច​ជា អំបិល​និង​សារធាតុ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត។ កោសិកា​ប្រើ​សារធាតុ​ទាំង​នេះ​ដើម្បី​ផលិត​អ្វី​ដែល​វា​ត្រូវ​ការ។ ដំណើរ​ការ​នេះ​មិន​មែន​កើត​ឡើង​ដោយ​ចៃដន្យ​ទេ។ ដូច​រោងចក្រ​ដែល​ដំណើរ​ការ​យ៉ាង​ល្អ កោសិកា​ក៏​បង្កើត​សារធាតុ​គីមី​រាប់​ពាន់​ដោយ​មាន​របៀប​រៀបរយ តាម​លំដាប់លំដោយ​និង​ដោយ​មាន​កាល​វិភាគ​ច្បាស់​លាស់។

កោសិកា​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​ជា​ច្រើន​ក្នុង​ការ​បង្កើត​ប្រូតេអ៊ីន។ តើ​វា​ធ្វើ​ដូច​នេះ​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេច? បើ​អ្នក​នៅ​ខាង​ក្នុង​កោសិកា ដំបូង​អ្នក​នឹង​ឃើញ​កោសិកា​បង្កើត​ធាតុ​ផ្សំ​នៃ​ប្រូតេអ៊ីន​២០​យ៉ាង​ដែល​ហៅ​ថា​អាមីណូអាស៊ីត។ ធាតុ​ផ្សំ​ទាំង​នេះ​បាន​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​រីបូសូម​(​៥​) ដែល​ប្រៀប​ដូច​ជា​ម៉ាស៊ីន​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ​ដែល​ភ្ជាប់​អាស៊ីត​អា​មី​ណូ​តាម​លំដាប់​លំដោយ​ជាក់​លាក់​ដើម្បី​បង្កើត​ប្រូតេអ៊ីន។ ដូច​ប្រតិបត្តិ​ការ​នៃ​រោង​ចក្រ​ដែល​បញ្ជា​ដោយ​ប្រើ​«​កម្ម​វិធី​កុំព្យូទ័រ​»​ មុខ​ងារ​ជា​ច្រើន​របស់​កោសិកា​ក៏​បាន​ត្រូវ​បញ្ជា​ដោយ​កូដ​ដែល​ហៅ​ថា DNA(​ឌីអិនអេ​)ដែរ​(​៦​)។ ពី​DNA (​ឌីអិនអេ​)រីបូសូម​ទទួល​បញ្ជា​ស្ដី​អំពី​ប្រូតេអ៊ីន​មួយ​ណា​ដែល​ត្រូវ​បង្កើត​និង​របៀប​បង្កើត​ប្រូតេអ៊ីន​នោះ​(​៧​)

របៀប​ដែល​កោសិកា​បង្កើត​ប្រូតេអ៊ីន​ពិត​ជា​អស្ចារ្យ​ណាស់! ប្រូតេអ៊ីន​នីមួយ​ៗ​ពត់​ខ្លួន​ទៅ​ជា​ទម្រង់​ពិសេស​មួយ(​៨​)។ ទម្រង់​នេះ​វា​ជួយ​កំណត់​ពី​មុខ​ងារ​ដែល​ប្រូតេអ៊ីន​ត្រូវ​ធ្វើ។ * សូម​ស្រមៃ​គិត​នៅ​រោងចក្រ​មួយ​ដែល​មាន​ម៉ាស៊ីន​ផ្គុំ​ឡាន​ចូល​គ្នា។ ដើម្បី​ឲ្យ​ម៉ាស៊ីន​ឡាន​ដំណើរ​ការ​បាន ផ្នែក​នីមួយ​ៗ​ត្រូវ​តែ​នៅ​កន្លែង​ជាក់​លាក់។ ស្រដៀង​គ្នា​ដែរ បើ​ប្រូតេអ៊ីន​មិន​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ទម្រង់​ជាក់លាក់ នោះ​វា​មិន​អាច​ដំណើរ​ការ​បាន​ត្រឹមត្រូវ ហើយ​ថែម​ទាំង​អាច​បង្ខូច​កោសិកា​បាន​ទៀត​ផង។

អ្វី​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​កោសិកា របៀប​ដែល​ប្រូតេអ៊ីន​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​ឡើង ដូច​រោងចក្រ​ដែល​ដំណើរ​ការ​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ កោសិកា​ពេញ​ទៅ​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​ដែល​ប្រមូល​និង​ចែកចាយ​ផលិតផល

