1. A nanyi a kwatekesa kujikula o kilunga kya Filipe?

KYOSO poxolo Phawulu, Sila, Luka ni Timote kya bhixila ku kolonya ya Loma, ku Filipe, ene a sange athu avulu a mesenene kwijiya dingi ya lungu ni njimbu yambote. O jiphange ja swina jiji, a kwatekesa kujikula o kilunga, o jiphange ja ubhe a mateka kudyongeka kumoxi. Nange a kexile mu dyongeka mu inzu ya phange a mwixanene Lidya. Lidya a mwijidile mukonda dya ukexilu wê wa kuzalela.—Ika. 16:40.

2. Kibhidi kyebhi kya di bhana na-kyu o kilunga kya ubhe mu kithangana ni mbandu?

² Mu kithangana ni mbandu, o kilunga kya ubhe kya di bhana ni ibhidi. Satanaji wa funyisa o athu a zembele o kidi, phala kufidisa o kikalakalu kya kuboka kya Phawulu ni jiphange jê. Phawulu ni Sila a a sunga-sunga, a betele, a tele mu kaleya. Kyoso kya tundu mu kaleya, ene ayi mu kunda o maxibulu a ubhe phala ku a swinisa. Phawulu, Sila, ni Timote a tundile mu mbanza, maji Luka nange kwene kwa xalele. Kindala, ihi yeji bhanga o jiphange ja ubhe? Ni kikwatekesu kya nzumbi ikôla ya Jihova, o jiphange ja ubhe a suluka ni kubhanga o sidivisu ya Jihova ni kuswina. (Fil. 2:12) Ima yiyi, ya bhangesa Phawulu kusanguluka kyavulu ni jiphange!

3. Kala ki londekesa o mukanda wa Filipe 1:9-11, ihi ya bhingi Phawulu mu musambu?

³ Mu kubhita dikwinyi dya mivu, Phawulu wa soneka mukanda phala o jiphange mu kilunga kya Filipe. Kyoso ki u tanga o mukanda yú, u tena kumona o henda ya dikota ya Phawulu  ku jiphange jiji. Mwene wa soneka: ‘Nga mi kala ni Hânji mba ngunzu yavulu mu jihenda ja Kidistu Jezú.’ (Fil. 1:8) Mwene wa a sonekena phala ku a tangela kwila, wa kexile mu a tumbula mu misambu yê. Mwene wa bhingi kwa Jihova phala ku a kwatekesa: Kubandekesa o henda yâ, kuta o ima ya beta-kota kupholo, kukamba kulweza, kudituna kubhangesa akwá kudibhala, ni kusuluka ni kwima ibundu ya yuka. Sé phata etu we tu tena kudilonga kyavulu ni izwelu ya kidi ya Phawulu. (Tanga Filipe 1:9-11.) Mu milongi yiyi, twa-nda dilonga o ima ya tumbula mwene. Twa-nda dilonga we kyebhi ki tu tena ku i kumbidila.

4. (a) Kala ki londekesa o divulu dya 1 Nzwá 4:9, 10, kyebhi Jihova kya londekesa o henda yê ya dikota ko kwetu? (b) Kyebhi ki twa tokala kuzola Nzambi?

⁴ Jihova wa londekesa o henda yê ya dikota ko kwetu mu kutumikisa Mon’ê mu ixi, phala kufwa mukonda dya ituxi yetu. (Tanga 1 Nzwá 4:9, 10.) O henda ya Nzambi i tu bhangesa ku mu zola. (Loma 5:8) Kyebhi ki twa tokala kuzola Nzambi? Kyoso Jezú kya zwela ni Falizé mwene wa tambwijila o kibhwidisu kiki. Mwene wambe: “Zola [Jihova], Nzambi yê, ni muxima wé woso, ni mwenyu wé woso, ni kilunji kyé kyoso.” (Mat. 22:36, 37) Twa mesena kuzola Jihova ni muxima wetu woso. Twa mesena we kwila, o henda yetu kwa mwene i di bandekesa kizuwa ni kizuwa. Phawulu wambela akwa Filipe: “O henda yenu i vule dingi kinéne.” Ihi i tu tena kubhanga phala kubandekesa o henda yetu kwa Nzambi?

