Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Ejiya o Nguma yé

Ejiya o Nguma yé

“Jindunge ja [Satanaji] ki tu kambe ku jijiya.”—2 KOLINDO 2:11.

MIMBU: 49, 27

1. Ihi ya londekesa Jihova ya lungu ni nguma yetu, kyoso Adá ni Eva kya te o kituxi?

ADÁ wejidile kwila, o jinyoka ki ji tena kuzwela. Kyoso kyevu kwila o nyoka ya zwela ni Eva, nange Adá wa tendela kwila muthu mu nzumbi wa zwelele ni Eva. (Dimatekenu 3:1-6) Adá ni Eva kejidile se muthu yú nanyi. Maji, Adá wa solo ku di bunda ni muthu yú wala ni kutena kwa kubhanga o kuyibha, ni kubhana dikunda kwa Tata yê ya dyulu mukwa henda. (1 Timote 2:14) Tundé mu kithangana kyenyókyo, Jihova wa mateka ku tungununa dingi o maka a lungu ni nguma yiyi. Wa kanena kwila o nguma yiyi, eji i buyka. Maji Jihova wa dimuna kwila, o muthu mu nzumbi wa zwelele kudima dya nyoka weji kala ni unguma ni yó a zolo Nzambi.—Dimatekenu 3:15.

2, 3. Ihi ya bhangesa Jihova kulondekesa ngó ima yofele ya lungu ni Satanaji, ande dya wijilu wa Mexiya?

2 Jihova ka tu tangela o dijina dya anju ya mu bhukumukina. * (Tala ku lwiji.) Kwa bhiti 2.500 a mivu tundé athu kya bhukumuka mu Edene, phala kujimbulula nanyi wexile o nguma yiyi. (Jobe 1:6) Mwene a mu tumbula mu dijina dya “Satanaji,” di lombolola “Nguma.” Mu Mikanda ya Hebalayku, mwala ngó, madivulu atatu mu tu sanga o dijina Satanaji. O madivulu enyá: 1 Malunda, Jobe, ni Zakadiya. Mukonda dyahi o mbandu yiyi ya Bibidya, ki i zwela lwavulu ya lungu ni nguma yiyi, ande dya wijilu wa Mexiya?

3 Jihova ka tumu kusoneka ima yavulu mu Mikanda ya Hebalayku ya lungu ni Satanaji ni ima i bhanga mwene. O Mikanda ya Hebalayku a i soneka phala kukwatekesa o athu kutukulula o Mexiya ni ku mu kayela. (Luka 24:44; Ngalásia 3:24) Kyoso Mexiya kya tukuluka, Jihova wa jimbulula dingi ima i twejiya ya lungu ni Satanaji ni jyanju ja di bundu ni mwene, bhu kaxi kê ni maxibulu mê. * (Tala kulwiji.) Kiki kidi, mukonda Jihova wa-nda bwika Satanaji bhu kaxi ka Jezú ni jikidistá a a undu.—Loma 16:20; Dijingunuinu 17:14; 20:10.

Ni kikwatekesu kya Jihova, kya Jezú ni kya Jyanju ja fiyele tu tena kutolola o nguma yetu

4. Mukonda dyahi ki tu bhingi kukala ni woma wa Dyabhu?

4 Poxolo Phetele wa sokesa Satanaji o Dyabhu ni ‘hoji ya mu zuma,’ Nzwá wa mu sokesa ni “kinyoka” ni “kimudikixi.” (1 Phetele 5:8; Dijingunuinu 12:9) Maji ki tu tokala kukala ni woma wa Dyabhu. Mwene kala ni kutena kwoso. (Tanga Tiiaku 4:7.) Etu a mu tu langa kwala Jihova, Jezú ni jyanju jya fiyele. Ni kikwatekesu kyâ, tu tena kutolola o nguma yetu. Né kiki, twa bhingi kwijiya o itambwijilu ya ibhwidisu itatu: Kutena kwahi kwa ku funyisa kwala na-ku Satanaji? Kyebhi Satanaji kya sota kufunyisa o athu? O kwila mwene u tena kubhanga ima yoso ya mesena? Twa-nda mona o itambwijilu mu milongi yiyi, twa-nda mona we o madisá u tu katula.

