Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

MBANDU YAKUDILONGA 46

Swina Mukonda—Jihova Mukwatekexi wé

Swina Mukonda—Jihova Mukwatekexi wé

“Eme nuka nga ka mi xisa, ki ng aka mi ehelela we, kana.”—JIHE. 13:5.

MWIMBU 55 Ki mukale ni woma!

ITWANDADILONGA *

1. Ihi yandatuswinisa kyoso kitudivwa ubheka mba kyoso kitwamudibhana ni maka? (Jisálamu 118:5-7)

OKWILA eye wadivwile kya ubheka, se muthu phala kukukwatekesa kyoso kiwexile mudibhana ni ibhidi kumwenyu? Se kyene, keye ngo. Kate we ojiselevende jafiyele ja Jihova m’ukulu adivu kya kiki. (1 Jis. 19:14) Se wamudibhana ni maka kala yâ, lembalala yatukanena Jihova: “Eme nuka nga ka mi xisa, ki nga ka mi ehelela we, kana.” Mukiki etu tutena kuzwela ni kidi kyoso kwila: “Jihova mwene omukwatekexi wami; ki ngi kala ni woma.” (Jihe. 13:5, 6) Poxolo Phawulu wasoneka oizwelu yiyi phala o Jikidista atungile ku Judeya, kumuvu wa 61 K.K. Oizwelu ye itulembalesa yasoneka mukwa jisalamu, mu divulu dya Jisálamu 118:5-7.—Tanga.

2. Ihi itwandadilonga mumilongi yiyi, ni mukonda dyahi?

2 Kala omukwa Jisálamu, Phawulu wejidile ni kidi kyoso kwila Jihova wexile mukwatekexi wê. Mukifika, mivu iyadi kudima ande dya Phawulu kusoneka omukanda ku akwa Jihebelewu, Phawulu wabhange njila. Onjila yabhange wadibhana ni kithembwe kya nguzu mumusanza wakalunga, kyate omwenyu wé mukilwezu. (Ika. 27:4, 15, 20) Mumivu iyadi yiyi Jihova wakwatekesa Phawulu mumawukexilu avulu. Maji twandadilonga ngo mawukexilu atatu. Jihova wamukwatekesa bhukaxi ka Jezú, Jianju, ni bhukaxi ka yo ala ni maungana ni bhukaxi ka jiphange jê mu nzumbi. Kudilonga oima yabhiti kumwenyu wa Phawulu, kwandakolesa okidyelelu kyetu muikanenu ya Nzambi ya kwila mwene wandatambwijila omisambu yetu.

KIKWATEKESU KYA JEZÚ NI JIANJU

3. Ihi yadibhwidisa Phawulu ni mukonda dyahi?

3 Phawulu wabhindamene kikwatekesu. Kumuvu wa 56 K.K., sayi kibuka kya athu asunga sunga Phawulu katé kukanga ya Tembulu mu Jeluzaleme ya amesenene kumujibha. Mukizuwa kyakayela, kyoso Phawulu kyexile phala kumwambata ku Sinedrio, mwene wexile bhukaxi kajinguma jê. (Ika. 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Mukithangana kyenyokyo, Phawulu nange wadibhwidisa, ‘Kyebhi mu ithangana yoso eme ngatena kukolokota mu ibhidi yiyi?’

4. Kyebhi Jihova kyakwatekesa Phawulu bhukaxi ka Jezú?

4 Kyebhi Jezú kya kwatekesa Phawulu? M’usuku kyoso Phawulu kyamwambata, “Ngana Jezú” wamtukulukila yu wamwambela: “Kolokota! Kala kiwabhana oumbangi wami mumu mu Jeluzaleme kyene ki wakabhana umbangi mu Loma.” (Ika. 23:11) Oizwelu yiyi yaswinisa kyavulu poxolo Phawulu! Jezú watangela Phawulu kwila wejibhana umbangi walungu ni mwene mu Jeluzaleme. Mwene wakanena kwila wejilanga Phawulu katé kyeji bhixila ku Loma, mukonda wabhingile we kubhanaku umbangi. Kyoso Phawulu kyatambula okikanenu kiki, mwene wadivu kyambote kala mona wala bhumaku atat’ê.

