Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

MBANDU YAKUDILONGA 47

Kyebhi ki Utena Kukolesa o Kixikanu Kyé?

Kyebhi ki Utena Kukolesa o Kixikanu Kyé?

“Muxima ki u mi titile, anga mu tandanganya ni malamba. Dyelelenu Nzambi.”—NZWÁ 14:1.

MWIMBU 119 Twa Tokala Kukala ni Kixikanu

ITWANDADILONGA *

1. Kibhwidisu kyebhi kitwatokala kudibhanga?

O KWILA sayi ithangana ukala ni hele yalungu ni ima yandabhita netu kuhádya, kala—o kubwikisa o jingeleja joso jamakutu, o izukutisu ya Ngongo dya Mangongo, ni ita ya Alumajedone? Wadibhwidisile kyá, ‘O kwila ngandatena kukolokota mu kixikanu kyami kyoso kyandabhita o ima yiyi?’ Se wadibhangele kya o ibhwidisu yiyi, o izwelu ya Jezú itusanga mu velusu ya milongi yiyi, yandatena kukukwatekesa. Jezú wambela o maxibulu mê: “Muxima ki u mi titile, anga mu tandanganya ni malamba. Dyelelenu Nzambi.” (Nzwá 14:1) O kixikanu kyakolo kyanda tukwatekesa kudibhana ni ima yandakwiza kuhádya ni kidyelelu kyoso.

2. Kyebhi kitutena kukolesa o kixikanu kyetu ni ihi itwandazwela mumilongi yiyi?

2 Se tuxinganeka ihi itwene mubhanga kindala kyoso kitudibhana ni jipolova jilola o kixikanu kyetu, twandakwijiya ihi itwatokala o kubhanga phala kukolesa o kixikanu kyetu. Se tuxinganeka yalungu ni maka enya twandatena kumona se kwebhi kutwabhingi kukolesa o kixikanu kyetu. Kala kibhidi kitutola, o kixikanu kyetu kikola dingi. Kiki kyandatukwatekesa kukolokota mu ibhidi yandakwiza kuhádya. Mu miliongi yiyi twandamona ima iwana yadibhana nayu o maxibulu a Jezú ya alondekesa se kwebhi kwabhingile dingi kukolesa o kixikanu kyâ. Twandamona kyebhi kitutena kudibhana ni ibhidi yadifu kiki lelu ni kyebhi o ibhidi yiyi itena kutupelepalala phala o ima yandabhita kuhádya.

TWABHINGI KUDYELELA KWILA NZAMBI WANDATUBHANA ITWABHINDAMENA PHALA KUKALA KUMWENYU

Tutena kukamba kitadi kyasoko phala kudikila o ibhidamu yetu, maji o kixikanu kyandatukwatekesa phala tulunge o muxima wetu musidivisu ya Jihova (Tala ojikaxi 3-6)

3. Kala kilondekesa Matesu 6:30, 33 ihi yajimbulula kyambote jezu yalungu ni kixika?

3 Kikima kyayibha o mutwameni kumesena kudikila o muhatwê ni twana twê mukwa bhana kudya, izwatu, ni kididi phala kutungamu. Mu izuwa yiyi sayi bhabha kubhonza kubhanga kiki. Sayi jiphange jamala ni ja ahatu, a akatula kusalu, sumbala ni nguzu yoso yamubhanga maji kamutena kusanga salu yengi. Amukwa hanji adituna salu kiyatokala kubhanga o Jikidistá. Mu ima yoso, etu twabhingi kukolesa o kixikanu kyetu kwa Jihova kya kwila mwene wamumona se ihi itwabhindamena ku mwiji wetu. Mudiskulusu dyê dyabhange ku Mulundu Jezú wajimbulula kyambote yalungu ni maka enya. (Tanga Matesu 6:30, 33.) Kyoso kitudyelela ni kidi kyoso kwila mwene nuka wandatwehelela, etu twandatena kulungila o muxima wetu musidivisu yetu kwa Jihova. Kyoso kitumona kyebhi Jihova kyamutukwatekesa mu ibhidamu yetu mu xitu etu twandazukama dingi kwa Jihova o kixikanu kyetu kyandakola dingi.

