1. O kuxinganeka mu kikanenu kya Jihova kya kukala ni mwenyu wakalelaku kutukwatekesa kyebhi?

 JIHOVA ukanena kwila o yó amubelesela anda kala ni “mwenyu wakalelaku.” (Lom. 6:23) Kyoso kituxinganeka mu kidyelelu kya Jihova, o henda yetu kwamwene idibandekesa dingi. Xinganeka mu maka ya: O Tata yetu ya dyulu watuzolo kyavulu, seku kima kitusandula kwa mwene.

2. Kyebhi o kikanenu kya mwenyu wakalelaku kitukwatekesa?

² O kikanenu kya Nzambi kya mwenyu wakalelaku kitukwatekesa kudibhana ni ibhidi mu izuwa yetu. Ne mwene kyoso o jinguma jetu kyatukanena kutujibha, etu kitweha kusidivila Jihova. Mukonda dyahi? Mukonda twejiya kwila se tu fwa fiyele kwa Jihova, mwene wanda tu fukununa ni kidyelelu kya kukala ni mwenyu wakalelaku. (Nzw. 5:28, 29; 1 Ko. 15:55-58; Jih. 2:15) Mukonda dyahi tutena kukala ni kidyelelu kiki? Tudilonge o ima itubhana kidyelelu.

3. Mukonda dyahi twejiya kwila Jihova utena kutubhana o mwenyu wakalelaku? (Jisálamu 102:12, 24, 27)

³ Twejiya kwila Jihova utena kutubhana o mwenyu wakalelaku mukonda mwéne o Fixi ya mwenyu, mwene kala ni dimatekenu né disukilu. (Jisá. 36:9) Tala jivelusu ja Bibidya jilondekesa o kidi kya kwila, Jihova kala ni dimatekenu né disukilu. Sálamu 90:2 yamba kuma “tunde xahulu katé ku hádya” mwene o “Nzambi u nangenena.” O Sálamu 102 izwela we o maka enyá. (Tanga Jisálamu 102:12, 24, 27.) Mu kuzwela yalungu ni Tata yetu ya dyulu, o polofeta Habakuke wasoneka kiki: ‘Tundé m’ukulu k’eye mwene u Jihova, Nzambi yami, Ukôla? Ki twal’iki, Ngana, eye ki ufwé.’—Haba. 1:12.

4. O kwila twabhingi kutandanganya se ki tubhonza kutendela kyebhi Jihova kala ni dimatekenu, né disukilu? Jimbulula.

 ⁴ O kwila ki kubhonza kutendela kuma Jihova mwéne ‘o Nzambi wakalela-ku’? (Iza. 40:28) Athu avulu, kya abhonza we kutendela o maka enyá. Edihu wambe kiki yalungu ni Nzambi: “O izuwa ya mivu yê, ki i xikina ku i tanga.” (Jobe 36:26) Maji o kukamba kutendela kima, kiki kilombolola kwila o kima kiki ki kya kidi. Mu kifika, nange kitutendela kyambote kyebhi kikalakala o mukengeji, maji kiki ki kilombolola kwila ki kwene mukengeji. Kyene we kimoxi, etu nuka twandatendela kyambote se kyebhi Jihova kala ni dimatekenu, né disukilu. Maji kiki, ki kilombolola kwila Nzambi ka kalelaku. Né mwene se tutendela kyambote o maka yá mba kana, o Mubhangi wetu kala mwene ni dimatekenu, né disukilu. (Lom. 11:33-36) Mwene weneku kyá ande dya kumoneka o mbeji, o dikumbi, o jithéthembwa ni ima yamukwá mu ngongo. Jihova utuxikinisa kwila “mwene wa bhange o ixi ni kutena kwê.” Ande dya mwene kuzala “o dyulu,” mwene weneku kyá. (Jel. 51:15; Ika. 17:24) Kima kyebhi kyamukwá kituxikinisa kwila tutena kukala ni mwenyu wakalelaku?

