1-2. Polofeta Ajewu wambe kwila, mu izuwa yetu mwejibhita itungutu ya kidifwa kyahi?

“MU ITHANGANA yofele, o maloja ni jisabhalalu jokulu, jamateka kubhwa kala ji kaxa. Athu oso exile ni wôma . . . Avulu ambele kwila o kitungutu kiki kya laleka ithangana iyadi, maji mudyami kyedile kala kyalalela dingi kyavulu.” O izwelu yiyi, ya athu abhuluka ku kitungu kyabhiti ku ixi ya Nepal, mu muvu wa 2015. Se wabhitile we mu kizulukutu kiki, eye nange nuka weji kijimba.

² Maji mu kithangana kiki twamubhita we mu kitungutu. Maji kikitungutu kibhita mu mbanza mba ixi imoxi ngó, kana. Muveji dya kiki, o kitungutu kiki kyamubhita mu jixi joso. Tunde ki kyamateka, kwabhiti kya mivu yavulu. Polofeta Ajewu wazwelele kya yalungu ni kitungutu kiki mu ukulukulu. Mwene wasoneka: “Kyene kyambe Ngana Jihova ya Ifuxi, wixi: Kwa kambe ngó bhwòfele hinu ngi tungutisa dingi oxi yoso ya kukuta.”—Aje. 2:6.

3. Mukonda dyahi tutena kuzwela kwila o kitungutu kyatumbula Ajewu kikyadifu ni itungutu yenemubhita lelu?

³ O kitungutu kyajimbulula polofeta Ajewu kikyadifu ni itungutu yene mubhita lelu, yene mubheka ngó o windwa. Muveji dya kiki, kyene kibhekela mbote. Jihova watwambela wixi: “Nga kà tungutisa we miji yoso, anga kwa kà tukuluka yó a mwinda ku miji yoso, anga inzu yiyi nga kà izalesa ni fuma, kyene kya zwela Jihova dya ifuxi.” (Aje. 2:7) O polofesiya yiyi yalombolola ihi phala yó atungile mu kithangana kya Ajewu? Ilombolola ihi phala etu mu izuwa yalelu? Twandadilonga o  itambwijilu ya ibhwidisu yiyi. Twandamona we kyebhi kitutena kubhanga mbandu mu kikalakalu kya kutungutisa o ifuxi yoso, lelu.

4. Mukonda dyahi Jihova watumikisa polofeta Ajewu phala kuzwela ni mundu Wê?

⁴ Polofeta Ajewu watambula kikalakalu kya katunda kwa Jihova. Tutale ngó yabhitile. Ajewu nange wexile bhukaxi ka Jijudé a abalakalele ku Babilonya, avutuka ku Jeluzaleme mu muvu wa 537 A.K.K.. Kyoso kyabhixila mumbanza ya Jeluzaleme, o abhezi ya afiyele amateka kutunga o inzo ya Jihova, kifwa, o tembulu. (Eji. 3:8, 10) Maji mukubhita kithangana, kwabhiti kima kiluwalesa. Ene aluwala ya eha o kikalakalu kya kutunga o tembulu mukonda dya izukutisu. (Eji. 4:4; Aje. 1:1, 2) Kyenyikiphe, mu muvu wa 520 A.K.K., Jihova watumikisa Ajewu phala kuswinisa o mundu wê kuzubha kutunga o tembulu. *—Eji. 6:14, 15.

5. Mukonda dyahi o njimbu ya Ajewu ya swinisa o mundu wa Nzambi?

⁵ Ajewu waboko o njimbu yê phala kukolesa o kixikanu kya athu kwa Jihova. Ni kuswina kwoso, polofeta Ajewu watumbula o izwelu yiyi ku Jijudé atolokele o mixima: “Swina, enu wenu mu mundu wa’xi, swinenu mu kalakale; mukonda eme ngi kala jinga ni enu, kyene kya zwela Jihova dya Ifuxi.” (Aje. 2:4) O izwelu “Jihova dya Ifuxi” nange ya abhangesa kuswina. Jihova wamutumina kifuxi kya jianju. Kyenyiki, o Jijudé abhingile ngó kudyelela kwa Jihova phala kuditunda kyambote.

6. Ihi yene mubhita mukonda dya kitungutu kyatumbula polofeta Ajewu?

⁶ Jihova wabhangesa Ajewu kutula njimbu, o njimbu yiyi a ijimbulula kala kitungutu kitungutisa o ifuxi yoso. O kisumwa kiki kyabhangesa yó aluwalele exile mutunga o tembulu, kudyelela kwila, Jihova wejitungutisa o ixi ya Pelesa, yexile mutumina o jixi mu thembu yóyo. O kitungutu kiki kyabhekela ihi? Kya dyanga, o mundu wa Nzambi wejitena kuzubha kutunga o tembulu. Mukusuluka, kate yó ki Jijudé, ejitena kudibunda nawu mu kubheza Jihova mu tembulu ya ubhe. Sé phata, o njimbu yiyi yaswinisa kyavulu o mundu wa Nzambi!—Zak. 8:9.

7. Kikalakalu kyahi kya kutungutisa kitwamubhanga lelu? Jimbulula.

⁷ O polofesiya ya Ajewu ilombolola ihi phala etu? Lwamukwa dingi, Jihova wamutungutisa mba kuteketesa o jixi joso. Maji mu kithangana kiki etu we tutena kukwatekesa. Xinganeka ngó: Mu muvu wa 1914, Jihova watumbika Jezú Kidistu kala Sobha ya Utuminu Wê kudyulu. (Jisá. 2:6) O kutumbika o Utuminu yú kwabhangesa o atwameni amundu kudivwa kyayibha, mukonda kyalondekesa kwila, “o thembu ya akwa jixi jengi” yabhwile kya. Mu izwelu yengi, kiki kilombolola kwila, o kithangana kya Jihova kya kutumbika muthu phala kutumina, kyabhixidile kyá. (Luka 21:24) Mu kwijiya o maka yá, bengebenge tunde mu muvu wa 1919, o mundu wa Jihova wene muboka kwila, o Utuminu wa Nzambi wene ngó wandatena kuzubha o maka mu ngongo. O kuboka “O Njimbu yiyi Yambote ya Utuminu” kwene mutungutisa o mundu woso.—Mat. 24:14.

8. Kyebhi kyene mudivwa athu avulu mu kwivwa o njimbu itusanga mu Jisálamu 2:1-3?

⁸ Kyebhi kyene mu divuwa o athu mu kwivwa o njimbu yiyi? Avulu adivwa kyayibha. (Tanga Jisálamu 2:1-3.) O ifuxi yoso yatunguta. Ene kaxikina o Sobha amusolo kwala  Jihova. Ene kamono kwila, o njmbu ituboka yene “o njimbu yiyi yambote.” Kate, sayi jinguvulu afidisa o kikalakalu kyetu! Jinguvulu javulu mu jixi jiji, amba mwene kwila, amusidivila Nzambi, maji ene kamesena kweha o kutena ni maujitu ala nawu. Kyenyiki, kala kyabhangele o atwameni a jinguvulu mu izuwa ya Jezú, o jinguvulu mu izuwa yalelu, asota kubhânga ni Yó Amusolo kwala Jihova mu kuzukutisa o akayedi yê afiyele.—Ika. 4:25-28.

9. Ihi yamba Jihova kwa yó adivwa kyayibha mukwivwa o njimbu yambote mu ifuxi yoso?

⁹ Ihi yamba Jihova kwa yó adivwa kyayibha mukwivwa o njimbu yambote mu ifuxi yoso? Jisálamu 2:10-12 itambwijila: “Kikiphe, enu mu jisobha, kwatenu kilunji; ivenu phangu, enu mu afundixi mu ngongo. Kota mu toloke kwa Jihova, mu kale ni woma wê, mu kale jinge ni kutana ni kuteketa. Bhombenu mona, ki mu kinge kya thathamana; kuma hinu mu diwana ku muya, [kyoso] njinda yê ki i wama kala túbhya. Enyóphe a zediwa oso a dyelela kwa Mwene.” Ni henda yoso Jihova ubhana kithangana kwa yó aditunu o njimbu yê. Ene atena hanji kulungulula o ixinganeku yâ ni kuxikina o Utuminu wa Jihova. Maji o kithangana kyabutu kyá. Etu twala mu izuwa “isukidilaku” ya mundu yú. (2 Tim. 3:1; Iza. 61:2) Kikukambe dingi kithangana kyavulu phala o athu kuxikina o kidi ni kusola o mbandu ya Jihova.

10. Kala kijimbulula Ajewu 2:7-9 sayi athu eji divwa kyebhi mukumona o kikalakalu kitungutisa?

¹⁰ O kitungutu mu kifika kya kanena polofeta Ajewu kyabhekela we mbote ku athu. Mwene ututangela o ima yandabhita kyoso kyandabhixila o kitungutisu: “Anga kwa kà tukuluka [o athu awabha o muxima] yó a mwinda ku miji yoso” phala kubheza Jihova. * (Tanga Ajewu 2:7-9.) Izaya ni Mikeya abhangele we kikanenu kya difu kiki, kyajimbulula o ima yeji bhita mu izuwa “ya kà sukidilaku.”—Iza. 2:2-4; Mik. 4:1, 2.

11. Kyebhi kya divu phange ya diyala mu kwivwa o njimbu ya Utuminu mu veji yadyanga?

 ¹¹ Tala ngó kyebhi kyadivu phange ya diyala amwixana Ken, wamusidivila ku mbonge yetu, kyoso kyevu o njimbu itungutisa. Mwene wamulembalala hanji kyambote, kyoso kyevu o Njimbu Yambote muveji yadyanga, mu 40 amivu kudima. Mwene wambe: “Kyoso kingevu o kidi kya Mak’â Nzambi muveji yadyanga, eme ngasangulukile mu kudilonga kwila, twatungu mu izuwa yasukidilaku. Ngadilongo we kwila, phala Nzambi kungixikina ni ngitambule o mwenyu wakalelaku, ngabhingi kulenga o mundu yú ni ngidikwatenena kumbandu ya Jihova. Ngasambe ni lusolo lwoso. Ngaxisa o mundu kudima eme ngalengela ku Utuminu wa Nzambi, eme ngatambula o kifikidilu kinangenena, seku kima kitena ku kitungutisa.”

12. Kyebhi o tembulu ya Jihova mu nzumbi kya izalesa ni fuma mu izuwa yiyi yasukidilaku?

¹² Se phata, Jihova wene mubesowala o mundu wê. Mu izuwa yasukidilaku twene mumona o muxinda wa abhezye kudibandekesa kyavulu. Mu muvu wa 1914 twatenesene jimidi ngó. Maji kindala twala kya 8 dya mazunda ndenge amubheza Nzambi ni kuswina kwoso. Mazunda ni mazunda a athu amukwa ene mudibunda netu mivu yoso phala kubhanga o Lembalasa. Mu ukexilu yú o kididi kya ixi mu tembulu ya Jihova mu nzumbi, kifwa, o ima yasokejeka phala o ubhezelu wakidi, ene mu uzalesa ni athu “a mwinda ku miji yoso.” O dijina dya Jihova ene mudifumanesa we ku athu alungulula o ukexilu wa mwenyu wâ, anga abhanga yoso phala kukala ni idifwa yambote ya Jikidistá.—Efe. 4:22-24.

13. O izulukutu yiyi ya kumbidila jipolofesiya jebhi jamukwa? (Tala ofoto yakapa.)

¹³ O izulukutu yiyi ya kumbidila jipolofesiya jamukwa kala yóyo itusanga mu divulu dya Izaya kibatulu 60. O velusu 22 mu kibatulu kiki yamba: “Kamona kandenge, wa kà di-bhanga midi; o wa beta kutola u biluka kifuxi kyonéne: Eme, ngi Jihova, bhu kumbi dyê nga ka ki bhanga sé kufula.” Mukonda dya athu avulu amuxikina o ubhezelu wakidi, sayi kima kya madiwanu kyamubhita. O yó “a mwinda ku miji yoso,” eza we ni mauhete mâ phala kukwatekesa kuboka “o njimbu yambote  ya Utuminu.” Kyenyiki, o kilunga kya Jihova kyamutena kukalakala kyambote ni mauhete yá a jimbulula Izaya kala “o lete ya akwa jixi.” (Iza. 60:5, 16) Ni kikwatekesu kya mayala ni ahatu yâ, o kikalakalu kya kuboka amukibhanga mu 240 a jixi, o madivulu metu amu abhanga mu 1.000 amadimi ndenge.

14. Kima kyahi kyatokala kusola o athu kindala kiki?

¹⁴ Mu thembu yiyi yasukidilaku, o kitungutu kya jixi kyamubhangesa o athu kusola kima: Anda kwatekesa o Utuminu wa Nzambi inga anda dyelela ku jinguvulu ja mundu yú? Kiki kima kitwandabhinga kusola etwenyoso. Sumbala o mundu wa Nzambi ubelesela o ijila ya ixi mwa tungu, ene kadite mu maka a jinguvulu ja mundu yú. (Loma 13:1-7) Ene ejiya kwila, o Utuminu wa Nzambi, wene ngó wandatena kuzubha o maka oso mu ngongo. O utuminu yú ki ubhange mbandu wa mundu yú.—Nzwá 18:36, 37.

15. Polova yebhi yadikota yojimbulule mu divulu dya Dijingunwinu?

¹⁵ O divulu dya Dijingunwinu dijimbulula kwila, o mundu wa Nzambi, ala fiyele, andabhita mu polova mu izuwa yasukidilaku. O jipolova jiji jandaya ni kudibandekesa ni kututatesa kyavulu. O jinguvulu ja mundu yú, andamesena kwila tu abheza, andazukutisa oso adituna ku akwatekesa. (Dij. 13:12, 15) Ene anda ku “bhinjika ene oso, ni jindenge ni makota, ni jimvwama ni jingadyama, ni jifwôlo ni abhika, kwila ene oso a a te kidimbu ku lúkwaku lwa dilu, mba bhu dibhômo.” (Dij 13:16) Mu ukulu, o abhika exile mu ata kidimbu phala kulondekesa se atokala kwa nanyi. Kyene we kimoxi ni lelu. O athu amesena kwila, athu oso alondekesa se amukwatesa nanyi. Ene abhanga kiki bhukaxi ka ixinganeku ni ibhangelu yâ.

16. Mukonda dyahi kindala kyene o kithangana kyatokala phala kubandekesa o ufiyele wetu kwa Jihova?

¹⁶ O kwila twandaxikina o kidimbu kiki, ni tukwatekesa o jinguvulu ja mundu yú? Oso adituna kutambula o kidimbu kiki, andadibhana ni ibhidi, andakala mu kilwezu. O divulu dya Dijingunwinu dyamba: “Woso wambe kusumba mba kusumbisa, ki kala u dyanga ku kala ni kidimbu.” (Dij 13:17) Maji o mundu wa Nzambi wejiya yandabhanga Nzambi kwa yo andatambula o kidimbu kyotumbule mu divulu dya Dijingunwinu 14:9, 10. Muveji dya kutambula o kidimbu, ene andasoneka bhumaku mâ kwila, “Nga tokala kwa Jihova.” (Iza. 44:5) Kindalaphe kyene o kithangana kya kukolesa o ufiyele wetu kwa Jihova. Se kyene kitubhanga, Jihova wandazwela kwila, etu twatokala kwa mwene!