តើ​ប្រូតេអ៊ីន​ស្គាល់​របៀប​ធ្វើ​ដំណើរ​ពី​កន្លែង​ដែល​វា​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​មក​ទៅ​ដល់​កន្លែង​ដែល​វា​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេច? ប្រូតេអ៊ីន​នីមួយ​ៗ​ដែល​កោសិកា​បង្កើត​បាន​ភ្ជាប់​មក​ជា​មួយ​នឹង​អ្វី​មួយ​ដែល​ប្រៀប​ដូច​ជា​«​ប័ណ្ណ​បញ្ជាក់​អាសយដ្ឋាន​»​ ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រាកដ​ថា​ប្រូតេអ៊ីន​នោះ​បាន​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​កន្លែង​ដែល​ត្រឹមត្រូវ។ ទោះ​ជា​ប្រូតេអ៊ីន​រាប់​ពាន់​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​មក​និង​បញ្ជូន​ទៅ​កន្លែង​ដែល​វា​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​រាល់​នាទី​ក៏​ដោយ ប្រូតេអ៊ីន​នីមួយ​ៗ​ទៅ​ទិស​ដៅ​ត្រឹមត្រូវ។

តើ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​អំពី​អ្វី? ម៉ូលេគុល​សាំញ៉ាំ​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​ភាវរស់​ដែល​សាមញ្ញ​បំផុត​មិន​អាច​ផលិត​ខ្លួន​ឯង​ម្ដង​ទៀត​បាន​ឡើយ។ ពេល​ដែល​វា​នៅ​ខាង​ក្រៅ​កោសិកា​វា​មិន​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន​ទេ។ ពេល​ដែល​វា​នៅ​ក្នុង​កោសិកា​ពួក​វា​មិន​អាច​ផលិត​ម្ដង​ទៀត​ដោយ​គ្មាន​ជំនួយ​ពី​ម៉ូលេគុល​សាំញ៉ាំ​ផ្សេង​ទៀត​បាន​ឡើយ។ ជា​ឧទាហរណ៍ ដើម្បី​ផលិត​ម៉ូលេគុល​ថាមពល​ដែល​ហៅ​ថា អាដេណូស៊ីនទ្រីផូស្វាត​ដែល​ហៅ​កាត់​ថា (ATP) នោះ​ត្រូវ​ការ​អង់ស៊ីម។ ប៉ុន្តែ​ដើម្បី​ផលិត​អង់ស៊ីម​នោះ​ក៏​ត្រូវ​ការ​ថាមពល​ពី​អាដេណូស៊ីនទ្រីផូ​ស្វាត​ដែរ។ ស្រដៀង​គ្នា​ដែរ ដើម្បី​បង្កើត​អង់ស៊ីម​នោះ​ត្រូវ​ការ​ឌីអិនអេ (​ដែល​យើង​នឹង​ពិភាក្សា​នៅ​ផ្នែក​ទី​៣​) ប៉ុន្តែ​ក៏​ត្រូវ​ការ​ឌីអិនអេ​ដើម្បី​បង្កើត​អង់ស៊ីម​ដែរ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ប្រូតេអ៊ីន​ផ្សេង​ទៀត​កើត​មក​បាន​ដោយ​សារ​កោសិកា​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​កោសិកា​កើត​មក​បាន​ដោយ​សារ​ប្រូតេអ៊ីន​ដែរ។ *

អ្នក​ជំនាញ​ខាង​មីក្រុបវិទ្យា​ឈ្មោះ​រ៉ាឌូ ប៉ូប៉ា​មិន​យល់​ស្រប​អំពី​កំណត់​ហេតុ​ក្នុង​គម្ពីរ​ស្ដី​អំពី​ការ​បង្កើត​នោះ​ទេ។ ប៉ុន្តែ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៤​គាត់​បាន​ឆ្ងល់​ថា ​«​បើ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​មិន​អាច​បង្កើត​ជីវិត​ក្នុង​មន្ទីរ​ពិសោធ​ដោយ​មាន​សម្ភារៈ​សព្វ​គ្រប់ ចុះ​តើ​ធម្មជាតិ​អាច​បង្កើត​ជីវិត​បាន​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេច?​»​13 គាត់​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា ​«​ដើម្បី​ឲ្យ​កោសិកា​ដែល​មាន​ជីវិត​អាច​កើត​មាន​បាន នោះ​តម្រូវ​ឲ្យ​ប្រព័ន្ធ​សាំញ៉ាំ​ជា​ច្រើន​ដំណើរ​ការ​ជា​មួយ​គ្នា។ ដូច្នេះ វា​មិន​អាច​ទៅ​រួច​ទេ​ដែល​សម្ព័ន្ធ​ទាំង​អស់​កើត​មក​ដោយ​ឯកឯង​ក្នុង​ពេល​ដំណាល​គ្នា​»។14

ដូច​អគារ​ខ្ពស់​នេះ​ត្រូវ​រលំ​ដោយ​សារ​គ្មាន​គ្រឹះ​រឹងមាំ នោះ​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការ​វិវត្តន៍​ក៏​មិន​អាច​ទុក​ចិត្ត​បាន​ដោយ​សារ​មិន​អាច​ពន្យល់​អំពី​ដើម​កំណើត​នៃ​ជីវិត​ដែរ មែន​ទេ?