5. Kidyelelu kyahi kyexile nakyu Adá ni Eva?

⁵ O ima yoso yala ni mwenyu mu ixi, yabhange Jihova sayi kizuwa yandafwa, maji mwene kabhange o athu phala kufwa. Wa abhana o kidyelelu kya katunda kya kukala ni mwenyu wakalelaku. Maji Jihova wadimuna Adá: “Ku muxi-phe wa kwijiya kyawabha ni kyayibha kana kudya-ku; mukonda o kizuwa ki wa kà dya-ku, ijiya na-kyu kuma wa kà fwa mwene.” (Dim. 2:17) Se Adá ni Eva abeleselele Jihova, ene kejifwa. Tutena kuzwela ni kidi kyoso kuma, mukubhita kithangana Jihova weji kwa ehela kudya ku “muxi wa mwenyu.” Kiki kilondekesa kuma ene exile ni kidyelelu kya kukala ni “mwenyu wa kambe dizubhilu.” b—Dim. 3:22.

6-7. (a) Ihi ilondekesa kuma Jihova kabhange o athu phala kufwe? (b) Kima kyahi kiwamesena o kubhanga? (Tala o jifoto.)

⁶ Sayi jingijiye atungununa kwila o wongo wetu utena kubhaka nzungule dya milongi, o ima itudilonga kindala ku mwenyu, ndenge. Ku muvu wa 2010 sayi divulu dya tokala ku ixi ya Estados Unidos dizwela yalungu ni jingijiye dyambe kuma, o wongo wetu utena kubhaka milongi ya soko ni mazunda atatu a ji ola. O wongo wetu utena kubhaka dingi milongi yavulu, yazwela o divulu didi ndenge. Maji kiki  kilombolola kuma Jihova wabhange o wongo wetu phala kubhaka nzungule dya milongi mu mivu yavulu, o 70 mba 80 a mivu ndenge.—Jisá. 90:10.

⁷ O kyamukwa, Jihova watubhange ni hanji yadikota ya kukala ni mwenyu wakalelaku. O Bibidya yamba kuma Nzambi wate ku mixima ya athu o hanji ya kukala ni mwenyu wakalelaku. (Ndo. 3:11) Mukonda dya kiki, tumona o kufwa kala nguma. (1 Ko. 15:26) Se twala ni uhaxi wabhonzo kinene, o kwila kitubhange dingi kima, anga tukingila kya ngó o kufwa? Kana. Etu tuya mu inzo ya kusaka phala kusaka o uhaxi utwala nawu. Mu kidi etu tubhanga yoso ni yoso phala ki tufwe. Kyoso ki kufwa muthu twamuzolo kyavulu, kikale se mwadyakime mba mona ndenge, etu tuluwala kyavulu, tukala ni kikote kumuxima. (Nzw. 11:32, 33) Etu tutena kudilonga ima yavulu ni kukala ni hanji yadikota ya kukala ni mwenyu wakalelaku, mukonda o Mubhangi wetu wa henda watubhange mu ukexilu yu. Sé phata mwene wanda tubhana o mwenyu wakalelaku. Maji sayi dingi ima yamukwa ituxikinisa kuma twanda tambula o mwenyu wakalelaku. Mu kiki twanda dilonga ima yabhange Jihova mu ukulu ni ima yamubhanga kindala ilondekesa kwila mwene wanda tubhana o mwenyu wakalelaku.

8. O divulu dya Izaya 55:11 dilondekesa kwila Jihova wamesena ihi phala o athu afiyele?

⁸ Sumbala Adá ni Eva ate kituxi, ya abhekela o kalunga ku twana twâ, maji o vondadi ya Jihova ki yalunguluka kana. (Tanga Izaya 55:11.) Mwene wamesena hanji kwila o athu afiyele akala ni mwenyu wakalelaku. Twejiya o  maka enyá mukonda dya ima yazwela ni yabhange Jihova phala kukumbidila o vondadi yê.