17. Yalungu ni mwanyu wa Jihova ihi itwatokala kulembalala?

¹⁷ Jihova wamulondekesa mwanyu wavulu mu izuwa yiyi yasukidilaku mukonda wamesena kwila, oso abhuluka. (2 Phe. 3:9) Mwene wamubhana ku athu o kithangana phala kudyela na solo kumusidivila. Maji mwene kandalondekesa o mwanyu yú katé ku hádya ni hádya, kana. Oso kaxikina kudyela mu kithangana kiki, hádya kyanda ku abhita kala kyabhitile ni Falawó mu izuwa ya Mozé. Jihova wambela Falawó: “Kuma kindal’iki, se ng’edile ngi sunununa o lukwaku lwami ni kibwika, hé ngi ku kwama ni eye ni mundu wé woso, hinu mu ngongo ene oso mwa bhu-mu; maji-phe kyene ki nga ku bhakela ku mwenyu, phala ku ku idikisa kutena kwami, mbé o dijina dyami di fumane mu ngongo yoso.” (Mak. 9:15, 16) Kudisukilu, o ifuxi yoso yandaxikina kwila, Jihova mwene ngó o Nzambi ya kidi. (Ize. 38:23) Kiki kyandabhita kyebhi?

18. (a) O divulu dya Ajewu 2:6, 20-22 dijimbulula kitungutu kyebhi kyamukwa? (b) Kyebhi kitwejiya kwila, o izwelu mu divulu dya Ajewu yandakala we ni dikumbidilu kuhádya?

 ¹⁸ Mukubhita mivu yavulu tunde Ajewu kyafu, poxolo Phawulu wasonekena o Jikidistá akwa Jihebelewu kwila, o izwelu ya Ajewu 2:6, 20-22 yeji dikumbidila kuhádya. (Tanga.) Phawulu wasoneka: “Maji-phe kindal’iki mwène wambe kiki: Hinu ngi ki tona dingi lumoxi o kutungutisa o ixi, maji ki yene ubheka wê, katé ni dyulu. O kizwelu kyê’iki kwila ngi ki tona dingi lumoxi kyedikisa kyambote kwila o ima yobhange a kà i tungutisa, hé ya kà bhwaku, phala o ima i kamba kutunguta i xaleleku kala ki yala.” (Jihe. 12:26, 27) O kitungutu kiki kikyadifu ni kitungutu kyotumbule mu divulu dya Ajewu 2:7, mukonda kiki kyandalombola kibwikilu kya kalelaku, kala kyabhitile ni Falawó waditunine kuxikina kwila, Jihova mwéne wala ni ujitu wa kutumina.

19. Ima yahi kanda itungutisa ni kyebhi kitwejiya o maka yá?

¹⁹ Ima yahi kanda itungutisa mba ku ibwikisa? Poxolo Phawulu wasuluka: “Tu kalyenu ni kisakidilu, mukonda twa tambula Utuminu ki u tena kutunguta. Tu kalyenu ni kisakidilu ki tu bhekela kubheza Nzambi kala kyoso kya mu wabhela, ni ujitu ni woma.” (Jihe. 12:28) Kyene mwene. Kyoso kyandabhita o kitungutisu kyasukina, o Utuminu wa Nzambi wene ngó wandasubhukaku. Wene wandanangenenaku!—Jisá. 110:5, 6; Dan. 2:44.

20. Kima kyahi kyatokala kusola o athu ni kyebhi kitutena kwakwatekesa?

²⁰ O kithangana kyabutu kyá! O athu atokala kusola. Se asola kusuluka ni kukwatekesa o jinguvulu ja mundu yú, anda ku abwika. Se asola kusidivila Jihova ni kulungulula o ima yabhingi ku mwenyu wâ, andatambula mwenyu wakalelaku. (Jihe. 12:25) Bhukaxi ka njimbu itwene muboka, tutena kukwatekesa o athu kusola kyambote mu maka yá. Tutena kukwatekesa athu avulu kukala kumbandu ya Utuminu wa Nzambi. Ki tujimbe o izwelu ya Ngana yetu Jezú Kidistu, kyoso kyambe: “O Njimbu yiyi Yambote ya Utuminu wa Nzambi, ya bhingi ku i tula mu ngongo yoso, mu kubhana umbangi ku akwa jixi joso; kyene kiwa kya kèza dizubhilu.”—Mat. 24:14.