Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Iebhi o Henda i Bhekela o Kusanguluka Kua Kidi?

Iebhi o Henda i Bhekela o Kusanguluka Kua Kidi?

“Azediua muene o athu ala ni Jihova kuma Nzambi iâ.”JISÁLAMU 144:15.

MIMBU: 28, 25

ETU tua tungu mu thembu ia katunda. Jihova ua mu kuongeka, mundu uavulu “ua tundu mu ifuxi ioso, ni mu miji ioso, ni mu madiembu moso,” kala kia kanena o Bibidia. Ene ala kala “kifuxi kionéne” mukonda, a tenesa kiá dinake dia mazunda dia athu, ndenge. Eneoso a sanguluka mukonda ‘a mu sidivila suku ni muanha mu Tembulu ia Nzambi.’ (Dijingunuinu 7:9, 15; Izaia 60:22) Nuka kuexile athu avulu a mesenene kusidivila Nzambi ni henda ioso, kala mu izuua ietu.

2. Athu ka mu sidivila Nzambi, a zola ima iebhi? (Tala o foto ia dianga.)

2 Maji o Bibidia ia kanena ue kuila, mu izuua ietu athu ka mu sidivila Nzambi, eji zola o ima ki i tokala ku i zola. Kiki kilombolola kuila, kala muthu ueji dizola ngó mudiê. O poxolo Phaulu ua soneka kuila, mu izuua isukidila-ku, o athu eji “kala azodi a ene ngó, injenji,” ni ‘azodi a jivondadi jâ, ki azodi a Nzambi.’ (2 Timote 3:1-4) O henda íii ia kuzola ngó o jivondadi jetu, ki ia difu ni henda kua Nzambi. O muthu u suua ngó o ima phala o mbote iê, ka tena kuzediua, sumbala muene u banza kuila, u tena. Mu veji dia kiki, o ukexilu iú ua kuzola, u bhekela ngó maka ku muenhu uê.

3. Ihi i tua-nda dilonga mu milongi íii? Mukonda diahi?

3 Poxolo Phaulu ua kijidile kuila, o ku dizola kala muthu mudiê, kueji vula, kueji kala kiluezu phala o Jikidistá. Muene ua tendelesa ku ‘sondoloka,’ mba kulenga ió a londekesa o ukexilu iú ua kuzola. (2 Timote 3:5) Maji ki tu tena ku lenga ku dibhana ni athu iá, mu ithangana ioso. Mu kidi, kiebhi ki tu tena ku dilanga ku ukexilu iú uala nau o athu a tu kondoloka ni tu sangulukisa Jihova o Nzambi ia henda? Tua-nda dilonga kuila, o henda iandala Nzambi ki ia difu ni io soneke mu divulu dia 2 Timote 3:2-4. Mu kusuluka, tua-nda sota ku di tonginina mudietu, ni kumona kiebhi ki tu tena kulondekesa o henda i bhekela o kusanguluka kua kidi.

AZODI A NZAMBI INGA AZODI A ENE NGÓ?

4. Mukonda o ku di zola ki kima kia iibha?

4 Poxolo Phaulu uambe: “Kuma athu a kà kala azodi a ene ngó.” O kuila kiki kilombolola kuma, kima kiaibha kudizola? Kana! Muthu ua bhingi kudizola. Jihova ua tu bhange ni ukexilu iú. Jezú ua zuela: “Mukuenu u mu zola, kala ki ua di zola eie-muène.” (Marku 12:31) Mu kidi, etu ki tu tena kuzola mukuetu se ki tua dizolo. O Bibidia i zuela ue: ‘O anumi a tokala kuzola o ahatu â, kala mikutu iâ ene. Diiala uoso ua zolo muhatu’ê, muenié ua di zolo. Mukonda muthu kene mù zemba o mukutu ué-muène. Maji u u dikila, u u tambula konda.’ (Efezo 5:28, 29) Kiki kilondekesa kuila tua tokala ku dizola etu muene.

