Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Kuila Ua-nda Kolokota mu Kukinga?

O Kuila Ua-nda Kolokota mu Kukinga?

“Enu uenu kuatenu kinhenge.”​—⁠TIIAKU 5:⁠8.

MIMBU: 35, 139

“KATÉ bhebhi?” Kiki kiene o kibhuidisu kia bhangele o polofeta Izaia ni Habakuke. (Izaia 6:11; Habakuke 1:⁠2) Kioso Sobha Davidi kia soneka o Sálamu 13, muene ua bhange o kibhuidisu kiki, lutatu. (Jisálamu 13:1, 2) Kioso Jezú Kristu kia kexile ni athu a kambele kixikanu, muene uebhula: “Katé bhebhi?” (Matesu 17:17) Nange, etu lelu tu di bhanga ue o kibhuidisu kiki.

1, 2. (a) Ihi i tu bhangesa kuibhula: “Katé bhebhi?” (b) O kuila, o kubhanga o kibhuidisu kiki, kima kiaiibha?

2 Mukonda diahi o athu a dibhuidisa: “Katé bhebhi?” Nange, mukonda dia ima iaiibha ia mu bhita naiu, mba mukonda dia kukata ni kuka. Nange, a divua kiaiibha mukonda, tuala mu “jithembu jabhonzo.” (2 Timote 3:⁠1) O izuelu iaiibha ia athu a tu kondoloka i tena ue ku tu zozesa. Jihova ka bazela o jiselevende jê a dibhuidisa “katé bhebhi?” Kiki kilondekesa kuila, ki kima kiaiibha kubhanga o kibhuidisu kiki.

3. Ihi i tena ku tu kuatekesa kioso ki tu bhita mu ibhidi?

3 Ihi i tena ku tu kuatekesa kioso ki tu bhita ni ibhidi ku muenhu? Tiiaku phange’a Jezú, ua soneka: “Kua tenu-phe kinhenge, enu jiphange, katé bhua kèjila Ngana.” (Tiiaku 5:⁠7) Mu kiki, etu enioso tua bhingi kukala ni muanhu. Maji, ihi ilombolola kukala ni muanhu? Kiebhi ki tu tena kulondekesa o muanhu?

IHI ILOMBOLOLA KUKALA NI MUANHU?

4, 5. (a) Ihi ilombolola o kukala ni muanhu, ni kiebhi ki tu tena ku u londekesa? (b) Tiiaku ua sokesa o muanhu uetu ni ihi? (Tala o foto ia dianga.)

4 O Bibidia iamba kuila, phala kukala ni muanhu, tua bhingi o nzumbi ikola. O athu ka tena kulondekesa muanhu mu ibhidi, sé o kikuatekesu kia Nzambi. O muanhu ujitu ua Nzambi. Tu londekesa o henda ietu kua Jihova ni ku akuetu kioso ki tu londekesa muanhu. Kioso ki tu kamba o muanhu, o henda i tuala na-iu ku akuetu i zonda. (1 Kolindo 13:4; Ngalásia 5:22) Maji ihi ilombolola kukala ni muanhu? Ku lombolola kukolokota mu ibhidi, kukala jinga ni kidielelu. (Kolose 1:11; Tiiaku 1:​3, 4) O muanhu u tu kuatekesa ue kukala fiiele kua Jihova, né muene se tu bhita mu ibhidi ioso-ioso. Ua-nda tu kuatekesa phala ki tu vutuile phonzo. O Bibidia iamba kuila, tua tokala kukala ni kidifua kia kukingila ni muanhu. O divulu dia Tiiaku 5:​7, 8 di tu suinisa kulondekesa o kidifua kiki.(Tanga.)

5 Mukonda diahi tua tokala kukingila Jihova kukumbidila o ikanenu iê? O dixibulu Tiiaku ua sokesa o muanhu uetu, ni ua kidimakaji. Sumbala o kidimakaji ki kalakala kiavulu phala kukuna o jimbutu, muene kejiia se thembu kuxi mba kuebhi kua-nda sabhuka o jimbutu. Muene ua bhingi kukingila, o “ibundu iambote i tunda mu mavu.” Kiene ue kimoxi, kioso ki tuia ni kukingila o kikumbidilu kia ikanenu ia Jihova, sai ima iavulu ki tu tena ku ijiia. (Marku 13:​32, 33; Ikalakalu 1:⁠7) Kála o kidimakaji, tua bhingi ue kukingila ni muanhu.

