1. Mukonda dyahi twa tokala kutumaka Jihova?

TWA TOKALA kutumaka * Jihova mukonda mwene o Mubhangi wetu. Kyenyiki-phe, mwene wala ni ujitu wa ku tu tangela i twa tokala kubhanga. (Dij. 4:11) Maji sayi dingi kima kya mukwa ki tu bhangesa ku mu belesela. Tu mu belesela mukonda o ukexilu wê wa kutumina wa beta-kota. Tunde ukulu athu avulu ene mu tambula o ujitu wa kutumina akwâ. Maji kyoso ki tu sokesa o ukexilu wâ wa kutumina, tu mona kwila, o wa Jihova wa wabha dingi. Mukonda Jihova wa beta-kota mu kulondekesa o unjimu, o henda, o kyadi ni kuloloka.—Mak. 34:6; Loma 16:27; 1 Nzwá 4:8.

2. Mukonda dyahi o divulu dya Jihebelewu 12:9-11 di tu tangela phala kubelesela Jihova?

² Jihova ka mesena kwila tu mu belesela mukonda dya wôma. Mwene wa mesena kwila, tu mu belesela mukonda twa mu zolo, tu mu mona kala Tata yetu ya henda. Mu mukanda we ku Jihebelewu, poxolo Phawulu wa jimbulula kwila, ‘kya tu tokala kutumaka o Tata yetu’ mukonda mwene u tu longa phala “o mbote” yetu.—Tanga Jihebelewu 12:9-11.

3. (a) Kyebhi ki tu londekesa kwila tu tumaka Jihova? (b) Ibhwidisu yebhi i twanda dilonga?

³ Etu tu tumaka Jihova, mu kubhanga yoso phala ku mu belesela ni kulenga o ijijidiku ya kudyelela mu ixinganeku yetu. (Jisa. 3:5) Kyoso ki tuya ni kwijiya o idifwa ya Jihova, ki ki bhonzo ku mu tumaka. Mukonda dyahi? Mukonda idimonekena  mu ima yoso ya bhanga. (Jisá. 145:9) Kyoso ki tuya ni kudilonga ya lungu ni Jihova, tu mu zola dingi. Se tu zola Jihova, ki kwanda bhinga ku tu tangela o ima i twa tokala kubhanga. Twanda bhanga yoso phala kusokesa o ixinganeku yetu ni ima yambote. Twanda lenga o ima yayibha. (Jisá. 97:10) Maji sayi kithangana kubhonza kubelesela Jihova. Mukonda dyahi? Kyebhi o tufunga, o jitata ni jimama kya tena kudilonga ku phangu ya Nguvulu Nehemiya; Sobha Davidi; ni Madiya many’a a Jezú? O mbandu yiyi, yanda tambwijila o ibhwidisu yiyi.

4-5. Kala ki londekesa Loma 7:21-23, mukonda dyahi sayi bhabha ki tu bhonza kutumaka Jihova?

⁴ Ku tu bhonza kutumaka Jihova, kya dyanga, mukonda twa lundula o ituxi ni kukamba kuyuka. Mu kiki-phe, twala dingi ni ukexilu wa kubhukumukina Nzambi. Kyoso Adá ni Eva kya bhukumukina Nzambi, mu kudya o kibundu kyo fidise, ene a solo mudyâ kubhanga o ima yambote ni ima yayibha. (Dim. 3:22) Lelu, mundu wavulu wene mu bhukumukina Jihova ni kusola mudya yebhi o ima yambote ni ima yayibha.

⁵ Né mwene yó ejiya Jihova, a mu zolo, a tena we kusanga ibhidi mu ku mu tumaka. Poxolo Phawulu wa dibhana we ni ibhidi yeniyi. (Tanga Loma 7:21-23.) Kala Phawulu, etu we twa mesena kubhanga o ima ya yuka ku mesu a Jihova. Maji izuwa yoso, twa tokala kubhânga ni ukexilu wetu wa kumesena kubhanga ima yayibha.

6-7. Kyebhi o kima kya kayadi ki tu bhonzesa kutumaka Jihova? Bhana phangu.

⁶ O kima kya kayadi ki tu bhonzesa kutumaka Jihova, o ijila ni kididi bhwa tu vwalela. Athu avulu anda tu tangela ixinganeku ki yadifu ni ibanzelu ya Jihova. Kyenyiki, twa bhingi kubhanga nguzu phala o ixinganeku ya athu ki i tu funyise. Tu mone phangu.

⁷ Sayi ididi, o minzangala a a funyisa phala kusota kitadi kyavulu. Sayi phange ya muhatu a mwixana Madiya *, wa dibhana we ni maka enyá. Ande dya kudilonga ya lungu ni Jihova, mwene wa dilongo mu xikola ya katunda ya fumana kyavulu mu ixi yê. O mwiji wa Madiya wa mu jijidika kukala ni salu yeji mu bhekela kitadi kyavulu ni ku mu xila ku akwâ. Mwene we kyene kya mesenene. Maji kyoso kya dilongo o kidi, anga u mateka kuzola Jihova, o jimbambe jê ja lunguluka. Mwene wambe: “Sayi ithangana, nga sangele mwene salu yeji ngi bhana kitadi kyavulu. Maji ngejidile kwila, yeji ngi fidisa kubheza Jihova kala ki nga mesenene. Mukonda dya ukexilu wa ngi sase, nga bhingile hanji kubhanga nguzu, phala kudituna o ji salu jiji. Nga dyondela kwa Jihova phala ku ngi kwatekesa kudituna o jitendasá ja kuxikina salu yeji ngi fidisa kubhanga dingi mu kilunga kyê.”—Mat. 6:24.

8. Ihi i twanda dilonga kindala?

⁸ Kala ki twa mono, kutumaka Jihova ku tu bhekela mbote. Maji ihi i twamba ya lungu ni yó a tambula o ujitu wa kutumina akwâ, kala o tufunga, o jitata ni jimama? Se ene a kayela o itendelesu ya Nzambi, anda bhekela mbote ku akwâ. Kindala kiki, twanda dilonga phangu ji tu sanga mu Bibidya, janda tu kwatekesa kwijiya kyebhi ki tu tena kukalakala ni ujitu wa tu bhana Jihova mu ukexilu u mu sangulukisa.

9. Ibhidi yebhi ya dibhana na-yu Nehemiya?

⁹ Jihova wa bhana ku tufunga o kikalakalu kya katunda kya kwinga o mundu wê. (1 Phe. 5:2) O tufunga a tena kukatula mbote yavulu  mu kutonginina kyebhi Nehemiya kya dibhana ni mundu wa Jihova m’ukulu. Kuma Nehemiya wexile Nguvulu ya mbanza ya Juda, mwene wexile ni kutena kwavulu. (Neh. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Xinganeka ngó o ibhidi ya dibhana na-yu Nehemiya. A mu tangela kwila, o Jijudé ja kexile mu bhanga ima mu tembulu, ilondekesa kwila kexile mu xila o ubhezelu kwa Jihova. Ene ka kexile we mu bhana kitadi phala ku kwatekesa o Jilevita kala kya tumine o Kitumu kya Jihova. O Jijudé ka kexile we mu belesela o kijila kya kubhaka o kizuwa kya Sabhalu. Sayi mayala, a kazala ni ahatu a ifuxi yengi, ka kexile mu bheza Jihova. Kyebhi o Nguvulu Nehemiya kyeji batula o maka a bhonzo yá?—Neh. 13:4-30.

10. Kyebhi Nehemiya kya dibhana ni ibhidi ya moneka?

¹⁰ Nehemiya ka jijila o mundu wa Nzambi kukayela o ixinganeku yê bhu kaxi ka kutena kwexile na-ku. Mu veji dya kiki, mwene wa sambe, wa bhingi o kikwatekesu kwa Jihova, yu wa longo o Ijila ya Jihova ku mundu woso. (Neh. 1:4-10; 13:1-3) Ni kulenduka kwoso, Nehemiya wa kalakala kumoxi ni jiphange jê, kate mwene wa a kwatekesa kutunga dingi o ilumbu ya Jeluzaleme.—Neh. 4:15.

11. Kala kilondekesa 1 Tesalonika 2:7, 8, o tufunga a tokala kutalatala kyebhi o jiphange mu kilunga?

¹¹ O tufunga nange kanda dibhana ni ibhidi ya dibhana na-yu Nehemiya. Maji a tena kukayela o phangu yê mu mawukexilu avulu. Mu kifika, ene a kalakala kyavulu phala o mbote ya jiphange mu kilunga. Ene kehela o mawujitu ala na-wu ku a bhangesa kudithûtha mba kudizangeleka. Mu veji dya kiki, ene a talatala o jiphange ni kilendu kyoso. (Tanga 1 Tesalonika 2:7, 8) O henda yâ ya dikota ni ukexilu wâ wa lenduka, ufunyisa o ukexilu wâ wa kuzwela ni akwâ. Mandele, kafunga wala kyá ni uhete, wambe: “Eme nga mono kwila, o jiphange a divwa dingi kyambote kyoso o tufunga kya a talatala ni kilendu ni ukamba. O idifwa yiyi, i kwatekesa o kilunga kukalakala kumoxi ni tufunga.” Kafunga kamukwa, wala kya thembu yavulu mu kikalakalu kiki,  wambe: “Ngi bhanga yoso phala kukayela o kitendelesu ki tu sanga mu mukanda ku akwa Filipe 2:3. Ngi sota kumona akwetu kala a beta-kota, eme ndenge. Kiki ki ngi fidisa kubhanga o ima kala éme nga mu tumina o kilunga.”

12. Mukonda dyahi o tufunga a tokala kulenduka?

¹² Jihova wa lenduka, o tufunga we a tokala kulenduka. Sumbala Jihova mwene o Mutumini wa Beta-kota mu ngongo yoso, mwene “u bhetama” phala kuzangula o “Ngadyama . . . wa fufuka ni mvindu.” (Jisá. 18:35; 113:6, 7) O Bibidya i tu tangela kwila, Jihova wa zembe o athu a dizangeleka ni akwa ukumbu.—Jisa. 16:5.

13. Mukonda dyahi o kafunga wa tokala “kwika o dimi dyê”?

¹³ O kafunga u tumaka Jihova, wa tokala “kwika o dimi dyê.” Kifwa, wa tokala kulanga yoso ya zwela ni kyebhi kya zwela. Se ka kibhange, kyoso akwâ kyanda kamba ku mu xila, mwene wanda dizangala, wanda zwela sé kuxinganeka. (Tiya. 1:26; Nga. 5:14, 15) Mandele twa mu tumbula kyá kudima, wambe: “Sayi ithangana, kyoso jiphange kya zwela sé ku ngi xila, ngi mesena ku a tambwijila kyayibha. Maji, ngi xinganeka o mayala a fiyele a a tumbula mu Bibidya. Kiki, kya ngi longo o mbote ya kukala tu athu a lenduka.” O tufunga a londekesa kwila a mu tumaka Jihova, mu kulondekesa henda ni kuxila akwâ, katé mwene o tufunga ni akwâ.—Kol. 4:6.

14. Kikalakalu kyahi kya bhana Jihova ku jitata? Ihi ya mesena Nzambi ku jitata?

¹⁴ Jihova wa bhana ku jitata, o kikalakalu kya kukala mutwameni wa mwiji. Nzambi wa mesena kwila, o jitata ji longa, jendesa ni kubazela o twana twâ. (1 Kol. 11:3; Efe. 6:4) Maji o kutena kwa bhana Jihova ku jitata, kwala ni mbambe. Kuma Jihova mwene wavu o miji yoso mu ngongo, o jitata a bhakula jikonda kwa mwene. (Efe. 3:14, 15) O jitata a londekesa kwila a mu tumaka Jihova mu kukalakala ni ujitu wâ mu ukexilu u sangulukisa Nzambi. Ene a tena kukatula phangu mu kudilonga o ima ya bhiti ni Sobha Davidi.

15. Mukonda dyahi Sobha Davidi phangu yambote phala o jitata?

¹⁵ Jihova wa bhana kwa Davidi o kikalakalu kya kwendesa o mwiji wê. Maji wa mu bhana we o kikalakalu kya kwendesa o kifuxi kyoso kya Izalayele. Kala Sobha, Davidi wexile ni kutena kwavulu. Sayi ithangana, mwene wa tondala, wa kalakala kyayibha ni kutena kwa mu bhele Jihova. (2 Sam. 11:14, 15) Maji mwene wa londekesa o kutumaka kwê kwa Jihova, kyoso kya xikina o kibazelu. Mwene wa jikula o muxima wé kwa Jihova bhu kaxi  ka musambu. Mu kusuluka, wa bhange yoso phala kubelesela o kitendelesu kya mu bhele Jihova. (Jisá. 51:1-4) Ku mbandu yengi, wa xikina o jindunge ja tambwile, kikale ku mayala kikale ku ahatu ni kulenduka kwoso. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) O itondalu ya tele, ya mu dimuna. Mu kusuluka, o sidivisu ya Jihova yexile o kima kya beta-kota ku mwenyu wa Davidi.

16. Madisá ebhi a tena kudilonga o jitata ku musoso wa Davidi?

¹⁶ Se u tata, u tena kudilonga madisá avulu ku musoso wa Sobha Davidi: (1) Kana kukalakala kyayibha ni kutena mba ujitu wa kubhana Jihova. (2) Xikina o itondalu yé. (3) Xikina o itendelesu i kubhana akwenu, bhu kaxi ka Bibidya. Se kyene ki u bhanga o mwiji wé wanda kuxila dingi, mukonda dya kulenduka kwé. Kyoso ki u samba kumoxi ni mwiji wé, zwela o ixinganeku yé ya zongo kwa Jihova. Mu kubhanga kiki, o mwiji wé wanda mona kwila, eye wa mesena o kikwatekesu kya Jihova, wa bhindamena mwene o itendelesu yê. Ku mwenyu wé, o sidivisu ya Jihova ya tokala kukala kupholo. (Mate. 6:6-9) O phangu yé yambote, ujitu wa dikota u u tena kubhana ku mwiji wé.

17. Kikalakalu kyahi kya bhana Jihova ku jimama?

¹⁷ Jihova wa bhana ku jimama, kikalakalu kya ujitu ku mwiji. Ene a tambula we kutena kwa soko, phala kulonga o twana twâ. (Jisa. 6:20) O ima i bhanga ni izwela o mama kubhata, i tena kufunyisa o mona ku mwenyu wê woso. (Jisa. 22:6) Tala kyebhi o jimama ji tena kukatula mbote ku musoso wa Madiya, many’â Jezú.

18-19. O jimama ji tena kukatula mbote yahi ku phangu ya Madiya?

¹⁸ Madiya wejidile kyambote o Mikanda Ikôla. Mwene wexile mu xila kyavulu Jihova, wexile ni ukamba wambote ni Nzambi. Mwene wexile polondo phala kutumaka Jihova, né mwene kwa bhingile kulungulula o wendelu wa mwenyu wé woso.—Luka 1:35-38, 46-55.

¹⁹ Enu Jimama, mu tena kudilonga ima yavulu ku phangu ya Madiya. Kyebhi? Kya dyanga, mu kubhanga yoso phala kukala ni ukamba wambote ni Jihova, mu kudilonga o Bibidya ni kusamba ubheka. Kayadi, mu kuxikina kulungulula o mwenyu, phala kusangulukisa Jihova. Mu kifika, nange o jitata jê exile mu kala ni njinda mu kama koso-koso, exile mu thathamana mu kuzwela ni twana. Kyenyiki, nange wa kulu ni kuxinganeka kwila, yú wene o ukexilu wambote wa kusasa o twana. Né mwene wa dilongo kyá o itumu ya Jihova, kubhonza kutululuka ni kukala ni mwanyu se twana twê tu bhukumuka. Kotelele se wa bhwila. (Efe. 4:31) Kyoso ki u divwa kiki, kima  kyambote kubhinga o kikwatekesu kwa Jihova bhu kaxi ka musambu. Sayi mama a mwixana Lidiya wambe: “Sayi ithangana, ngene mu samba ni muxima woso, phala ki ngi zwele ni kuthathamana kyoso mon’ami kya ngi xibhaka. Mu veji ja mukwa, nga mateka kuzwela ni njinda, maji ngemana bhu kaxi, eme nga sambe ku muxima mu kubhinga o kikwatekesu kwa Jihova. O misambu, yene mu ngi tululukisa.”—Jisá. 37:5.

20. Sayi jimama ja dibhana ni ibhidi yebhi? Kyebhi kya tena kutolola o ibhidi yiyi?

²⁰ Sayi jimama, ene mu dibhana ni maka a difu kyengi. Kyene mu a bhonza kulondekesa o henda yâ ku twana. (Titu 2:3, 4) Sayi ahatu, kubhata kwa sasela, o jitata kexile ni ukamba wambote ni twana twâ. Se kiki kya bhiti neye, ki wa bhingi kubhitulula o itondalu ya jitata jê. Phala kulondekesa o henda ku twana twé, wa tokala kutumaka Jihova. Ki tena kubhonza kulungulula o ixinganeku yé, kyebhi ki u divwa, ni ibhangelu yé. Maji eye utena. O kubhanga kiki kwanda ku bhekela mbote, kwanda bhekela we mbote ku mwiji we.

21-22. Kala kilondekesa Izaya 65:13, 14, mbote yahi i tu tambula kyoso ki tu tumaka Jihova?

²¹ Sobha Davidi wejidile kwila, kutumaka Jihova kubhekela mbote yavulu. Mwene wa soneka: “Ijila ya Jihova ya tetuluka, i bheka ngalasa ku muxima; kitumu kya Jihova kyazele, ki mwikina o mesu. Mene ma dimuna selevende yé, o kya kwata ku a aluka kubhanduluka kwê ku vula.” (Jisá. 19:8, 11) Lelu, tutena kumona kwila, o athu a tumaka Jihova, ka difu ni yó a bhukumukina o itendelesu yê ya henda. Oso a tumaka Jihova a “kà kala mu kwimba mukonda o mixima yâ ya sanguluka.”—Tanga Izaya 65:13, 14.

²² Se o tufunga, o jitata ni jimama, a tumaka Jihova ni muxima woso, o myenyu yâ yanda kala dingi kyambote, o miji yâ yanda sanguluka dingi, o kilunga kyoso kyanda kala dingi ni muxima umoxi. O kya beta dingi kota mu ima yoso yiyi, ene anda sangulukisa o muxima wa Jihova. (Jisa. 27:11) Didi dyene o dibesá dya katunda di tu tena kutambula!