5. Kiebhi ki kala o muthu ua di zolo ngó muene?

5 O ukexilu ua ku dizola u tu tanga mu divulu dia 2 Timote 3:2, ki uene o ukexilu u tua tokala o kukala nau. O muthu uala ni ukexilu iú, u sota ngó o mbote iê. Muene u xinganeka ngó mu ukexilu ua muenhu uê. (Tanga Loma 12:3.) Muene u suua ngó o ibhindamu iê, sé kubanza ku muthu uengi. Kioso o ima ki i bhita kala kia mesena, muene u tatela akuá. O athu ala ni ukexilu iú kala ni kisangusangu kia kidi.

O henda ia mesena Nzambi, i tu bhangesa kukala ni idifua iambote

6. Se tu zola Nzambi ihi i tua-nda tambula?

6 Akua ku tokuesa o Bibidia a xikina kuila poxolo Phaulu ua diangele ku tumbula o kudizola mukonda o ukexilu iú, u bhangesa o muthu kukala ni ifua ia bolo, ia zuela muene. Maji o henda ia mesena Nzambi, i tu bhangesa kukala ni idifua iambote. O henda iii, i bhekela o kusanguluka, paze, muanhu, kubhanga mbote, kukala fiiele, ni ku di tumina jihânji. (Ngalásia 5:22, 23) O mukua jisálamu ua soneka: “Azediua muene o athu ala ni Jihova kuma Nzambi iâ.” (Jisálamu 144:15) Jihova, Nzambi ia sanguluka. Mukonda dia kiki, o mundu uê ua sanguluka ue. Akua luímbi a sanguluka mukonda dia ima ia tambula, maji o jiselevende ja Jihova a sanguluka mukonda a sota kukuatekesa akuâ.—Ikalakalu 20:35.

Kiebhi ki tu tena kulenga o ukexilu ua ku zola o jivondadi jetu, o kitadi, ni itonokenu? (Tala o kaxi 7)

7. Ibhuidisu iebhi ia-nda tu kuatekesa kuijiia kiebhi kiala o henda ietu kua Nzambi?

7 Kiebhi ki tu tena kuijiia se tua mu suua dingi o jihânji jetu o kuzola Nzambi ndenge? Xinganeka mu kitendelesu kiki kia unjimu: “Ki mu bhange kima ni masunga a kusota ngó mbote ienu, mba izala ia ku mi ximana. Maji ni kubatama, kala muthu a kite mukuâ kota diê; Kana ku di fika kuila mua beta kuiuka o akuenu ndenge. Ki bhu kale ue muthu a xinganeke ngó ima iê-muène, maji enu oso mu xinganeka ue ima ia akuenu.” (Filipe 2:3, 4) Tu tena ku di bhuidisa: ‘O kuila nga mu kaiela o kitendelesu kiki? O kuila ngi sota kubhanga o kima kia mesena Nzambi? O kuila ngi sota maukexilu a kukuatekesa akuetu mu kilunga ni mu sidivisu ia kuboka?’ Tuejiia kuila, sai bhabha ki bhonza kukuatekesa akuetu, benge-benge se tua bhuila. Nange tua-nda bhinga kubhanga nguzu, ni ku xisa ima i tua uabhela. Maji kubhanga kiki ku tu sangulukisa kiavulu, mu kuijiia kuila o Suke-ku ia ngongo ioso ua sanguluka n’etu!

8. Ihi ia bhange Ericka mukonda dia henda iê kua Nzambi?

8 Mukonda dia henda iâ kua Nzambi ni vondadi ia ku mu sidivila, sai Jikidistá a xisa jixikola ja katunda mba salu, ieji ku a bhangesa kukala jimvuama. Mu kifika Ericka, dotola, maji muene ua solo kukala muboki ua thembu ioso, mu veji dia kukalakala ngó mu jinzo ja kusaka ni ku nganhala kitadi kiavulu. Muene ni muadi uê, a sidivila kiá mu jixi javulu. Muene uambe: “Tuala ni misoso iavulu ia lungu ni ima i tua bhange mu kukuatekesa o ilunga ia madimi engi. Tua bhange ukamba ni jiphange javulu ja tu sangulukisa kiavulu.” Ericka ua mu kalakala hanji kala dotola, maji muene u bhita dingi thembu mu kulonga o athu ia lungu ni Jihova, ni ku kuatekesa o jiphange mu kilunga. Muene uambe ue kuila, uala ni kisangusangu kia dikota.

