តើខ្ញុំគួរធ្វើអ្វីពេលមានវប្បធម៌ខុសគ្នា?
ជំពូកទី២២
តើខ្ញុំគួរធ្វើអ្វីពេលមានវប្បធម៌ខុសគ្នា?
តើឪពុកឬម្ដាយប្អូនជាជនអន្តោប្រវេសន៍ឬទេ?
□ មែន □ ទេ
តើភាសាឬវប្បធម៌នៅសាលាខុសគ្នាពីនៅផ្ទះប្អូនឬទេ?
□ មែន □ ទេ
ប្អូនជីអូស៊ូដែលរស់នៅអង់គ្លេស ប្រាប់ថា៖ «ក្រុមគ្រួសារខ្ញុំជាជនជាតិអ៊ីតាលី។ ដូច្នេះ ពួកគាត់ចូលចិត្តបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់។ តែឥឡូវយើងរស់នៅអង់គ្លេស។ មើលទៅប្រជាជននៅទីនេះមានសណ្ដាប់ធ្នាប់និងមានសុជីវធម៌។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនឯងគ្មានវប្បធម៌មួយណាឲ្យច្បាស់លាស់សោះ ទាំងអង់គ្លេសទាំងអ៊ីតាលី»។
ប្អូនផាទ្រីកកើតនៅបារាំង ហើយឪពុកម្ដាយជាជនអន្តោប្រវេសន៍មកពីអាល់ហ្សេរី។ គាត់ប្រាប់ថា៖ «នៅសាលា គ្រូប្រាប់ខ្ញុំឲ្យមើលមុខគាត់ពេលគាត់និយាយ។ ប៉ុន្តែ ពេលប៉ាខ្ញុំនិយាយ ខ្ញុំមើលមុខគាត់ គាត់ប្រាប់ថាខ្ញុំនេះឈ្លើយ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំពិបាកធ្វើខ្លួនឲ្យត្រូវរវាងវប្បធម៌ទាំងពីរនេះ»។
ពេលឪពុកម្ដាយប្អូនធ្វើអន្តោប្រវេសន៍ទៅរស់នៅប្រទេសក្រៅ ពួកគាត់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាធំៗជាច្រើន។ ភ្លាមៗនោះ ពួកគាត់ត្រូវរស់នៅក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋដែលមានភាសា វប្បធម៌ និងសម្លៀកបំពាក់ផ្សេងពីពួកគាត់។ នេះធ្វើឲ្យឪពុកម្ដាយប្អូនខុសប្លែកពីគេក្នុងក្រសែភ្នែកអ្នកនៅជុំវិញ។ ដូច្នេះ មនុស្សភាគច្រើនទំនងជារើសអើងនិងមើលងាយពួកគាត់។
តើរឿងបែបនេះធ្លាប់កើតឡើងចំពោះប្អូនដែរឬទេ? នៅខាងក្រោមនេះមានប្រាប់ពីបញ្ហាមួយចំនួនដែលយុវវ័យឯទៀតធ្លាប់ប្រឈមមុខ។ សូមប្អូនដាក់សញ្ញា ✔ នៅខាងមុខបញ្ហាដែលប្អូនគិតថាពិបាកដោះស្រាយជាងគេ។
□ ត្រូវគេសើចចំអក។ ពេលប្អូនស្រីន័រនៅក្មេង ក្រុមគ្រួសាររបស់នាងបានធ្វើចំណាកស្រុកពីហ៊្ស៊កដានីទៅអាម៉េរិកខាងជើង។ ន័ររៀបរាប់ថា៖ «អ្នកនៅទីនោះសើចចំអកឲ្យយើង ដោយសារយើងស្លៀកពាក់ខុសពីគេ។ ណាមួយទៀត យើងមិនយល់ការនិយាយលេងរបស់ជនជាតិអាម៉េរិកទេ»។
