1. Etwenyoso twa mesena kwila o jindandu jetu eza mu bhanga ihi?

EYE wala ni jindandu kejiya luwa Jihova? Se kyene, nange eye u dívwa kala kya divu phange Phawulina ya lungu ni mwiji wê. “Mwene wambe: Tundé o kizuwa ki nga mateka kudilonga o Bibidya nga mesenene kwila, o mwiji wami woso u kala n’eme mu Palayízu.” * “Nga mesenene dingi, benge-benge mwadi wami Wayne, ni mon’ami kwila a dibunda n’eme mu kusidivila Jihova.”

2. Ibhwidisu yebhi ya-nda tambwijila o milongi yiyi?

² Etu ki tu tokala kujijidika o jindandu jetu kuxikina o njimbu yambote. Maji tu tena ku a swinisa ni ku a kwatekesa kubanza ni kujikula o muxima wâ phala kwívwa o njimbu ya Bibidya. (2 Tim. 3:14, 15) Mukonda dyahi twa tokala kubhana umbangi ku jindandu jetu? Mukonda dyahi twa bhingi kusota kutendela kyambote kyebhi kya dívwa? Kyebhi ki tu tena kukwatekesa o jindandu jetu kuzola Jihova, kala ki twa mu zolo etu? Ni kyebhi o jiphange mu kilunga kya tena ku tu kwatekesa?

3. Kala ki londekesa o mukanda wa 2 Phetele 3:9, mukonda dyahi twa tokala kubhana umbangi ku jindandu jetu?

³ Kwa kambe ngó Jihova wa-nda bwika o mundu yú. O athu “a fwamena o mwenyu ki wabhwa” ene ngó a-nda bhuluka. (Ika. 13:48) Etu tu ngastala kithangana ni nguzu phala kubokela o athu a tungu mu dyembu dyetu, sumbala ki twa a ejiya. Mu kiki-phe kima kyawabha kumesena kubokela o jindandu jetu, phala eze we mu sidivila Jihova kumoxi n’etu. O Tata yetu ya henda Jihova, “ka mesena kwila ku kala muthu u texika, mbata wa mesena  ene oso eza mu kudyela.”—Tanga 2 Phetele 3:9.

4. Ukexilu webhi wayibha u tu tena kubokela o jindandu jetu?

⁴ Twa tokala kulembalala kwila, kwala ukexilu wambote ni ukexilu wa yibha wa kutula o njimbu ya kubhuluka. Mu kifika, kyoso ki tu bokela muthu ki tu mwijiya mu mbambe yetu, tu zwela ni kilendu. Maji kyoso ki tu bokela o jindandu jetu nange tu zwela sé kilendu.

5. Ihi i twa tokala kulembalala ande dya kumateka kuzwela o kidi ku jindandu jetu?

⁵ Twavulu mu dyetu tu dívwa kyayibha kyoso ki tu xinganeka mu veji ya dyanga i twa bhana umbangi ku jindandu jetu, mukonda ki tu ki bhange mu ukexilu wa tokalele. Kyebhi ki u tena ku ki bhanga mu ukexilu wengi? Poxolo Phawulu wa tendelesa o Jikidistá: “O kuzwela kwenu ku kale kwa ujitu, kwotowe ni môngwa, phala woso wa m’ibhula, mu ijiye ku mu vutwila kyambote ni ujitu.” (Kol. 4:5, 6) Kima kyambote kulembalala o kitendelesu kiki, kyoso ki tu zwela ni jindandu jetu. Se ki kyene, tu tena ku a bhangesa kudivwa kyayibha mu veji dya ku a kwatekesa ku twívwa.

6-7. Bhana phangu i londekesa kwila kima kyambote o Jikidistá kusota kutendela kyambote kyebhi kya dívwa o diyala mba muhatu ka mu sidivila Jihova.

⁶ Sota kutendela kyambote kyebhi kya dívwa. Phawulina, a mu tange ku dimatekenu, wambe: “Ku dimatekenu nga mesenene ngó kuzwela ni mwadi wami ya lungu ni Nzambi ni Bibidya. Ki ngexile mu zwela-nê dingi ‘maka engi.’” Maji Wayne o mwadi wa Phawulina kejidile ima yavulu ya lungu ni Bibidya, kexile mu tendela ya kexile mu zwela Phawulina. Kiki kya bhangesa o mwadi wê kubanza kwila, muhatw ê wa mesenene ngó kuzwela ya lungu ni ngeleja yê. Wayne wa kexile ni wôma, wa banze kwila  muhatw’ê wa kexile mu di lunga ni athu a ibha, a mesenene ku mu nganala.