JIMBONGO KU DIULU INGA MU IXI?

9. Mukonda diahi o muthu u zola o kitadi, ka sanguluka ku muenhu?

9 Phaulu ua soneka o kuila o athu eji kala ‘azodi a kitadi.’ Mivu ku dima, sai muboki ua thembu ioso mukua Irlanda ua bhana umbangi ku diiala. O diiala ua jikula o mbuenga iê, ua londekesa kitadi iú uambe: “Iii iene o nzambi iami!” Né muene ka ki zuela, maji avulu ala ue ni kixinganeku kiki. Ene a zolo o kitadi ni ima ia tena kusumba ni kitadi. Maji o Bibidia ia dimuna: “Uoso u zola o kitadi, o kitadi ki mungu ki mu kuma dingi.” (Ndongixi 5:10) A zolo o kitadi, ka divu kuila kuabhu kiâ. Ene a bhakuila o mienhu iâ phala kubandekesa dingi ku kitadi kiâ. Kiki kia bhekela “mavuua avulu.” —1 Timote 6:9, 10.

10. Ihi izuela o Bibidia ia lungu ni umvuama ni uadiama?

10 Tuejiia kuila etu enioso tua bhindamena o kitadi. Kiene ki tu langa kala kilembeketa. (Ndongixi 7:12) Maji se tu kala ngó ni kitadi kia soko phala kudikila o ibhindamu ietu, ki tua-nda sanguluka? Tua-nda sanguluka! (Tanga Ndongixi 5:12.) Angulo mon’â Jake uambe: “Kana ku ngi bhana uadiama, kana ue ku ngi bhana umvama; inda ngi bhane ngó o kúdia kuoso kua tokala ku ngi soka.” Tu tena ku tendela se mukonda diahi o diiala didi, ki dia mesenene kukala ngadiama ngadiá-dia. Muene uambe kuila ka mesenene kunhana, mukonda o uii u lebhula o dijina dia Nzambi. Maji-phe, mukonda diahi muene ka mesenene umvuama? Muene ua soneka uixi: “Nga lengesa kuila o ki ngizala, ni jimbote ja ndumba, nga vula ku ku dituna kiá eie, hé ngila, ngixi: O Jihova muene nanhi?” (Jisabhu 30:8, 9) Sé phata eie uejiia athu a dielela ku kitadi kiâ, mu veji dia ku dielela kua Nzambi.

11. Ihi ia zuela Jezú ia lungu ni kuzola o kitadi?

11 Muthu ua zolo o kitadi ka tena ku sangulukisa Nzambi. Jezú uambe: ‘Kana muthu u tena kubhikila ngana jiiadi. Mukonda bhu kala ni iú u mu zemba, o iú u mu zola; mba iú a di tuma, o iú a di bhonza. Enu ue ki mu tena kubhikila Nzambi ni jimbongo.’ Muene uambe ue uixi: “Kana ku di lundila jimbongo mu ngongo, mua bhingi tubamba ni fuluja i jikinisa, o miii i kanda, i nhana. Lundenu-phe jimbongo mu diulu, ki mu moneka tubamba ni fuluja i jikinisa, mba miii i kanda, i nhana.”—Matesu 6:19, 20, 24.

12. Kiebhi o kusosolola o ukexilu ua muenhu uetu ku tu kuatekesa kusidivila Nzambi? Bhana phangu.

12 Avulu a mu sidivila Jihova, a mu sosolola o ukexilu ua muenhu uâ. Ene a tonginina kuila, kioso kia dibhakula dingi kua Jihova ku sanguluka kuâ ku di bandekesa dingi. Jack, ua tungu mu ixi ia Estados Unidos, ua sumbisa o inzo iê ionene, ua xisa ue o uenji uê, phala ku kala muboki ua thembu ioso kumoxi ni muhatu’ê. Muene ua zuela uixi: “Kia tu bhonzele kiavulu kuxisa o inzo ia dikota.” Maji mu mivu iavulu, muene ua kexile mu bhixila kubhata ni kuluuala kioso kia tunda ku salu, mukonda dia maka ku salu. Muene uambe: “Muhatu’ami, uexile kiá muboki ua thembu ioso, izuua ioso ua kexile mu bhixila ku bhata ni ku sanguluka. Muene ua kexile mu zuela, ‘eme nga mu kalakela o patalá ia beta-o-kota!’ Kindala nga mu kalakala ue kala muboki ua thembu ioso, kiiadi kietu tua mu kalakela kia ngó Jihova.”

