1-2. (a) Kyebhi o njimbu i tu sanga mu divulu dya Izaya 41:10, ya tena kukwatekesa phange a mwixana Yoshiko? (b) Nanyi u tena kukatula mbote mu njimbu yiyi ya bhake Jihova?

PHANGE ya muhatu wa fiyele a mwixana Yoshiko, wa tambula njimbu yayibha. Dotolo yê wa mu tangela kwila, kwa mu kambele ngó tu mbeji phala kufwa. Kyebhi mwene kya dívu? Yoshiko wa lembalala o velusu ya Bibidya ya mu wabhele dingi, Izaya 41:10. (Tanga.) Ni kutululuka kwoso, mwene wa zwela ni dotolo yê kwila, ka kexile ni wôma, mukonda Jihova wa mu kwatele mu lukwaku. * O njimbu i ximbakatesa i tu sanga mu velusu yiyi, ya kwatekesa phang’etu ya kazola kudyelela kwa Jihova ni muxima woso. O velusu yiyi, i tena ku tu kwatekesa kutululuka kyoso ki tu di bhana ni ibhidi ya bhonzo. Phala kutendela kyebhi ki tu tena kubhanga kiki, kya dyanga, tu mone mukonda dyahi Nzambi wa bhana o njimbu yiyi, kwa Izaya.

² Ku dimatekenu, Jihova wa tumu Izaya kusoneka o izwelu yiyi, phala kuximbakatesa o Jijudé eji kwa ambata mu ubhika mba ku a balakala ku Babilonya. Maji ko Jijudé ngó eji katula mbote mu njimbu ya tumine kusoneka Jihova, yeji kwatekesa o mundu wê woso katé lelu. (Iza. 40:8; Loma 15:4) Kuma lelu twa tungu mu “jithembu jabhonzo,” twa bhingi o kiximbakatesu ki tu sanga mu divulu dya Izaya.—2 Tim. 3:1.

3. (a) O divulu dya Izaya 41:10, yene o velusu ya muvu wa 2019. Ikanenu yebhi i tu sanga-mu? (b) Mukonda dyahi twa bhindamena o idyelelesu yiyi?

³ Mu milongi yiyi, twa-nda di kwatenena mu ikanenu itatu ya Jihova yo soneke mu divulu dya Izaya 41:10: (1) Jihova wa-nda  kala n’etu, (2) mwene Nzambi yetu ni (3) mwene wa-nda tu kwatekesa. Etu twa bhindamena mwene o idyelelesu yiyi * mukonda kala Yoshiko, twa mu di bhana ni ibhidi ku mwenyu wetu. Tu di bhana we ni maka mukonda dya ima yayibha i bhita ku mundu. Amoxi mu dyetu a mu a zukutisa ku jinguvulu jala ni kutena. Tu dilonge o idyelelesu itatu yiyi mu umoxi umoxi.

4. (a) Kyebhi o kidyelelesu kya dyanga ki twa-nda dilonga? (Tala we ku lwiji) (b) Jihova wa londekesa o henda yé ko kwetu mu izwelu yebhi? (c) O izwelu ya henda ya Nzambi i kukwatekesa kyebhi?

⁴ Kya dyanga Jihova u tu ximbakatesa ni izwelu: “Kana kukala ni wôma, kuma eme ngala bhwamoxi n’eye.” * Jihova u londekesa kwila wala n’etu mu ku tu langa ni muxima woso ni kilendu kyoso. Tala kyebhi mwene kya londekesa o kilendu kye ni henda kya tu kwatela mu izwelu yiyi.“Kuma eye wa te kyavulu ku mesu mami,” kyene kyambe Jihova. “Wala-phe ditala dya ujitu, eme nga ku zola.” (Iza. 43:4) Se-ku nguzu mu ngongo i bhangesa Jihova ku kamba kuzola yó a mu sidivila; ki kwala kima ki tolola o ufiyele wê ko kwetu. (Iza. 54:10) O henda ni ukamba wê u tu bhana nguzu yavulu. Mwene wa-nda tu langa lelu kala kya langele kamba dyê Mbalamu (Mbalahamu): “Jihova wa mwambela: “Ku kale ni wôma mbata eme ngi ngubu yé.”—Dim. 15:1.

5-6. (a) Kyebhi ki twejiya kwila Jihova wa mesena kyavulu ku tu kwatekesa kudibhana ni ibhindamu yetu? (b) Disá dyahi di tu dilonga mu phangu ya Yoshiko?

