Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Jihova u tu Kuatekesa Kioso ki tu Bhita ni Ibhidi

Jihova u tu Kuatekesa Kioso ki tu Bhita ni Ibhidi

‘Nzambi ió, athu oso kuene mú tambula o kikuatekesu . . . mukua ku tu kuatekesa mu hadi ietu ioso.’2 KOLINDO 1:3, 4.

MIMBU: 38, 6

SAI phang’ietu dikudi ua kexile mu xinganeka mu izuelu iala mu divulu dia 1 Kolindo 7:28, iamba kuila, o athu a kazala “andù kala ni jingongo mu xitu.” O munzangala muenhó, ua zuela ni kafunga, dikaza, iu ua mu ebhuidisa: “O ‘jingongo’ jiji, ihi, ni kiebhi ki ngi tena ku di bhana na-ju se ngi kazala?” Ande dia ku mu tambuijila, o kafunga ua tangela o munzangala phala kuxinganeka kiambote mu izuelu ia poxolo Phaulu, kioso kiambe: Jihova muéne o ‘Nzambi ió, athu oso kuene mú tambula o kikuatekesu, muéne mukua ku tu kuatekesa mu hadi ietu ioso,’ mba ibhidi.—2 Kolindo 1:3, 4.

1, 2. Kiebhi Jihova kia tu kuatekesa mu ibhidi ietu, ni kikanenu kiebhi ki tu sanga mu Maka mê?

2 Tuejiia kuila, Jihova, Tatʹetu, muene ua tu zolo, u tu kuatekesa kioso ki tu bhita ni ibhidi. Mu kidi, eie u tena kulembalala mu ithangana kioso Jihova kia ku kuatekesa ni ku kuendesa bhu kaxi ka Maka mê. Tu tena kuijiia kuila, muene ua mesena o mbote ietu, kála kia mesenene ku jiselevende jê m’ukulu.—Tanga Jelemiia 29:11, 12.

3. Ibhuidisu iebhi i tua-nda tambuijila?

3 Mu kidi, kibhonza kudibhana kiambote ni ibhidi, se ki tuejiia mukonda diahi ia moneka. Mu kiki, mukonda diahi tu kingila ku di bhana ni ibhidi mu ukaza ni ku muiji? Phangu jebhi ji tu sanga mu Bibidia, ni ja izuua ietu, ji tu kuatekesa ku di bhana kiambote ni ibhidi? Tua-nda di longa o itambuijilu ia ibhuidisu iii, ni kumona kiebhi ki tu tena kukolokota mu ibhidi.

IBHIDI I MONEKA MU UKAZA

4, 5. Ibhidi iebhi i tena kubhita na-iu o dikaza?

4 Kioso Jihova kia bhange o muhatu ua dianga, muene ua muambata ku diiala, hé u kituka muhatu’ê. Anga Jihova uambe, uixi: “Diiala u xia tat’â ni mam’â anga u di banda kua mukaji’ê, ene kiiadi kiâ hé a di bhanga xitu imoxi ngó.” (Dimatekenu 2:24) Mu kidi, etu enioso tu akua ituxi. (Loma 3:23) Mukonda dia kiki, kioso o diiala ni muhatu kia kazala, ene a kingila ku di bhana ni ibhidi. Mu kifika, ande dia kukazala, o muhatu ua tokala kubelesela o jitata jê. Maji, o Mak’â Nzambi amba kuila, kioso kia kazala o diiala u kala ku pholo dia muiji. (1 Kolindo 11:3) Mu dimatekenu, nange o munumi u mona kuila, ki bhonza kuendesa o muhatu’ê. Nange o muhatu ki mu bhonza kubelesela o munumi’ê, mu veji dia jitata jê. Ku dimatekenu nange o dikaza, di mona ibhidi mu ku di bhana ni jihuedi’akimi.

