Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

‘O Ima Íii, Lundisa-iu Athu Ala Jifiiele’

‘O Ima Íii, Lundisa-iu Athu Ala Jifiiele’

‘O ima íii lundisa-iu athu ala jifiiele, a tena ue kulonga akuâ.’​—2 TIMOTE 2:2.

MIMBU: 42, 53

1, 2. Kiebhi athu avulu a mona o kikalakalu kiâ?

SAI athu, a divua ngó kuila ala ni valolo, se a kala ni salu iambote. Mu jixi ja mukuá, kioso o athu kia dijiia, a dibhuidisa: “Salu iahi i u bhanga?”

2 Sai bhabha, mu ku tumbula o athu, o Bibidia i jimbulula ue o ufunu uâ. Mu kifika, iene iambe: “Matesu dia mukua kutambula lubhaku;” “Ximá dia muteki a ibha;” “Luka, kamba dietu dia muxima, musaki a jihaxi.” (Matesu 10:3; Ikalakalu 10:6; Kolose 4:14) Mu ithangana ia mukuá, o Bibidia i tumbula o kikalakalu kia kexile na-kiu o athu mu sidivisu ia Jihova. Xinganeka mu phangu ia Sobha Davidi, polofeta Elija, ni poxolo Phaulu. O maiala iá, a bhana valolo iavulu ku kikalakalu kia a bhanene Jihova. Etu tua tokala ue kubhana valolo ku kikalakalu kioso-kioso ki tu bhana Jihova.

3. Mukonda diahi o adiakimi a bhingi ku longa o minzangala? (Tala o foto ia dianga.)

3 Kuma tua zolo kusidivila Jihova, tu bhana valolo iavulu ku ikalakalu ietu mu kilunga. Avulu mudietu, a uabhela kiavulu o kikalakalu kiâ. Mukonda dia kiki, tua mesena kubhanga o kikalakalu kietu, ku mivu iavulu. Maji kioso o athu kia kuka, ene ka tena dingi kubhanga o kikalakalu kia kexile mu bhanga mu unzangala. (Ndongixi 1:4) O kukuka, ku bheka ibhidi iavulu phala o mundu ua Jihova. Lelu, o kikalakalu kia kuboka kia muia ni ku dibandekesa. Mukonda dia kiki, o kilunga kia Jihova kia mu kalakala ni jifalamenda ja katunda, phala kutula o njimbu iambote katé ku maxokololo a jixi. Maji sai bhabha, ki bhonza phala o adiakimi kukalakala ni jifalamenda jiji. (Luka 5:39) Kioso o athu kia mu kuka, ene ue ka kala dingi ni nguzu iavulu. (Jisabhu 20:29) Mu kiki, kima kiambote o adiakimi kulonga o minzangala kubhanga o ikalakalu mu kilunga kia Jihova.​—Tanga Jisálamu 71:18.

4. Mukonda diahi sai athu, kia bhonza ku longa mba kuehela akuâ kubhanga o kikalakalu kiâ? (Tala o kaxa “ Mukonda Diahi, Nange ki Bhonza Kulonga o Kikalakalu Kietu, ku Akuetu.”)

4 Sai bhabha, ki bhonza phala o athu ala ni ungana, kulonga mba kuehela o minzangala kubhanga o kikalakalu kiâ. O jiphange a luuala mu kuijiia kuila, a-nda bhana o kikalakalu kia zolo kiavulu. O kuijiia kuila, a-nda xisa o kikalakalu kia uabhela kiavulu, kia bhekela ndolo ku muxima. Mba nange ene a banza kuila, se ehela o minzangala kubhanga o kikalakalu, o ima ki ia-nda tunda kiambote. Nange a mona ue kuila, kála ni kithangana kia soko phala kulonga akuâ. Maji o minzangala a tokala ue kulondekesa muanhu, se a mona kuila, o adiakimi ka mua bhana luua ikalakalu iamukuá mu kilunga.

5. Ihi i tua-nda di longa mu milongi íii?

5 Mu kiki, mukonda diahi kima kiambote o adiakimi kukuatekesa o minzangala kubhanga dingi ikalakalu mu kilunga? Kiebhi kia tena kubhanga kiki? (2 Timote 2:2) Mukonda diahi o minzangala a bhingi kulondekesa muanhu, kioso kia kalakala mba a di longa ni adiakimi mu kilunga? Phala kumateka, tu mone kiebhi Sobha Davidi, kia kuatekesa mon’ê kubhanga kikalakalu kia dikota.

