តើខ្ញុំគួរឈប់រៀនទេ?
ជំពូកទី១៩
តើខ្ញុំគួរឈប់រៀនទេ?
តើប្អូនគិតថាប្អូនគួរឈប់រៀននៅថ្នាក់ទីប៉ុន្មាន? ․․․․․
តើឪពុកម្ដាយប្អូនចង់ឲ្យប្អូនរៀនដល់ថ្នាក់ណា? ․․․․․
តើចម្លើយរបស់ប្អូននិងឪពុកម្ដាយប្អូនដូចគ្នាឬទេ? ទោះជាដូចគ្នាក៏ដោយ តែឥឡូវមិនទាន់ដល់ពេលដែលប្អូនត្រូវឈប់រៀនឡើយ។ ប៉ុន្តែ អាចនឹងមានថ្ងៃខ្លះដែលប្អូនចង់រត់ចោលសាលា។ តើប្អូនធ្លាប់មានអារម្មណ៍ដូចយុវវ័យខ្លះដែលបានរៀបរាប់នៅខាងក្រោមនេះឬទេ?
ប្អូនរេឆឺល ពោលថា៖ «មានថ្ងៃខ្លះខ្ញុំតានតឹងចិត្តមែនទែន រហូតដល់មិនចង់ក្រោកពីគ្រែ។ ខ្ញុំឆ្ងល់ថាហេតុអ្វីទៅសាលា ហើយរៀនមុខវិជ្ជាដែលខ្ញុំមិនប្រើ?»។
ប្អូនចន រៀបរាប់ថា៖ «ខ្ញុំធុញសាលាណាស់ ច្រើនដងខ្ញុំចង់ឈប់រៀន ហើយទៅរកការងារធ្វើ។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាទៅរៀនគ្មានប្រយោជន៍សោះ ទៅធ្វើការរកលុយវិញល្អជាង»។
ប្អូនរ៉ាយអិន ប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំបានទៅវិទ្យាល័យមួយនៅទីក្រុង។ តែខ្ញុំពិបាកចូលគេចុះណាស់។ រឿងរៀនគ្មានបញ្ហាទេសម្រាប់ខ្ញុំ តែបញ្ហាគឺខ្ញុំគ្មានមិត្តភក្តិ ហើយធ្វើអ្វីតែឯង។ សូម្បីតែអ្នកដែលគ្មានមិត្តភក្តិក៏មិននិយាយរកខ្ញុំដែរ! ដូច្នេះ ខ្ញុំមិនចង់ទៅសាលាទៀតទេ»។
ប្អូនស៊ីនឌី ស្រដីថា៖ «ខ្ញុំត្រូវធ្វើលំហាត់សាលាអស់បួនម៉ោងជារៀងរាល់យប់។ ជីវិតរបស់ខ្ញុំមានតែលំហាត់ ប្រឡង លំហាត់ ប្រឡង។ នេះធ្វើឲ្យខ្ញុំទ្រាំលែងបាន រហូតដល់ចង់បោះបង់ចោលការសិក្សា»។
ប្អូនរ៉ូស និយាយថា៖ «នៅសាលាដែលខ្ញុំរៀន មានការគំរាមបោកគ្រាប់បែកមួយដង មានករណីប៉ុនប៉ងធ្វើអត្តឃាតបីដង មានសិស្សម្នាក់សម្លាប់ខ្លួនបានសម្រេច និងមានក្រុមបងធំកាប់ចាក់គ្នា។ នេះធ្វើឲ្យខ្ញុំភ័យណាស់ ហើយមិនចង់ទៅរៀនទេ!»។
តើប្អូនធ្លាប់ជួបប្រទះបញ្ហាស្រដៀងនោះទេ? បើដូច្នេះ តើមូលហេតុអ្វីដែលធ្វើឲ្យប្អូនចង់ឈប់រៀន?