⁷ Phawulina wa xikina kwila, sayi mawusuku ni masukilu a semana, mwene wa kexile mu kala dingi ni jiphange—mu yônge, mu sidivisu ya kuboka ni mu itonokenu. Phawulina wambe: “Sayi ithangana Wayne wexile mu dívwa ubheka, mukonda kexile mu sanga muthu kubhata.” Mu kidi, Wayne wa mesenene kukala ni mwiji wê. Mwene kejidile o athu exile mu di lunga ni muhatw’ê ni mon’ê. Kyedile kala o makamba a ubhe a Phawulina a betele kota, mwadi wê ndenge. Mukonda dya kiki, Wayne wa mesenene kubatula o ukaza ni Phawulina. U tena kuxinganeka ihi ya bhingile kubhanga Phawulina phala kubanza dingi mu ibhindamu ya mwadi wê?

8. Kala ki londekesa o mukanda wa 1 Phetele 3:1, 2, o jindandu jetu ene mu di kwatenena dingi mu ima yebhi?

⁸ Kala ni wendelu ni ibhangelu yambote. O jindandu jetu ene mu di kwatenena dingi mu ima i tu bhanga, o ima i tu zwela ndenge. (Tanga 1 Phetele 3:1, 2.) Phawulina wa mono o kidi kiki. Mwene wambe:“Ngejidile kwila Wayne wa tu zolele, mu kidi mwene ka mesenene kubatula o ukaza. Maji kyoso mwene kya zwela ya lungu ni kubatula o ukaza, nga mono kwila nga bhingile kumateka kubhanga o ima ya lungu ni ukaza, kala kya mesenene Jihova. Nga mono kwila, o kulungulula o ibhangelu yami kwa betele kota, ku mu bokela ndenge.” Phawulina ka kexile dingi mu jijidika Wayne kuzwela maka a lungu ni Bibidya, wa mateka kuzwela-nê maka engi exile mu bhita mu kizuwa ni kizuwa. Wayne wa mono muhatw’ê kubhilula o ukexilu wê, wa kituka dingi mukwa paze, o mon’ê wexile mu belesela dingi, m’ukulu ndenge. (Jisa. 31:18, 27, 28) Kyoso Wayne kya mono o mbote ya njimbu ya Bibidya kubhilula o ukexilu wa mwiji wê, wa mateka kuxinganeka  mu njimbu ya Mak’â a Nzambi.—1 Kol. 7:12-14, 16.

9. Mukonda dyahi twa tokala kusuluka ni kukwatekesa o jindandu jetu?

⁹ Suluka ni kukwatekesa o jindandu jê. Jihova wa tu bhana phangu yambote. Mwene wa bhana kithangana ku athu phala kwívwa o njimbu yambote ni kutambula o mwenyu. Mwene wambe: “Nga mi tumikisa” o Jipolofeta jami [mu veji javulu.] (Jel. 44:4) Poxolo Phawulu wa tendelesa Timote phala kusuluka ni kukwatekesa o athu. Mukonda dyahi? Mukonda mu kubhanga kiki, mwene weji tena kubhulula ki kale o mwenyu wê ni mwenyu wa athu eji kwívwa o njimbu yê. (1 Tim. 4:16) Mu kubhita thembu, o izwelu ni ibhangelu ya Phawulina ya funyisa o mwiji wê mu ukexilu wambote. Lelu wa sanguluka mukonda mwadi wê wa mu sidivila Jihova kumoxi ni mwene. Kiyadi kyâ aboki a thembu yoso, Wayne wa mu sidivila kala kafunga.

10. Mukonda dyahi twa bhingi kukala ni mwanyu?

¹⁰ Kala ni mwanyu. Kyoso ki twa solo kubelesela Nzambi twa lungulula o ukexilu wa mwenyu wetu. Nange kubhonza phala o jindandu jetu kuxikina o kidi kiki. Mu kifika, ene a dyanga kumona kwila, ki tu kala na-u dingi mu jifesa ja jingeleja, ni ima ya mukwa ya tokala ku jinguvulu. Kiki ki tena kubhangesa jindandu javulu kukala ni njinda ku dimatekenu. (Mat. 10:35, 36) Maji ki tu tokala kuxinganeka kwila, ene ka-nda lungulula o ixinganeku yâ. Se tu bhwila mu ku a kwatekesa kutendela o kixikanu kyetu, kya-nda moneka kala twa mu a fundisa, kifwa phala etu, ene ka fwama kutambula o mwenyu wa kalela-ku. Jihova ka tu bhana o kikalakalu kya kufundisa athu, kikalakalu kiki mwene wa ki bhana kwa Jezú. (Nzwá 5:22) Se tu kwatela mwanyu ku jindandu jetu, nange ku disukilu ene a-nda kala polondo phala kwívwa o njimbu yetu.—Tala o kaxa “ Longa Bhu Kaxi ka Sayte Yetu.”

11-13. Ihi i tu dilonga mu ukexilu wa Alice ku talatala o jitata jê?

¹¹ Londekesa henda, maji kana kwehela o jindandu kulungulula o ibanzelu yê. (Jisa. 15:2) Tala o phangu ya Alice. Mwene wa dilongo o kidi kya lungu ni Jihova, kyoso kya xisa o dibhata dya jitata jê. Ene ka xikina kwila, sayi-ku Nzambi. Exile mu di ta mu maka a jinguvulu. Mwene wa tonginina kwila, wa bhingile kwa tangela o ima yambote yexile mu dilonga, sé kulaleka. Alice wambe kwila, “Se u laleka kyavulu phala kutangela o jindandu o ixikanu ni ima ya ubhe i wa mu bhanga, o kudiwana kwâ kwa-nda dibandekesa dingi kyoso ki wa-nda ku a tangela.” Mwene u sota milongi yejidile kwila, o jitata jê eji i wabhela, kala o henda. Mu kusuluka wa a sonekena mikanda, u tumbula ihi izwela o Bibidya, anga u ebhudisa ixinganeku yâ. (1 Kol. 13:1-13) Wexile mu sakidila o jitata mu ku mu langa ni ku mu sasa kyambote. Wexile mu a tumikisa mawujitu. Kyoso kyexile mu kunda o jitata, wexile mu kwatekesa manyâ mu ikalakalu kubhata. Ku dimatekenu, kyoso mwene kya a tangela o ixikanu yê ya ubhe, o jitata ja Alice ka ki wabhela kyavulu.

¹² Kyoso kyexile muya ku dibhata dya jitata jê, Alice wexile mu suluka ni kutanga o Bibidya izuwa yoso. Alice wambe: “Kubhanga kiki, kwa kwatekesa mam’etu kutendela kwila, o Bibidya yala ni valolo yavulu phala eme.” Mu kithangana kyenyiki, o tata ya Alice wa solo we kudilonga o Bibidya, phala kutendela mukonda dyahi mon’ê wa lungulula o ibanzelu yê. Mwene wa mesenene we kusanga kitondalu mu Bibidya. Alice wambe: “Nga mu bhana Bibidya. Mu Bibidya i nga mu bhana, nga soneka-mu mukanda wa kiximanu phala mwene.” Ihi ya bhiti? Mu veji dya kusanga-mu kitondalu, o ima ya tange mu Mak’â Nzambi ya tula ku muxima wa tata ya Alice.

¹³ Twa tokala ku di kwatenena ku ixikanu  yetu, maji twa tokala we kulondekesa henda, né mwene se kwa bhingi kukolokota mu ibhidi. (1 Kol. 4:12b) Mu kifika, Alice wa bhingile kukolokota mu izukutisu ya manyâ. “Kyoso kya ngi batizala, mam’etu wa ngambela: ‘eye u mon’â wayibha.’” Ihi ya bhange Alice? “Mu veji dya kudixibha, nga zwela-nê ni kuxila kwoso. Nga mu tangela kwila, ki nga-nda lungulula o ixinganeku yami, ngeji suluka mu kukala Mbangi ya Jihova. Nga mu tangela we kwila, nga mu zolo kyavulu. Kiyadi kyetu twa didi. Nga mu lambela kudya kwambote. Tunde o kithangana kyenyókyo, mam’etu wa mateka kumona kwila, eme ngexile ngi muthu wengi, o Bibidya yexile mu ngi kitula muthu wambote.”