‘O kuila ku muenhu uami, nga mu londekesa kuila nga dielela muene mu milongi ia Bibidia ia lungu ni kitadi?’

Kiebhi ki tu tena kulenga o ukexilu ua ku zola o jivondadi jetu, o kitadi, ni itonokenu? (Tala o kaxi 13)

13. Ibhuidisu iebhi i tu kuatekesa ku di tonginina kuila, ki tu azodi a kitadi?

13 Kioso ki tu tonginina o ukexilu uetu ua ku tala o kitadi, tua tokala ku di tonginina ni kidi kioso. U dibhuidisa ni kidi kioso: ‘O kuila ku muenhu uami, nga mu londekesa kuila nga dielela muene mu milongi ia Bibidia ia lungu ni kitadi? O kuila o ku nganhala o kitadi kiene o kima kia beta kota ku muenhu uami? Ngene mu thandanganha dingi phala kukala ni jimbote mu veji dia kuthandanganha ni ukamba uami ni Jihova? Nga dielela ni kidi kioso kuila Jihova ua-nda dikila o ibhindamu iami?’ Tu tena ku xikina ni kidi kioso kuila, Jihova ua-nda langa o ibhindamu ietu, mu ithangana ioso, sé kufula!—Matesu 6:33.

O KUILA TU AZODI A JIHOVA INGA TU AZODI A JIVONDADI JETU?

14. Ihi ia-nda tu kuatekesa kumona o jivondadi jetu mu ukexilu uambote?

14 O Bibidia ia kanena ue kuila, mu izuua isukidila-ku, athu eji kala ‘azodi a jivondadi jâ.’ Tua mono kuma ki kima kia iibha ku di zola ni kukalakala phala kunganhala kitadi. Kiene ue kimoxi, ki kia iibha kukatula kithangana kia soko phala kunhoha. Sai athu a xikina kuila, ki tu tokala kutonoka. Maji kiki ki kiene kia mesena Jihova. O Bibidia izuela ia lungu ni jiselevende ja fiiele ja Nzambi: “Kala kiki-phe ndé kà die o kudia kué ni kusanguluka, o vinhu ié nuá-iu muene ni muxima ua mbote.”—Ndongixi 9:7.

15. Ihi ilombolola o kukala azodi a “jivondadi?”

15 O mukanda 2 Timote 3:4 u zuela ia lungu ni athu a zolo kiavulu kusuua o jivondadi jâ, ni kubhanga ioso ku muenhu, sé kuxinganeka Nzambi. O velusu íii, ki izuela kuila, o athu eji zola kiavulu o kitadi, Nzambi ndenge. Íii ieji londekesa kuila, ene eji zola Nzambi bhofele. Maji o velusu iamba: ‘A kala azodi a jivondadi jâ, ki azodi a Nzambi, kana!’ Sai mukua kutokuesa o Bibidia, ua soneka: “O velusu íii, ki ilombolola kuila, ene eji zola Nzambi bhofele. Maji ilombolola kuila, ene keji zola Nzambi.” Kiki kidimuinu kia dikota phala o athu azodi a jivondadi jâ. O Bibidia iamba kuila, o luímbi lua kitadi lueji futa o mesu ma athu ala azodi a jivondadi jâ.—Luka 8:14.

16, 17. Phangu iebhi ia tu xila Jezú ia lungu ni kusuua o jivondadi jetu?

16 Jezú ua londekesa kiambote kiebhi ki tu tena kusuua o jivondadi jetu mu ukexilu ua tokala. Muene uai mu fesa ia “ukaza” ni mu “fesa ia dikota.” (Nzuá 2:1-10; Luka 5:29) Kuma mu fesa ia ukaza, ki muexile vinhu ia soko, Jezú ua bhange madiuanu. Muene ua bhangesa menha ku bhiluka vinhu. Mu kithangana kia mukuá, athu a mu zuela kiaiibha mukonda dia kúdia ni kunua. Maji, ua londekesa kuila, ene kexile mu tendela kiambote o maka a lungu ni kusuua o jivondadi.—Luka 7:33-36.

