1-3. (a) Mukonda dyahi Jihova wa zolele Solomá? Mabesá ebhi a tambula Solomá? (b) O milongi yiyi ya-nda tambwijila ibhwidisu yebhi?

SOLOMÁ wa kituka sobha ya Izalayele mu unzangala wê. Ku dimatekenu dya usobha wê, Jihova wa mu tukulukila mu nzoji, yú wa mwambela: “Bhinga kyoso ki wandala ki ngi ku bhana.” Solomá wa tambwijila: ‘Eme-phe hanji ngi mon’awisu; ki ngijiya luwa kyoso ki ngi tunda, ni kyoso ki ngi bokona . . . . O ki ngal’iki, Ngana, ngi bhane, ngi mubhik’é, muxima wa belesela mu kufundisa o mundu wê.’ (1 Jis. 3:5-10) “Muxima wa belesela”—Solomá wa di tululula mu kubhana o kitambuijilu kiki. Jihova wa zolele Solomá! (2 Sam. 12:24) Nzambi yetu wa sangulukile kyavulu ni kitambwijilu kya munzangala Solomá o sobha, wa mu bhana “muxima wa kwijiya kinéne ni kutongoloka.”—1 Jis. 3:12.

² Kyoso Solomá kyexile mu londekesa ufiyele, wa tambula mabesá avulu. Mwene wa tambula o ujitu wa kutunga tembulu phala ‘o dijina dya Jihova, Nzambi ya Izalayele. (1 Jis. 8:20) Mwene wa fumanene mukonda dya unjimu wa mu bhana Nzambi. O ima ya zwela ni kikwatekesu kya nzumbi ya Nzambi yo soneke mu madivulu atatu a Bibidya. Mu madivulu yá, dimoxi o divulu dya Jisabhu.

³ O kizwelu muxima a ki tumbula hama dya jiveji ndenge mu divulu dya Jisabhu. Mu kifika, o divulu dya Jisabhu 4:23, dyamba: “Ku yoso ya fwama ku langa, langa o muxima wé.” Ihi ilombolola o kizwelu “muxima” mu velusu yiyi? O milongi yiyi, ya-nda tambwijila o kibhwidisu kiki. Ya-nda tambwijila ibhwidisu yadi ya mukwa: Kyebhi Satanaji kya sota kufunyisa o muxima  wetu? Ihi i tu tena kubhanga phala kulanga o muxima wetu? Phala kukolokota mu ufiyele kwa Nzambi, twa bhingi kutendela o itambwijilu ya ibhwidisu yiyi.

4-5. (a) O Sálamu 51:6 i tu kwatekesa kyebhi ku tendelela se o kizwelu “muxima” kilombolola we ihi? (b) Kyebhi o ukexilu u tu langa o sawidi yetu mu xitu, u tu kwatekesa kubhana valolo mu ukexilu wetu moxi?

⁴ Mu divulu dya Jisabhu 4:23, o kizwelu “muxima” a ki tumbula phala kulombolola o muthu “moxi” dyetu, kifwa; o muthu “wa kambe kumoneka ku athu.” (Tanga Jisálamu 51:6) Mu izwelu ya mukwa, “muxima” ulombolola o ixinganeku yetu, kyebhi ki tu dívwa, o jivondadi, ni jihanji jetu. Kifwa, o ukexilu wetu moxi, ko ukexilu u moneka ngó bhu kanga.

⁵ Xinganeka kyebhi o sawidi yetu mu xitu ya lungu ni kubhana valolo mu ukexilu wetu moxi. Kya dyanga phala mukutu wetu kudisanza twa bhingi kudya kyambote ni kutungutisa o mukutu ithangana yoso. Kyene kimoxi we phala kudisanza mu nzumbi, twa bhingi kutanga o Bibidya ni madivulu amukwa a kilunga ni kulondekesa kwila twala ni kixikanu kwa Jihova ithangana yoso. Tu londekesa o kixikanu kyetu kwa Jihova mu kukumbidila o ima i tu dilonga, ni kuzwela ya lungu ni kixikanu kyetu. (Loma 10:8-10; Tiya. 2:26) Kayadi, mu kuxinganeka mu ima i mona o mesu, tu tena kubanza kwila, twala ni sawidi yambote, né mwene se yandu yetu ya moxi ya kate. Kyene kimoxi we mu nzumbi, mu kuxinganeka mu ima i twene mu bhanga mu nzumbi, nange tu banza kwila, o kixikanu kyetu kya kolo, maji ixinganeku ya bolo nange ya mu kulé hanji ku muxima wetu. (1 Kol. 10:12; Tiya. 1:14, 15) Twa tokala kulembalala kwila, Satanaji wa mesena ku tu funyisa ni ixinganeku yê. Kyebhi mwene kya tena kubhanga kiki? Ni kyebhi ki tu tena kudilanga?

6. Ihi ya mesena kubhanga Satanaji? Phala kubhanga ya mesena, u funya ndunge yebhi?

⁶ Satanaji muthu wa húku, wene mu bhukumukina o itumu ya Jihova. Mwene wa mesena kwila, tu kala we kala mwene. Satanaji ka tena ku tu jijidika kubhanga o ima ya mesena. Mu  kiki, mwene u sota kubhanga o ima ya mesena ni jindunge jengi. Mu kifika, mwene wejiya kwila a tu kondoloka ku athu a a funyisa kyá kwa mwene. (1 Nzwá 5:19) Mwene wa mesena kwila, tu sola kubhita na-wu kithangana, sumbala twejiya kuma, kudilunga ni athu ayibha, “kubolesa” o ixinganeku ni ibhangelu yetu. (1 Kol. 15:33) Yiyi yene o ndunge ya funyisa na-yu Sobha Solomá. Mwene wa kazala ni ahatu avulu, exile mu bheza jinzambi jengi, ‘a mu funyisa kyavulu,’ bhofele-bhofele a tena ku mu “dyangula o muxima.”—1 Jis. 11:3.

7. Satanaji wene mu mwanga dingi o ixinganeku yê bhu kaxi ka ima yebhi? Mukonda dyahi twa bhingi kudilanga ni ima yiyi?

⁷ Satanaji u mwanga o ixinganeku yê bhu kaxi ka jifilme, ni minangu ya mutelembe ya izuzumbya. Mwene wejiya kwila o misoso yo tange mba ifika i tena kutula ku mixima yetu ni ku dyangula, mukonda i tu longa kyebhi ki tu tena kuxinganeka, kudivwa ni kubhanga o ima. Jezú wa kexile mu longa kyambote ni ifika. Xinganeka mu ifika ya te ya lungu ni mukwa Samadya ni mona wa xisa o dibhana dya tat’ê, yú wa zanga-zanga o kitadi kyê. (Mat. 13:34; Luka 10:29-37; 15:11-32) Mu kiki, o athu a a funyisa ni ixinganeku ya Satanaji, a tena ku tu funyisa ni ifika mba misoso yâ. Twa bhingi kwijiya kusola. O jifilme ni minangu ya mitelembe ya izuzumbya i tena ku tu bhangesa kudivwa kyambote, ku tu longa sé ku funyisa o ixinganeku yetu. Maji twa tokala kudilanga. Kyoso ki tu sola itonokenu kima kyambote kudibhwidisa, ‘O kwila o filme mba minangu yiyi, i ngi longa kwila kima kyambote kubhanga o jivondadi yami joso ja xitu?’ (Nga. 5:19-21; Efe. 2:1-3) Ihi i weji bhanga se u mona kwila o minangu i wa mu kwívwa mba kumona ya mu mwanga o ixinganeku ya Satanaji? