Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Mu Kusidivila mu Ixi Iéngi, Suínisa o Ukamba ué ni Jihova

Mu Kusidivila mu Ixi Iéngi, Suínisa o Ukamba ué ni Jihova

“Maka mé nga a kondeka moxi dia muxima uami.”​—JISÁLAMU 119:11.

MIMBU: 142, 47

1-3. (a) Ihi ia tokala kubhanga o jiselevende ja Nzambi? (b) Ibhidi iahi i di bhana na-iu o jiphange ja mu dilonga dimi diéngi? Ibhuidisu iebhi i moneka? (Tala o foto ia dianga.)

LELU, o Jimbangi ja Jihova a mu kalakala kiavulu, phala kukuatekesa kukumbidila o kikanenu kia kubokela o “athu oso a tungu mu ngongo, [o] ifuxi ioso, ni miji ioso, ni madimi, ni madiembu.” (Dijingunuinu 14:6) O kuila eie ua mu di longa ué dimi diéngi? Saí iá, akunji a jixi jengi, mba a boka mu jixi ja mukuá mua bhindamena aboki. Amukuá a múia mu ilunga mua zuela dimi diéngi.

2 O jiselevende joso ja Nzambi, a tokala kulanga o ukamba uâ ni muéne, ni kukuatekesa ué o miji iâ kulanga o ukamba uâ ni Nzambi. (Matesu 5:3) Saí bhabha, ki bhonza kusota kithangana phala kudilonga kiambote o Bibidia. Maji kibhonza dingi phala o jiphange a mu sidivila mu ilunga mua zuela madimi engi.

3 O jiphange a mu sidivila mu ilunga ia madimi engi, a bhingi ku dilonga dimi dia ubhe, maji ene a tokala ué ku dilonga o ima ia zongo ia Nzambi. (1 Kolindo 2:10) Kiebhi kia tena kubhanga kiki, se ka mu tendela luua kiambote o ima ia mu longa mu kilunga? Mukonda diahi o jitata ja mu sidivila mu ilunga ia madimi engi, a tokala kukuatekesa o tuana tuâ kuijiia o kidi kia Bibidia?

KILUEZU KI TENA KUZOZESA O UKAMBA UETU NI JIHOVA

4. Ihi i tena kuta o ukamba uetu ni Jihova mu iluezu? Bhana phangu.

4 O kukamba kutendela kiambote o milongi ia Bibidia mu dimi di tua mu dilonga, kiluezu kia dikota, mukonda ku tena kuzozesa o ukamba uetu ni Jihova. Kioso Nehemiia kia vutuka mu Jeluzaleme, muéne ua mono kuila, saí tuana, kejiidile kuzuela o dimi dia Hebalaiku. (Tanga Nehemiia 13:23, 24.) Kuma o ana ka kexile mu tendela o Mak’â Nzambi, o ukamba uâ ni Jihova ua zozele.​—Nehemiia 8:2, 8.

5, 6. Ihi ia mono o jitata ja mu sidivila mu ilunga ia madimi engi? Ihi i bhangesa o tuana kuzoza?

5 Saí jitata a mu sidivila mu ilunga ia madimi engi, a mono kuila o ukamba ua tuana tuâ ni Jihova, ua zoza. Kuma o ana ka tendela kiambote o ima ia zuela mu iônge, o milongi ki i tula ku mixima iâ. Mukonda dia kiki, ene ka tena ku i kumbidila. Phetele ua tundu ni muiji uê ku América do Sul, phala kuia mu tunga ku ixi ia Austrália. Muéne uambe: “O milongi ívua o muthu, ia tokala kutula ku muxima, ni ku mu bhangesa ku i kumbidila ku muenhu uê.” [1] (Tala ku disukilu dia milongi.)​—Luka 24:32.

6 Kioso ki tu tanga milongi mu dimi diéngi, nange ki tu divu mu ukexilu u tu divua, kioso ki tu i tanga mu dimi dietu dia uvualukilu. Kuma ki bhonza ué ku di zuelesa ni akuetu mu dimi diéngi, nange tu bhuila kiavulu. Mukonda dia kiki, o ubhezelu uetu kua Jihova, u zoza. Mu kiki, sumbala tua mesena kusidivila mu kilunga kia dimi diéngi, tua tokala kulanga kiambote o ukamba uetu ni Jihova.​—Matesu 4:4.

ENE A LANGE O UKAMBA UÂ NI JIHOVA

7. Ihi ia bhange akua Babilonha, phala kubhangesa Daniiele kukaiela o ijila iâ, ni ubhezelu uâ?

7 Kioso kiambata Daniiele ni makamba mê ku Babilonha, o akua Babilonha a a jijidika kukaiela o ijila iâ ni ubhezelu uâ. Ihi ia bhange akua Babilonha? Ene a a longo o “uzuelelu ua akua Kaldeia,” anga a a luka o majina akua Babilonha. (Daniiele 1:3-7) Daniiele a mu luku o dijina dia Beltexazale, o nzambi ia dikota ia Babilonha. Mu kiki, nange Sobha Nabukodonozolo ua mesenene kubhangesa Daniiele kuxikina kuila, o nzambi ia Babilonha, ia betele o kota mu kutena, Jihova ndenge.​—Daniiele 4:8.

Daniiele ua kexile ni ukamba uambote ni Jihova, mukonda ua kexile mu dilonga o “madivulu” mu dimi dia Hebalaiku

8. Ihi ia bhangele Daniiele, phala kusuínisa o ukamba uê ni Jihova?

8 Mu ixi ia Babilonha, Daniiele a mu bhana o kudia kua uabha kua sobha. Maji muéne ua ‘tele kikutu ni muxima uê,’ phala kutumaka o kitumu kia Nzambi. (Daniiele 1:8) Sumbala ua tungile mu ixi iéngi, o ukamba uê ni Jihova ki ua zoza, mukonda muéne ua kolokota mu kudilonga o “madivulu” exile mu dimi dia Hebalaiku. (Daniiele 9:2) Mu kidi, kua bhitile kiá 70 a mivu tundé kia mu ambatele mu ixi ia Babilonha, maji né kiki, akexile hanji ku mu ixana Daniiele, o dijina diê mu dimi dia Hebalaiku.​—Daniiele 5:13.

9. Kiebhi o musoneki ua Sálamu 119, kia kexile mu mona o Mak’â Nzambi?

9 O phangu ia mukuá, ia lungu ni musoneki ua Sálamu 119. Kioso kia kexile ku mu longolola ku muiji ua sobha, muéne ua kolokota. Muéne ua soto o kikuatekesu kia Mak’â Nzambi. Mukonda dia kiki, ka bhange o ima ia iibha ia kexile mu bhanga akuá. (Jisálamu 119:23, 61) Muéne ua kexile mu belesela o Mak’â Nzambi.​—Tanga Jisálamu 119:11, 46.

KOLOKOTA KULANGA O UKAMBA UÉ NI JIHOVA

10, 11. (a) Ihi i tua tokala kubhanga, kioso ki tu di longa o Mak’â Nzambi? (b) Ihi i tena ku tu kuatekesa kubhanga kiki? Bhana phangu.

10 Né muéne se tu kala ni ikalakalu iavulu mu kilunga mba ku salu, etu enioso tua tokala kusota kithangana phala kudilonga o Bibidia ubheka uetu, mba kubhanga o ubhezelu uetu ku muiji. (Efezo 5:15, 16) Ki tu tokala kutanga ni lusolo, mba ku disokejeka phala kutambuijila ngó mu iônge. Mu veji dia kiki, tua tokala kuehela o Mak’â Nzambi kutula ku muxima uetu, ni kusuínisa o kixikanu kietu.

11 Phala kubhanga kiki, ki tu tokala kuthandanganha ngó ni kima kimoxi. Kioso ki tu di longa, ki tu tokala kuxinganeka ngó o ibhindamu ia akuetu, tua tokala kuxinganeka ué o ibhindamu ietu. (Filipe 1:9, 10) Kioso ki tu disokejeka phala kuia mu boka, mu iônge, mba kubhanga diskursu, nange tu mona kuila, o ima i tu di longa, ki i lungu n’etu. Mu kifika, o muthu u lamba, u lola o kudia. Maji o kuila muéne ka tokala dingi kudia? Phala kukala ni sauidi iambote, muéne ua tokala ué kudia. Muéne ka tena kudielela ngó o kudia kua lola. Kiene ué ki bhita n’etu, phala kukala ni ukamba uambote ni Jihova, tua tokala kudilonga o Bibidia ithangana ioso. O kudilonga o milongi ia zongo, ku tu kuatekesa kukolokota.

12, 13. Mukonda diahi jiphange javulu a dilonga o Bibidia mu dimi dia uvualukilu?

12 Saí jiphange a sidivila mu ilunga ia madimi engi, a mono kuila, kima kiambote ku di longa o Bibidia mu ‘dimi dia uvualukilu.’ (Ikalakalu 2:8) Katé muene ni akunji a jixi jengi ejiia kuila, phala kukolokota mu sidivisu iâ, ka tena kudielela ngó mu milongi ívua mu iônge.

13 Alain, ua mu di longa o dimi dia Pélesa mu nake dia muvu, uambe: “Kioso ki ngi disokejeka phala o iônge mu dimi dia Pélesa, ngi thandanganha dingi ni kuijiia o dimi. Kuma nga mesena kuijiia kiambote o dimi, o milongi ki i tula ku muxima uami. Mukonda dia kiki, ngi sota kithangana phala ku di longa o Bibidia ni madivulu amukuá, mu dimi diami dia uvualukilu.”

KUATEKESA AN’É KUIJIIA O KIDI KIA BIBIDIA

14. Ihi ia tokala kubhanga o jitata, ni mukonda diahi?

14 O jitata mu kilunga, a tokala kukuatekesa o tuana tuâ kuijiia kiambote o kidi kia Bibidia. Di longe o phangu ia Serge ni muhatu’ê Muriel, a sidivila mu kilunga kia dimi diéngi mu mivu itatu ndenge. Ene a mateka kumona kuila, o mona ua kexile ni 17 dia mivu, ka uabhele kuboka ni kuia mu iônge. Muriel uambe: “O kuboka mu dimi diéngi, kua kexile ku mu luualesa. Maji m’ukulu, muéne ua uabhele kuboka mu dimi dia Francês, o dimi diê dia uvualukilu.” Serge uambe: “Kioso ki nga mono kuila, o kukala mu kilunga kiki, kua kexile mu fidisa mon’etu kusuínisa o ukamba uê ni Jihova, tua vutuka mu kilunga kia Francês.”

Kuatekesa o tuana tué kuijiia kiambote o kidi kia Bibidia (Tala o kaxi 14, 15)

15. (a) Ihi i tena kukuatekesa o jitata kumona se a tokala kuia mu kilunga kiéngi, mba kana? (b) Itendelesu iebhi i bhana o divulu dia Matendelelu 6:5-7 ku jitata?

15 Ihi i tena kukuatekesa o jitata kumona se a tokala kuvutuka mu kilunga mua zuela o dimi dijiia kiambote o tuana, mba kana? Kia dianga, ene a tokala kumona se ala ni kithangana, ni nguzu ia soko phala kulonga o tuana tuâ kuzola Jihova, ni kua longa dimi dia ubhe. Kia kaiiadi, nange ene a mona kuila, o ana ka mesena kuboka, kuia mu iônge mba kukala mu kilunga mua zuela dimi diéngi. Mukonda dia ima íii, o jitata nange a sola kuvutuka mu kilunga mua zuela o dimi dijiia kiambote o ana. Kioso o ana kia-nda kala ni ukamba uambote ni Jihova, o jitata a tena kuvutuka dingi mu kilunga mua zuela dimi diéngi.​—Tanga Matendelelu 6:5-7.

16, 17. Ihi iene mu kuatekesa o jitata kulonga o kidi kia lungu ni Jihova ku tuana tuâ?

16 O jitata jamukuá, a sidivila mu kilunga mba kibuka mua zuela dimi diéngi. Maji ene a sota kulonga o kidi kia lungu ni Jihova ku tuana tuâ mu dimi dia uvualukilu. Charles uala ni ana atatu a ahatu. O mona ua dianga uala ni 13 kia mivu, o ua sukina uala ni 9 dia mivu. Ene a sidivila mu kibuka ki zuela o dimi dia Lingala. Muéne uambe: “Etu tua solo kudilonga o Bibidia ni kubhanga o ubhezelu uetu ku muiji mu dimi dietu dia uvualukilu. Maji kioso ki tu bhanga kiki, tu di longa ué bhofele o dimi dia Lingala, ni kubhanga itonokenu mu dimi didi, phala kukuatekesa o tuana tuetu ku dijiia.”

Bhanga nguzu phala ku di longa o dimi, ni kutambuijila mu iônge (Tala o kaxi 16, 17)

17 Kevin uala ni ana aiiadi a ahatu. Umoxi uala ni kitanu kia mivu, o mukuá uala ni dinake dia mivu. Muéne u bhanga ioso phala kulonga o kidi kia Bibidia ku tuana, mukonda ene ka tendela kiambote o iônge mu dimi dia kilunga mua sidivila. Muéne uambe: “Tu di longa o Bibidia kumoxi ni tuana tuetu mu dimi dia Francês, mukonda diene o dimi diâ dia uvualukilu. Mbeji joso, tuia mu kiônge kia dimi dia Francês mu veji imoxi. Kioso ki tu nhoha ku salu, tuia mu iônge ia makota mu dimi dietu dia uvualukilu.”

18. (a) Kiebhi o divulu dia Loma 15:1, 2, di tena ku ku bhangesa kusola ni unjimu, phala kukuatekesa o tuana tuê? (b) Ndunge jebhi dingi ja bhana o jitata ja mukuá? (Tala ku disukilu dia milongi.)

18 O jitata a tokala kumona o ima ia beta-o-kota phala o tuana tuâ. A tokala ué kumona o ima ia-nda kuatekesa o tuana kukala ni ukamba uambote ni Jihova. [2] (Tala ku disukilu dia milongi.) (Ngalásia 6:5) Muriel uambe kuila, sumbala muéne ni muadi uê a mesenene kusidivila mu kilunga kia dimi diéngi, ene a solo kuvutuka mu kilunga kiâ, phala kukuatekesa o mona kuzola Jihova. (Tanga Loma 15:1, 2.) Lelu, Serge u mona kuila, ene a bhange o kima kia tokala. Muéne uambe: “Tundé ki tua vutuka mu kilunga kia dimi dia Francês, o ukamba ua mon’etu ni Jihova ua suína dingi, iú ua di batizala. Lelu, muéne ua mu sidivila kala muboki ua thembu ioso. Muéne ua mu banza kuvutuka mu kibuka kia dimi diéngi!”

EHELA O MAK’Â NZAMBI KUTULA KU MUXIMA UÉ

19, 20. Kiebhi ki tu tena kulondekesa kuila, tua zolo o Mak’â Nzambi?

19 Jihova ua zolo o athu oso. Muéne ua bhangesa kulungulula o Bibidia mu madimi avulu, phala kukuatekesa o “athu oso” kuijiia o kidi. (1 Timote 2:4) Muéne uejiia kuila, se tu di longa o Bibidia mu dimi di tuejiia kiambote, o ukamba uetu ni muéne ua-nda suína dingi.

20 Etu enioso tua tokala kubhanga nguzu, phala kukala ni ukamba uambote ni Jihova. Tu tena kukala ni ukamba iú ni Jihova, se tu dilonga o Bibidia mu dimi di tuejiia kiambote, mu kizuua ni kizuua. Tua-nda kuatekesa ué o muiji uetu kukala ni ukamba uambote ni Jihova, ni kulondekesa kuila, tua zolo o Mak’â Nzambi ni muxima uoso.​—Jisálamu 119:11.

^ [1] (kaxi 5) O majina a a lungulula.

^ [2] (kaxi 18) Phala kusanga ibatulu ia Bibidia i tena kukuatekesa o muiji ué, tala o milongi ni diambu “Criar Filhos Num País Estrangeiro​—os Desafios e as Recompensas” mu A Sentinela de 15 de outubro de 2002.