KUTENA KWAHI KWALA NA-KU SATANAJI?

5, 6. Mukonda dyahi o mawtuminu a athu a mu lémbwa kuzubha o phaxi mu ngôngo?

5 Jyanju javulu ja dibundu ni Satanaji mu kubhukumukina Nzambi. Ande dya Diluvyu, amoxi mu dyâ, a a tendala kwala Satanaji phala kuzeka ni ahatu. O Bibidya i jimbulula maka yâ mu izwelu yiyi: kimudikixi anga ki koka mbandu ya katatu jya jithethémbwa ku dyulu, anga jeza ku mbandu yê. (Dimatekenu 6:1-4; Juda 6; Dijingunuinu 12:3, 4) Kyoso o jyanju jiji ki ja bwazeka o mwiji wa Nzambi, jene ja solo ku a tumina kwala Satanaji. Ki twa tokala ku xinganeka kwila o madimonyo ka di sokejeka kana. Dyabhu wa sokejeka wê o madimonyo mê, kala Nzambi kya sokejeka o Utuminu wê. Mu kisangela kyê, mwene wa di bhange sobha, yú wa bhana wê mawjitu ku madimonyo, wa a bhana kutena. Éne a mu tumina o ngôngo.—Efezo 6:12.

6 Satanaji u tumina o jinguvulu joso ja athu bhu kaxi ka kisangela kyê. Ki twa tokala ku kala ni phata mu maka yâ, mukonda mwene wa “londekesa o jixi joso mu ngongo, mu kathangana kòfele ngó” kwa Jezú, yú wambe: ‘Ngi kubhana o u kota woso ni mawngana ma jixi joso jiji, mukonda eme-mwène a ngi bhakwila na-ju; woso eme nga mu a-ndala, mwène ngi mu bhana na-ju.’ (Luka 4:5, 6) Say jinguvulu ja mesena kubhanga o mbote ku akwa jiji jâ, ni kidi kyoso a mesena ku a kwatekesa mwene. Maji se-ku nguvulu i tena kubheka paze ya kidi.—Jisálamu 146:3, 4; Dijingunuinu 12:12.

7. Katu-ku o jinguvulu, kyebhi Satanaji kyene mu xidisa o dijina dya Nzambi bhu kaxi ka jingeleja ja makutu ni mawenji a ngôngo?

7 Satanaji ni madimonyo ene mu nganala we “o mundu woso” mba o athu oso, bhu kaxi ka mawenji ni jingeleja ja makutu. (Dijingunuinu 12:9) Satanaji wene mu mwanga makutu phala kuxidisa o dijina dya Jihova, mwene wa bhange yoso phala ku sweka o dijina dya Nzambi, bhu kaxi ka jingeleja ja makutu. (Jelemiia 23:26, 27) Kyenyiki, athu avulu a fika kwila a mu bheza Nzambi, maji mu kidi a mu bheza madimonyo. (1 Kolindo 10:20; 2 Kolindo 11:13-15) Bhu kaxi ka mawenji, Satanaji wene mu nganala we athu avulu mu ku a nganala kwila, o kitadi ni jimbote jene ji bhekela o kusanguluka kwa kidi. (Jisabhu 18:11) Oso a xikina mu makutu yâ, a lunga myenyu yâ yoso mu ku sidivila o “Jimbote” mu veji dya ku sidivila Nzambi. (Matesu 6:24) Né mwene se mu ukulu a zolele Nzambi, i o henda yâ ku jimbongo ya beta-kota Nzambi ndenge.—Matesu 13:22; 1 Nzuá 2:15, 16.

Twa tokala kusola kwebhi ku twa-nda kukala, se kumbandu ya Jihova mba ya Satanaji

8, 9. (a) Madisá ebhi u tu dilonga mu kubhukumuka kwa Adá, kwa Eva, ni kwa ji anju jayibha? (b) Mukonda dyahi kima kyambote phala etu, kwijiya kwila Satanaji mwene wa mu kwendesa o ima mu ngôngo yiyi?