5 Xinganeka ue kiebhi ki divua o diiala ni muhatu, kiéza mu kuijiia kuila a-nda vuala mona. Sumbala a sanguluka, ene a kala ue ni hele ia ibhidi i tena kubhita na-iu. Ene nange a kala mu dibhuidisa se o divumu dia-nda bhita kiambote, a sota ue kuijiia o sauidi ia kabuetele. Ene ejiia ue kuila, o ibhindamu iâ, ia-nda di bandekesa dingi. Kioso o mona kia mu vuala, o dikaza a bhanga ima iéngi. O mama u katula kithangana kiavulu phala kulanga o mona. Mukonda dia kiki, o diiala ni muhatu nange ka tena ku dilondekesa henda kála kia kexile mu bhanga m’ukulu. O kikalakalu kia tata, ki dibandekesa dingi. Muene ua tokala kubhanga ioso phala kudikila o muhatu ni mona.

6-8. Kiebhi o makaza kia divua se ka tena kuvuala?

6 Makaza a mukuá, a bhita ni ibhidi iengi. Ene a mesena kuvuala, maji ka tena. O muhatu u lembua o kuvuala, u kala ni kikote ku muxima. (Jisabhu 13:12) M’ukulu, o kukazala ni kuvuala, kuexile kima kia dikota phala o ahatu. Mukonda dia kiki, Lakele, muhatu ua Jakobo ua divuile kiaiibha mukonda kexile mu vuala, sumbala phangi’ê ua kexile ni tuana tuavulu. (Dimatekenu 30:1, 2) Lelu, sai jixi, a banza kuila o kuvuala kiavulu kima kia beta-o-kota. Sai ithangana o athu ene mu ibhula o akunji a jixi jengi se mukonda diahi kala ni tuana. Né muene kioso o akunji a jixi jengi kia jimbulula kiambote o ima iene kua bhangesa phala ka kale ni tuana, o athu a zuela hanji: “Tua-nda mi sambela!”

7 Tala phangu iengi. Sai phange’a muhatu mu ixi ia Inglaterra, ua mesenene kiavulu kuvuala. Kioso kiéza mu kuijiia kuila, keji tena kuvuala, ua luualele kiavulu. Mu kubhita kithangana, muene ni muadi uê, a tambula mona a muthu uengi phala kukala mon’â. Maji né kiki, sai bhabha muene u luuala kiavulu. Muene uambe: “Ngejiia kuila, kusasa mona, ki kua difu ni kuvuala.”

8 O Bibidia i zuela kuila, o “muhatu hádia ua kà bhulukila mu kuvuala ana.” (1 Timote 2:15) Maji kiki, ki kilombolola kuila muene ua-nda kala ni muenhu ua kalelaku mukonda dia kuvuala. Mu kiki-phe o velusu iii ilombolola ihi? O mama u kala ni ima iavulu phala kubhanga m’onzo ni kulanga o tuana. Kiki ki tena ku mu kuatekesa kulenga o jimbuémbue mba ku di ta mu maka ka mu tokala. (1 Timote 5:13) Maji né kiki, u tena ku dibhana ni maka mu ukaza ni ku muiji.

Jihova ua kanena ima iavulu i tu suinisa mu ithangana ia ibhidi

9. Kibhidi kiebhi kia mukuá ki tena kubhita na-kiu o makaza?

9 O makaza a tena ku di bhana ni kibhidi kiengi. Mu kifika, o kibhidi kia kufunda o kazola. Sumbala o makaza kene mu xinganeka kuila, o maka enhá a-nda bhita ni ene, maji avulu ene mu dibhana ni kibhidi kiki. O Jikidistá a dielela ni muxima uoso mu kikanenu kia difukunukinu, kiki kiene mu a kuatekesa. (Nzuá 5:28, 29) Mu Maka mê, Tat’etu Jihova ua kanena ima iavulu i tu suinisa mu ithangana ia ibhidi. Mu kindala, tua-nda mona kiebhi Jihova kia kuatekesa o jiselevende jê.

Se dikaza dié difua, kiebhi ki u tena kusanga o kukondama kua kidi?(Tala o kaxi 9, 12)