Mukithagana kya kithembu kyanguzu mumusanza wakalunga, Phawulu watambula kikanenu kya anju kya kwila omyenyu ya athu oso exile mubaluku kumoxi ni mwene ejibhuluka (Tala okaxi 5)

5. Kyebhi Jihova kyakwatekesa Phawulu bhukaxi ka anju? (Tala ofoto ya kapa.)

5 Ibhidi yebhi dingi yadibhana nayu poxolo Phawulu? Mukubhita mivu iyadi kyoso Phawulu kyadibhana ni maka yo mu Jeluzaleme, mwene wexile mubaluku, wexile muya ku Italia kyoso kyadibhana ni kithembwe kya nguzu. Athu oso exilemu, omyenyu yawu yexile mu kilwezu. Ne kiki Phawulu kexile ni woma. Mukonda dyahi? Mwene wambela oathu oso exile mu naviyu: “M’usuku wabhiti oanju ya Nzambi ingamubheza yangitukulukila iyangambela: ‘Kana kukala ni woma, Pawulu. Eye watokala kubhixila kwa Sezalu! Nzambi wa kubhana we omyenyu ya athu oso ala kumoxi neye mu naviyu.’” Bhukaxi ka anju, Jihova wabhitulula okikanenu kyadyanga kyabhangele kwa Phawulu bhukaxi ka Jezú. Mukidi, Phawulu wabhixila ku Loma kala kyakanene Jihova.—Ika. 27:20-25; 28:16.

6. Kikanenu kyebhi kya Jezú kitukolokotesa ni mukonda dyahi?

6 Kyebhi Jezú kyene mutukwatekesa? Jezú wandatukwatekesa kala kyabhange ni Phawulu. Mukifika, Jezú wakanena kwakayedi’ê oso kwila: “Eme mwene ngakakala ni enu izuwa yoso, kate kudizubhilu dya mundu.” (Mat. 28:20) Oizwelu ya Jezú itena kutukolokotesa. Mukonda dyahi? Mukonda sayi izuwa kutubhonza kukolokota. Mukifika kyoso kikufwa muthu utwazolo, etu twivwa ndolo yavulu, kimutuizuwa ngo, kana, maji nange mumivu yavulu. Sayi ya adibhana ni ibhidi yavulu mukizuwa ni kizuwa mukonda dya kukuka. Amukwa adibhana ni ibhidi mukizuwa ni kizuwa mukonda dya kuluwala kwa muxima. Maji ne kiki, etu tukolokota mukonda twejiya kwila Jezú wala netu “izuwa yoso,” katé mwene muizuwa yabhonzo yamwnyu wetu.—Mat. 11:28-30.

Ojianju jitubhana kikwatekesu, jitwendesa kyoso kitwamu boka onjimbu yambote (Tala okaxi 7)

7. Kala kilondekesa Dijingunwinu 14:6, kyebhi Jihova kyatukwatekesa muizuwa yalelu?

7 O Mak’a Nzambi atudyelelesa kwila Jihova utukwatekesa bhukaxi ka jianju. (Jihe. 1:7, 14) Mukifika, ojianju jitukwatekesa, jitwendesa kyoso kitwamuboka “onjimbu yambote ya utuminu” ku athu “akwa jixi joso, miji yoso ni madimi moso.”—Mat. 24:13, 14; tanga Dijingunwinu 14:6.

KIKWATEKESU BHUKAXI KA YO ALA NI MAUNGANA

8. Kyebhi Jihova kyakwatekesa Phawulu bhukaxi kakabhitangu kamasoladi?

8 Kikwatekesu kyebhi kyatambula Phawulu? Kumuvu wa 56 K.K., Jezú wadyelelesa Phawulu kwila wejimulanga katé kyejibhixila ku Loma. Maji sayi Jijude mu Jeluzaleme afunyile jindunge phala kujibha Phawulu kyoso o Kabhitangu kamasoladi mukwa Loma, Claudius Lysias wevu yalungu ni jindunge jiji, mwene wayi kukwatekesa Phawulu. Nilusolo lwoso, Claudius watumikisa masoladi phala kulanga Phawulu ni kumukatula ku Sezaleya ombanza yadikexidila 105 a jikilometulu kate ku Jeluzaleme. Ku Sezaleya, o Nguvulu Felix watumu kulanga Phawulu “mu kinzo kya Helode.” Mukiki, o Jijude amesenene kujibha Phawulu kejitena kumubhanga dingi kyayibha mukididi kyenyokyo.—Ika. 23:12-35.