DAVIDI UA KUATEKESA SALOMÁ

6. Ihi ia mesenene kubhanga Sobha Davidi? Ihi ia mu tangela Jihova?

6 Davidi a mu zukutisa ku mivu iavulu. Mukonda dia kiki, muene ua tungile mu ididi iavulu. Maji kioso kia kituka sobha, muene ua tungu mu inzo ia katunda. Mukonda dia kiki, muene ua tangela polofeta Natane, uixi: “Tala-ze eme ngala m’onzo ia misédulu, maji o álaka ia kikutu kia Jihova ialé-ngó moxi dia milele iònhenge.” Davidi ua mesenene kutunga thembulu ia iuka phala Jihova. Natane ua mu tambuijila, uixi: “Ioso i uala na-iu ku muxima ué, bhanga-iu kuma Nzambi uala n’eie.” Maji Jihova ka mesenene kuila, muéne u tunga o thembulu. Mu kiki, muene ua tumina Natane, kutangela Davidi, uixi: “Eie k’eie ua kà ngi tungila inzo phala kukala.” Sumbala Jihova ua kanena Davidi kuila, muene ueji kala nê ithangana ioso, ua mu tangela ué kuila, o mon’ê muéne ueji tunga o thembulu. Kiebhi kia divu Davidi?​—1 Malunda 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.

7. Ihi ia bhange Davidi, kioso kiévu o kitendelesu kia Jihova?

7 Davidi ua mesenene kiavulu kutunga thembulu phala Jihova. Mu kiki, nange muene ua luualele kiavulu. Maji né kiki, muene ua kuatekesa mon’ê Solomá kusokejeka o ima. Mu kifika, Davidi ua kuatekesa kubhongolola o akalakadi, felu, kóbidi, phalata, ulu, ni mabaia. Muene ka thandanganhele ni muthu ueji tambula o fuma mukonda dia kutunga o thembulu, sumbala ku pholo o athu a mateka ku ixana thembulu ia Solomá. Mu veji dia kiki, muene ua suinisa Solomá, mu kuzuela: “Kala kiki-phe, mon’ami, Jihova akale ni eie; u laie, ukale ni kuzediua, nda u tunge o inzo ia Jihova, Nzambi ié, kala muene kia ku tange-kiu.”​—1 Malunda 22:11, 14-16.

8. Mukonda diahi nange Davidi ua banze kuila, Solomá kexile polondo phala kutunga o thembulu? Maji ihi ia bhange Davidi?

8 Tanga 1 Malunda 22:5. Nange Davidi ua banzele kuila, Solomá keji tena kuendesa o kikalakalu kiokio kia dikota. O thembulu ia tokalele ku “uabha kiavulu,” maji Salomá uexile “mon’a ndenge, muzebeta ua ngoho.” Maji Davidi uejidile kuila, Jihova ueji kuatekesa Solomá kubhanga o kikalakalu kiki kia katunda. Mu kiki, Davidi ua bhange ioso phala ku mu kuatekesa ku di sokejeka, phala kubhanga o kikalakalu kionene.

LONGA AKUENU NI NGALASA IOSO

Kioso ki tu mona o minzangala ku bhanga dingi ikalakalu ia mukuá mu kilunga, tu sanguluka (Tala o kaxi 9)

9. Kiebhi o adiakimi kia divua, kioso kia longa o minzangala kubhanga o ikalakalu? Bhana phangu.

9 Se ku bhinga ku longa mba kuehela o minzangala kubhanga o ikalakalu mu kilunga, o adiakimi ka tokala ku divua kiaiibha. Etu enioso tuejiia kuila, o kikalakalu kia Jihova, kiene o kima kia beta-o-kota lelu. O kulonga o minzangala, kua-nda kuatekesa o kikalakalu kiki kuia ku pholo. Xinganeka mu phangu íii: Kioso ki uexile mon’a ndenge, nange eie ua kexile mu mona tat’enu kuendesa o dikalu diê. Kioso ki uai ni kukula, muene ua mateka ku ku jimbuluila ihi ia kexile mu bhanga. Mu kubhita thembu, eie ua dilongo mu xikola ia kuendesa, ua tambula o mukanda ua kuendesa, anga u mateka kuendesa ubheka ué. Né kiki, tate’nu ua suluka mu ku ku bhana itendelesu. Sai ithangana, mua kexile mu ku di bhingana mu kuendesa. Maji kioso tat’enu kia mateka ku kuka, eie ua kexile mu kuendesa dingi, muene ndenge. O kuila muene ua luualele? Kana. Nange muene ua sangulukile, mukonda eie ua kexile ku mu kuatekesa mu ku muambata kuoso kua mesenene kuia. Kiene kimoxi, o adiakimi a sanguluka ue kioso kia mona o minzangala ia longo, ku bhanga o ikalakalu mu kilunga kia Jihova.