6. Ihi i tu longa o phangu ia polofeta Mikeia?

6 O polofeta Mikeia ua tokalele kukolokota mu ibhidi, kála etu lelu. Muene ua tungile kioso o Sobha Akaji uexile mu tumina. Akaji uexile muthu uaiibha kinene. Mukonda dia kiki, o kuiibha kua di bandekesele mu ixi. Mu kiki, o Bibidia iamba kuila, athu “a beta kuijiia kubhanga ni uhete o ima iaiibha.” (Tanga Mikeia 7:​1-3.) Mikeia uejidile kuila, kexile ni kutena kua kulungulula o ima. Ihi ia bhange muene? Muene uambe: “Eme-phe o Jihova muene-muène nga kà mu kinga, nga ka kinga kua Nzambi ia ubhulukilu uami; Nzambi iami ua kà ng’ivua.” (Mikeia 7:⁠7) Kala Mikeia, etu tua tokala ue ku “kinga kua Nzambi.”

7. Mu veji dia kukinga ngó, ihi i tua tokala kubhanga?

7 Se tu kala ni kixikanu kia kolo kala kia Mikeia, tua-nda kala polondo mu ku kingila Jihova. Etu ki tu difu ni muthu uala mu kaleia, ua mu kingila o kizuua kia ku mu jibha. O muthu uala mu kaleia, u londekesa muanhu mukonda dia kijijidiku. Muene ka mesena kuila, o kizuua kienhókio ki bhixila. Etu kana! Tua mu kingila Jihova, mukonda tuejiia ni kidi kioso kuila, mu kithangana kia tokala, muene ua-nda kumbidila o kikanenu kiê kia ku tu bhana o muenhu ua kalelaku! Mu kiki, tua tokala “kukolokota mu ima ioso, ni kuxididika . . . ni kusanguluka.” (Kolose 1:​11, 12) Kioso ki tuia ni kukinga, tua tokala kudilanga, phala ki tu banze kuila, Jihova ua mu laleka. Se tu banza kiki, ki tua-nda mu sangulukisa.​—⁠Kolose 3:⁠12.

KATULA MBOTE KU PHANGU IA ATHU A LONDEKESA O MUANHU

8. Ihi i tu longa o phangu ia athu a fiiele a a tange mu Bibidia?

8 Ihi ia-nda tu kuatekesa kukala ni muanhu? Tu tena kuxinganeka ku phangu ia athu a fiiele a a tange mu Bibidia, a kingile ni muanhu uoso katé Jihova kia kumbidila o ikanenu iê. (Loma 15:⁠4) Kioso ki tuia ni kumona o phangu jiji, xinganeka mu ibhuidisu íii: ‘Thembu kuxi ene a kingila? Mukonda diahi a kingile ni muanhu? Kiebhi Jihova kia a besoala mu kulondekesa muanhu?’

Mbalahamu ua kingila mivu iavulu, phala kumona o uvualelu ua alaul’ê, Izaú ni Jakobo(Tala o kaxi 9, 10)

9, 10. Kua bhiti thembu kuxi phala o kikanenu kia Jihova kua Mbalahamu ku dikumbidila?

9 Tala o phangu ia Mbalahamu ni Sala. Mu ‘kuxikana Nzambi ni kinhenge, . . . o polomesa ia a bhana Nzambi a i tambula.’ O Bibidia izuela kuila, “o Mbalahamu kia kolokota ni kinhenge,” Jihova ua kanena ku mu besoala ni ku mu bhangesa kukala tata ia kifuxi kia dikota. (Jihebeleu 6:​12, 15) Mukonda diahi Mbalahamu ua bhingile kulondekesa muanhu? Mukonda, kueji bhita thembu iavulu, phala o kikanenu kiki ku di kumbidila. Mu kizuua kia 14 kia mbeji ia Nizá ia muvu ua 1943 ande dia kithangana kietu, Mbalahamu, Sala ni oso akua dibhata diâ, a záukile o Ngiji ia Ufalate, anga a bokona mu Ixi io Kanene. Maji, Mbalahamu ua kingila 25 a mivu, phala kuvuala mon’ê, Izake. Muene ua kingila dingi 60 a mivu, phala kumona o uvualelu ua alaul’ê, Izaú ni Jakobo.​—⁠Jihebeleu 11:⁠9.

10 O kuila Mbalahamu ua tambuile o Ixi ioso ia mu Kanene Nzambi? O Bibidia itambuijila: “Nzambi muène, Mbalahamu ka mu bhana-mu kibatu kia kulundula, né kia soko ngó kujika o dikanda diê dia [kinama]. Maji Nzambi anga u ta kikutu kia ku mu bhana-iu ku ivua, ni ku i bhana o mbutu iê ku i lundula. Sumbala Nzambi ki a te o kikutu’iki, Mbalahamu ka moneka luua mona.” (Ikalakalu 7:⁠5) Mu kidi, o muiji ua Mbalahamu ua lundula o Ixi io Kanene. Maji, kiki kia dikumbidila kioso kia bhiti 430 a mivu tundé Mbalahamu kia zaukile o Ngiji ia Ufalate.​—⁠Makatukilu 12:​40-42; Ngalásia 3:⁠17.