․․․․․
ឥឡូវប្អូនប្រហែលជាមានគម្រោងចង់ឈប់រៀន។ តើប្អូនមានគំនិតបែបនេះដោយសារប្អូនគិតថាខ្លួនមានចំណេះដឹងល្មមហើយ ឬក៏ដោយសារធុញសាលា? ដើម្បីឆ្លើយសំណួរនេះ ដំបូងយើងត្រូវស្គាល់ថា តើការឈប់រៀនមានន័យយ៉ាងណា?
រៀនចប់ ឬឈប់រៀន?
តើប្អូនយល់យ៉ាងណារវាងការរៀនចប់ និងការឈប់រៀន?
․․․․․
តើប្អូនដឹងទេ ប្រទេសខ្លះតម្រូវឲ្យសិស្សរៀនត្រឹមតែរយៈពេល៥ឆ្នាំទៅ៨ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ រីឯប្រទេសខ្លះទៀត គេតម្រូវឲ្យសិស្សរៀនយ៉ាងហោចណាស់រយៈពេល១០ឆ្នាំ។ ដូច្នេះ ប្រទេសនីមួយៗមានច្បាប់ខុសៗគ្នា ស្ដីអំពីអាយុកំណត់ដែលកុមារត្រូវចូលរៀន ឬត្រូវរៀនដល់ថ្នាក់ណា។
បន្ថែមទៅទៀត នៅប្រទេសឬនៅតំបន់មួយចំនួន គេអនុញ្ញាតឲ្យសិស្សរៀនមុខវិជ្ជាខ្លះ ឬមុខវិជ្ជាទាំងអស់នៅផ្ទះដោយមិនចាំបាច់ទៅរៀននៅសាលាផ្ទាល់ទេ។ ប៉ុន្តែ សិស្សដែលរៀននៅផ្ទះត្រូវមានការយល់ព្រមនិងការសហការពីឪពុកម្ដាយឬអាណាព្យាបាល ហើយនេះមិនមែនជាការឈប់រៀនឡើយ។
ក៏ប៉ុន្តែ បើប្អូនគិតអំពីការបោះបង់ចោលការសិក្សាទាំងមិនទាន់រៀនចប់ មិនថារៀននៅសាលាឬនៅផ្ទះទេ ប្អូនត្រូវសួរខ្លួននូវសំណួរដូចតទៅនេះ៖
តើច្បាប់តម្រូវអ្វី? ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ ចំនួនឆ្នាំដែលច្បាប់តម្រូវឲ្យសិស្សរៀនគឺខុសគ្នាពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ។ ក្នុងប្រទេសរបស់ប្អូន តើច្បាប់តម្រូវឲ្យរៀនយ៉ាងហោចណាស់ប៉ុន្មានឆ្នាំ? តើប្អូនរៀនដល់កម្រិតនោះហើយឬនៅ? បើប្អូនមិនអើពើនឹងយោបល់ក្នុងគម្ពីរដែលឲ្យ«ចុះចូលនឹងពួកអាជ្ញាធរ» ហើយបោះបង់ចោលការសិក្សាមុនរៀនចប់ នោះមានន័យថាប្អូនឈប់រៀនហើយ។—រ៉ូម ១៣:១
តើខ្ញុំបានសម្រេចគោលដៅក្នុងការរៀនសូត្ររបស់ខ្ញុំហើយឬនៅ? តើអ្វីជាគោលដៅរបស់ប្អូនក្នុងការរៀនសូត្រ? តើប្អូនមិនទាន់ដឹងពីគោលដៅរបស់ខ្លួនឬទេ? ប្អូនចាំបាច់ត្រូវដឹងថាខ្លួនមានគោលដៅអ្វី! បើមិនដូច្នោះទេ ប្អូននឹងដូចជាអ្នកដំណើរដែលជិះរថភ្លើងទាំងមិនដឹងថាខ្លួនចង់ទៅណា។ ដូច្នេះ សូមនិយាយជាមួយឪពុកម្ដាយរបស់ប្អូន ហើយបំពេញតារាង« គោលដៅរបស់ខ្ញុំក្នុងការរៀនសូត្រ»នៅទំព័រ១៣៩។ ការធ្វើដូច្នេះនឹងជួយប្អូនឲ្យបន្តផ្ដោតទៅលើគោលដៅរបស់ប្អូន ថែមទាំងជួយប្អូននិងឪពុកម្ដាយឲ្យរៀបគម្រោងថាប្អូនគួររៀនដល់ថ្នាក់ទីប៉ុន្មាន។—សុភាសិត ២១:៥
គ្រូរបស់ប្អូននិងអ្នកឯទៀតមុខជានឹងផ្ដល់យោបល់ឲ្យប្អូន អំពីកម្រិតការអប់រំដែលប្អូនគួរទទួល។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ឪពុកម្ដាយរបស់ប្អូនជាអ្នកសម្រេចចិត្តចុងក្រោយថាធ្វើយ៉ាងណា។ (សុភាសិត ១:៨; កូឡុស ៣:២០) បើប្អូនបោះបង់ចោលការសិក្សាមុនឈានទៅដល់គោលដៅដែលប្អូន និងឪពុកម្ដាយបានកំណត់ នោះមានន័យថាប្អូនឈប់រៀនហើយ។
ហេតុអ្វីខ្ញុំចង់ឈប់រៀន? ចូរប្រយ័ត្នកុំបញ្ឆោតខ្លួនឡើយ។ (យេរេមា ១៧:៩) មនុស្សមានទំនោររកហេតុផលដើម្បីគាំទ្រនូវការគិតតែពីប្រយោជន៍ខ្លួន។—យ៉ាកុប ១:២២
តើប្អូនមានមូលហេតុល្អអ្វីខ្លះដែលចង់ឈប់រៀន? សូមសរសេរ។
․․․․․
តើប្អូនមានមូលហេតុមិនល្អអ្វីខ្លះដែលចង់ឈប់រៀន? សូមសរសេរ។
․․․․․
មូលហេតុល្អមួយចំនួនអាចជាការជួយទំនុកបម្រុងក្រុមគ្រួសារ ឬចូលរួមធ្វើកិច្ចការស្ម័គ្រចិត្ត។ ចំណែកមូលហេតុមិនល្អវិញអាចជាការគេចវេះពីការប្រឡង ឬពីការធ្វើលំហាត់សាលា។ ដូច្នេះ ប្អូនត្រូវបែងចែកឲ្យបានច្បាស់លាស់ថា តើមូលហេតុចម្បងមួយណាដែលធ្វើឲ្យប្អូនចង់ឈប់រៀន? តើជាមូលហេតុល្អ ឬមូលហេតុមិនល្អ?
សូមមើលម្ដងទៀតនូវអ្វីដែលប្អូនបានសរសេរ ហើយវាយតម្លៃយ៉ាងស្មោះត្រង់នូវមូលហេតុដែលប្អូនចង់ឈប់រៀន ដោយដាក់លេខរៀងចាប់ពី១ដល់៥ (លេខ១សម្រាប់មូលហេតុដែលមិនសំខាន់ជាងគេ និងលេខ៥សម្រាប់មូលហេតុដែលសំខាន់បំផុត)។ បើប្អូនបោះបង់ចោលការសិក្សាដោយគ្រាន់តែចង់គេចវេះពីបញ្ហា នោះប្អូននឹងស្ដាយក្រោយជាមិនខាន។
តើការឈប់រៀនខុសទេ?