8 Madisá a iyadi u tu dilonga mu ibhangelu ya Adá ni Eva, ni kubhukumuka kwa jyanju. Kya dyanga, twa dilongo kwila, kwala ngó mbandu jiyadi phala ku sola. Twa bhingi kusola se tu kala ku mbandu ya Jihova mba ku mbandu ya Satanaji. (Matesu 7:13) Kayadi, Twa dilongo kwila, oso a sola o mbandu ya Dyabhu ukembu wâ ki u nangenena. Adá ni Eva exile ni ujitu wa kusola mu dyâ o kubhanga o mbote mba kuyibha. O madimonyo ala hanji ni kutena kwa kwendesa o isangela ya jinguvulu ja athu. (Dimatekenu 3:22) Maji kusola o mbandu ya Satanaji mu veji joso kubhekela ngó ibhidi. Ki ku bhekela mbote ya kidi kana!—Jobe 21:7-17; Ngalásia 6:7, 8.

9 Mukonda dyahi kima kyambote kwijiya kwila Satanaji mwene wa mu kwendesa o mundu yú? Kiki ki tu kwatekesa kutala o jinguvulu mu ukexilu wambote, ni kuboka o njimbu yambote. Jihova wa mesena kwila tu xila o jinguvulu, twejiya o kidi kiki. (1 Phetele 2:17) Mwene wa mesena kwila tu belesela o itumu ya jinguvulu, se yene ki i tu bhangesa kubhukumukina o itumu yê. (Loma 13:1-4) Twejiya wê kwila, ki twa tokala kukwatekesa muthu mba unguvulu woso-woso wa ixi. (Nzuá 17:15, 16; 18:36) Kuma Twejiya kwila Satanaji wa mu bhanga yoso phala kusweka ni kuxidisa o dijina dya Jihova, tu bhanga yoso phala kulonga o kidi kya lungu ni Nzambi ku athu. Ujitu wonene phala etu kwambata ni kutumbula o dijina dyê. O kuzola Nzambi kwala dingi ni valolo, o kitadi mba jimbote ndenge.—Izaia 43:10; 1 Timote 6:6-10.

KYEBHI SATANAJI KYA FUNYISA O ATHU?

10-12. (a) Kyebhi Satanaji kya kwata o jyanju mu mubhetu? (b) Ihi i tu dilonga mu ima ya bhange o jyanju jiji?

10 Satanaji u funya jindunge phala kunganala akwâ. Phala kubhangesa o athu kubhanga yoso ya mesena, say ithangana mwene u’ta mibhetu phala ku a tendala, mu ithangana ya mukwa mwene u a kusa.

11 Satanaji wa te mibhetu mba nzolo phala kutendala jyanju javulu. Nange mwene wa kexile mu a tonginina tundé ukulu phala kusota kyebhi kyeji tena ku a tendala. Say jyanju jabu mu mibhetu ya a zeka ni ahatu. O twana twa vwala a kituka mazonda ya exile mu jibha o athu a a kondolokele. (Dimatekenu 6:1-4) Kyoso kya tendala o jyanju bhu kaxi ka undumbu, mu kusuluka nange Satanaji wa a kanena kwila eji tumina athu oso mu ngongo. Kyenyiki Satanaji wexile mu lungulula o kikanenu kya Jihova kya lungu ni mbutu ya muhatu.’ (Dimatekenu 3:15) Maji Jihova kehela kwila kiki ki bhita. Mwene wa bheka o Diluvyu dya zange o jiphito joso ja Satanaji ni madimonyo.

Satanaji u Sota ku tu tendala bhu kaxi ka undumbu, lwimbi ni madimonyo (Tala o kaxi 12, 13)

12 Ihi i tu dilonga mu ima yiyi? O undumbu ni kudizangeleka mibhetu, mu veji javulu ki jene mu lweza. O jyanju ja di bundu ni Satanaji, a bhiti mwene mivu yavulu ku dyulu ni Nzambi! Né kiki, avulu ehela o jihânji jayibha kusabhuka mu mixima yâ, ji jya dibandekesa kyavulu. Twa tokala kulembalala kwila, ki kale se twa bokona kindala mba twala kyá mu kilunga kya Jihova tundé ukulu, o jihânji jayibha ji tena kukula ku mixima yetu. (1 Kolindo 10:12) Mukonda dya kiki twa tokala ku di tonginina ithangana yoso, phala kumona se muxima wetu wene mu xinganeka ima ya lungu ni undumbu, lwimbi. Se kyene, twa tokala kubhanga yoso phala ku i katula!—Ngalásia 5:26; tanga Kolose 3:5.

13. Mubhetu webhi dingi woleka Satanaji, ni kyebhi ki tu tena ku u lenga?

13 O mubhetu wa mukwa wa Satanaji, o kubhangesa athu kumesena kwijiya ya lungu ni madimonyo. Mu izuwa ya lelu, mwene u bhangesa athu kumesena kwijiya ya lungu ni madimonyo bhu kaxi ka jingeleja jya makutu, ni itonokenu. Jifilme, jividyo game, ni itonokenu ya mukwa ilondekesa ima ya madimonyo, kala kima kyambote . Kyebhi ki tu tena kulenga o mubhetu yú? Ki tu tokala kukingila o kilunga kya Nzambi ku tu tangela yebhi o itonokenu yambote ni yayibha. Twa tokala kulonga o kitongolwelu kyetu, phala tu tene kusola o ima mu ku kayela o itumu ya Jihova, “o kudya kwa nguzu-phe kwa tokala adyakime, mukonda dya ku di longa, a sungu kyá kilunji kya kutungula kyoso kyawabha, mu kiki kyayibha.” (Jihebeleu 5:14) Se henda yetu kwa Nzambi i kala ya kidi, sé “kádya” mba makutu, twa-nda sola ni unjimu. (Loma 12:9) O mbombo-ku-mbodi muthu u zwela kima maji kudima u bhanga kyengi. Kyenyiki ande dya kusola itonokenu, tu tena kudibhwidisa: ‘O kwila nga mu kayela o itumu i ngene mu longa akwetu? Ihi yeji zwela o dixibulu dya Bibidya mba muthu wengi u Ng’ixana kubhata, se u mona o itonokenu i nga solo?’ Se tu kayela o itumu i twene mu longa ku akwetu, ki kya-nda tu bhonza kulenga o mibhetu ya Satanaji.—1 Nzuá 3:18.

Satanaji u sota ku tu kwatesa woma bhu kaxi ka kifidisu kya jinguvulu, izukutisu ya jikoleka ni izukutisu ya mwiji (Tala o kaxi 14)

14. Kyebhi Satanaji kya tena ku tu kwatesa woma, ni kyebhi ki tu tena ku kala fiyele?

14 Satanaji u sota we ku tu teketesa ni ku tu kwatesa woma phala kumona se tu dituna o itumu ya Jihova. Mu kifika, mwene u tena kufunyisa o jinguvulu phala kufidisa o sidivisu yetu ya kuboka. Mwene u tena we kufunyisa o jikoleka jetu ku salu mba ku xikola phala ku tu xongwena mukonda dya kukayela o itumu ya Bibidya. (1 Phetele 4:4) Satanaji u tena we kufunyisa o jindandu jetu ka xikina o kidi, nange a mesena mwene o mbote yetu maji, ene a tena kumesena ku tu fidisa kuya mu yônge. (Matesu 10:36) Kyebhi ki tu tena kukolokota mu izukutisu ya Satanaji? Ki twa tokala kudiwana ni izukutisu yiyi, mukonda twejiya kwila, Satanaji wa mu zoka n’etu. (Dijingunuinu 2:10; 12:17) Ki tu jimbe we kwila, o maka ala-bhu enya: Satanaji wambe kwila, twa mu sidivila ngó Jihova mukonda ima ki i bhonzo luwa, se ima i bhonza twa-nda dituna Nzambi. (Jobe 1:9-11; 2:4, 5) Twa tokala kubhinga kwa Jihova phala ku tu kolokotesa ithangana yoso. Lembalala kwila, Jihova ka-nda twehelela.—Jihebeleu 13:5.