4-5. Ihi yakwatekesa mwiji kudibhana ni ibhidamu yâ muxitu?

4 Tala kyebhi Jihova kyakwatekesa o mwiji ku ixi ya Venezuela kudibhana ni hele mukonda dya ibhindamu muxitu. M’ukulu o mwiji wa phange Castro wexile mudikila o ibhindamu yâ ni kitadi kyexile mu nganyala mu mabhya. Maji kwamoneka mayala akwatele mata, a atambula o mabhya mâ, a atumina kuxisa o inzo yâ. Phange Mingedi, o mutwameni wa mwiji, wambe: “Etu twexile mudikila o ibhindamu yetu bhukaxi ka idima itwexile mubhongolola mudibhya dyetu. Izuwa yoso mukamene ngexile mubhinga kwa Jihova phala kutubhana yoso itwabhindamene mu kizuwa kyokyo.” O mwenyu wa mwiji yú wabhonzele kyavulu, maji mukonda dya kudyelela kwila o Tata yâ ya henda weji tena kudikila o ibhindamu yâ ya kizuwa ni kizuwa, o mwiji yú wasuluka mukuya muyônge ni mu kikalakalu kya kuboka. O sidivisu ya kwa Jihova kyexile o kima kyabetakota, Jihova wadikila o ibhandamu yâ.

5 Mu ibhidi yoso yadibhana nayu phange Mingedi ni muhatwê, Luminga, alungu o muxima mu kilangidilu kya Jihova. Mu kubhita kithangana Jihova wakwatekesa phange Mingedi kusanga salu yengi bhukaxi ka jiphange mu kilunga. Sayi ithangana bhukaxi ka filiyale, Jihova wakwatekesa kudikila o ibhindamu yâ. Jihova ka ehelela, kana. Kyenyiki, o kixikanu kya mwiji yú kyadibandekesa dingi. Mu kutumbula kyebhi Jihova kya akwatekesa, o mona a muhatu Yoselin wambe: “Kyatuswinisa kyavulu kumona kyebhi Jihova kyatukwatekesa. Jihova kamba dyami, ngadyelela kwila mwene wanda ngikwatekesa mu ithangana yoso.” Mwene wabandekesaku dingi: “O ibhidi yadibhana nayu o mwiji wetu watupelepalala phala o ima yandakwiza kuhádya.”

6. Kyebhi ki utena kukolesa o kixikanu kyé se kiwala ni kitadi kyasoko phala kusumba o ima iwabhindamena?

6 O kwila kiwala ni kitadi kyasoko phala kusumba o ima iwabhindamena? Kyene o kibhidi kyadikota kiwamudibhana nakyu? Sumbala kima kyabhonzo, maji o ibhidi yiyi itena kukolesa o kixikanu kyé. Samba kwa Jihova, tanga ni kuxinganeka mu izwelu ya Jezú yosoneke mu divulu dya Matesu 6:25-34. Xinganeka mu misoso ya jiphange a izuwa yalelu ilondekesa kwila Jihova udikila o ibhindamu ya yó adibhakula phala kubhanga o ikalakalu mu kilunga. (1 Kol. 15:58) Kubhanga kiki kwandakolesa o kidyelelu kyé kya kwila o Tat’é ya dyulu wanda kukukwatekesa we kala kyakwatekesa o jiphange jakamukwa adibhana ni ibhidi iwamudibhana nayu. Mwene wejiya yoso iwabhindamena, wejiiya we kyebhi kyatena kukukwatekesa. Kutambula o kikwaketesu kya Jihova ku mweyu wé kwandakolesa dingi o kixikanu kyé, kwanda kukwatekesa kudibhana ni ibhidi yamakota iwandadibhana nayu kuhádya.—Haba. 3:17, 18.

TWABHINGI KIXIKANU PHALA KUKOLOKOTA MU IBHIDI YONENE

O kixikanu kyakolo kitena kutukwatekesa kukolokota mu ibhidi yadikota yedi kala kitembu kyonene (Tala ojikaxi 7-11)

7. Kala kilondekesa Matesu 8:23-26, kibhidi kyebhi kyonene kyalola o kixikanu kya maxibulu?

7 Kyoso Jezú ni maxibulu mê exile mukwenda njila mu musanza wakalunga bhukaxi ka ulungu kwamonekene kithembwe kyanguzu, Jezú wa akwatekesa kumona kwila ene abhingile dingi kolesa o kixikanu bhu kaxi ka kizulukutu kiki. (Tanga Matesu 8:23-26.) O kithembu kyavudile, o ulungu wezalele ni menya maji Jezú wexile muzeka. Ni wôma o maxibulu ayi kwa Jezú amubalumuna ya amubhingi phala kwa bhulula, ni henda yoso Jezú wa ebhwidisa: “Mwalela-hi ni wôma, enu mwa tolo o kuxikana?” O maxibulu kabhingile kukala ni wôma, ene atokalele kudyelela kwila Jihova wala ni kutena kwa kulanga Jezú ni yó exilenê. Ihi itudilonga ku musoso yú? O kukala ni kixikanu kya kolo kitena kutukwatekesa mu ibhidi yonene itudibhana nayu, itutena ku isokesa ni “kitembu kyavulu mba kyadikota.”

8-9. Kyebhi kyalola o kixikanu kya phange Nela ni ihi yamukwatekesa?

8 Tala o phangu ya phange Nela, dikudi watungu ku Porto Rico wadibhana ni kibhidi kyadikota kyalola o kixikanu kyê. O kibhidi kyê kyadikota kyexile kitembwe mwene. O kibhidi kyadibhana nakyu kyabhiti ku muvu wa 2017 kyoso o kalemba akexana Maria, kyabulu o inzo ya phange Nela. O kalemba kaka kamubhangesa kuxala sé salu. “Mu ithangana yóyo yabhonzo eme ngexile ni hele kumuxima, maji ngadilongo kudyelela dingi kwa Jihova bhukaxi ka musambu ni kubhanga yoso phala o hele ki ingifidise kubhanga o ima ingatokalele o kubhanga.”

9 Phange Nela wambe kwila o kubelesela kwamukwatekesa kukolokota mu ibhidi. Mwen wambe: “Kukayela o itendelesu ya kilunga kyangikwatekesa kutululuka jinga. Jihova wangi kwatekesa bhukaxi ka jiphage mu kilunga, ene angiswinisa, angibhana ingabhindamene phala kukala ku mwenyu.” Mwene wabandekesaku dingi: “Jihova wangibhele dingi, o ima ingabhindamene ndengi, o kiki kyakolesa dingi o kixikanu kyami.”

10. Ihi i utena kubhanga se udibhana ni ibhidi yedi kala kitembu kyadikota?

10 O kwila ku mwenyu we wamudibhana ni ibhidi yedi kala kitembu kyadikota? Nange wamutala hadi mukonda wabhiti mu mavuwa. Mbaphe wamudibhana ni uhaxi wabhonzo ki wivu milongo, kate kukubhangesa kukamba kwijiya se ihi iwandabhanga. Sayi ithangana nange wanda kala ni hele, maji kana kwehela kwila o hele yiyi ikufidisa kudyelela kwa Jihova. Zukama kwa mwene bhukaxi ka musambu. Kolesa o kixikanu mu kuxinganeka o kithangana kyoso Jihova kya kukwatekesa m’ukulu. (Jisá. 77:11, 12) Eye utena kudyelela kwila tunde lelu katé kuhádya Jihova nuka wanda kukwehelela.

11. Mukonda dyahi twatokala kudyelela yó ala kupholo mu kilunga?

11 Ihi dingi itena kukukwatekesa kukolokota mu ibhidi? Kala kyatumbula phange Nela, o kubelesela. Sota kudyelela yó a adyelela kwala Jihova ni Jezú. Sayi ithangana, o jiphange ala kupholo atubhana itendelesu itumona kala kiyatokala. Maji Jihova ubesowala yó abelesela. Twejiya kwila o kubelesela kubhulula o myenyu bhukaxi ka Maka mê ni bhukaxi ka misoso ya jiselevende jafiyele. (Mak. 14:1-4; 2 Mal. 20:17) Sota kuxinganeka mu misoso yiyi. Kubhanga kiki kwanda kukwatekesa kukolesa o vondadi yé ya kubelesela o itendelesu ya kilunga, kikale kindala kikale kuhádya. (Jihe. 13:17) Kyenyikiphe kiwabhingi kukala ni wôma ya ibhidi yedi kala kitembu kyadikota.—Jisa. 3:25.

TWABHINGI KIXIKANU KYOSO KYATUTALATALA SÉ KUYUKA

Se tusuluka ni kusamba jinga kwa Jihova o kixikanu kyetu kyanda dibandekesa dingi (Tala okaxi 12)

12. O divulu dya Luka 18:1-8 disokesa kyebhi kukala ni kixikanu kyoso kyatutalatala se kuyuka?

12 Jezú wejidile kwila o kwa atalatala se kuyuka kyejita o kixikanu kya maxibulu mê mu ibhidi. Phala kwa kwatekesa kukolokota Jezú wa te kifika kyosoneke mudivulu dya Luka. Jezú watela o musoso wa mutudi wamuhatu usuluka ni kudidila kupholo dya mufundixi wayibha phala na mufundise ni kuyuka. O mutudi wejidile kwila o kujiza kwê kweji mubhekela mbote. Mukusukaku, o mufundixi wabatula o maka mê. Ihi itudilonga? Jihova mukwa kubatula o maka ni kuyuka. Kyenyiki Jezú wambe: “Abha, Nzambi u kamba ku fundisa athu’ê wa a sola, a di kola kola kwa mwène mu mwanya ni mu usuku?” (Tanga Luka 18:1-8.) Mukusuluka Jezú wateku dingi: “Hinuphe k’iza Mon’a Muthu, o kwila usanga kuxikana mu ngongo?” Kyoso kya tutalatala se kuyuka etu twabhingi kulondekesa bhukaxi ka mwanyu ni kukolokota kwetu kwila twala ni kixikanu kyakolo kala o mutudi mukifika kya Jezú. Se tukala ni kixikanu kiki, tutena kudyelela kwila mu kithangana ni mbandu Jihova utena kutukwatekesa. Twabhingi we kudyelela kwila o musambu wala ni kutena kwavulu. Sayi ithangana o misambu yetu atena ku itambwijila mu ukexilu kitwa ufikile.

13. O musambu wakwatekesa kyebhi o mwiji exile mwa talatala se kuyuka?

13 Tala yabhiti ni phange amwixana Vero, watungu ku ixi ya República Democrática do Congo. Phange Vero, mwadiwe ki Mbangi ya Jihova ni kanakâ kamuhatu wexile ni 15 kyamivu abhingile kuxisa o dyembu dyawu mukulenga o masoladi exile ni mata. Mu njila a abhalakala mu kibuka kyengi kya masoladi, amesenen kwa jibha. Kyoso phange Vero kyamateka o kudila, phala kumutululukisa o monê wa muhatu wamateka kusamba ni dizwi dya swina, mwene watumbula veji javulu o dijina dya Jihova mu musambu wê. O kyazubha o kusamba, o kabhitangu kamasoladi wamwibhwidisa, “Kamunzangala nanyi wakulongo o kusamba?” Mwene watambwijila, “Mametu mwene wangilongo mukukayela o musambu utusanga mu divulu dya Matesu 6:9-13.” O kabhitangu kamasoladi wambe dingi, “Munzangala eye ni jitata jê ndenu ni kutululuka, Jihova Nzambi yé amilange!”

14. Ihi itena kulola o kixikanu kyetu ni ihi yandatukwatekesa kukolokota?

14 O misoso yiyi itulonga kwila o musambu wala ni kutena kwavulu. Abha se o musambu we kamu utambwijila ni lusolo? Kamu utambwijila mu ukexilu ukubhangesa kudiwana? Kala o mutudi mu kifika kyate Jezú, suluka ni kusamba, dyelela kwila Nzambi yetu kanda kukwehelela, dyelela kwila mu kithangana kyatokala mwene wanda tambwijila o misambu yé. Suluka ni kubhinga o nzumbi ikôla kwa Jihova. (Fil. 4:13) Lembalala kwila kwakambe ngó Jihova wanda kubesowala mu ukexilu wakatunda kate wanda jimba o hadi yoso iwatale mu ukulu. O kukolokota kindala ni kikwatekesu kya Jihova kyanda kubhana o unguzu yanda kukwatekesa kukolokota kujipolova jandamoneka kuhádya.—1 Phe. 1:6, 7.

TWABHINGI KIXIKANU PHALA KUTOLOLA O IBHIDI

15. Kala kakisoneka mudivulu dya Matesu 17:19, 20, kibhidi kyahi kyadibhana nakyu o maxibulu a Jezú?

15 Jezú walongo maxibulu mê kwila o kixikanu kyeji kwa akwatekesa kutolola o ibhidi. (Tanga Matesu 17:19, 20.) Sayi kizuwa o maxibulu alembwele kukaya o dimonyu, sumbala mu ithangana yamukwa ene atenene kubhanga kiki. Bhebhi bhwexile o maka? Jezú wajimbulula kwila ene abhingile dingi kixikanu. Jezú wa atangela kwila se ene exile ni kixikanu kyasoko ejitena kusuluka sumbala ni ibhidi, né mwene se ibhidi yedile kala mulundu! Lelu tutena kudibhana ni ibhidi yavulu yabhonzo itubhangesa kuxinganeka kwila kitwandatena dingi.

Etu tutena kuluwala kyavulu, maji o kixikanu kyanda tukwatekesa kulunga o muxima kwa Jihova (Tala okaxi 16)

16. Kyebhi o kixikanu kyakwatekesa phange Geydi kukolokota kyoso o mwadi wê kyamujibha?

16 Tala yabhiti ni phange Geydi, mukwa Guatemala. Mwadi wê, Edi, amujibha kyoso kyexile mutunda mukyôge. O kukala ni kixikanu kyakwatekesa kyebhi phange Geydi kudibhana ni ndolo ya kufunda mwadi wê? Mwene wambe: “O kusamba kwangikwatekesa kutakula o imbamba yami kwa Jihova, kubhanga kiki kwangibhekela kutululuka. Ngamono o kikwatekesu kya Jihova bhukaxi ka jindandu jami ni bhukaxi kamakamba mami mu kilunga. Kudibhakula ni muxima woso musidivisu ya Jihova kwasosolola o ndolo yami, kwangikwatekesa phala kingithandanganye kyavulu ni kizuwa kyamungu. O kibhidi kiki kingadibhana nakyu ku mwenyu wami kyangilongo kwila kabasa o maka, ngitena kwa atolola ni kikwatekesu kya Jihova, kya Jezú ni kya kilunga kyê.”