14. Mukonda dyahi ki twa tokala kwehela o jindandu kulungulula o kixinganeku kyetu kya kusidivila Jihova?

¹⁴ Nange kubhinga ithangana yavulu phala o jindandu jetu kutendela kwila, phala etu kusidivila Jihova ki maka a kutonoka. Mu kifika, kyoso Alice kya solo kukala muboki wa thembu yoso; mu veji dya kukayela o kikalakalu kya mesenene o jitata jê, manyâ Alice wa didi dingi. Maji Alice ka vutuka kudima. Alice wambe: “Se u vutuka kudima mu kama kamoxi, o jindandu jê nange a-nda ku jijidika mu maka amukwá.” Se u londekesa henda, maji u kolokota mu kima ki wa solo, sayi jindandu a-nda xikina o kima ki wa solo.” Kiki kyene kya bhiti ni Alice. Kindala, o jitata jê a mu kalakala kala aboki a thembu yoso, o tata wa mu sidivila kala kafunga.

15. Kala kilondekesa Matesu 5:14-16 ni 1 Phetele 2:12, kyebhi o “ima yambote” i bhanga akwetu i tena kukwatekesa o jindandu jetu?

¹⁵ Jihova u zukamesa o athu kokwê bhu kaxi ka “ima yambote” i bhanga o jiselevende jê.  (Tanga Matesu 5:14-16; 1 Phetele 2:12.) Se kaza dyé ki Mbangi ya Jihova, o kwila u tena ku mu londekesa phange mu kilunga? Phawulina, a mu tumbula kudimatekenu wexanene jiphange m’onzo yê phala kwijiya Wayne. Wayne wa lembalala phange wa mu kwatekesa kwijiya se a nanyi o Jimbangi ja Jihova: “Sayi phange wa katula kizuwa kya muvimba kya kukalakala yu weza kutala joko kumoxi neme. Eme nga xinganeka, ‘mbe Mwene muthu kala eme!’”

16. Mukonda dyahi twa tokala kwixana o jindandu jetu phala kuya mu yônge?

¹⁶ O ukexilu wambote wa kukwatekesa o jindandu jetu o kwa exana phala o kyônge mu kilunga kumoxi n’etu. (1 Kol. 14:24, 25) Wayne wayi mu kyônge kya dyanga kya—Lembalasa—kuma ki bhita mu usuku ki ki laleka kyavulu. Mwene wambe: “Eme ki nga tendela o diskulusu, maji nga wabhela o ukexilu wa athu”. Ene eza ku ngi sangesa ni kisangu-sangu kyoso. Ngi tena kuzwela kwila, ene athu ambote.” Kwexile dikaza dya londekesa henda kwa Phawulina mu ku mu kwatekesa kulanga o mona kikale mu yônge ni mu ukunji. Ku disukilu Wayne wa mono kwila wa bhingile kutendela o ixikanu ya ubhe ya Phawulina, mwene wa bhingi ku diyala phala ku mu longa o Bibidya.

17. (a) Mukonda dyahi ki tu tokala ku di tatela? (b) Mukonda dyahi ki tu tokala kuxinganeka kwila o jindandu jetu ka-nda lunguluka dingi?

¹⁷ Twa mesena kwila o jindandu jetu a dibunda kumoxi n’etu mu kusidivila Jihova. Sumbala ni nguzu yoso i tu bhanga phala ku a kwatekesa kukituka jiselevende ja Nzambi, ene nange ka-nda xikina o kidi. Se kiki ki bhita, ki tu tokala ku di tatela mukonda dya ima ya solo. Etu ki tu tokala kujijidika muthu kuxikina o kixikanu kyetu. Se o jindandu jê a mona kuma eye wa zediwa mu kusidivila Jihova, kiki ki tena ku a bhangesa kukala ni kixinganeku kyambote. U a tumbula mu misambu yé. Zwela na-u ni henda yoso. Kana kufula ku a kwatekesa! (Ika. 20:20) Dyelela kwila Jihova wa-nda besowala o nguzu yé. Se o jindandu jê a sola ku kwívwa, ene a-nda bhuluka!