10. Kiebhi Mozé kia kexile mu mona o kijingu ni ungana?

10 Tua tokala ku di langa, phala ki tu kale ni difuba dia jiphange a tambula maujitu mu kilunga. Tu tena kukatula phangu mu kima kia bhangele Mozé, kioso o akua Izalaiele kia mateka kubhanga o kikalakalu kia jipolofeta. (Tanga Dialuilu 11:24-29.) Josuué ua mesenene kua fidisa, maji Mozé ua zuela: “Uala ni dixinga mukonda diami eme? Eme nginda kifuxi kioso kia Jihova a kale jipolofeta, Jihova n’a te nzumbi iê ku thandu diâ.” Mozé uejiidile kuila, Jihova ua kexile mu kuendesa o kikalakalu. Mu veji dia kusota kukala ni kijingu kioso, Mozé ua mesenene kuila, o jiselevende joso ja Jihova, a kala ni ikalakalu. Abha etu? Kioso ki tu mona kuila, akuetu a tambula ujitu mu kilunga kia Jihova, o kuila tu sanguluka?

11. Ihi ia zuela phange Phetele, ia lungu ni kulonga mba kuehela akuâ, kubhanga ikalakalu mu kilunga?

11 Kuene jiphange javulu ene mu kalakala mu kilunga kia Jihova ku mivu iavulu. O jiphange jiji a longo minzangala iavulu kubhanga dingi ikalakalu ia mukuá mu kilunga. Mu kifika, tu mone o phangu ia phange Phetele. Ku 74 kia mivu mu sidivisu ia Jihova, muene ua kalakala 35 kia mivu ku filiiale ia Europa. Ku mivu iavulu, muene ua lange o kikalakalu kia Kibuka Kia Sidivisu ku filiiale. Mu kubhita thembu, a bhana o kikalakalu kiki, kua Phaulu. Maji Phetele muéne ua longele o munzangala iú. O kuila Phetele ua divu kiaiibha? Kana. Muene uambe: “Nga sanguluka, mukonda kuene jiphange javulu jala ni uhete ua kulanga o ikalakalu ia dikota mu kilunga. Ene a mu bhanga kiambote o kikalakalu kiki.”

BHANA VALOLO KU ADIAKIMI

12. Ihi i tu tena ku di longa mu phangu ia Lobouamu?

12 Kioso Lobouamu, mon’a Solomá, kia kituka sobha, muene ua bhingi kikuatekesu ku adiakimi, phala kubhanga kiambote o kikalakalu kiê. Maji muene ua ditunu o itendelesu iâ, iú ua kaiela o itendelesu ia makamba mê, a kulu nê kumoxi. Mukonda dia kiki, kua moneka ibhidi iavulu. (2 Malunda 10:6-11, 19) Ihi i tu longa o phangu íii? Kima kiambote kubhinga o kikuatekesu kia adiakimi, mukonda ene a beta kuijiia kiambote o ima. O minzangala ka tokala ku divua kala, a mua jijidika kubhanga o ima ioso kala kiexile mu i bhanga m’ukulu. Maji né kiki, ene a tokala ku xila o ibanzelu ia adiakimi. Ka tokala kubanza kuila, se a kaiela o ukexilu uâ, o ima ki ia-nda tunda kiambote.

13. Kiebhi o minzangala kia tokala kukalakala ni adiakimi?

13 Sai ithangana, o minzangala a tambula o ujitu ua kubhanga o ikalakalu ia kexile mu bhanga o adiakimi ku mivu iavulu. Kima kiambote kusota ku di longa ni jiphange jiji. Mu kifika ki tua mono kiá, kioso Phaulu kia bhingana bhu kididi kia Phetele kia kulanga o kikalakalu ku Betele, muene uambe: “Nga soto o kikuatekesu kia Phetele, anga ngi bhinga ue ku akuetu akexile mu kalakala kumoxi n’eme, phala kusota o kikuatekesu kiê.”

Phaulu ua soto kithangana phala kulonga Timote. Timote ua di longo kiambote o ima

14. Disá diahi di tu katula mu phangu ia Timote ni poxolo Phaulu, ia ku kalakala kumoxi?

14 Timote uexile mona ndenge, Phaulu uexile muadiakimi. Maji ene a kalakala kumoxi ku mivu iavulu. (Tanga Filipe 2:20-22.) Phaulu ua tangela akua Kolindo, uixi: “Nga mi tumikisina Timote. Muène mon’ami’a henda, ua fiiele mua Ngana. Muène uanda ku mi kuatekesa mu kulembalala o maulongelu mami u ngene mú kaiela ku muenhu ua ubhe mua Kristu, kala ki ngene kulonga kuene kuoso mu [ilunga ioso].” (1 Kolindo 4:17) O izuelu íii ilondekesa kuila, kioso Phaulu ni Timote kia kexile mu kalakala kumoxi, ene akexile mu dibhana kiambote, ni ku di kuatekesa. Phaulu ua soto kithangana phala kulondekesa kua Timote, o ‘maulongelu mê a kexile mu kaiela ku muenhu ua ubhe mua Kristu.’ Timote ua di longo kiambote o ima. Phaulu ua zolele kiavulu Timote. Muene uejiidile kuila, Timote ueji langa kiambote o jiphange mu kilunga kia Kolindo. O tufunga a tena kukaiela o phangu ia Phaulu, kioso kiaia ni kulonga o minzangala, phala ku hádia a lange o ikalakalu mu kilunga.