□ មិនដឹងថាខ្លួនឯងជនជាតិអ្វីឲ្យប្រាកដ។ យុវតីឈ្មោះណាឌីយ៉ា ប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំកើតនៅអាល្លឺម៉ង់។ ប៉ុន្តែ ដោយសារឪពុកម្ដាយខ្ញុំជាជនជាតិអ៊ីតាលី ដូច្នេះពេលខ្ញុំនិយាយអាល្លឺម៉ង់ ចេញតុងអ៊ីតាលី ហើយក្មេងៗនៅសាលាហៅខ្ញុំថា‹ក្មេងបរទេសល្ងីល្ងើ›។ ប៉ុន្តែ ពេលខ្ញុំទៅលេងអ៊ីតាលី ខ្ញុំខំនិយាយភាសាអ៊ីតាលីបែរជាចេញតុងអាល្លឺម៉ង់វិញ។ ខ្ញុំមិនដឹងថាខ្លួនឯងជាជនជាតិមួយណាឲ្យប្រាកដ។ មិនថាខ្ញុំទៅណាទេ ខ្ញុំជាជនបរទេសរហូត»។
□ វប្បធម៌ខុសគ្នានៅក្នុងផ្ទះ។ ពេលអាណានិងក្រុមគ្រួសារផ្លាស់ទៅរស់នៅអង់គ្លេស ពេលនោះនាងមានអាយុ៨ឆ្នាំ។ អាណារៀបរាប់ថា៖ «ខ្ញុំនិងប្អូនប្រុសសម្របខ្លួនរស់នៅក្រុងឡុងដ៍បានយ៉ាងងាយ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំមិនងាយស្រួលទេ ពីព្រោះពួកគាត់ធំធាត់នៅលើកោះម៉ាឌីរ៉ា ដែលជាកោះតូចមួយក្នុងប្រទេសព័រទុយហ្គាល់»។
ប្អូនស្រីវឿន មានអាយុ៣ឆ្នាំ ពេលប្អូននិងក្រុមគ្រួសារចាកចេញពីកម្ពុជាទៅរស់នៅអូស្ត្រាលី។ ប្អូនវឿនប្រាប់ថា៖ «ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំពិបាកសម្របខ្លួនក្នុងទឹកដីថ្មីណាស់។ និយាយឲ្យត្រង់ទៅ ប៉ាឧស្សាហ៍អន់ចិត្តហើយខឹងខ្ញុំ ដោយសារខ្ញុំមិនយល់សម្ដីរបស់គាត់»។
□ បញ្ហាភាសានៅក្នុងផ្ទះ។ ប្អូនអ៊ានមានអាយុ៨ឆ្នាំ ពេលគាត់និងក្រុមគ្រួសារផ្លាស់ពីអេក្វាទ័រទៅរស់នៅក្រុងញូវយ៉ក។ ក្រោយពីរស់នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកបាន៦ឆ្នាំ គាត់និយាយថា៖ «ឥឡូវខ្ញុំចេះភាសាអង់គ្លេសច្រើនជាងភាសាអេស្ប៉ាញ។ នៅសាលា គ្រូនិយាយភាសាអង់គ្លេស មិត្តភក្ដិនិយាយភាសាអង់គ្លេស ហើយខ្ញុំក៏និយាយភាសាអង់គ្លេសជាមួយប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំដែរ។ ក្នុងខួរក្បាលខ្ញុំមានតែភាសាអង់គ្លេស គ្មានភាសាអេស្ប៉ាញទាល់តែសោះ»។
ប្អូនស្រីម្នាក់ឈ្មោះលី កើតនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី តែឪពុកម្ដាយជាជនជាតិខ្មែរ រៀបរាប់ថា៖ «ពេលខ្ញុំនិយាយជាមួយប៉ាម៉ាក់ ហើយចង់ពន្យល់ពួកគាត់អំពីអារម្មណ៍របស់ខ្ញុំ ខ្ញុំរកពាក្យនិយាយជាភាសាខ្មែរអត់ចេញ»។
ប្អូនន័រដែលបានលើកឡើងខាងលើ ប្រាប់ទៀតថា៖ «ប៉ារបស់ខ្ញុំព្យាយាមបង្ខំកូនៗឲ្យនិយាយភាសាអារ៉ាប់នៅក្នុងផ្ទះ តែពួកខ្ញុំមិនចង់និយាយទេ។ ការរៀនភាសាអារ៉ាប់ហាក់ដូចជាបន្ទុកធ្ងន់មួយថែមទៀតសម្រាប់ពួកខ្ញុំ។ គិតទៅមើល មិត្តភក្តិនិយាយអង់គ្លេស ហើយកម្មវិធីទូរទស្សន៍ទាំងអស់ក៏សុទ្ធតែអង់គ្លេស ហេតុអ្វីបានជាពួកខ្ញុំត្រូវនិយាយភាសាអារ៉ាប់?»។
តើប្អូនអាចធ្វើអ្វី?