9. Kyebhi o Nguvulu Festus kyakwatekesa Phawulu?

9 Mukubhita mivu iyada Phawulu amute mukaleya ku Sezaleya. Felix amubhingana ku unguvulu kwala Festus. O Jijude adyondele kwa Festus phala kutumikisa Phawulu mu Jeluzaelme namufundisa kwenyoko, maji Festus waditunu. Nange o Nguvulu wejidile kwila o Jijude “afunyu ndunge, yakumubatamena munjila n’a mujibhe.”—Ika. 24:27–25:5.

10. O Nguvulu Festus watambwijila kyebhi Phawulu kyoso kyamubhingi phala kumufundisa kwa Sezalu?

10 Mukusuluka, Phawulu amufundisa y’amukutu ku Sezaleya. Kuma Festus “wamesenene kudibhomba ku Jijude,” mwene webhwidisa Phawulu: “Eye wandala ubanda ku Jeluzaleme, n’akufundise omak’ama kwenyoko bhu pholo yami?” Phawulu wejidile kwila, nange ejimujibha ku Jeluzaleme. Mwene wejidile we kwila phala kubhulula omwenyu we, watokalele kuxala ku Loma ni kusuluka ni ukunji we. Phawulu watambwijila: ‘o maka enyá abhixile kwa Sézalu!’ Festus kyazubha kuzwela ni akwa kubhana jindunge, mwene wambela Phawulu: ‘Kuma wabhingi kuya kwa Sézalu, wandaya mwene kwa Sézalu.’ Festus watumikisa Phawulu ku Loma muveji dya kumutumikisa kujinguma jê. Kwakambele ngo, Phawulu wejikala kya ku Loma dikanga dya Jijude ojinguma jamesenene kumujibha.—Ika. 25:6-12.

11. Nange Phawulu waxinganeka muizwelu yebhi yamuswinisa, yasoneka polofeta Izaya?

11 Kyoso Phawulu kyexile mudisokejeka phala kubhanga njila ku Italia, mwene nange waxinganeka mukidimwinu kyasoneka polofeta Izaya kwa yo exile jinguma ja Jihova: “Ne mwedi mudiphopha bhwamoxi kukayula kikakatunda kyambote! Ne mwa te maka, kimakwata, lembwa; mbata etu Nambi twalane!” (Iza. 8:10) Phawulu wejidile kwila Nzambi wejimukwatekesa, kiki kyamukolokotesa phala kudibhana ni ibhidi yejikwiza kupholo.

M’ukulu Jihova walange ojiselevende jê bhukaxi ka yo exile ni maungana lelu we kyene kyamubhanga (Tala okaxi 12)

12. Kyebhi Julio kyatalatala Phawulu, ni ihi yaxinganeka Phawulu mu yoso yabhiti?

12 Kumuvu wa 58 K.K., Phawulu wamateka kubhanga onjila ye yakuya ku Italia. Okabhitangu kamasoladi mukwa Loma amwixana Julio, mwene wexile mukwambata Phawulu mukonda Phawulu wexile mukangolonda. Mukithangana kyokyo, Julio wexile ni kutena kwakubhanga yoso yamesenene ni mwenyu wa Phawulu, kala okumutalatala kyambote mba kyayibha. Kyebhi mwene kyakalakala ni kutena kwexile naku? Mukizuwa kyakayela kyoso ene kyabhixila, “Julio walondekesa henda kwa Phawulu, mukumweha kuya kudimona ni makamba me.” Kupholo, Julio wabhulula we omwenyu wa Phawulu. Kyebhi? Omasoladi mesenene kujibha ojipelesu joso jexile munavyu, maji Julio wafidisa. Mukonda dyahi? Mukonda mwene “wamesenene kubhulula omwenyu wa Phawulu.” Nange Phawulu wamono olukwaku lwa Jihova bhukaxi kakabhitangu kamasoladi m’ukexilu wakumulanga.—Ika. 27:1-3, 42-44.

Tala okaxi 13

13. Phala kukwateksa omundu wê, ihi itena kubhanga Jihova ni yo ala ni maungana?

13 Twene mutambula kikwatekesu kyebhi? Kyoso oima ilunga ni vondadi ya Jihova, mwene bhukaxi ka nzumbi ye ikola ubhangesa oathu ala ni kutena kukumbidila ovondadi yê. Tala yasoneka Sobha Soloma: “Muxima wa Sobha, bhulukwaku lwa Jihova, mukwa ni milombo ya menya; kwoso kwasolo mwene, kwene kwa ulungisa.” (Jisa. 21:1) Osabhu yiyi ilombolola ihi? Oathu akanda milombo phala kwambata menya kate bhukididi bhwasolo ene. Kyene kimoxi we, Jihova bhukaxi ka nzumbi ye ikola ubhangesa ojinguvulu kukumbidila ovondadi yê. Kyoso kiki kibhita oathu ala ni maungana asota kubatula maka m’ukexilu ukwatekesa omundu wa Nzambi.—Sokesa ni Ejidala 7:21, 25, 26.

14. Kala kilondekesa Ikalakalu 12:5, ihi itutena kubhinga mumusambu wetu?

14 Ihi itutena okubhanga? Tutena kusamba mu “kubhingila jisobha, ni oso ala ni kijingo kya kutumina” kyoso ene kya exana phala kubatula maka atena kufidisa okikalakalu kyetu kyakuboka, ni Yônge yetu. (1 Tim. 2:1, 2; Neh. 1:11) Kala kyabhangele o Jikidista muhama yadyanga, etu we tusambela ni nguzu yoso ojiphange jetu ala mwaleya. (Tanga Ikalakalu 12:5; Jihe. 13:3) Tutena we kusambela oalangidi akaleya ene mulanga ojiphange jetu. Tutena we kudyondela Jihova phala nalungulule oixinganeku yâ, nange ene atena kutalatala “ni henda” ojiphange jetu jala mwaleya kala kyabhangele Julio.—Ika. 27:3.

KIKWATEKESU KYA JIPHANGE JETU

15-16. Kyebhi Jihova kyakwatekesa Phawulu bhukaxi ka Adistaku ni Luka?

15 Kikwatekesu kyebhi kyatambula Phawulu? Kyoso kyexile mubhanga njila phala kuya ku Loma mu ithangana yavulu Phawulu watambula okikwatekesu kya Jihova bhukaji ka jiphange. Tumone oifika yakayela.

16 Makamba ayadi afiyele a Phawulu, Adistaku ni Luka asolo kubhanga njila kumoxi ni mwene phala kuya ku Loma. * O Bbibidya kiyambe kwila Jezú wakanena Adistaku ni Luka kwila ene ejibhanga onjila yoyo yakuya ku Loma se kilwezu. Kyenyiki, ene exile polondo phala kuta omyenyu yawu mukilwezu, kyoso kyabhange onjila yenyonyo, mukonda amesenene kukwatekesa Phawulu. Kupholo, kyoso kyexile mubhanga onjila yawu kyene ngo kyeza mukwijiya kwila omyenyu yawu yobhulule. Kyoso Adistaku ni Luka kyayi ni baluku mu Sezaleya, Phawulu nange wasambe ni muxima woso kwa Jihova mukusakidila mukikwatekesu kyamubhana bhukaxi kamayala ayadi yâ aswina.—Ika. 27:1, 2, 20-25.

17. Kyebhi Jihova kyakwatekesa Phawulu bhukaxi ka jiphange?

17 Ojiphange mukilunga akwatekesa Phawulu muveji javulu ni kumuxinjikila munjile yé. Mukifika, kyoso ene kyemanene mumbanza ya Sidone, Julio wehela Phawulu ‘kuya mukudimona ni makamba mê, n’a mukwatekese.’ Mukusuluka, mumbanza ya Puteoli, Phawulu ni makamba mê a ‘sange-ku jiphange, ene atudyondela phala kukala-nawu sambwadi dya izuwa.’ Kyoso ojiphange atokalele mukididi kyenyokyo exile mulanga oibhindamu ya Phawulu ni maka mê, se phata Phawulu wa asangulukisa mukwatangela omisoso yê. (Sokesa ni Ikalakalu 15:2, 3.) Kyoso kya aswinisa, Phawulu ni makamba mê asuluka ni njila yâ.—Ika. 27:3; 28:13, 14.

