Mukonda dyahi o diyala amwixana “Nganji” mu Bibidya wambe kwila weji ‘selula mba kudibotesa’ o undundu wê se weji kazala ni Lute? (Lute 4:1, 6)

M’ukulu, se diyala wakazalele ufwa sé kuxisa twana, kwexile mumoneka ibhwidisu kala yiyi: Ihi yejibhita ni jithonga jê mba ni mabhya mê? O kwila o dijina dya mwiji wê eji kudijimba kyá? O kitumu kya Mozé kyexile mutambwijila o ibhwidisu yiyi.

Ihi yexile mubhita ni mabhya mba ni jithonga ja diyala se wafwile? Mba ihi yejibhita se mwene usumbisa o mabhya ni jithonga jê mukonda dya wadyama? O phang’yê mba ndandu yê, wejitena kujisumba. Mukubhanga kiki o ixi yejikolokota kala undundu wa mwiji.—Iji. 25:23-28; Dya. 27:8-11.

Maji ihi yejibhanga phala o dijina dya mwiji wa diyala dyafu asuluke ni kuditumbula mu ixi? Kiki eji kukibhanga bhukaxi ka ukaza wa uhwedyakime, kyene kyabhiti ni Lute. O diyala weji kazala ni muhatu wa phang’yê wafu, phala n’atene kuvwala mona. O mona yú wejilundula o undundu wa difundu ni kumuluka o dijina dyê. O kitumu kiki kya henda kyexile we mulanga o mutudi.—Mate. 25:5-7; Mat. 22:23-28.

Tala yabhitile ni Nowemi. Mwene wakazalele ni diyala amwixanene Elimeleke. Kyoso o mwadi wê ni twana twâ tuyadi kyafwile, Nowemi waxalele sé muthu phala kumulanga. (Lute 1:1-5) Kyoso Nowemi kyavutuka mu ixi yê, ku Judá, watangela mbalakaji’ê Lute phala kubhinga kwa Bowaji n’a sumbe dingi mba kubhulula o jixi ja madifundu. Bowaji wexile ndandu ya Elimeleke. (Lute 2:1, 19, 20; 3:1-4) Maji Bowaji walembalala kwila kwexile dingi diyala dyengi amwixana mu Bibidya kala “Nganji,” wabetele dingi kuzukama mu undandu ni Elimeleke. Kyenyiki o diyala dyódyo mwène wejidyanga kutambula o ujitu wakubhulula o undundu wadifundu.—Lute 3:9, 12, 13.

Ku dimatekenu, o diyala amwixana Nganji wexile polondo phala kukwatekesa. (Lute 4:1-4) Mwene wejidile kwila wejibhinga kungastala kitadi phala kusumba o ixi, maji wejidile we kwila Nowemi wakukile kyá, kyenyiki kejitena dingi kuvwala mona phala kulundula o undundu wa Elimeleke. Mu kiki o jixi joso ja difundu jeji xala ni Nganji, yiyi yexile njimbu yambote phala mwene.

Maji Nganji walungulula o ibanzelu yê kyoso kyamono kwila wejikazala ni Lute. Mwene wambe:“Bhobho nga lémbwa-phe kyá kwa kula; kuma se ngi ki bhanga, nganda kuselula o undundu wami eme-mwène.” (Lute 4:5, 6) Mukonda dyahi walungulula o ibanzelu yê?

Se o Nganji mba diyala dyengi wejikazala ni Lute, o mona ejimuvwala wejilundula o jithonga ni mabhya a Elimeleke. Maji phe kyebhi o kukazala ni Lute kwejiselula mba kudibotesa o undundu wa Nganji? O Bibidya ki ijimbulula o maka enyá, maji sayi ima itukwatekesa kutendela se kiki nange kyeji bhita kyebhi.

• Kyadyanga, mwene wejidibotesa o kitadi mukusumba o mabhya ni jithonga ja Elimeleke. Mukonda kupholo dya kwenda yoso yejixala ni mon’a Lute.

• Kyakayadi, mwene wejikala ni kikalakalu kya kudikila ni kulanga o ibhindamu kikale ya Nowemi ni ya Lute.

• Kyakatatu, se Nganji wejivwala twana ni Lute, o twana tutu ejikala we ni ujitu wakulundula o undundu wê kumoxi ni twana twengi twexile natu kyá.

• Kyakawana, se o Nganji kexile luwa ni twana, o mona ejimuvwala ni Lute wejikala ni ujitu wakulundula o jithonga ni mabhya kikale a Elimeleke mba a mwene. Kyoso o Nganji kyejifwa, o undundu wê kiwejixala mu dijina dyê, maji mu dijina dya Elimeleke. O diyala didi kamesenene kuta o undundu wê mu kilwezu phala kukwatekesa Nowemi. Mwene wamesenene kwila o ndandu yamukwá, Bowaji, mwène ukala ni ujitu yú. Kiki kyene mwene kyabhange Bowaji, mukonda mwene wamesenene ‘kuxalesa o dijina dia difundu ku undundu wê.’—Lute 4:10.

Tutena kumona kwila Nganji watandanganyele dingi mukulanga o undundu wê ni dijina dyê. Mwene walondekesa o ukexilu wa lwimbi. Nganji wamesenene kyavulu kulanga o dijina dyê, maji phe kikyene kyabhiti. Lelu séku muthu wejiya o dijina dyê. Nganji we walembwa kutambula o ujitu wakatunda watambula Bowaji, wakituka kukululu ya Mexiya, Jezú Kidistu. O musoso yú utulondekesa o disukilu dya yó a suwa ngó o mbote yâ, kamesena kukwatekesa akwá! —Mat. 1:5; Luk. 3:23, 32.