ដូចសម្ដីដែលបានរៀបរាប់នៅខាងលើ មិនមែនមានតែប្អូនទេដែលប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាទាំងនេះ។ ជំនួសឲ្យការស្វែងរកដំណោះស្រាយ ប្អូនប្រហែលជាព្យាយាមចង់លុបបំបាត់ចោលវប្បធម៌ដើមរបស់ប្អូន ហើយសម្របខ្លួនជាមួយនឹងវប្បធម៌ថ្មីទាំងស្រុង។ ក៏ប៉ុន្តែ បើប្អូនធ្វើបែបនេះ ឪពុកម្ដាយរបស់ប្អូនទំនងជាអាក់អន់ចិត្ត ហើយប្អូនក៏អាចជួបការពិបាកកាន់តែខ្លាំងដែរ។ ជាជាងធ្វើដូច្នោះ សូមរៀនរបៀបដោះស្រាយបញ្ហា ហើយប្រែក្លាយវិបត្តិនោះឲ្យទៅជាប្រយោជន៍វិញ។ សូមពិចារណាយោបល់ដូចតទៅ៖
ពេលគេសើចចំអក។ មិនថាប្អូនធ្វើអ្វីក៏ដោយ ប្អូនមិនអាចផ្គាប់ចិត្តមនុស្សគ្រប់គ្នាបានទេ។ មនុស្សដែលចូលចិត្តសើចចំអកឲ្យអ្នកឯទៀត តែងតែរកលេសដើម្បីធ្វើបែបនោះ។ (សុភាសិត ១៨:២៤) ប្អូនមិនចាំបាច់ខ្ជះខ្ជាយកម្លាំងដើម្បីកែទស្សនៈរបស់ពួកគេឡើយ។ ស្ដេចសាឡូម៉ូនដ៏មានប្រាជ្ញានិយាយថា៖ «មនុស្សមានអំណួតមិនស្រឡាញ់អ្នកដែលកែតម្រង់គាត់ទេ»។ (សុភាសិត ១៥:១២) មនុស្សដែលរើសអើងគេ តាមពិតទៅកំពុងបង្ហាញនូវភាពល្ងង់ខ្លៅរបស់ខ្លួន ហើយមនុស្សដែលត្រូវគេរើសអើងមិនមានកំហុសឡើយ។
ពេលមិនដឹងថាខ្លួនមានវប្បធម៌មួយណា។ ជារឿងធម្មតាទេ ពេលដែលយើងទៅរស់នៅកន្លែងណា យើងចង់ទៅជាមនុស្សក្នុងសង្គមនោះ ដូចជាគ្រួសារ ឬវប្បធម៌ជាដើម។ បើប្អូនគិតថាតម្លៃរបស់ប្អូនអាស្រ័យទៅលើប្រវត្តិគ្រួសារឬវប្បធម៌របស់ប្អូន នោះប្អូនគិតខុសហើយ។ មនុស្សប្រហែលជាវាយតម្លៃប្អូនផ្អែកទៅលើកត្តាទាំងនោះ តែព្រះមិនដូច្នោះឡើយ។ សាវ័កពេត្រុសនិយាយថា៖ «ព្រះមិនរើសមុខទេ។ ប៉ុន្តែ នៅគ្រប់ប្រជាជាតិ អ្នកណាដែលកោតខ្លាចលោក ហើយប្រព្រឹត្តអ្វីដែលត្រឹមត្រូវ លោកពេញចិត្តអ្នកនោះ»។ (សកម្មភាព ១០:៣៤, ៣៥) បើប្អូនព្យាយាមអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីធ្វើអ្វីដែលព្រះយេហូវ៉ាពេញចិត្ត នោះលោកនឹងចាត់ទុកប្អូនថាជាក្រុមគ្រួសាររបស់លោក។ (អេសាយ ៤៣:១០; ម៉ាកុស ១០:២៩, ៣០) នេះជាអ្វីដ៏អស្ចារ្យដែលប្អូនអាចទទួលបាន។