ការឈប់រៀនប្រៀបដូចជាការលោតចេញពីរថភ្លើង មុនទៅដល់គោលដៅ។ ពិតមែនថារថភ្លើងប្រហែលជាមិនស្រួលជិះ ហើយអ្នកដំណើរឯទៀតក៏មិនរាក់ទាក់ដែរ តែបើប្អូនលោតចេញពីរថភ្លើង នោះប្អូននឹងមិនអាចទៅដល់គោលដៅរបស់ខ្លួនបានឡើយ ថែមទាំងធ្វើឲ្យប្អូនរងរបួសធ្ងន់ទៀតផង។ ស្រដៀងគ្នាដែរ បើប្អូនឈប់រៀន ប្អូនមិនត្រឹមតែមិនអាចសម្រេចគោលដៅរបស់ប្អូនប៉ុណ្ណោះទេ តែនោះនឹងធ្វើឲ្យប្អូនជួបផលវិបាកភ្លាមៗ និងផលវិបាកនៅថ្ងៃមុខ។
ផលវិបាកភ្លាមៗ៖ ប្អូនទំនងជាពិបាករកបានការងារធ្វើ ហើយប្រសិនបើប្អូនរកបាន ការងារនោះប្រហែលជាមានប្រាក់ខែតិចជាងអ្នកដែលរៀនចប់។ ណាមួយទៀត ដើម្បីអាចចិញ្ចឹមជីវិតបាន ប្អូនប្រហែលជាត្រូវធ្វើការច្រើនម៉ោងនៅក្នុងស្ថានភាពដែលទំនងជាអាក្រក់ជាងស្ថានភាពដែលប្អូនជួបក្នុងសាលារៀន។
ផលវិបាកនៅថ្ងៃមុខ៖ ការស្រាវជ្រាវផ្សេងៗបានបង្ហាញថា អ្នកដែលបោះបង់ចោលការសិក្សាអាចប្រឈមមុខនឹងសុខភាពចុះខ្សោយ ឬចុងក្រោយជាប់គុក និងច្រើនតែរស់នៅដោយពឹងលើជំនួយពីសង្គម។
ពិតណាស់ថាការរៀនចប់ឬការសិក្សាល្អមិនធានាថាប្អូននឹងជៀសផុតពីបញ្ហាទាំងនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ហេតុអ្វីចាំបាច់ធ្វើបាបខ្លួនដោយការឈប់រៀនដែលប្រៀបដូចជាការយកកទៅលអន្ទាក់?
ប្រយោជន៍នៃការមិនបោះបង់ការសិក្សា
បើប្អូនប្រឡងធ្លាក់ ឬជួបបញ្ហានៅសាលា ប្អូនប្រហែលជាគិតចង់ឈប់រៀន។ ប្អូនអាចនឹងគិតថាបញ្ហាផ្សេងៗនៅពេលអនាគតលែងសំខាន់ទៀតហើយ បើប្រៀបធៀបនឹងការលំបាកដែលប្អូនមាននៅពេលនេះ។ ប៉ុន្តែ មុននឹងប្អូនជ្រើសរើស«ផ្លូវស្រួល» សូមពិចារណាមើលថែមទៀតនូវសម្ដីរបស់សិស្សនៅដើមជំពូកនេះ ដែលនិយាយអំពីអត្ថប្រយោជន៍មកពីការមិនបោះបង់ការសិក្សា។
ប្អូនរេឆឺល និយាយថា៖ «ខ្ញុំបានរៀនឲ្យចេះអត់ធ្មត់ និងមានឆន្ទៈខ្លាំងជាងមុន។ ខ្ញុំក៏បានរៀនដែរថា មនុស្សម្នាក់សប្បាយឬមិនសប្បាយគឺអាស្រ័យទៅលើចិត្តគំនិតផ្ទាល់ខ្លួន។ កាលដែលខ្ញុំកំពុងរៀនផ្នែកសិល្បៈ ខ្ញុំព្យាយាមអភិវឌ្ឍជំនាញនោះ ដើម្បីខ្ញុំអាចយកមកប្រើការ ពេលរៀនចប់»។
ប្អូនចន និយាយថា៖ «ឥឡូវខ្ញុំបានដឹងហើយ។ បើអ្នកខំប្រឹងរៀន អ្នកអាចឈានទៅដល់គោលដៅរបស់ខ្លួន។ វគ្គសិក្សាដែលខ្ញុំបានជ្រើសរើសពេលខ្ញុំនៅរៀន បានផ្ដល់ឱកាសឲ្យខ្ញុំអនុវត្តជំនាញដែលនឹងមានប្រយោជន៍ក្នុងនាមជាជាងជួសជុលម៉ាស៊ីនបោះពុម្ព។ នេះជាការងារដែលខ្ញុំចូលចិត្ត»។