ETU ENIOSO TUALA NI KIKALAKALU KIA DIKOTA MU KILUNGA

15. Kiebhi o divulu dia Loma 12:3-5 di tu kuatekesa ku dibhana ni ibhidi i moneka, kioso ki lunguluka o ima mu kilunga?

15 O izuua ietu, izuua ia madiuanu. O kilunga kia Jihova mu ixi, kia mu kula mu maukexilu avulu. Kiki kilombolola kuila, o ima ia-ndaia ni ku lunguluka. Sai bhabha, kioso ki lunguluka o ima mu kilunga kia Jihova, o ima ku muenhu uetu i lunguluka ue. Mu kiki, nange ki bhonza ku dibhana ni maka enhá. O kulenduka, kua-nda tu kuatekesa kusuua o ima iambote i tena ku tu kuatekesa kubhanga o kikalakalu kia Utuminu, mu veji dia kuthandanganha ni ima i tua mesena. Se tu bhanga kiki, tua-nda kala ni ukamba uambote mudietu. Phaulu ua sonekena akua Kolindo mu Loma, uixi: “Ng’ambela kala muthu mudienu, kuila: Muthu ka di fike ima ia mu tundu.” Mu kusuluka, muene ua jimbulula kuila, o idiandu ioso ku mukutu ua muthu, iala ni valolo iê. Muene ua zuela kiki, phala kulondekesa kuila, kala muthu mu kilunga uala ue ni kikalakalu kiê.​—Loma 12:3-5.

O mundu uoso ua Jihova ua mesena kukuatekesa o kikalakalu kia Utuminu ua Nzambi, mu kubhanga kima kioso-kioso kia a tumina

16. Ihi i tena kubhanga o Jikidistá joso, phala kukuatekesa o kilunga kutululuka ni kukala kumoxi?

16 O mundu uoso ua Jihova, ua mesena kukuatekesa o kikalakalu kia Utuminu ua Nzambi, mu kubhanga kima kioso-kioso kia a tumina. O adiakimi a tena ku longa o minzangala. O minzangala a tena kubhanga dingi ikalakalu ia mukuá mu kilunga. Maji mu kubhanga kiki, ene a tokala kulondekesa o ukexilu ua ku di tulula, ni kuxila o adiakimi. O maiala a kazala, a sanguluka kioso o ahatu’â a kuatekesa, né muene kioso ki lunguluka o ima. O ahatu iâ, a tena kukaiela o phangu ia Pidisila, ua londekesa o ufiiele uê mu kukalakala kumoxi ni muadi uê Akuila.​—Ikalakalu 18:2.

17. Jezú ua longo o maxibulu mê kubhanga ihi?

17 Jezú ua xisa phangu iambote, mukonda ua kexile polondo phala kulonga akuâ. Jezú uejiidile kuila, akuâ eji suluka ni kubhanga o kikalakalu kiê. Sé phata, muene uejiidile kuila, o maxibulu mê, exile akua ituxi. Maji muene ua dielele kuila, ene eji tula o njimbu iambote, katé muene ni mu ididi mua kambele kuboka. (Nzuá 14:12) Muene ua a longo kiambote. Mukonda dia kiki, ene a kexile polondo phala ku boka mu jixi joso.​—Kolose 1:23.

18. Kikalakalu kiahi ki tua-nda bhanga ku hádia? Kikalakalu kiahi ki tuala na-kiu lelu?

18 Kioso kiafu Jezú, Jihova ua mu fukununa, iú ua mu bhana dingi kikalakalu ni ungana. Mu kiki, muene ua mu tumina “o mautuminu oso mu madimbinza, ni atumini oso, ni nguzu joso ni makutena oso.” (Efezo 1:19-21) Né muene se tu fua ande dia kuiza Alumajedone, kuma tu jiselevende ja fiiele ja Jihova, muene ua-nda tu fukununa phala ku tunga ku mundu uobhe, mu tua-nda kala ni ikalakalu iambote. Lelu, etu tuala ni kikalakalu kia katunda kia kuboka o njimbu iambote, ni kubhanga maxibulu. Mu kiki, ki kale se tu minzangala, mba tu adiakimi, etu enioso tu tena kusuluka ni kubhanga ima iavulu mu “kikalakalu kia Ngana.”​—1 Kolindo 15:58.