KIKUATEKESU KIOSO KI KUMONEKA IBHIDI

10. Kiebhi Hana kia tambula kikuatekesu? (Tala o foto ia dianga.)

10 Tala ihi ia bhiti ni Hana, kazola ka Elikana. Muene ua mesenene kuvuala, maji ka tenene. Muadi uê ua kexile ni muhatu’engi, a mu ixana Penina, muene ua kexile ni tuana tuavulu. (Tanga 1 Samuuele 1:4-7.) Phala kubhangesa Hana kudivua dingi kiaiibha, Penina ua kexile ku mu xonguena “mivu ioso,” mukonda dia kukamba kuvuala. Kiki kia bhangesa Hana kuluuala kiavulu. Ihi ia bhange Hana phala kusanga kikuatekesu? Muene ua kexile mu samba kua Jihova. Hana katé muene uaile mu kididi kia kubhezela Jihova, anga ua sambe ithangana iavulu. Muene ua bhingi mona kua Jihova. Hana ua dielele kuila, Jihova ueji mu bhana. Kioso kia zubha o kusamba, muene ua divu kiambote, “o pholo iê ki ia di suuata dingi ni malamba.” (1 Samuuele 1:12, 17, 18) Muene uejiidile kuila, Jihova ueji ku mu bhana mona mba kikuatekesu mu ukexilu ua tokala.

11. Kiebhi o musambu u tena ku tu kuatekesa?

11 Kuma tu akua ituxi, tuala ue ku mundu ua Satanaji, tua-nda bhita ni ibhidi. (1 Nzuá 5:19) Maji tuala ni kikuatekesu. Tu tena kusamba kua Jihova, o ‘Nzambi ió, athu oso kuene mú tambula o kikuatekesu.’ Kiki kiene kia bhange Hana. Muene uambe kua Jihova ni kidi kioso, kiebhi kia kexile mu divua, ua bhingi ue kikuatekesu. Kiene ue kimoxi, kioso ki tua mu bhita ni ibhidi, ki tu tokala kuzuela ngó o maka u tua mu bhita nau kua Jihova. Tua tokala ku mu bhinga kikuatekesu ni ku mu jimbulula kiambote kiebhi ki tua mu divua.—Filipe 4:6, 7.

12. Ihi ia kuatekesa Ana kukala ni kisangusangu né muene ni ibhidi?

12 Nange tu tena ku divua kiaiibha, mukonda ki tua mu tena kuvuala. Tu luuala ue kioso ki tu funda muthu u tua zolo kiavulu. Maji tu tena kusanga o ku kondama kua kidi. Tala o phangu ia Ana, ua tungile mu izuua ia Jezú. Kioso kia bhiti sambuadi dia mivu mu ukaza, muadi uê uafu. Nange muene nuka ua vualele. Maji ihi ia mu kuatekesa? O Bibidia i zuela kuila, ‘muene, mu tembulu kexile mu tunda-mu dingi.’ Né muene kioso kia kexile ni 84 ia mivu, muene ua kexile muia mu tembulu phala kubheza ni kusamba kua Jihova. (Luka 2:37) Kiki, kiene kia mu kuatekesa kukolokota. Né muene ni ibhidi ku muenhu, muene ua sangulukile.

13. Se o jindandu jetu ji tu luualesa, kiebhi o makamba metu kia tena ku tu konda o malamba?

13 O makamba metu mu kilunga, a tena ue ku tu konda o malamba. (Jisabhu 18:24) Paula ua kexile ngó ni mivu itanu, kioso manh’â ua xisa o kilunga kia Jihova. Paula ua luualele, kia mu bhonzele ue kiavulu. Maji sai phange, muboki ua thembu ioso, a mu ixana Ana, ua mu londekesa henda, ni ku mu suinisa. Paula uambe: “Sumbala Ana, kexile ndandu iami mu xitu, maji o henda ia ngi londekesa, ia ngi suinisa kiavulu. Muene ua ngi kuatekesa kusuluka mu kusidivila Jihova.” Mu kubhita thembu, o manh’a Paula, ua vutuka mu kilunga, mukonda dia kiki, Paula ua sanguluka kiavulu. Ana ua sanguluka ue mukonda ua kuatekesa Paula kukolokota mu kusidivila Jihova.

14. Mbote iebhi i tu katula mu kusuinisa akuetu?

14 Kioso ki tu sota kukuatekesa akuetu, sai bhabha, tu jimba o jiphaxi jetu. Mu kifika, phange javulu ja ahatu makaza mba makudi, ejiia kuila, kioso kia boka o njimbu iambote ia Utuminu ku akuâ, a mu kalakala kumoxi ni Jihova, ni kubhanga o vondadi iê. Kubhanga kiki, ku a bhekela kisangusangu kia dikota. Mu kidi, etu enioso tu tena kusuinisa akuetu, kioso ki tu kalakala nau mu sidivisu ia kuboka. Kioso ki tu londekesa henda ku jiphange jetu, o ukamba uetu u di bandekesa dingi. (Filipe 2:4) Kiene kia bhangele poxolo Phaulu. Muene ua lange akuâ kála kibhanga o “mama ia kiledi, ki âkata o tuana tuê.” Poxolo Phaulu ua suinisa, ni kukolokotesa ue o jiphange jê “kala tata kia di tuma ni an’ê.”—Tanga 1 Tesalonika 2:7, 11, 12.