5. Kyebhi ki tu tena kubandekesa o henda yetu?

⁵ Phala kuzola Nzambi twa bhingi ku mwijiya. O Bibidya yamba: “Woso wa kambe kuzola, kejiya Nzambi, kuma Nzambi henda.” (1 Nzwá 4:8) Poxolo Phawulu wambe: “Mu kale ni kwijiya [kwa kidi], mu kale ni kilunji kya tongoloka.” (Fil. 1:9) Ni izwelu yiyi, mwene wa jimbulula kwila o henda yetu i tena ku di bandekesa. Kyoso ki twa mateka kudilonga o Bibidya twa mateka kuzola Jihova, sumbala, ki twejidile ima yavulu ya lungu ni mwene. Maji kyoso ki twayi ni kudilonga dingi ya lungu ni Jihova, o henda yetu kwa mwene ya di bandekesa. Mu kiki, kima kyambote kudilonga o Bibidya izuwa yoso, ni kuxinganeka kyambote mu ima i tu tanga!—Fil. 2:16.

6. Kala ki londekesa o divulu dya 1 Nzwá 4:11, 20, 21, a nanyi u twa tokala kuzola phala kubandekesa o henda yetu?

⁶ O henda ya dikota ya Nzambi ko kwetu, ya-nda tu bhangesa kuzola o jiphange jetu. (Tanga 1 Nzwá 4:11, 20, 21.) Nange tu banza kwila, kuzola o jiphange jetu ki kima kya bhonzo. Kuma tu abhezi a Jihova, twene mu bhanga nguzu phala kukayela o idifwa yê. Tu kayela o phangu ya Jezú wa londekesa henda ya dikota, wa suku mu kubhana o mwenyu wê phala ku tu kula. Maji né kiki, sayi ithangana kubhonza kubelesela o kitumu kya ku di zola mudyetu. Tu mone ya bhiti mu kilunga kya akwa Filipe.

7. Ihi i tu dilonga mu kitendelesu kya bhanene kwa Evodya ni Sindike?

⁷ Evodya, ni Sindike exile ahatu a swina, a kalakala ‘kumoxi’ ni poxolo Phawulu. Maji nange ene a zoko, o ukamba wa kexile na-u wa batuka. Phawulu wa tumbula o majina a Evodya, ni Sindike mu mukanda wa sonekena o kilunga mwa tokalele, yú wa a dimuna phala “adi luwlule, a kale muxima umoxi.” (Fil. 4:2, 3) Phawulu wa mono we kwila, kwa bhingile kudimuna o kilunga kyoso ni izwelu: “Ima yoso i mu bhanga i kale sé kufunda, mba kukwata kuzoka.” (Fil. 2:14) Sé phata o kitendelesu kya Phawulu, kya kwatekesa o jiphange jojo ja ahatu ni jiphange ja mukwa mu kilunga ku di zola dingi mudyâ.

8. Ihi i tena ku tu bhonzesa kuzola o jiphange jetu? Ihi i tena ku tu kwatekesa kutolola o kibhidi kiki?

 ⁸ Kala kya bhitile ni Evodya ni Sindike, sayi ithangana ku tu bhonza kuzola o jiphange jetu mukonda tu di kwatenena mu itondalu. Etwenyoso twene mu tondala izuwa yoso. Se tu suluka ni kuxinganeka mu itondalu ya akwetu, kwa-nda tu bhonza kwa zola. Mu kifika, se phange u jimba ku tu kwatekesa kuzelesa o Kididi kya Ubhezelu, tu tena kuluwala-nê. Se tu mateka kuxinganeka mu itondalu yoso ya jiphange jetu, o njinda yetu ya-nda di bandekesa, o henda yetu kwa ene ya-nda zoza. Se wala ni maka a difu kiki ni phange mu kilunga, kima kyambote kuxinganeka mu maka yá: Jihova wejiya o itondalu yetu ni itondalu ya jiphange jetu. Maji né kiki, mwene wa tu zolo, wa zolo we o jiphange jetu. Mu kiki, twa bhingi kukayela o henda ya Jihova, ni ku di kwatenena mu idifwa yambote ya jiphange jetu. Kyoso ki tu bhanga nguzu phala kuzola o jiphange jetu, tu bandekesa o henda yetu kwa ene, tu kala ni muxima umoxi.—Fil. 2:1, 2.

9. Ima yebhi yala bhu kaxi ka ima ya beta-kota ya tumbula Phawulu?

⁹ O nzumbi ikola ya kwatekesa Phawulu ku tendelesa akwa Filipe ni Jikidistá joso phala ‘kusola o ima yoso yawabha ya beta-kota.’ (Fil. 1:10) O ima ya beta-kota ya lungu ni: Kuzelesa o dijina dya Jihova, kukumbidila o kikanenu kyê, o paze, ni kukala ni muxima umoxi mu kilunga. (Mat. 6:9, 10; Nzwá 13:35) Kyoso ima yoso yiyi ya beta-kota i kala ku mwenyu wetu, twa-nda bandekesa o henda yetu kwa Jihova.

10. Ihi i twa tokala kubhanga phala tu kale sé kadya?

¹⁰ Phawulu wa zwela kwila twa tokala kukala “sé kadya,” mba sé kikuma. Kiki ki kilombolola kwila twa bhingi kula tu athu a yuka. Etu ki tu tena ku disokesa ni Jihova Nzambi o muthu wa yuka. Maji Jihova u tu tala sé kádya se tu bhanga yoso i tu tena phala kubandekesa o henda yetu ni kusola o ima yoso yawabha ya beta-kota. O ukexilu wa mukwa wa kulondekesa o henda yetu o kubhanga nguzu phala ki tu bhangesa akwetu ku di bhala.

11. Mukonda dyahi ki twa tokala kubhangesa akwetu ku di bhala?

¹¹ O kidimwinu kanenu kubhangesa akwenu ku di bhala ki kima kya kutonoka. Kyebhi ki tu tena kubhangesa muthu ku di bhala? Tu tena kubhangesa akwetu ku di bhala bhu kaxi ka ima i tu sola phala kutonoka, izwatu mba o kikalakalu kyetu. Nange o kima ki twa mu bhanga, ki kituxi kana. Maji se kibhangesa akwetu ku divwa kyayibha, maka kyá. Mukonda Jezú wambe kwila, o muthu u bhangesa mukwá ku di bhala, kota se a mu nyenga kiditadi mu xingu, anga a mu bobesa mu’alunga mwa zongo! —Mat. 18:6.

12. Ihi i twa dilongo ku dikaza aboki a thembu yoso?

¹² Kyebhi o dikaza aboki a thembu yoso kya kumbidila o izwelu yiyi ya Jezú? Ene exile mu sidivila mu kilunga kumoxi ni dikaza a batizalele kindala. Kuma o dikaza dya ubhe didi, ku mwiji wâ exile ni ijila yavulu, ene a xikinine kwila, o Jikidistá ka tokala ku tala jifilme. Né mwene o jifilme ki ji londekesa ima yayibha. Ene a divu kyayibha, kyoso kyevu kwila, o dikaza dya aboki a thembu yoso a ile mu tala filme ku sinema. Kyoso kya mono kiki, o dikaza dya aboki a thembu yoso, a xisa o ukexilu wa kutala ji filme, katé o maxibulu a ubhe kya longo o kitongolwelu kyá phala kutendela kyambote o ima mu ukexilu wengi. (Jihe. 5:14) O ukexilu wa kuta o ji vondadi jâ kudima, wa londekesa kwila, o dikaza didi a zolele o jiphange  ja ubhe, kana ngó mu izwelu, maji ni mu ibhangelu.—Loma 14:19-21; 1 Nzwá 3:18.

13. Kyebhi ki tu tena kubhangesa muthu ku ta kituxi?

¹³ Ukexilu wengi wa kubhangesa muthu ku di bhala, o ku mu bhangesa ku ta kituxi. Kiki ki bhita kyebhi? Xinganeka o kifika kiki: Mu mivu yavulu, dixibulu dya Bibidya wa bhânge ni nguzu yoso phala kutolola o kifwa kya kunwa uhôlwa ni ku kodiwa. Mwene wa tonginina kwila, phala kutolola o kifwa kyê, ka tokalele dingi kunwa uhôlwa ku mwenyu wê woso. Mwene wa lungulula o mwenyu wê, anga a mu batizala. Maji kupholo dya kwenda, phange u mwixana kubhata phala kutonoka, anga u mu bhana uhôlwa. O phange wa mwixana u mwambela: “Kindala eye u Kidistá kyá. Wala ni nzumbi ikôla ya Jihova. Kulanga o jihânji kidifwa kya nzumbi ikôla. Se wala mwene ni kidifwa kya kulanga o jihânji, wa-nda tena kunwa o uhôlwa mu ukexilu wa tokala.” Ihi i tena kubhita se o phange ya ubhe u bhana mátwi ku izwelu yiyi? U tena kuvutuka dingi mu kifwa kyê kya kunwa o uhôlwa ni ku kodiwa.

14. O yônge yetu mu ilunga, i tu kwatekesa kyebhi kukayela o milongi i tu sanga mu Filipe 1:10?

¹⁴ O yônge yetu mu ilunga, i tu kwatekesa kukayela o milongi i tu sanga mu Filipe 1:10 mu mawukexilu avulu. Kya dyanga, o kudya mu nzumbi ku tu lembalesa o ima ya beta-kota ku mesu a Jihova. Kayadi, tu dilonga kyebhi ki tu tena kukumbidila yoso i tu dilonga, phala ni tu kale sé kadya mba sé kikuma. Katatu, o yônge i tu swinisa “ku dizola, ni kubhanga o mbote.” (Jihe. 10:24, 25) Kyoso kya tu swinisa ku jiphange, o henda yetu kwa Nzambi ni  ku jiphange jetu, ya-nda dibandekesa dingi. Se tu zola Nzambi ni jiphange jetu ni muxima woso, twa-nda bhanga yoso i tu tena phala ki tu a bhangese kudibhala.

15. Ihi ilombolola kwima “ibundu ya tokala o kuyuka”?

¹⁵ Phawulu wa bhingi mu musambu phala akwa Filipe n’ende ni kwima “ibundu ya tokala o kuyuka.” (Fil. 1:11) Sé phata, bhu kaxi ka “ibundu ya tokala o kuyuka,” mwexile o henda yâ kwa Jihova ni ku mundu wê. Ya lungu we ni kuzwela ku akwa o kixikanu kyala na-kyu kwa Jezú, ni kidyelelu kyâ. Mu mukanda wa Filipe 2:15, 16, Phawulu wa te kifika kyengi, wixi: “mwenda ni kumoneka mu’axaxe kâ kala mu mikengeji ya jithethémbwa ku dyulu.” O kifika kiki kya tokala mwene, mukonda ya lungu ni maxibulu mê, Jezú wambe: “Enu mu mukengeji wa mundu.” (Mat. 5:14-16) Mwene wa tumina o maxibulu mê: “Ndenu, mwa ka longe jixibulu.” Wambe dingi: “Mwa kà ngi kalela jimbangi . . . katé ni ku maxokololo ma jixi.” (Mat. 28:18-20; Ika. 1:8) Etu twima “ibundu ya tokala o kuyuka,” kyoso ki tu bhanga nguzu mu sidivisu ya kuboka.

16. Kyebhi o mukanda wa Filipe 1:12-14, u tu londekesa kwila tu tena kubhenya kala mukengeji, kabasa o kithangana? (Tala o foto.)

¹⁶ Tu tena kubhenya kala mukengeji, kabasa o kithangana. Sayi ithangana, o kima ki moneka kala kifidisu, ki tena kukituka njila phala kuboka o njimbu yambote. Mu kifika, poxolo Phawulu a mu kutile mu inzo yê, mu mbanza ya Loma kyoso kya sonekena akwa Filipe. Sumbala a mu kutile mu malubhambu, mwene ka fulu kubokela o masoladi exile ku mu langa ni oso a ile ku mu kunda. Phawulu wa boko ni nguzu yoso, né mwene mu ithangana yiyi ya bhonzele. Kubhanga kiki, kwa bhana kidyelelu ni kuswina ku jiphange phala ku “swina dingi  kyengi ni kutanga [mba kuzwela] o Maka ma Nzambi sé wôma.”—Tanga Filipe 1:12-14; 4:22.

17. Kyebhi o jiphange kyene mu bhanga nguzu phala kusuluka ni kuboka né mwene ni ibhidi? Bhana phangu.

¹⁷ Jiphange javulu jene mu londekesa o kuswina kala Phawulu. Ene a tungu mu jixi mwa fidisa o kikalakalu kyetu, ka tena kuboka nzo ni inzo, maji a sota mawkexilu engi a kutudila o njimbu yambote. (Mat. 10:16-20) Sayi ixi mwala kafunga ka ilunga wene mu bhana jindunge ku aboki phala kubokela jindandu, jivizinyu, jikoleka ja salu, jikoleka ja xikola ni athu a ejiya, mu “mbambe” mwa fidisa o kikalakalu kyetu. Mu kubhita mivu iyadi o ilunga ya di bandekesa. Nange mu ixi ku twa tungu ka fidisa o kikalakalu kyetu kya kuboka. Maji tu tena kudilonga disa dya katunda mu phangu ya jiphange jetu: Twa tokala kubhanga nguzu phala kubhanga o kikalakalu kyetu kya kuboka, twa tokala kudyelela kwila Jihova wa-nda tu bhana o nguzu i twa bhindamena phala ku di bhana ni ibhidi yoso-yoso.—Fil. 2:13.

18. Ihi i twa mesena kubhanga?

¹⁸ Mu kithangana kiki, twa mesena kukumbidila o kitendelesu kya Phawulu ki tu sanga mu mukanda wa sonekena akwa Filipe ni kuswina. Twa tokala kusola o ima yoso yawabha ya beta-kota, kukala sé kadya mba sé kikuma, kukamba kubhangesa akwenu ku di bhala, ni kubhana ibundu ya tokala o kuyuka. Kyenyiki o henda yetu ya-nda di bandekesa dingi, ya-nda bhana kijingu kwa Tata yetu ya henda Jihova.