9. Ihi yakanena Nzambi? (Daniyele 12:2, 13)

⁹ Jihova wakanena kufukununa o madifundu ni kwabhana o ujitu wa kutambula o mwenyu wakalelaku. (Ika. 24:15; Tit. 1:1, 2) O diyala dya fiyele Jobe wejidile kwila Jihova wala ni hanji yavulu ya kufukununa o madifundu. (Jobe 14:14, 15) Polofeta Daniyele wakijidile kuma o athu atena kufukunuka ni kukala ni ujitu wa kutambula o mwenyu wakalelaku. (Jisá. 37:29; tanga Daniyele 12:2, 13.) O Jijudé mu izuwa ya Jezú ejidile kuma Jihova utena kubhana “o mwenyu wakalelaku” ku jiselevende jê jafiyele. (Luk. 10:25; 18:18) Mu ithangana yavulu Jezú wazwela yalungu ni kikanenu kiki, mwene we amufukununa kwa Tata yê.—Mat. 19:29; 22:31, 32; Luk. 18:30; Nzw. 11:25.

10. O misoso yalungu ni athu a afukununa mu ukulu, itubhana kidyelelu kyahi? (Tala o foto)

¹⁰ Jihova mwéne watubhana o mwenyu, mu kiki mwene wala ni kutena kwa kufukununa o athu. Mwene wabhana o kutena kwa polofeta Elija phala kufukununa o mon’a diyala wa mutudi, mukwa mbanza ya Seleta. (1 Jis. 17:9) Mu kubhita thembu, polofeta Elizewu wafukununa o mon’a diyala wa muhatu mukwa mbanza ya Suneme. (2 Jis. 4:18-20, 34-37) O misoso yiyi, ni ya mukwá itubhana o kidyelelu kya kwila Jihova wala ni kutena kwa kubhana dingi o mwenyu ku athu. Kyoso Jezú kyexile mu ixi, walondekesa kwila Tat’ê wamubhele o kutena kuku. (Nzw. 11:23-25, 43, 44) Kindala Jezú wala ku dyulu, yu watambula o “kutena kwoso . . . mu dyulu ni mu ngongo.” Kyenyiki mwene utena kukumbidila o kikanenu kya kwila o “athu oso ala mu jimbila” anda kwafukununa nakale ni ujitu wa kutambula o mwenyu wakalelaku.—Mat. 28:18; Nzw. 5:25-29.

11. Kyebhi o sata ya kukula itena kutukwatekesa kukala ni mwenyu wa kalelaku?

¹¹ Mukonda dyahi Jihova wehela Mon’ê wakazola kubhita ni jindolo javulu ande dya kufwa? Jezú wajimbulula se mukonda dyahi, mwene wambe: “Nzambi wazolo kyavulu o mundu, katé kyasuku mu kubhana Mon’ê umoxi-élele, phala woso u muxikana káfwe, maji akale ni mwenyu wakalelaku.” (Nzw. 3:16) Mu kubhana Mon’ê kala sata ya ituxi, Nzambi watubhana o ujitu wa kukala ni mwenyu wakalelaku. (Mat. 20:28) Poxolo Phawulu wajimbulula kyambote o maka enyá, kyoso kyasoneka: “O kufwa kwejila bhukaxi ka muthu umoxi, o difukunukinu dya madifundu, dijila we bhukaxi ka muthu umoxi. Kala enyoso kya fwila mwa Adá, kyene we kimoxi, mwa Kidistu enyoso anda tambula o mwenyu.”—1 Ko. 15:21, 22.

12. Kyebhi o Utuminu wa Nzambi wandakwatekesa o athu phala kutunga mu ixi katé ku hádya ni hádya?

¹² Jezú walongo o akayedi’ê nasambe phala o Utuminu wa Nzambi wize, ni kwila o vondadi ya Nzambi a ibhange mu ixi. (Mat. 6:9, 10) Kima kimoxi kibhanga mbandu mu vondadi ya Nzambi phala o athu, o kutunga mu ixi katé ku hádya ni hádya. Phala kubhanga kiki, Jihova wasolo Mon’ê kala Sobha ya Utuminu wa Mexiya. Ku mbandu yengi, Nzambi wasolo we 144.000 ya athu mu ixi, andakalakala ni Jezú phala kukumbidila o vondadi ya Nzambi.—Dij. 5:9, 10.