17. Ihi itutena kubhanga kyoso kitudibhana ni ibhidi yonene yedi kala mulundu?

17 O kwila waluwala mukonda dya kufunda muthu wakazola? Se kyene, sota kukolesa kixikanu kyé mu kidyelelu kya difukunukinu mukutanga o misoso ya Bibidya ijimbulula yalungu ni athu afwile ya a afukununa. O kwila waluwala mukonda sayi ndandu yé amute mu kamukonde? Se kyene, dilonge phala udixikinise kwila o ukexilu wa Nzambi wakubazela wene wabetakota mu ithangana yoso. Kabasa o maka amukuthandanganyesa sota kukolesa dingi o kixikanu mukithangana kiki. Tangela kwa Jihova ni kidi kyoso kyebhi kiwamudivwa. Kana kudisondolola, muveji dya kiki zukama dingi ku jiphange jê. (Jisa. 18:1) Bhanga ima ikukwatekesa kukolokota né mwene se uxinganeka mu ima iwamudibhana nayu. (Jisá. 126:5, 6) Né mwene se udila kyoso ki uxinganeka mu ima yabhiti ku mwenyu wé, suluka ni kuya muyônge, suluka ni kutanga o Bibidya. Suluka ni kulunga o muxima ku mabesa ni ku ima yatukanena Jihova kuhádya. O kumona kyebhi Jihova kyene mukukwatekesa kwanda bandekesa o kixikanu kyé kwa mwène.

“TU VUDISE DINGI O KUXIKANA KWETU”

18. Se umona kwila o kixikanu kyé kikyakolo kala kiwamesenene ihi iwatokala kubhanga?

18 Se o ibhidi iwamudibhana nayu yakulondekesa kwila o kixikanu kyé kikyakolo kala kiwamesenene, kana kuluwala. Watokala kumona kwila kiki kyene o kithangana phala kukolesa o kixikanu kyé. Bhanga we kala kyabhangele o jipoxolo ja Jezú, kyoso ene kyambe: “Tu vudise dingi o kuxikana kwetu.” (Luka 17:5) Sota kuxinganeka mu misoso ya jiphange atumbula mu milongi yiyi. Kala phange Mingedi ni Luminga, lembalala o ithangana yoso iwatambula o kikwatekesu kya Jihova. Kala o mona a phange Vero ni Nela, samba jinga kwa Jihova kotelele kyoso ki udibhana ni ibhidi yonene. Kala phange Geydi, xikina kwila Jihova utena kukubhana o kikwatekesu kiwabhindamena bhukaxi ka jindandu mba makamba. Kyoso kiwehela Jihova kukukwatekesa mu ibhidi iwamudibhana nayu kindala, wanda mudyelela dingi kwila mwene wanda kukwatekesa kukolokota kabasa ibhidi i udibhana nayu kuhádya.

19. Kidyelelu kyahi kyexile nakyu Jezú ni ihi i utena kudyelela we?

19 Jezú wakwatekesa o maxibulu kumona se bhebhi bhwa bhindamene dingi kukolesa o kixikanu, maji mwene wadyelele kwila ni kikwatekesu kya Jihova o maxibulu mê eji tena kukokolokota kabasa ibhidi yeji dibhana nayu kuhádya. (Nzwá 14:1; 16:33) Mwene wadyelele kwila kweji kala kifuxi kyadikota kyeji bhuluka kuhadi yadikota mukonda dya kixikanu kyâ kyadikota. (Dij. 7:9, 14) O kwila wandakala bhukaxi ka athu yâ? Ni kikwatekesu kya Jihova eye utena, se ubhanga yoso kindala phala kukolesa o kixikanu kyé!—Jihe. 10:39.

MWIMBU 118 “Tu Vudise Dingi o Kuxikana Kwetu”

^ kax. 5 Etu twamukingila ni hanji yoso o dizubhilu dya ima yoso yayibha. Maji, mukithangana kiki etu tutena kudibhwidisa se o kixikanu kyetu kyandakola mwene phala kudibhana ni ibhidi yandamoneka mukithangana ni mbandu. Mu milongi yiyi twandazwela yalungu ni jiphangu ni madisa andatena kukolesa o kixikanu kyetu.