តើ​អ្នក​គិត​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេច? ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការ​វិវត្តន៍​ព្យាយាម​អះអាង​ថា ជីវិត​នៅ​ផែនដី​កើត​មក​ដោយ​មិន​ចាំ​បាច់​មាន​ព្រះ​បង្កើត​នោះ​ទេ។ ប៉ុន្តែ ពេល​ដែល​ពួក​គេ​កាន់​តែ​ស្រាវជ្រាវ​អំពី​ជីវិត ពួក​គេ​កាន់​តែ​ឃើញ​ថា​ជីវិត​ទំនង​ជា​មិន​អាច​កើត​ឡើង​ដោយ​ឯកឯង​បាន​ឡើយ។ ដើម្បី​ជៀសវាង​បញ្ហា​នេះ អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ខ្លះ​ដែល​ជឿ​លើ​ការ​វិវត្តន៍​ចង់​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភាព​ខុស​គ្នា​រវាង​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការ​វិវត្តន៍​និង​ចម្ងល់​អំពី​ដើម​កំណើត​នៃ​ជីវិត។ ប៉ុន្តែ តើ​អ្នក​គិត​ថា​នេះ​សមហេតុសមផល​ទេ?

ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការ​វិវត្តន៍​បង្រៀន​ថា ដោយ​ចៃដន្យ​ជីវិត​កើត​មក​ដោយ​ឯកឯង​បន្ត​បន្ទាប់​គ្នា។ ពួក​គេ​ថែម​ទាំង​លើក​ឡើង​ទៀត​ថា​ភាវរស់​ប្រភេទ​ទាំង​អស់​កើត​មក​ដោយ​ឯកឯង តាម​របៀប​ដ៏​អស្ចារ្យ​និង​ស្មុគ​ស្មាញ។ ដូច្នេះ បើ​ទ្រឹស្ដី​នោះ​គ្មាន​មូលដ្ឋាន​ត្រឹម​ត្រូវ តើ​នឹង​មាន​អ្វី​កើត​ឡើង​ដល់​ទ្រឹស្ដី​ឯទៀត​ដែល​ផ្អែក​លើ​ការ​សន្និដ្ឋាន​នេះ? ជា​ឧទាហរណ៍ បើ​គេ​សង់​អគារ​ខ្ពស់​មួយ​ដោយ​មិន​បុក​គ្រឹះ អគារ​នោះ​នឹង​រលំ។ ស្រដៀង​គ្នា​ដែរ បើ​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ការ​វិវត្តន៍​មិន​អាច​ពន្យល់​អំពី​ដើម​កំណើត​នៃ​ជីវិត នោះ​ទ្រឹស្ដី​ទាំង​មូល​មិន​អាច​ទុក​ចិត្ត​បាន​ទេ។

បន្ទាប់​ពី​ពិចារណា​ខ្លះ​ៗ​អំពី​សម្ព័ន្ធ​និង​តួ​នាទី​នៃ​កោសិកា​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​ជា​កោសិកា ​«​សាមញ្ញ​»​ តើ​អ្នក​ឃើញ​ភ័ស្តុតាង​ដែល​បង្ហាញ​អំពី​ការ​រចនា​ដ៏​ឈ្លាស​វៃ​ឬ​ទេ? បើ​អ្នក​នៅ​តែ​មិន​ប្រាកដ​សូម​ពិនិត្យ​ឲ្យ​បាន​ដិត​ដល់​ជាង​អំពី​អ្វី​ដែល​គ្រប់គ្រង​តួនាទី​នៃ​កោសិកា​ទាំង​អស់។

^ វគ្គ 6 គ្មាន​ការ​ពិសោធន៍​ណា​មួយ​បាន​បង្ហាញ​ថា​រឿង​នេះ​អាច​កើត​ឡើង​បាន​ឡើយ។

^ វគ្គ 18 អង់ស៊ីម​គឺ​ជា​ឧទាហរណ៍​មួយ​នៃ​ប្រូតេអ៊ីន​ដែល​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​កោសិកា។ អង់ស៊ីម​នីមួយ​ៗ​ត្រូវ​បាន​បត់​បញ្ចូល​គ្នា​តាម​វិធី​ពិសេស​ដើម្បី​ពន្លឿន​ប្រតិកម្ម​ផ្នែក​គីមី។ អង់ស៊ីម​រាប់​រយ​សហការ​គ្នា​ដើម្បី​ឲ្យ​កោសិកា​ដំណើរការ។

^ វគ្គ 20 កោសិកា​ខ្លះ​ក្នុង​សារពាង្គកាយ​មនុស្ស​បាន​ត្រូវ​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ម៉ូលេគុល11​ប្រូតេអ៊ីន​ប្រហែល​ចំនួន​១០.០០០.០០០.០០០​ដែល​មាន​ប្រភេទ​ផ្សេង​គ្នា​រាប់​សែន។12