SATANAJI KALA NI KUTENA KWA KUBHANGA IMA YOSO

15. O kwila Satanaji u tena ku tu jijidika kubhanga kima se ki tu ki mesena? Jimbulula.

15 Satanaji ka tena kujijidika athu kubhanga kima kyoso-kyoso se o muthu ka mesena ku ki bhanga (Tiiaku 1:14) Athu avulu ku mundu kyejiya kwila, ala ku mbandu ya Satanaji. Maji kyoso o muthu kya dilonga o kidi, wa tokala kusola kwebhi kwa-nda kala, se ku mbandu ya Jihova mba ku mbandu ya Satanaji. (Ikalakalu 3:17; 17:30) Se tu kolokota mu kubelesela Nzambi, Satanaji ka-nda tena kutolola o ufiyele wetu.—Jobe 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Ima yebhi dingi, kikale Satanaji, kikale o madimonyo mê ka tena ku i bhanga? (b) Mukonda dyahi ki twa tokala kukala ni woma wa kusamba kwa Jihova ni dízwi dya swina?

16 Say ima Satanaji ni madimonyo mê ka tena ku i bhanga. Mu kifika, se-ku mbandu mu Bibidya i zwela kwila ene ejyia o ima i twa mesena, ihi yala mu kilunji kyetu, ni ku muxima wetu. Jihova ni Jezú ene ngó a tena kubhanga kiki. (1 Samuuele 16:7; Marku 2:8) O kwila twa tokala kukala ni woma wa kwila, se tu zwela mba tu samba ni dízwi dya swina, Dyabhu ni madimonyo a-nda kwívwa i twa mu zwela, anga a tu bhanga kima kyayibha? Kana! Mukonda dyahi kana? Xinganeka: Etu ki twala ni woma wa kubhanga ima yambote mu sidivisu ya Jihova mukonda Dyabhu u tena ku tu mona . Etu we ki twala ni woma wa kusamba ni dízwi dya swina mukonda Dyabhu wa-nda twívwa. O Bibidya i tu tangela we kwila, o jiselevende jya Nzambi mu ukulu a sambele ni dízwi dya swina ithangana yavulu, ki tu tange luwa mbandu ya londekesa kwila, ene a kexile ni woma kwila Dyabhu weji kwa evwa. (1 Jisobha 8:22, 23; Nzuá 11:41, 42; Ikalakalu 4:23, 24) Se tu bhanga yoso phala kuzwela ni kubhanga o ima ya mesena Nzambi ko kwetu, tu tena kudyelela kwila, Jihova kanda kwehela Dyabhu ku tu bhanga kima kyayibha né mwene ni mibhetu yê.—Tanga Jisálamu 34:7.

17 Twa tokala kwijiya o nguma yetu, maji ki twa tokala ku mu kwatela woma kana. Sumbala tu akwa ituxi, ni kikwatekesu kya Jihova, tu tena kutolola Satanaji! (1 Nzuá 2:14) Se tu zoka-nê, mwène wa-nda tu lenga. (Tiiaku 4:7; 1 Phetele 5:9) Maji mu lelwidi ki moneka kala Satanaji wa mu kwata dingi benge-benge o minzangala. Kyebhi ki tu tena kutolola o izukutisu ya Dyabhu? Yá ene o maka u twa-nda dilonga mu milongi ya kayela.

^ kax. 2 O Bibidya i jimbulula kwila, say jyanju jala ni majina. (Afundixi 13:18; Daniiele 8:16; Luka 1:19; Dijingunuinu 12:7) I zwela we kwila, jithethémbwa joso, Jihova wa ji luku majina. (Jisálamu 147:4) Sé phata, Jihova wa luku majina ku jiyanju joso, katé mwene ni anju ya kituka Satanaji.

^ kax. 3 O dijina “Satanaji” tu di sanga 18 a jiveji mu Mikanda ya Hebalayku, maji mu Mikanda ya Ngeleku, tu di sanga 30 a jiveji ndenge.