11. Mukonda diahi Mbalahamu ua kingile kua Jihova? Mba ebhi a tambula mukonda dia kukinga ni muanhu?

11 Mbalahamu ua kingila mukonda ua xikinine kuila, Jihova ueji kumbidila o kikanenu kiê. Muene ua kexile ni kixikanu kua Jihova. (Tanga Jihebeleu 11:​8-12.) Mbalahamu ua kingile ni muanhu uoso, sumbala muene uafu ande dia ikanenu ioso ia Nzambi, ku di kumbidila. Xinganeka o kusanguluka kua-nda kala na-ku Mbalahamu kioso kia-nda fukunuka, phala kutunga mu ixi. Muene ua-nda diuana mu kutanga mu Bibidia o misoso ia lungu ni muenhu uê ni ua muiji uê. * (Tala ku luiji.) Xinganeka kiebhi kia-nda divua mu kuijiia kuila, Jihova ua mu bhangesa kukala kukulu ua Mexiia! Sé phata, muene ua-nda mona kuila, ua bhange kiambote mu kukinga ni muanhu uoso.

12, 13. Mukonda diahi Zuze ua bhindamene kukala ni muanhu? Ibanzelu iebhi ia kexile na-iu?

12 O mululu ua Mbalahamu a mu ixana Zuze, ua kingile ue ni muanhu. Muene ua bhiti mu ibhidi iavulu. Kia dianga, kioso kiexile ni 17 ia mivu, o jiphange jê a mu sumbisa kala mubhika. Mu kusuluka a mu tatela kuila, ua mesenene kuzeka ni muhatu ua ngana iê, anga a mu ta mu kaleia. (Dimatekenu 39:​11-20; Jisálamu 105:​17, 18) Sumbala Zuze uexile selevende ia fiiele, maji né kiki, ua kexile mu bhita ni maka avulu ku muenhu. Maji, kioso kia bhiti 13 kia mivu, o ima ia lunguluka. Zuze a mu katula mu kaleia, iú ua kituka o muthu ua kaiiadi mu ixi ia Ijitu.​—⁠Dimatekenu 41:​14, 37-43; Ikalakalu 7:​9, 10.

Zuze uejidile kuila, Jihova uexile mu mona o ima ioso, ni kuila ua tokalele kukingila ngó mu ikanenu ia Nzambi

13 O kuila Zuze ua bhana dikunda kua Jihova, mukonda dia ibhidi ia bhitile na-iu? O kuila ua divu kuma, Jihova ua mu xisa? Kana! Zuze ua kingile ni muanhu uoso. Ihi ia mu kuatekesa? Muene ua kexile ni kixikanu kua Jihova. Muene uejidile kuila, Jihova uexile mu mona o ima ioso. O izuelu ia Zuze kua jiphange jê, i tu londekesa kiki. Muene uambe: “Ki mu kale ni uoma. Kífua ki ngal’iki eme ngala bhu kididi kia Nzambi? Enu muambele muene ku ngi bhanga phulu; Nzambi-phe ua ki lungulula kì kia di bhange mbote; Muene ua ki bhitisa kiengi kala ki mua ki mono kizuua kia lelu, phala ku bhulula mienhu ia ndumba.” (Dimatekenu 50:​19, 20) Zuze uejidile kuila, ua tokalele kukingila ngó mu ikanenu ia Nzambi.

14, 15. (a) Mukonda diahi o muanhu ua Davidi u tu longa phangu iambote? (b) Ihi ia kuatekesa Davidi kukinga kua Jihova ni muanhu uoso?

14 Sobha Davidi a mu talatala ue kiaiibha. Kioso kiexile munzangala, Jihova ua mu solo phala kukala sobha ia Izalaiele. Maji Davidi, ua bhingile kukingila 15 kia mivu ande dia kukituka sobha ia kifuxi kiê. (2 Samuuele 2:​3, 4) Mu kithangana kienhokio, Davidi uexile mu lenga Sobha Saulu, mukonda Saulu ua mesenene ku mu jibha. * (Tala ku luiji.) Mukonda dia kiki, Davidi kexidié ni kididi phala kukala-mu. Sai bhabha, ua tungile mu jixi jéngi, mu ithangana ia mukuá mu mabanda mu kikangalakata. Mu kusuka-ku, Saúlu a mu jibha mu ita. Maji né kiki, Davidi ua kingile dingi sambuadi dia mivu ndenge, katé kia kituka sobha ia kifuxi kioso kia Izalaiele.​—⁠2 Samuuele 5:​4, 5.