13. Ihi ya wamubhanga Jihova phala kukumbidila o vondadi yê, ni kyebhi kitutena kukwatekesa?

¹³ Kindala Jihova wamubhongolola “mundu wavulu” ni kwalonga kubelesela o ijila ya Utuminu wê. (Dij. 7:9, 10; Tiy. 2:8) Sumbala mazunda ni mazunda a athu ku mundu lelu,  adiwanuna mukonda dya kudizemba ni ita, o athu abhanga mbandu ku kibuka kiki akixana mu Bibidya kala “mundu wavulu,” abhanga yoso ni yoso phala kukatula o lwimbi lwoso ku mixima yâ. Bhu kaxi ka ibhangelu yâ, ene alondekesa kwila o jixibhata jâ ajikitula matemu. (Mik. 4:3) Mu veji dya kudita mu ita yene mujibhisa athu avulu, ene amukwatekesa o athu kusanga o “mwenyu wa kidi” mu kwalonga yalungu ni Nzambi ya kidi ni vondadi yê. (1 Ti. 6:19) Mu kubhanga o vondadi ya Nzambi, nange o jindandu jâ atena kwazukutisa mba kakala ni kitadi kyavulu, né kiki Jihova udikila o ibhindamu yâ. (Mat. 6:25, 30-33; Luk. 18:29, 30) O ima yoso yiyi ituxikinisa kwila o Utuminu wa Nzambi wa kidi mwene, ni kwila wandasuluka mu kukwatekesa o athu phala kutambula o mwenyu wakalelaku.

14-15. Kyebhi Jihova kyanda kumbidila o kikanenu kyê kya kuzubha o kufwa kate ku hádya ni hádya?

¹⁴ Kindala Jezú wamutumina kya kala Sobha ya Utuminu, mwene wamubhanga yoso ni yoso phala kukumbidila o ikanenu ya bhange Jihova. (2 Ko. 1:20) Tunde ku muvu wa 1914, Jezú wene mu tolola o jinguma jê. (Jisá. 110:1, 2) Kwakambe ngó bhofele Jezú ni 144 a jimidi anda bwika o athu oso ayibha mu ngongo.—Dij. 6:2.

¹⁵ Mu Utuminu wa Midi ya Mivu, Jezú wanda fukununa o madifundu ni kukwatekesa  yó abelesela Nzambi phala akale athu ayuka. Kyoso kyandabhita o polova ya sukina, yó oso anda kwafundisa kwa Jihova kala athu ayuka, ene anda lundula o ixi ni kutungamu kate kuhádya ni kuhádya. (Jisá. 37:10, 11, 29) Kudisukilu dya ima yoso, o kufwa, “o nguma isukidilaku” anda ku ibwika.—1 Ko. 15:26.

16. Kima kyebhi kyabetakota kitubhangesa kusidivila Jihova?

¹⁶ Kala kitwamono mu milongi yiyi, o kidyelelu kyetu kyalungu ni mwenyu wakalelaku, kyala mu Mak’â Nzambi. O kidyelelu kyetu kitena kutukwatekesa kukala fiyele kwa Jihova mu izuwa yiyi yabhonzo. Maji etu kitusidivila ngó Jihova mukonda ku hádya twanda tambula o mwenyu wakalelaku. Etu tukala fiyele kwa mwene ni kwa Jezú, mukonda twa azolo kyavulu. (2 Ko. 5:14, 15) Kiki kitubhangesa kukayela o phangu yâ ni kubokela akwetu yalungu ni kidyelelu kitwala nakyu. (Lom. 10:13-15) Kyoso ki tuta o ibhindamu ya akwetu kupholo ni tukala tu akwa kubhana, Jihova wandakala dikamba dyetu kate ku hádya ni hádya.—Jih. 13:16.

17. Twatokala kusuluka mukubhanga ihi? (Matesu 7:13, 14)

¹⁷ O kwila twandakala mwaxaxi ka yó andatambula o mwenyu wakalelaku? Jihova watubhana o ujitu yu. Kindala étu twatokala kusuluka kwenda mu njila yambata ku mwenyu wakalelaku. (Tanga Matesu 7:13, 14.) Kyebhi kyandakala o ima kyoso kitwandakala ni mwenyu wakalelaku? O milongi yakayela itambwijila o kibhwidisu kiki.