Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Surasak Suwanmake/Moment via Getty Images

KALA KUMESU AZELE!

2023 Muvu wa Kalolo Kavulu ku Mundu Woso—Ihi Izwela o Bibidya?

2023 Muvu wa Kalolo Kavulu ku Mundu Woso—Ihi Izwela o Bibidya?

 Athu ku mundu woso a mu dibhana ni kalolo kavulu, nuka kwatemene kyavulu kala ku muvu yú, amudibhana we ni ibhidi yalungu ni kalolo. Tala o jilelatodyu jiji:

  •   “Mu 174 a mivu abhiti kyá, tunde kya mateka kusoneka o kutema mu ngongo yoso, nuka kwamonekene mbeji ya Kasambwadi yatema dingi kala ya muvu yu.”—National Oceanic and Atmospheric Administration, U.S. Department of Commerce, kizuwa kya 13 ka Kavwa ka 2023.

  •   “Italya, Espanha, França, Alemanha ni Polonya ene a mu dibhana dingi ni kalolo kavulu, o kalolo ka mu tenesa 48°C ku mbandu ya Europa– ikolo ya Sicília ni Sardenha ene dingi a mu beta kwivwa o kalolo.”—European Space Agency, kizuwa kya 13 ka Kavwa ka 2023.

  •   “Kyoso o kalolo kiya ni kudibandekesa mu ngongo, tutena kukingila kwila kwanda noka mvula yonene mu ithangana yavulu, kwanda noka ni nguzu kate mwene kwanda bhangesa mazanga avulu a menya.”—Stefan Uhlenbrook, mwendexi a maka alungu ni menya mu kisangela kya World Meteorological Organization, kizuwa kya 17 ka Kavwa ka 2023.

 O jilelatodyu mba jingolokela ja lungu ni kalolo mba mvula yavulu, o kwila jene mu kubhekesa woma? Tala se ihi izwela o Bibidya yalungu ni maka ya a katunda.

O kwila o kalolo kavulu ni mvula ya makota yamukumbidila o ikanenu ya Bibidya?

 Kyene. O kalolo mba mvula yavulu ibhanga mbandu ya ikanenu ya Bibidya yeji dikumbidila mu izuwa yetu. Mu kifika, Jezú wakanena kwila tweji tena kumona “ijimbwete ya makota,” mba “isumwa yonene.” (Luka 21:11; Mikanda Ikôla) O kudibandekesa kwa kalolo ni mvula, kwene mubhangesa athu avulu kukala ni hele mu kwila o athu mu ngongo anda bwikisa o ixi.

O kwila ki kwanda kala athu mu ixi?

 Kwanda kala athu. Nzambi wabhange o ixi phala ikale o dibhata dya athu kate ku hádya ni hádya; mwene kanda kwehela kwila o athu azanga o ixi. (Jisálamu 115:16; Ndongixi 1:4) Mu kidi, mwene wakanena “kubwikisa yó ene mu bwikisa o ixi.”—Dijingunwinu 11:18.

 O Bibidya ilondekesa kwila Nzambi utena kulanga o ixi ku ima yoso ya ibha.

  •   “[Nzambi] ubhangesa kwila o kibhungu kibatama, o mabhuku mê hé ma dixibha.” (Jisálamu 107:29) Nzambi wala ni kutena kwa kufidisa o mvula ni kalolo kavulu phala ka zange o ixi. Mwene utena kuzubha o ibhidi yoso ya mu dibhana nayu o athu mukonda dya kalolo mba mavuwa.

  •   “Ixi u izungila, u i tekela; u sweka jimbongo javulu mu mavu.” (Jisálamu 65:9) Mukonda dya mabesá a Nzambi, o ixi yanda kituka palayizu.

 Phala kwijiya dingi yalungu ni ikanenu ya Bibidya yalungu ni kuzelesa dingi o ixi, tala o milongi “Quem vai salvar a Terra?