ពេលមានគម្លាតវប្បធម៌នៅក្នុងផ្ទះ។ ស្ទើរតែគ្រប់ក្រុមគ្រួសារ ឪពុកម្ដាយនិងកូនតែងតែមានការយល់ឃើញខុសៗគ្នា។ នៅក្នុងក្រុមគ្រួសាររបស់ប្អូន ការខ្វែងគំនិតគ្នាប្រហែលជាមានច្រើនជាង ដោយសារឪពុកម្ដាយចង់ឲ្យប្អូនរស់នៅតាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីប្រទេសកំណើតរបស់ប្អូន តែប្អូនចង់សម្របខ្លួនទៅនឹងប្រទេសថ្មីដែលប្អូនកំពុងរស់នៅ។ យ៉ាងណាក្ដី បើប្អូនចង់មានសេចក្ដីសុខក្នុងជីវិត ប្អូនត្រូវ«គោរពឪពុកនិងម្ដាយ»របស់ប្អូន។—អេភេសូរ ៦:២, ៣
ជាជាងប្រឆាំងនឹងទំនៀមទម្លាប់របស់ឪពុកម្ដាយ ព្រោះប្អូនគិតថានោះមិនសមនឹងប្អូន សូមព្យាយាមគិតពីមូលហេតុដែលឪពុកម្ដាយប្អូនបន្តធ្វើតាមទំនៀមទម្លាប់របស់ពួកគាត់។ (សុភាសិត ២:១០, ១១) សូមសួរខ្លួនប្អូនដូចតទៅ៖ ‹តើទំនៀមទម្លាប់ទាំងនោះផ្ទុយពីគោលការណ៍ក្នុងគម្ពីរឬទេ? បើមិនមែនទេ តើអ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំមិនពេញចិត្ត? តើតាមរបៀបណាខ្ញុំអាចនិយាយយ៉ាងគួរសមប្រាប់ឪពុកម្ដាយអំពីអារម្មណ៍របស់ខ្ញុំ?›។ (សកម្មភាព ៥:២៩) ជាការពិតណាស់ បើប្អូនចេះភាសារបស់ឪពុកម្ដាយបានល្អ នោះប្អូននឹងកាន់តែស្រួលនិយាយតាមរបៀបដែលលើកកិត្តិយសពួកគាត់ ពោលគឺប្អូនស្រួលយល់អារម្មណ៍និងគំនិតរបស់ពួកគាត់។
ជម្នះឧបសគ្គភាសានៅក្នុងផ្ទះ។ ក្រុមគ្រួសារខ្លះយល់ឃើញថា បើនៅក្នុងផ្ទះកូនៗនិយាយតែភាសារបស់ឪពុកម្ដាយ នោះកូនៗនឹងចេះស្ទាត់ទាំងពីរភាសា។ សូមសាកល្បងធ្វើដូចនោះនៅក្នុងផ្ទះ។ ប្អូនក៏អាចសុំឪពុកម្ដាយជួយបង្រៀនប្អូនឲ្យចេះសរសេរភាសារបស់ពួកគាត់ដែរ។ ប្អូនស្ទីលីសធំឡើងនៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ តែឪពុកម្ដាយគាត់ជាជនជាតិក្រិច។ ស្ទីលីសនិយាយថា៖ «ពេលខ្ញុំនៅក្មេង រាល់ថ្ងៃឪពុកម្ដាយខ្ញុំតែងតែពិគ្រោះខគម្ពីរមួយជាមួយខ្ញុំ។ ពួកគាត់អានឮៗ រួចខ្ញុំសរសេរតាម។ មកដល់ឥឡូវ ខ្ញុំអាចអាននិងសរសេរទាំងភាសាក្រិចទាំងភាសាអាល្លឺម៉ង់»។
តើមានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះទៀត? ប្អូនជីអូស៊ូដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំបានរៀនភាសាកំណើតរបស់ប៉ាម៉ាក់ខ្ញុំ ព្រោះខ្ញុំចង់នៅជិតពួកគាត់ ចង់យល់អារម្មណ៍ និងជំនឿរបស់ពួកគាត់។ នេះក៏ជួយពួកគាត់ឲ្យយល់អំពីខ្ញុំដែរ»។
ជាស្ពានមិនមែនជាឧបសគ្គទេ
តើប្អូនចាត់ទុកវប្បធម៌កំណើតរបស់ប្អូនថាជាឧបសគ្គ ឬក៏ជាស្ពានតភ្ជាប់ប្អូនជាមួយនឹងអ្នកឯទៀត? យុវវ័យគ្រិស្តសាសនិកជាច្រើនព្យាយាមបិទភ្ជាប់គម្លាតវប្បធម៌ដោយមូលហេតុបន្ថែមទៀត។ តើជាមូលហេតុអ្វី? គឺពួកគេចង់ប្រាប់ដំណឹងល្អអំពីរាជាណាចក្រព្រះដល់ជនអន្តោប្រវេសន៍ផ្សេងៗ។ (ម៉ាថាយ ២៤:១៤; ២៨:១៩, ២០) ប្អូនសាឡូម៉ៅដែលផ្លាស់ទៅរស់នៅក្រុងឡុងដ៍ពេលគាត់អាយុប្រាំឆ្នាំ និយាយថា៖ «ខ្ញុំសប្បាយចិត្តខ្លាំងណាស់ដែលខ្ញុំអាចពន្យល់គម្ពីរជាពីរភាសា! តាមពិតខ្ញុំស្ទើរតែភ្លេចភាសាព័រទុយហ្គាល់ដែលជាភាសាកំណើតរបស់ខ្ញុំ។ ប៉ុន្តែ ឥឡូវដោយសារខ្ញុំបម្រើនៅក្នុងក្រុមជំនុំភាសាព័រទុយហ្គាល់ ខ្ញុំអាចនិយាយបានទាំងអង់គ្លេសទាំងព័រទុយហ្គាល់យ៉ាងស្ទាត់»។
ប្អូនន័របានយល់ឃើញថា ក្នុងតំបន់ផ្សាយរបស់នាងត្រូវការអ្នកផ្សាយដែលចេះភាសាអារ៉ាប់។ នាងប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំកំពុងរៀន ហើយព្យាយាមរំលឹកភាសាដែលខ្ញុំភ្លេចមកវិញ។ ខ្ញុំបានផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតរបស់ខ្លួន។ បើខ្ញុំនិយាយខុសឬបញ្ចេញសំឡេងមិនត្រឹមត្រូវ ខ្ញុំចង់ឲ្យអ្នកណាម្នាក់កែខ្ញុំ»។
បើប្អូនស្គាល់វប្បធម៌ពីរ ហើយចេះនិយាយភាសាពីរឬច្រើនជាង នោះពិតជាមានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់។ ហេតុអ្វី? ពីព្រោះប្អូនអាចយល់អារម្មណ៍អ្នកដទៃ ហើយអាចឆ្លើយសំណួររបស់ពួកគេអំពីព្រះ។ (សុភាសិត ១៥:២៣) ប្អូនប៊្រីតធីដែលជាជនជាតិឥណ្ឌា តែកើតនៅអង់គ្លេសប្រាប់ថា៖ «ដោយសារខ្ញុំយល់វប្បធម៌ទាំងពីរ ដូច្នេះខ្ញុំមានអារម្មណ៍ស្រួលពេលផ្សព្វផ្សាយ។ ខ្ញុំអាចយល់អំពីជំនឿនិងទស្សនៈរបស់ពួកគេ មិនថាពួកគេជាជនជាតិឥណ្ឌា ឬជាជនជាតិអង់គ្លេសទេ»។