17 Maji, Jezú ka te ku pholo o jivondadi jê. Muene ua tele ku pholo o ubhezelu uê kua Jihova, iú ua bhange ioso ia tenene phala kukuatekesa o athu. Muene ua xikina kuívua ndolo javulu, ni kufua phala kubhulula o athu. Jezú ua tendelesa ió a mesenene ku mu kaiela: “Mua zediua enu, kia mi xinga, kia mi zukutisa, kia mi âmba ima iaibha iavulu ia makutu, mukonda diami eme. Tanenu-ku mu sanguluke! Kuma kisakidilu kienu hádia ki kala kia dikota mu diulu; mbata ni jipolofeta ja mi diangelele-ku kiene ue kia ji bhangele.”—Matesu 5:11, 12.

Kiebhi ki tu tena kulenga o ukexilu ua ku zola o jivondadi jetu, o kitadi, ni itonokenu? (Tala o kaxi 18)

18. IbhuIdisu iebhi ia-nda tu kuatekesa kutonginina se tua zolo kiavulu kusuua o jivondadi jetu?

18 Ihi ia-nda tu kuatekesa kutonginina se tua zolo kiavulu kusuua o jivondadi jetu? Tu tena kudibhuidisa: ‘O kuila o itonokenu iala dingi ni valolo ku muenhu uami, o iônge ni sidivisu ia kuboka, ndenge? O kuila ngala muene polondo phala kuxisa kima, ni ngi bhange dingi mu kikalakalu kia Nzambi? Kioso ki ngi sola itonokenu, o kuila ngi banza kiebhi kia-nda divua Jihova ni kima ki nga-nda sola?’ Kuma tua zolo Nzambi ni tua mesena ku mu sangulukisa, ki tuene mu lenga ngó o ima i tuejiia kuila, iaiibha, maji, tu lenga ue o ima i tu xinganeka kuila, ia-nda mu luualesa.—Tanga Matesu 22:37, 38.

KIEBHI KI TU TENA KUSANGA O KUZEDIUA KUA KIDI?

19. A nanhi ka-nda tena kusanga o kuzediua kua kidi?

19 O mundu ua Satanaji ua mu talesa hadi ku athu mu 6.000 ja mivu ndenge. Mu izuua isukidila-ku ia mundu iú, o ixi iezala ni athu a di zolo ngó mudiâ, azodi a kitadi, ni itonokenu. Ene a banza ngó mu ima ia-nda tambula, anga a bhanga ioso phala ku suua o jihânji jâ. Maji o athu ala ni ukexilu iú, ka tena kukala ni kusanguluka kua kidi! Maji o Bibidia izuela: “U zediua o muthu ió kubhanduluka kuê kua mu kala kua Nzambi ia Jakobo, ua bhingi o muxima uê ua dielela kua Jihova muene Nzambi iê.”—Jisálamu 146:5

20. Kiebhi o henda ié kua Nzambi i kukuatekesa kuzediua?

20 O jiselevende ja Jihova a mu zolo kiavulu. Mu kiki, mivu joso, athu avulu ene mu dibunda ni kilunga kiê, phala ku muijiia ni ku mu bheza. O ima iii, ilondekesa kuila o Utuminu ua Nzambi ua mu tumina kiá, ni kuila kua kambe ngó ua-nda bhekela mabesá avulu phala o athu oso mu ixi. Kioso ki tu bhanga o ima ia-ndala Jihova, tu mu sangulukisa dingi. Kiki ki tu bhekela ue kisangusangu kia dikota. Mu kiki, o athu a zolo Jihova, a-nda kala ni kisangusangu kia kidi katé ku hádia ni hádia! Mu milongi ia-nda kaiela, tua-nda mona o ifua iaiibha i bhekela o ukexilu ua kukala azodi a jivondadi jetu. Mu kusuluka tua-nda mona kiebhi o idifua iii, ki i soko ni idifua ia mesena kulondekesa o jiselevende ja Jihova.