⁵ Twejya kwila Jihova wa mesena ku tu kwatekesa mukonda mwene wa kanena ku mundu wê: “Kyoso ki wa kà bhita mu menya mwa zongo, twà kala kiyadi; kyoso ki wà bhita mu jingiji, kwa-nda ku boba; ki wà kà bhita mu túbhya, kwa-nda kujikata; o mulengo ki wa kà tena ku kwata kokwé,” Jihova wa kyambe. (Iza. 43:2) Ihi ilombolola o izwelu yiyi?

⁶ Jihova kya kanena kukatula o ibhidi yeji bhonzesa o mwenyu, kana, maji mwene ka-nda kwehela o ibhidi ku mwenyu, yavulu kala “menya a zongo,” mba izukutisu ya tema kala “mulengo,” i tu fidisa ku mu bheza, mba ku tu  bhekela ibhidi ya kambe o disukilu. Mwene u tu dyelelesa kwila, wa-nda kala n’etu, wa-nda tu kwatekesa ku “bhita mu” ibhidi yiyi. Ihi ya-nda bhanga Jihova? Mwene wa-nda katula o wôma ku muxima wetu, phala tu tene kukala fiyele kwa mwene, né mwene se mwenyu wetu u kala mu ibhidi. (Iza. 41:13) Yoshiko, twa mu tumbula kudimatekenu, wa mono kwila, o izwelu yiyi ya kidi mwene. Mon’ê wambe: “Twa di wana o kutululuka kwa Mama. Twa mono ni mesu m’etu, kyebhi Jihova kya mu bhana o kutululuka kwa muxima. Katé o kizuwa kyê kya kufwa, mwene wa zwela ni asaki ni jihaxi ya lungu ni Jihova ni ikanenu yê.” Disá dyahi di tu dilonga mu phangu ya Yoshiko? Kyoso ki tu dyelela mu kikanenu kya Nzambi “Eme ngala bhwamoxi n’eye,” twa-nda swina, twa-nda kala ni nguzu mu ku dibhana ni ibhidi ku mwenyu.

7-8. (a) Kyebhi o kidyelelesu kya kayadi ki twa-nda dilonga? Kyene kilombolola ihi? (b) Mukonda dyahi Jihova wa tangela o Jijudé akexile mu ubhika o izwelu “Kana kubhuwama”? (c) Izwelu yahi ya ximbakatesa o mundu wa Nzambi i tu sanga mu divulu dya Izaya 46:3, 4?

⁷ Tala o kidyelelesu kya kayadi kya tumbula Izaya: “Kana kubhuwama, mbata Eme ngala ngi Nzambi yé.” O kidyelelesu kiki kya lungu ni héle mba kubhuwama kilombolola ihi? Mu velusu yiyi, o kizwelu “kubhuwama” mu Hebalayku, kilombolola “kuyala kudima mu veji javulu, mukonda dya wôma wa kima mba kifumbe,” mba “kulalamana kala muthu wala mu kilwezu.”

⁸ Jihova wambela o Jijudé eji kuya mu ubhika mba ku a balakala mu Babilonya “kana kubhuwama.” Mukonda dyahi? Mukonda mwene wejidile kwila, o athu a tungile mu ixi yenyeyó eji kala ni wôma. Ihi yeji kwa bhekela o wôma? Mu kuzukama o dizubhilu dya ubhika mba kibalakalu kya 70 dya mivu kya Jijudé, o kilombo kya Mediya-Pélesa, kyeji kwiza mu bwika o mbanza ya Babilonya. Jihova weji bhulula o mundu wé ku ubhika mu Babilonya bhu kaxi ka kilombo kiki. (Iza. 41:2-4) Kyoso akwa Babilonya ni akwa jixi jengi kyevu kwila o jinguma jâ ja kexile mu zukama, ene a soto ku di kwatekesa mudyâ ni kizwelu: “Kolokota.” Ene a bandekesa dingi o iteka yâ, mu kukingila kwila yene ya-nda kwa langa ku jinguma jiji. (Iza. 41:5-7) Mu ithangana yenyiyi, Jihova wa tululukisa o mixima ya Jijudé a a balakalele ni izwelu: “Eye-phe, Izalayele, [ki mu difu ni jivizinyu jenu] u selevende yami . . . Kana kukala ni wôma . . . mbata Eme ngala ngi Nzambi yé.” (Iza. 41:8-10) Tala kuma, Jihova wambe: “Eme ngala ngi Nzambi yé.” Ni izwelu yiyi, Jihova wa dyelelesa dingi o abhezi’ê kwila, ka a jimbi ni kwila wexile hanji Nzambi yâ, ene exile hanji mundu wê. Mwene wa a tangela wixi: “Nga-nda ku mi sasa . . . anga ngi mi langa.” O izwelu yiyi i ximbakatesa, i swinisa, sé phata ya bhana nguzu ku Jijudé exile mu ubhika.—Tanga Izaya 46:3, 4.

9-10. Mukonda dyahi ki twa bhingi kukala ni wôma? Bhana phangu.

⁹ Lelu, athu a tu kondoloka a bhuwama dingi mu ukulu ndenge, mukonda dya ukexilu wayibha wa mundu, wa muya ni ku dibandekesa o kuyibha. Sé phata, etu we twene mu dibhana ni maka yá. Maji ki twa bhingi kukala ni wôma. Jihova u tu tangela: “Eme ngala ngi Nzambi yé.” Mukonda dyahi o izwelu yiyi i tu bhana nguzu phala ku tululuka?

¹⁰ Xinganeka o kifika kiki: Jimi ni Bene, a mu kwendela mu kiphululu, kyene a mu ki bhusa ku kitembwe ni nguzu yavulu. Kyoso o kitembwe kiya ni kuzambesa o kiphululu, o mwendexi wa kiphululu u zwela kima phal’o athu oso ala mu kiphululu: “Difikidilye-nu kyambote mu ididi yenu, kutenu o ji phonda ja jibangu jenu. Kiphululu a-nda ki tungutisa  kyavulu.” Jimi u thandanganya kyavulu. Maji o mwendexi wa kiphululu u zwela dingi: “Kanenu kubhuwama. Éme nga mu kwendesa o kiphululu.” Mu kithangana kyenyiki, Jimi u nyika o mútwe, u zwela ni phata: “Ah, kiki we kidyelelesu kyahi kyenyiki?” Maji mwene u mona kwila, Bene wa tululuké, ka thandanganya, kana. Jimi u mwibhudisa: “Mukonda dyahi eye wa tululuka kiki?” Bene wolela hanji, anga u mu tangela: “Mukonda o wa mu kwendesa o kiphululu nga mwijiya kyambote. Tat’etu!” Mu kusuluka Bene u zwela: “Za ngi ku tangele ya lungu ni Tat’etu. Ngejiya ni kidi kyoso kwila, kyoso ki wa-nda kwijiya tata yami ni uhete wê wa kwendesa o kiphululu, wa-nda tululuka we.”

11. Madisá ebhi u tu katula mu kifika kya athu kiyadi a mu kwendela mu kiphululu?

¹¹ Disá dyebhi di tu katula mu kifika kiki? Kala Bene, etu twa tululuka mukonda twejiya kyambote o Tata yetu ya dyulu, Jihova. Etu twejiya kwila, mwene wa-nda tu langa ni ku tu fikidila mu ibhidi yoso ya bhonzo i tu dibhana na-yu mu izuwa ya sukidila-ku ya mundu yu wa yibha. (Iza. 35:4) Kuma twa dyelela kwa Jihova, etu twala ni ku tululuka bhu kaxi ka athu mu ixi, a thandanganya. (Iza. 30:15) Twa-nda difwa ni Bene se tu tangela o azukami etu, o ima i tu bhangesa ku dyelela kwa Nzambi. Se kyene ki tu bhanga, ene a-nda kala we ni kidyelelu kya kwila, maka oso-oso a dibhana na-u, Jihova wa-nda tena ku a kwatekesa.

12. (a) Kyebhi o kidyelelesu kya katatu ki twa-nda dilonga? (b) O kizwelu “lukwaku” lwa Jihova ki tu lembalesa kidi kyahi?

¹² Tala o kidyelelesu kya katatu kya soneka Izaya: “Eme ngi ku swinisa, hé ngi ku kwatekesa.” Izaya wa jimbulwile kyá kyebhi Jihova kyeji bhana nguzu mba kuswinisa o mundu  wê mu kuzwela: “Jihova wa-nda kwiza kala dizonda, o lukwaku lwê-phe lwene lwa-nda kutumina.” (Iza. 40:10) Mu Bibidya o kizwelu “lukwaku,” mu veji javulu kilombolola kutena. Kyenyiki-phe, o kizwelu “lukwaku lwê-phe lwene lwa-nda tumina,” ki tu lembalesa kwila, Jihova Sobha ya kutena kwavulu. Bhu kaxi ka kutena kwê kwonene, mwene wa kwatekesa ni kuzokela o jiselevende jê mu ukulu, wene mu swinisa ni kulanga hanji o jiselevende jê mu izuwa ya lelu.—Mate. 1:30, 31; Iza. 43:10.

13. (a) Mu ithangana yebhi Jihova kya kumbidila o kikanenu kyê kya ku tu swinisa? (b) Kikanenu kyahi ki tu bhana nguzu ni kidyelelu?

¹³ Jihova u kumbidila o kikanenu kyê “Eme ngi ku swinisa,” kotelele kyoso kya tu zukutisa ku jinguma. Sayi jixi ku mundu, mu izuwa ya lelu, o jinguma jetu jene mu bhanga yoso phala kufidisa o kikalakalu kya kuboka, ni kubalakala o kilunga kyetu. Né kiki, etu ki twene mu kala ni héle yavulu, mba tu bhuwama mukonda dya itatesu yâ. Jihova wa tu bhana kidyelelu ki tu bhana nguzu. Mwene u tu kanena: “Falamenda yoso-yoso yòbhange phala ku ku kwama, ya-nda kulweza.” (Iza. 54:17) O izwelu yiyi i tu lembalesa ima itatu ya beta kota.

14. Mukonda dyahi ki kima kya ku diwana kyoso o jinguma ja Nzambi kya tu zukutisa?

¹⁴ Kya dyanga, kuma tu maxibulu a Kidistu, twejiya kwila a-nda tu zemba. (Mat. 10:22) Jezú wa zwelele kwila, mu izuwa ya sukidila-ku, o maxibulu mê eji kwa zukutisa. (Mat. 24:9; Nzwá 15:20) Kayadi, o kikanenu kya Izaya kya tu dimuna kwila, o jinguma kyeji tu zemba ngó, kana. Ene eji tu zukutisa ni mata a mawukexilu avulu. O Jinguma jetu a tena kuzwela makutu mu ukexilu u moneka kala kidi mwene kya mu zwela, a tena ku tu zukutisa ni undanda woso. (Mat. 5:11) Jihova ka-nda fidisa o jinguma jetu, phala ka tu zukutise bhu kaxi ka jifalamenda mba mata yá. (Efe. 6:12; Dij. 12:17) Maji ki twa bhingi kukala ni wôma. Mukonda dyahi?

15-16. (a) Kima kyahi kya katatu ki twa tokala kulembalala? (b) Kyebhi Jihova kya jimbulula yoso ya-nda bhita ni oso a zoka n’etu?

 ¹⁵ Tala o kima kya katatu ki twa tokala kulembalala. Jihova wambe kwila “falamenda yoso-yoso” yeji kala bhu maku a jinguma phala ku tu zukutisa “ya-nda kulweza.” Kala o kimbaka ki tu langa mu mvula ni jinzaji, Jihova wa-nda tu langa ku “muha wa isweya mukwâ ni kibhungu.” (Tanga Izaya 25:4, 5.) O jinguma jetu ka-nda di tunda kyambote mu nguzu yâ ya ku tu fidisa.—Iza. 65:17.

¹⁶ Jihova u kolesa o kidyelelu kyetu kwa mwene, mu ku jimbulula kyambote yoso ya-nda bhita ni athu ‘oso a tu kwatela o njinda.’ (Tanga Izaya 41:11, 12.) Kikale se o jinguma jetu eza ni nguzu yavulu, o disukilu dyene dimoxi: Jinguma joso ja mundu wa Nzambi ‘a-nda ku jimuka, a kà jima mbutu.’

17-18. (a) Kyebhi o kutanga o Bibidya kubandekesa o kidyelelu kyetu kwa Nzambi? Bhana phangu. (b) O kuxinganeka mu kibatulu kya muvu wa 2019 ku tu kwatekesa kyebhi?

¹⁷ Tu bandekesa o kidyelelu kyetu kwa Jihova, mu ku mwijiya dingi kyambote. O kutanga o Bibidya ni mwanyu woso ni kuxinganeka mu ima i tu tanga, wene ngó o ukexilu wa kwijiya Nzambi. O Bibidya yala ni misoso ya kidi i londekesa kyebhi Jihova kya dibhana ni mundu wê m’ukulu. O misoso yenyiyi, i tu dyelelesa kwila, lelu, mwene wa-nda tu langa we.

¹⁸ Tala ngó o izwelu ya yuka ya Izaya, i londekesa kyebhi Jihova kya tu langa. Mwene u tumbula Jihova kala kafunga, o jiselevende ja Nzambi u a tumbula kala jimbudi. Ya lungu ni Jihova, Izaya wambe: ‘O tumbudi wa kà tu ongeka bhu maku, hé u tu ondeleka bhu jihata jê.’ (Iza. 40:11) Kyoso ki tu mona kwila Jihova wa tu ondeleka ni maku mê, tu divwa kuma a mu tu langidila, tu tululuka kyengi. Phala ku tu kwatekesa kukala ni kutululuka sumbala ni ibhidi ku mwenyu, o kimbadi kya fiyele kya solo Izaya 41:10 kala kibatulu kya muvu wa 2019, “Kana Kubhuwama, Mbata Eme Ngala Ngi Nzambi yé.” Sota kuxinganeka mu izwelu yiyi i bhana o kidyelelesu. Yene ya-nda kubhana nguzu kyoso ki wa-nda dibhana ni ibhidi kupholo.