KIKUATEKESU PHALA O MUIJI

15. Nanhi ua tokala kulonga o tuana ia lungu ni Jihova?

15 Kiebhi ki tu tena kusuinisa o miji mu kilunga? Sai ithangana, o jiphange ja ubhe mu kilunga, a tu bhinga kikuatekesu kia lungu ni kiebhi kia tena kulonga o tuana tuâ ia lungu ni Jihova. Mba nange a tu bhinga phala kumateka kulonga o Bibidia ku tuana tuâ. O Bibidia ilondekesa kuila, Jihova ua bhana ku jitata o kikalakalu kia kulonga o tuana. (Jisabhu 23:22; Efezo 6:1-4) Sumbala o jiphange mu kilunga a tena kukuatekesa, maji kima kiambote o jitata kulonga o tuana tuâ. O jitata a tokala kuzuela ni tuana tuâ, ithangana ioso.

O jitata a tokala kuzuela ni tuana tuâ, ithangana ioso

16. Ihi i tua tokala kulembalala kioso o jitata kia tu bhinga phala kulonga o tuana tuâ?

16 Kioso o jitata kia tu bhinga, phala kulonga o Bibidia ku tuana tuâ, tua tokala kulembalala kuila, ki tuala ni ungana uala nau o jitata. Maji nange o muthu u tua-nda mu longa, o jitata jê ki Jimbangi ja Jihova. Kioso ki tu di longa ni mon’â ngene, kima kiambote kubhanga kiki kioso o jitata jala kubhata. Mba kioso ki tu tunda ni muboki ua mukuá ua kulu kiá, mba se tuala mu kididi mu bhongoloka athu avulu. Mu kubhanga kiki, ki tua-nda bhangesa muthu uoso-uoso kukala ni ibanzelu iaiibha. Mu kubhita kithangana, nange o jitata ja-nda xikina o kidi kia Bibidia. Mu kiki, a-nda tena kulonga o tuana ia lungu ni Jihova.

17. Kiebhi o tuana kia tena kusuinisa o muiji?

17 O minzangala a zolo Jihova, a tena kusuinisa ni ku kolesa o athu a tokala ku miji iâ. Kiebhi kia tena kubhanga kiki? Mu kuxila o jitata ni kubhanga nguzu phala ku a kuatekesa mu ukexilu ua tokala. A tena ue kusuinisa o muiji mu kukolokota mu ufiiele uâ kua Jihova. Ande dia kuiza o Dilúvio dia menha, Lameke uexile mubhezi a Jihova. Muene ua zuela ia lungu ni mon’ê Noué: “Muen’iú u tu bhandulula mu ibhangelu ietu, ni mu kukalakala kua maku metu, mukonda dia mavu iá ò’nake kuala Ngana.” O kikanenu kiki, kia dikumbidila kioso Jihova kia bheka o Dilúvio, iú ua buikisa o athu oso aiibha. (Dimatekenu 5:29; 8:21) Lelu, o tuana a kolokota mu ufiiele uâ kua Jihova, a tena ua kusuinisa o muiji. Ene a tena kukuatekesa o muiji kukolokota mu ibhidi ia dibhana na-iu lelu, ni ku hádia.

18. Ihi ia-nda tu kuatekesa kukolokota né muene ni ibhidi?

18 Lelu o mundu ua Jihova u sota o kisuinisu, mu kusamba, kuxinganeka mu milongi ia Bibidia, ni mu kubhanga ukamba ni jiphange mu kilunga. (Tanga Jisálamu 145:18, 19.) Tuejiia kuila, Jihova uala polondo phala ku tu kuatekesa mu ithangana ioso. Muene ua-nda tu kuatekesa kukolokota mu ibhidi ioso-ioso.