ប្អូនរ៉ាយអិន និយាយថា៖ «ដោយសារខ្ញុំតស៊ូរៀន ឥឡូវខ្ញុំអាចអាននិងសរសេរបានយ៉ាងស្ទាត់។ សាលាបានបង្រៀនខ្ញុំឲ្យចេះតបឆ្លើយចំពោះពាក្យរិះគន់ ហើយបង្ហាត់ខ្ញុំឲ្យចេះពន្យល់យ៉ាងច្បាស់លាស់និងសមហេតុសមផល។ នេះមានប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្ញុំក្នុងកិច្ចការផ្សព្វផ្សាយ»។
ប្អូនស៊ីនឌី និយាយថា៖ «សាលាជួយខ្ញុំឲ្យចេះដោះស្រាយបញ្ហាបានប្រសើរជាងមុន។ មិនថាបញ្ហានៅក្នុងថ្នាក់ឬនៅកន្លែងផ្សេងទៀតទេ ការដឹងពីវិធីដោះស្រាយចំពោះការពិបាកក្នុងការរៀនសូត្រ ទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកឯទៀត និងរឿងសុខភាព ពិតជាបានជួយខ្ញុំឲ្យមានភាពចាស់ទុំ»។
ប្អូនរ៉ូស និយាយថា៖ «សាលាបានជួយខ្ញុំឲ្យចេះត្រៀមខ្លួនចំពោះការលំបាកនៅកន្លែងធ្វើការ។ ណាមួយទៀត បញ្ហាផ្សេងៗដែលខ្ញុំជួបនៅសាលាបាននាំឲ្យខ្ញុំពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវអ្វីដែលខ្ញុំជឿ។ ដូច្នេះ ការទៅសាលាបានពង្រឹងជំនឿរបស់ខ្ញុំ»។
ស្ដេចសាឡូម៉ូនដ៏ឈ្លាសវៃ បានសរសេរថា៖ «ពេលបញ្ចប់ប្រសើរជាងពេលចាប់ផ្ដើម។ ចិត្តអត់ធ្មត់ល្អជាងចិត្តអំណួត»។ (អ្នកទូន្មាន ៧:៨) ដូច្នេះជាជាងឈប់រៀន ចូរដោះស្រាយបញ្ហាដែលប្អូនជួបនៅសាលាដោយចិត្តអត់ធ្មត់។ បើប្អូនតស៊ូដល់ទីបំផុត នោះប្អូននឹងឃើញថា ពេលបញ្ចប់គឺពិតជាប្រសើរជាងមែន!
ចុះយ៉ាងណាបើប្អូនមិនចង់ទៅសាលា ដោយសារមិនចុះសម្រុងនឹងគ្រូព្រោះតែមូលហេតុណាមួយ?
បទគម្ពីរសំខាន់
«អស់អ្នកដែលធ្វើអ្វីដោយតក់ក្រហល់ ប្រាកដជានឹងទ័លក្រ»។—សុភាសិត ២១:៥
យោបល់
បើប្អូនពិបាកទ្រាំរៀននៅសាលា ចូររកមើលថាតើប្អូនអាចចុះឈ្មោះរៀនតាមកម្មវិធីណាមួយ ដែលនឹងជួយប្អូនឲ្យបញ្ចប់ការសិក្សាបានឆាប់ជាងឬទេ?
តើប្អូនដឹងទេ . . . ?
យុវវ័យដែលគេចសាលា ច្រើនតែបោះបង់ចោលការសិក្សាពាក់កណ្ដាលទី។
គម្រោងអនុវត្ត!
បើមានមុខវិជ្ជាដែលខ្ញុំពិបាករៀន ជាជាងឈប់រៀន ខ្ញុំនឹង ․․․․․
បើខ្ញុំហត់នឿយ រហូតដល់ចង់ឈប់រៀន ខ្ញុំនឹងសាកល្បងវិធីដូចជា ․․․․․
អ្វីដែលខ្ញុំចង់សួរឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំអំពីរឿងនេះគឺ ․․․․․
តើប្អូនគិតយ៉ាងណា?
● ហេតុអ្វីការរៀនឲ្យចេះគិតលេខ ចេះអាន និងចេះសរសេរស្ទាត់ ជារឿងសំខាន់?