Kala Phawulu, etu twamutambula okikwatekesu kya Jihova bhukaxi ka jiphange (Tala okaxi 18)

18. Kiswinisu kyahi kyatambula Phawulu kyamubhangesa kusakidila Nzambi?

18 Kyoso Phawulu kyexile muya ku Loma, mwene nange waxinganekene yalungu ni mukanda wasonekene mivu itatu kudima, phala okilunga kyokyo kyatokalele ku Loma: “Mivu yavulu ni hanji ya kuya koko kumwala phala kumimona.” (Loma 15:23) Maji mwene kejidile kwila wejibhixla ku Loma kala pelezu. Xinganeka kyebhi mwene kyadivu kyoso kyamono ojiphange akwa Loma exile mumukingila mumbandu aikoka phala kumumenekena! ‘Kyoso Phawulu kya amono, wasakidila Nzambi, anga uswina dingi.’ (Ika. 28:15) Tala kuma, Phawulu wasakidila Nzambi mukonda dya jiphange jasange. Mukonda dyahi? Mukonda, lwamukwa dingi Phawulu wamono okikwatekesu kya Jihova bhukaxi ka jiphange.

Tala okaxi 19

19. Kala kilondekesa 1 Phetele 4:10, kyebhi Jihova kyakwatekesa yo abhindama bhukaxi ketu?

19 Ihi itutena okubhanga? Okwila eye wejiya jiphange mukilunga kyé amudibhana ni maka alungu ni uhaxi, mba ibhidi yengi kumwenyu? Mba nange afundu ndandu yakazola. Se twevu mba twamono muthu wabhindamena kikwatekesu, tutena kusamba kwa Jihova phala kutukwatekesa kuzwela mba kubhanga kima kya henda phala kukwatekesa omuthu yú. Oizwelu ni ibhangelu yetu nange itena kukala kiswinisu phala ojiphange jetu jabhindama. (Tanga 1 Phetele 4:10.) * Se twakwatekesa, ene nange andadyelela dingi muikanenu ya Jihova ya kwila, “Eme nuka nga kamixisa, kingakami ehelela we, kana” ni kumona kwila o izwelu yiyi idikumbidila kwa ene. Okwila kiki kyeji kwabhangesa kusanguluka?

20. Mukonda dyahi tutena kuzwela ni kidi kyoso kwila: “Jihova mwene omukwatekexi wami”?

20 Kala Phawulu ni makamba mê, etu we sayi bhabha, tutena kudibhana ni ibhidi yabhonzo kumwenyu wetu. Mukithangana kiki, etu twejiya kwila tutena kutambula kiswinisu mukonda Jihova wala n’etu. Jihova utukwatekesa bhukaxi ka Jezú ni jianju. Kyamukwa, se oima ilunga ni vondadi ya Jihova, mwene utena kutukwatekesa bhukaxi ka athu ala ni maungana. Avulu mudyetu amono kya okidi kiki, Jihova bhukaxi ka nzumbi yê ikola wendesa ojiphange jetu phala kutukwatekesa. Kala Phawulu, etwenyoso twala ni ima yavulu itubhangesa kuzwela ni kidi kyoso kwila ‘Jihova mwene omukwatekexi wami, kingandakala ni wôma. Ihi itena kungibhanga omuthu?’—Jihe. 13:6.

MWIMBU 38 Jihova Wa-nda ku Swinisa

^ kax. 5 Mumilongi yiyi, twandadilonga mawukexilu atatu a Jihova akwatekesa poxolo Phawulu kyoso kyadibhana ni maka. Kumona kyebhi Jihova kyadibhange mukwatekexi m’ukulu, kyandakolesa okidyelelu kyetu kya kwila Jihova wandatukwatekesa we lelu, ni kyoso kitudibhana ni maka kumwenyu.

^ kax. 16 Adistaku ni Luka exile polondo phala kwenda kumoxi ni Phawulu. Omayala yâ afiyele exile kumoxi ni Phawulu mukithangana kyamutele mukaleya ku Loma.—Ika. 16:10-12; 20:4; Kol. 4:10, 14.