15 Mukonda diahi Davidi ua kingile ni muanhu uoso? Muene uambe: “Eme-phe nga dielela mu kulenduka kué; muxim auami u sanguluka mu kuila eie ua ngi bhulula! Ng’imbila Jihova, mukonda mbote ia ngi bhange ia nzungule muene.” (Jisálamu 13:​5, 6) Davidi uejidile kuila, Jihova ua mu zolele, ni kuila, keji tena ku mu xisa. Muene ua banzele kioso Jihova kia mu kuatekesele, iú ua kingila ni muanhu o kithangana Jihova kieji ku mu bhulula ku hadi ioso. Davidi uejidile kuila, ua tokalele kukingila ngó mu ikanenu ia Nzambi.

Jihova mukuá muanhu. Muene ua mesena kuila, tu londekesa ue muanhu kala muene

16, 17. Kiebhi Jihova Nzambi ni Jezú Kristu kia tu bhana phangu ia kukala ni muanhu?

16 Jihova mukuá muanhu. Muene ua mesena kuila, tu londekesa ue muanhu kala muene. Muene ua tu bhana o phangu ia dikota, ia kukinga. (Tanga 2 Phetele 3:⁠9.) Mu kifika, ku midi jisamanu ja mivu ku dima, Satanaji ua zuelele makutu a lungu ni Jihova. Jihova ua mu ‘kingila ni muanhu,’ katé o kithangana kia kuzelesa o dijina diê. Kioso kia-nda bhanga kiki, muene ua-nda besoala o athu oso “a kinga kua Muene.”​—⁠Izaia 30:⁠18.

17 Jezú ue mukuá muanhu. Kioso kiexile mu ixi, muene ua londekesele muanhu katé ku ufuilu uê. Ku muvu ua 33, muene ua londekesa kua Jihova o valolo ia sata iê. Maji ua kingile katé ku muvu ua 1914, phala kumateka kutumina kala Sobha. (Ikalakalu 2:​33-35; Jihebeleu 10:​12, 13) Maji Jezú ua-nda mona ngó o kibuikilu kia jinguma jê ku dizubhilu dia Midi ia Mivu. (1 Kolindo 15:25) Mu kiki, Jezú ua-nda kinga hanji. Maji tuejiia ni kidi kioso kuila, o kukinga kuku, kua-nda bhekela mabesá avulu.

IHI IA-NDA TU KUATEKESA KUKALA NI MUANHU?

18, 19. Ihi ia-nda tu kuatekesa kukingila kua Jihova ni muanhu uoso?

18 O phangu joso ji tua dilongo, ji londekesa kuila, Jihova ua mesena kuila tu kinga ni muanhu. Ihi ia-nda tu kuatekesa kubhanga kiki? Tua tokala kusamba, mu kubhinga o nzumbi ikola ia Nzambi. Lembalala kuila, o muanhu u tunda ku nzumbi ikola ia Nzambi. (Efezo 3:16; 6:18; 1 Tesalonika 5:​17-19) Mukonda dia kiki, bhinga kua Jihova phala ku kukuatekesa kukolokota mu kukinga ni muanhu!

19 Lembalala o kima kia kuatekesele Mbalahamu, Zuze, ni Davidi, ku kinga ni muanhu. Ene a kingile o kikumbidilu kia ikanenu ia Jihova. Ene akexile ni kixikanu kia dikota, a dielele ku mabesá a Jihova. Ene ka kexile mu banza ngó mu ima iâ, mba kusuua o imbamba iâ. Kuxinganeka mu mabesá a tambula o maiala iâ, ku tu kusuinisa ue, kukinga o ikanenu ia Nzambi ni muanhu uoso.

20. Ihi tua tokala kubhanga?

20 Mu kiki, né muene ni ibhidi ku muenhu, tua mesena kusuluka mu ‘kukinga ni muanhu.’ Athu avulu a dibhuidisa, “katé bhebhi” Jihova? (Izaia 6:11) Maji ni kikuatekesu kia nzumbi ikola ia Nzambi, tu tena kuzuela kala Jelemiia, kioso kiambe: “Jihova muene kimanga kiami, . . . kiki ngiia ni ku mu dielela muene.”​—⁠Kuditenda 3:​21, 24.

^ kax. 11 Mu divulu dia Dimatekenu tu sanga-mu 15 kia ibatulu i zuela ia lungu ni Mbalahamu. O asoneki a Mikanda ia Ngeleku, a zuela ia lungu ni Mbalahamu makuinhi a sambuadi a jiveji ndenge.

^ kax. 14 Kioso Saúlu kia tumine mivu iiadi, Jihova ua mu ditunu kala sobha. Maji né kiki, Jihova ua muehela kutumina 38 a mivu ndenge, katé kiafu.​—⁠1 Samuuele 13:1; Ikalakalu 13:⁠21.