● ហេតុអ្វីការមានគោលដៅខ្លីៗឬចង់ចេះអ្វីមួយក្នុងពេលប្អូនរៀននៅសាលាអាចជួយប្អូនឲ្យតាំងចិត្តរៀន?
● ហេតុអ្វីជាការសំខាន់ក្នុងការគិតទុកជាមុនថា ការងារបែបណាដែលប្អូនចង់ធ្វើក្រោយពីរៀនចប់?
[ឃ្លាអក្សរធំនៅទំព័រ១៤០]
«ប្អូនរ៉ាម៉ូណា រៀបរាប់ថា៖ ‹យើងមិនអាចគេចផុតពីបញ្ហាទាំងអស់បានឡើយ។ ការទៅសាលាជួយយើងឲ្យដឹងពីរបៀបដោះស្រាយបញ្ហា និងរៀនក្រោកឈរដោយខ្លួនឯង។ ជំនាញនោះនឹងផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់យើងទាំងនៅកន្លែងធ្វើការ និងនៅកន្លែងផ្សេងទៀត›»
[ប្រអប់នៅទំព័រ១៣៩]
ក្រដាសលំហាត់
គោលដៅរបស់ខ្ញុំក្នុងការរៀនសូត្រ
គោលដៅចម្បងរបស់ប្អូនក្នុងការសិក្សាគឺចង់មានការងារធ្វើ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសាររបស់ប្អូននៅថ្ងៃមុខ។ (ថែស្សាឡូនិចទី២ ៣:១០, ១២) តើប្អូនបានគិតហើយឬនៅ ថាចង់ធ្វើការងារបែបណា ហើយចង់រៀនប៉ុន្មានឆ្នាំដើម្បីបានការងារនោះ? ដើម្បីជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាដែលស័ក្តិសមនឹងប្អូន សូមពិចារណាសំណួរដូចខាងក្រោម៖
តើខ្ញុំមានចំណុចខ្លាំងអ្វីខ្លះ? (ជាឧទាហរណ៍ តើប្អូនចេះប្រាស្រ័យទាក់ទងល្អទេ? តើប្អូនចូលចិត្តសិប្បកម្ម សាងសង់ ឬចូលចិត្តរចនាម៉ូត ឬជួសជុលទេ? តើប្អូនពូកែវិភាគនិងដោះស្រាយបញ្ហាទេ?) ․․․․․
តើការងារបែបណាដែលត្រូវនឹងចំណុចខ្លាំងរបស់ខ្ញុំ? ․․․․․
តើមានឱកាសការងារណាខ្លះក្នុងតំបន់ដែលខ្ញុំរស់នៅ? ․․․․․
តើខ្ញុំត្រូវរៀនវគ្គសិក្សាមួយណាដើម្បីស្រួលរកការងារធ្វើ? ․․․․․
តើមានមុខវិជ្ជាអ្វីខ្លះដែលអាចជួយខ្ញុំឲ្យងាយស្រួលសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្ញុំ? ․․․․․
សូមចាំថា គោលដៅរបស់ប្អូនគឺបញ្ចប់ការសិក្សាអមជាមួយនឹងចំណេះដឹង ដែលប្អូនអាចយកមកប្រើប្រាស់នាពេលអនាគត។ ដូច្នេះ កុំចេះតែបន្តរៀនដោយគ្មានគោលដៅឡើយ ព្រោះនោះប្រៀបដូចជាមនុស្សម្នាក់ដែល«ជិះរថភ្លើង»មិនព្រមចុះ ដោយសារតែចង់គេចពីទំនួលខុសត្រូវជាមនុស្សពេញវ័យ។ a
[កំណត់សម្គាល់]
a ដើម្បីបានព័ត៌មានថែមទៀត សូមមើលជំពូកទី៣៨ ក្នុងក្បាលទី២។
[រូបភាពនៅទំព័រ១៣៨, ១៣៩]
ការឈប់រៀនប្រៀបដូចជាការលោតចេញពីរថភ្លើង មុនទៅដល់គោលដៅ