Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

MBANDU YAKUDILONGA 19

O Divulu Dya Dijingunwinu—Dilombolola Ihi Phala Eye Lelu

O Divulu Dya Dijingunwinu—Dilombolola Ihi Phala Eye Lelu

“Wazediwa yó utanga ni dízwi dya swina o izwelu ya kikanenu kiki.”—DIJ. 1:3.

MWIMBU 15 Ximana o Mon’a Jihova!

ITWANDADILONGA *

1-2. Kima kyahi kitubhangesa kumesena kwijiya o ima yala mudivulu dya Dijingunwinu?

 O KWILA akubhingile kyá, phala kutala jifoto ja muthu wamwijiya? Kyoso kiwatale o jifoto, wamono athu avulu kiwa ejiya. Maji wakwata foto imoxi phala ku itala kyambote. Mukonda dyahi? Mukonda eye wala mu foto yiyi. Kyoso ki wamono o foto nange walembalala o kithangana ni kwebhi kwakatula o foto yiyi. Nange eye we walembalala muthu wala mu foto. O foto yiyi yala ni valolo yavulu phala eye.

2 O divulu dya Dijingunwinu dyedi kala o foto yiyi. Mukonda dyahi? Mukonda dya ima iyadi. Kya dyanga, o divulu didi dya Bibidya adisoneka phala etu. O velusu yadyanga yamba: “Dijingunwinu dya Jezú Kidistu dya mubhana Nzambi phala kulondekesa ku abhik’ê o ima yanda bhita ku hádya.” (Dij. 1:1) O isoneku yadivulu didi, ki phala athu oso oso, kana, maji phala o jiselevende ja Nzambi ja dibhakula. Kuma tujiselevende ja Nzambi, kitutokala kudiwana, kyoso kitwiza mukwijiya kwila, etu twamubhanga mbandu ku kikumbidilu kya jipolofesiya jitusanga mu divulu didi. Mu izwelu yengi etu tudimona “mu foto.”

3-4. Kala kilondekesa o divulu dya Dijingunwinu, kithangana kyebhi kyadikumbidila o ikanenu, ni kyebhi kitudivwa kala muthu mudyetu?

3 O kima kya kayadi, kyalungu ni kithangana kyadikumbidila o jipolofesiya ja divulu didi. O poxolo Nzwá wazwela yalungu ni kithangana kiki, kyoso mwene kyambe: ‘Bhukaxi ka nzumbi ikôla ngakexile mu kizuwa kya Ngana.’ (Dij. 1:10) Kyoso Nzwá kyasoneka o izwelu yiyi ku muvu wa 96 K.K., ‘o kizuwa kya Ngana’ kyakexile hanji dikanga. (Mat. 25:14, 19; Luk. 19:12) Maji kala kilondekesa o polofesiya ya Bibidya, o kizuwa kyamateka ku muvu wa 1914, kyoso Jezú, kyamutumbika kala Sobha ku dyulu. Tundé ku muvu wenyó, o ikanenu ya divulu dya Dijingunwinu yalungu ni mundu wa Nzambi, yamateka kudikumbidila. Etu twala kyá ‘mu kizuwa kya Ngana’!

4 Kuma twatungu mu izuwa yasukidilaku, etu mwene twatokala kutonginina kyambote o kitendelesu kya henda kitusanga mu divulu dya Dijingunwinu 1:3: “Wazediwa yó utanga ni dízwi dya swina o izwelu ya kikanenu kiki, azediwa we yó evwa, anga abelesela o ima yósoneke-mu, mukonda o kithangana kyoxinde kyazukama kyá.” Kyenyikiphe twabhingi “kutanga ni dízwi dya swina o izwelu ya kikanenu kiki,” phala kwivwa “o ima yósoneke-mu,” ni ‘ku ibelesela.’ Izwelu yebhi itwatokala kubelesela?

BHANGA YOSO PHALA JIHOVA KUXIKINA O UBHEZELU WÉ

5. Kyebhi o divulu dya Dijingunwinu dilondekesa kwila, twabhingi kubhanga yoso phala Jihova kuxikina o ubhezelu wetu?

5 Tunde mu kibatulu kya dyanga kya divulu dya Dijingunwinu, tutena kumona kuma, Jezú umona yoso ibhita mu kilunga. (Dij. 1:12-16, 20; 2:1) O jinjimbu jatumikisa ku sambwadi dya ilunga ku Azya Menor, jalondekesa kwila Jezú wejiya yoso ibhita mu ilunga. Mu jinjimbu jiji, mwene wabhana itendelesu phala kukwatekesa o Jikidistá mu kithangana kyenyókyo kubheza Jihova mu ukexilu watokala. Maji o itendelesu yiyi yalungu we ni mundu wa Nzambi lelu. Ihi itutena kudilonga? O Mutwameni wetu, Jezú Kidistu, wejiya kyambote kyebhi kitwala mu nzumbi. Mwene utwendesa, utulanga, umona yoso. Mwene wejiya itwatokala kubhanga phala Jihova kutuxikina. Itendelesu yebhi yatubhana mwene, itwabhingi kubelesela lelu?

6. (a) Kala kilondekesa Dijingunwinu 2:3, 4, maka ebhi ajimbulula Jezú mu njimbu yatumikisa mu kilunga kya Efezu? (b) O kiki kitulonga ihi?

6 Tanga Dijingunwinu 2:3, 4. Kitutokala kuxisa o henda yetu itwakexile nayu kwa Jihova ku dimatekenu. O njimbu ya Jezú kwa yó atokalele mu kilunga kya Efezu, yalondekesa kwila ene akolokotele ni kusidivila Jihova, sumbala ni ibhidi yavulu. Maji mukubhita kithangana, axisa o henda yakexile nayu ku dimatekenu. Phala Jihova kuxikina o ubhezelu wâ, ene abhingile kulondekesa dingi o henda yakexile nayu ku dimatekenu. Lelu kitutokala ngó kukolokota, maji twabhingi kukibhanga mu ukexilu watokala. Nzambi yetu, katale ngó o ima itwamubhanga maji ni mukonda dyahi twamu ibhanga. O kima kitubhangesa kumubheza kyala ni valolo, mukonda Jihova wamesena kwila tumubheza mukonda dya henda ni kisakidilu kyetu kwa mwene.—Jisa. 16:2; Mál. 12:29, 30.

7. (a) Kala kilondekesa o divulu dya Dijingunwinu 3:1-3, maka ahi a mono Jezú mukilunga kya Salade? (b) Ihi itwatokala o kubhanga?

7 Tanga Dijingunwinu 3:1-3. Twatokala kudilanga jinga. O yó atokalele mu kilunga kya Salade, akexile mudibhana ni kibhidi kyengi. Sumbala mukulu akexile mubhanga ima yavulu mu kilunga, mukubhita kithangana exile muzoza mu sidivisu yâ kwa Nzambi. Kyenyiki Jezú wa atangela phala “kudilanga.” O kidimwinu kiki kitulonga ihi? Mukidi, Jihova kajimbi o sidivisu yetu. (Jih. 6:10) Né kiki kitutokala kudikwatenena kya ngó, mu ima itwabhangele mukulu. Nange kindala kitwamutena kubhanga yoso kala mukulu, né kiki twabhingi kudibhakula ni muxima woso “mu kikalakalu kya Ngana,” phala tudilange jinga katé kudizubhilu.—1 Ko. 15:58; Mat. 24:13; Mál. 13:33.

8. Disá dyahi ditukatula mu ima yatangela ku jiphange ku Lawudiseya yala mu Dijingunwinu 3:15-17?

8 Tanga Dijingunwinu 3:15-17. Twatokala kukalakala ni nguzu yoso ni muxima woso mu ubhezelu wetu kwa Jihova. O njimbu yatumikisa Jezú ku akwa Lawuseya yalondakesa we maka engi. Ene ‘alabhukile’ mu ubhezelu wâ. Mukonda dya ukexilu yú wayibha, Jezú wambe kwila ene ‘atate, ala jingadyama.’ Ene abhingile kukala ni woma wa Jihova ni kuswina mu ubhezelu wâ kwa mwene. (Dij. 3:19) Kiki kitulonga ihi? Se twamono kwila kitwamubheza dingi Jihova kala mukulu, twatokala kubandekesa o kisakidilu kyetu mu ima itubhana Jihova ni kilunga kyê. (Dij. 3:18) Kitwamesena kwehela kwila o kukayela o jimbote kutulandukisa, anga tuta o sidivisu ya Jihova kudima.

9. Kala kilondekesa o jinjimbu ja Jezú ku Jikidistá ja Pelengamu ni Tiyatila, kilwezu kyahi kitwatokala kulenga?

9 Twatokala kudituna o milongi ya akwa kubalukila o kidi. Mu kilunga kya Pelengamu, Jezú wabazela yó exile musota kuwanuna o kilunga. (Dij. 2:14-16) Mwene wabazela akwa Tiyatila adikwatenene mu “ima yazongo ya Satanaji,” yu wa aswinisa phala na “dikwatenena” mu kidi. (Dij. 2:24-26) O Jikidistá azozele, ya amateka kukayela o milongi yamakutu abhingile kudyela. Abha etu lelu? Twatokala kudituna o milongi yoso yakambe kulunga ni ixinganeku ya Jihova. O akwa kulungulukila o kidi, adilondekesa kala “axila Nzambi,” maji ‘kaxikina o kutena’ kwa Nzambi. (2 Ti. 3:5) Se tudilonga kyambote o Mak’â Nzambi, kikyandatubhonza kutonginina ni kudituna o milongi yamakutu.—2 Ti. 3:14-17; Jud. 3, 4.

10. Ihi dingi itutena kudilonga ku ima yazwela Jezú ku ilunga ya Pelengamu ni Tiyatila?

10 Twatokala kudituna o maukexilu oso a undumbu. Mu ilunga ya Pelengamu ni Tiyatila mwexile dingi maka engi. Sayi athu mu ilunga yiyi Jezú wa abazela mukonda exile muxikina o undumbu. (Dij. 2:14, 20) Ihi itutena kudilonga? Né mwene se twamusidivila kyá Jihova mu mivu yavulu ni kwila, kindala kiki twala ni maujitu avulu mu kilunga kyê, kitutena kubanza kwila Jihova wandaloloka kituxi kyosokyoso kituta kyalungu ni undumbu. (1 Sam. 15:22; 1 Ph. 2:16) Mwene wamesena kwila tudikwatenena ku itumu yê yalungu ni wendelu wambote, né mwene se o athu ku mundu amona kwila o undumbu ki kima kyayibha.—Efe. 6:11-13.

11. Katé bhabha ihi itwadilongo? (Tala we o kaxa “ Madisá Utudilonga mu Izuwa ya Lelu.”)

11 Ihi itwadilongo katé bhabha? Twamono kwila twatokala kubhanga yoso phala Jihova kuxikina o ubhezelu wetu. Se twamubhanga kima kitena kuxidisa o ubhezelu wetu, twatokala kulungulula o ukexilu wetu ni lusolo phala Nzambi kutuxikina. (Dij. 2:5, 16; 3:3, 16) Maji Jezú watumbula dingi kima kyengi mu njimbu yatumikisa ku ilunga. Kima kyahi?

KALA POLONDO PHALA KUKOLOKOTA MU IZUKUTISU

Kyebhi Satanaji kyazukutisa o mundu wa Nzambi, kyoso kyamukatula ku dyulu? (Tala ojikaxi 12-16)

12. Ihi yazwela Jezú ku jiphange mu ilunga ya Esmina ni Filadélfya yatutokala we etu lelu? (Dijingunwinu 2:10)

12 Kindala tudilonge yalungu ni njimbu yatumikisa Jezú ku ilunga ya Esmina ni Filadélfya. Mwene watangela o Jikidistá phala kakale ni wôma wa kwazukutisa kuma Jihova weji kwabhana futu mukonda dya ufiyele wâ. (Tanga Dijingunwinu 2:10; 3:10) Ihi itutena kudilonga lelu? Twatokala kukingila izukutisu, ni kukala polondo phala kukolokota. (Mat. 24:9, 13; 2 Ko. 12:10) Mukonda dyahi o kilembalesu kiki kyatokala mwene?

13-14. Ima yahi yabhiti ni mundu wa Nzambi mukonda dya izulukutu yotumbule mu divulu dya Dijingunwinu kibatulu 12?

13 O divulu dya Dijingunwinu ditutangela kwila mu izuwa yetu, kifwa ‘mu kizuwa kya Ngana,’ ejizukutisa o mundu wa Nzambi. Dijingunwinu kibatulu 12 dyamba kuma kyoso Jezú kyakituka Sobha, kikubhiti kithangana kyavulu, ku dyulu kwabhiti ita. Mingedi, o dijina dya Jezú ku dyulu, kumoxi ni jyanju jê abhânge ni Satanaji ni madimonyo. (Dijingunwinu 12:7, 8) Mukonda dya kiki, o jinguma jiji ja Nzambi ajitolola, ajitakula mu ixi, ya amubhekela hadi yavulu ku athu mu ngongo. (Dij. 12:9, 12) Ihi yabhiti ni mundu wa Nzambi mukonda dya izulukutu yiyi?

14 Dijingunwinu ditwambela yabhange Satanaji. Kuma amukatula o ujitu wa kuya ku dyulu, wamulundumuna o njinda yê ku Jikidistá a a undu asubhuka mu ixi. Ene alombolola o Utuminu wa Nzambi, “ala ni kikalakalu kya kubhana umbangi walungu ni Jezú.” (Dij. 12:17; 2 Ko. 5:20; Efe. 6:19, 20) Kyebhi kyadikumbidila o kikanenu kiki?

15. Ananyi alombolola “o jimbangi jiyadi” jotumbule mu Dijingunwinu kibatulu 11, ni ihi yabhiti ni ene?

15 Satanaji wabhangesa kwila o jinguma ja Nzambi azukutisa o jiphange a a undu akexile mukwendesa o kikalakalu kya kuboka o Utuminu. O yó akexile mukwendesa o kikalakalu éne alombolola “o jimbangi jiyadi” jojibhe. * (Dij. 11:3, 7-11) Ku muvu wa 1918, dinake dya jiphange jiji a atatela makutu, ya a abalakala mivu yavulu mu kaleya. Ku mesu a athu, kwedile kala o kikalakalu kya Jikidistá jojo a a undu a ki “tolola.”

16. Kima kyahi kakifile kyabhiti ku muvu wa 1919, maji ihi yasuluka kubhanga Satanaji tunde mu kithangana kyenyókyo?

16 O polofesiya mu Dijingunwinu kibatulu 11 yambe we kwila, mu kubhita kithangana kyofele “o jimbangi jiyadi” ejikwabheka dingi ku mwenyu. O polofesiya yiyi yadikumbidila ku muvu wakayela kyoso kya atele mu kaleya, kwabhiti kima athu kakifile. Mu mbeji ya Katanu ka 1919 o Jikidistá jojo a a undu a ajituna mu kaleya, mu kubhita kithangana o itatelu yoso yokatule. Sé kulaleka o jiphange jojo avutuka mu kikalakalu kyâ—o kikalakalu kya Utuminu. Maji Satanaji keha kuzukutisa o mundu wa Nzambi. Tunde mu kithangana kyenyókyo, Satanaji wene muta “ngiji” ya izukutisu ku mundu wa Nzambi. (Dij. 12:15) Mu kidi, kala muthu mudyetu wabhingi “kukolokota ni kulondekesa kixikanu.”—Dij. 13:10.

TUDIBHAKULE NI MUXIMA WOSO MU KIKALAKALU KYATUBHANA JIHOVA

17. Kikwatekesu kyahi kyatambula o mundu wa Nzambi ku mbandu ka ifikile, sumbala ni izukutisu ya Satanaji?

17 Dijingunwinu kibatulu 12 kilondekesa kuma o mundu wa Nzambi wejitambula kikwatekesu ku mbandu ka ifikile. Kyedile kala “o ixi” yejiminya “o ngiji” ya izukutisu. (Dij. 12:16) Kiki kyene mwene kyabhiti. Sayi bhabha, o jimbandu ja mundu wa Satanaji, kala o afundixi, enemukudila o mundu wa Nzambi. Ithangana yavulu, o jiselevende ja Jihova a alungisa mu jinzo ja kufundisa, o kiki kya abhana ufolo wa kubheza Jihova. Kyebhi kyakalakala ni ufolo yú? Ene abhange yoso yatenene phala kubhanga kyambote o kikalakalu kya abhele Jihova. (1 Ko. 16:9) O kikalakalu kiki kyalungu ni ihi?

Njimbu jebhi jiyadi jenemuboka o mundu wa Nzambi? (Tala ojikaxi 18-19)

18. Mu izuwa yiyi isukidilaku, kyebhi o kikalakalu kyetu kyabeta dingi kota?

18 Jezú wakanena kwila o mundu wê wejiboka o “njimbu . . . yambote ya Utuminu wa Nzambi” mu ngongo yoso ande dya kwiza o dizubhilu. (Mat. 24:14) Mu kubhanga o kikalakalu kiki, atambula kikwatekesu kya anju, mba kya kibuka kya jyanju kyala ni “njimbu yambote inangenena phala ku itudila athu oso atungu mu ngongo.”—Dij. 14:6.

19. O athu azolo Jihova atokala we kuboka njimbu yebhi?

19 O njimbu yambote ya Utuminu, ki yene ngó o njimbu yatokala kuboka o mundu wa Nzambi. Abhingi we kukwatekesa o kikalakalu kya jyanju jotumbule mu Dijingunwinu ibatulu 8 ndu 10. O jyanju jiji jibhana jingolokela ja mabhebhu andakwiza kwa yó adituna o Utuminu wa Nzambi. Kyenyiki, o Jimbangi ja Jihova ene muboka njimbu ya kifundisu, yedikala “matadi ni túbhya,” ilondekesa o kifundisu kya Nzambi ku jimbandu joso ja mundu wayibha wa Satanaji. (Dij. 8:7, 13) Athu atokala kwijiya kwila o dizubhilu dyazukama natene kulungulula o ukexilu wa mwenyu wâ ni kubhuluka ku kizuwa kya njinda ya Jihova. (Sof. 2:2, 3) Maji o athu kawabhela o njimbu yiyi. Twabhingi kuswina phala ku iboka. Mu kithangana kya hadi dikota, o njimbu ya sukina ya kifundisu yandafutulukisa dingi o athu.—Dij. 16:21.

BELESELA O IZWELU YA KIKANENU KIKI

20. Ihi itwandadilonga mu milongi iyadi yakayela?

20 Twabhingi mwene kubelesela “o izwelu ya kikanenu kiki” mukonda etu we tubhanga mbandu ya kikumbidilu kya ima itwatange mu divulu dya Dijingunwinu. (Dij. 1:3) Maji kyebhi kitutena kukolokota ni ufiyele woso mu izukutisu ni kuboka jinga o njimbu yiyi ni kuswina kwoso? Ima iyadi yandatukolesa: Kyadyanga, o milongi yala mu divulu dya Dijingunwinu yalungu ni yandabhita ni jinguma ja Nzambi. Kyakayadi, o mabesá utwandatambula ku hádya se tukolokota mu ufiyele wetu. Twandadilonga o maka yá mu milongi iyadi yakayela.

MWIMBU 32 Tu Kale ku Mbandu ya Jihova!

^ kax. 5 Etu twatungu mukithangana kyakusanguluka! O ikanenu itusanga mu divulu dya Dijingunwinu yamudikumbidila lelu. Kyebhi o ikanenu yiyi yalungu n’etu? Mu milongi yiyi ni mu milongi iyadi yakayela, twandazwela yalungu ni ima yala mudivulu dya Dijingunwinu. Yene yandatulondekesa kyebhi kitutena kubhangesa kwila, o ubhezelu wetu a uxikina kwa Jihova Nzambi, mukubelesela o ima yosoneke mudivulu didi.

^ kax. 15 Tala Perguntas Dos Leitores mu A Sentinela, 15 Novembro 2014, dif. 30.