តើប្អូនអាចចាត់ទុកស្ថានភាពរបស់ប្អូនថាជាចំណុចវិជ្ជមានជាជាងអវិជ្ជមានឬទេ? សូមចាំថាព្រះយេហូវ៉ាស្រឡាញ់ប្អូន មិនមែនដោយសារប្អូនមកពីកន្លែងណាឬមានវប្បធម៌អ្វីនោះឡើយ។ ដូចយុវវ័យដែលបានរៀបរាប់នៅជំពូកនេះ សូមប្អូនប្រើបទពិសោធន៍និងចំណេះដឹងដើម្បីជួយមនុស្សឯទៀត ជាពិសេសអ្នកដែលមានវប្បធម៌ដូចប្អូន ដើម្បីឲ្យពួកគេដឹងអំពីព្រះយេហូវ៉ាជាព្រះដែលប្រកបដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់និងមិនរើសមុខ។ ពេលប្អូនធ្វើដូច្នេះ ប្អូននឹងមានសុភមង្គលពិតប្រាកដ!—សកម្មភាព ២០:៣៥
បទគម្ពីរសំខាន់
«ព្រះមិនរើសមុខទេ»។—សកម្មភាព ១០:៣៤
យោបល់
បើមនុស្សស្រករគ្នាចំអកលេងអំពីវប្បធម៌ឬជាតិសាសន៍របស់ប្អូន សូមកុំប្រកាន់ខឹង តែនិយាយបែបកំប្លែងទៅពួកគេវិញ។ នេះទំនងជាធ្វើឲ្យពួកគេឈប់ចំអកឲ្យប្អូនទៀត។
តើប្អូនដឹងទេ . . . ?
បើប្អូនចេះពីរភាសា ប្អូននឹងមានឱកាសកាន់តែច្រើនក្នុងការទទួលបានការងារ។
គម្រោងអនុវត្ត!
ដើម្បីយល់ភាសាឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំឲ្យបានល្អជាង ខ្ញុំនឹង ․․․․․
អ្វីដែលខ្ញុំចង់សួរឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំអំពីរឿងនេះគឺ ․․․․․
តើប្អូនគិតយ៉ាងណា?
● ហេតុអ្វីការដឹងអំពីប្រពៃណីវប្បធម៌របស់ឪពុកម្ដាយប្អូនអាចជួយប្អូនឲ្យស្គាល់ខ្លួនឯងកាន់តែច្បាស់?
● តើការធំឡើងក្នុងពហុវប្បធម៌អាចផ្ដល់ប្រយោជន៍ឲ្យប្អូនច្រើនជាងយុវវ័យផ្សេងទៀតយ៉ាងដូចម្ដេច?
[ឃ្លាអក្សរធំនៅទំព័រ១៦០]
«ប្អូនអូឡិស រៀបរាប់ថា៖ ‹ខ្ញុំសប្បាយក្នុងការជួយអ្នកឯទៀត។ ខ្ញុំអាចពន្យល់គម្ពីរដល់អ្នកដែលនិយាយភាសារុស្ស៊ី ភាសាបារាំង និងភាសាម៉ុលដូវ៉ា›»
[រូបភាពនៅទំព័រ១៦១]
ប្អូនគួរចាត់ទុកវប្បធម៌កំណើតរបស់ប្អូនថា ជាស្ពានតភ្ជាប់ប្អូនជាមួយនឹងអ្នកឯទៀត
លោកអ្នកក៏ប្រហែលជាចូលចិត្តដែរ
ក្មេងជំទង់និងយុវវ័យ
សំណួរពីយុវវ័យ
សំណួរទូទៅពីយុវវ័យ មានដូចជារឿងខាងផ្លូវភេទ មិត្តភក្ដិ ឪពុកម្ដាយ សាលារៀន និងរឿងផ្សេងទៀត។
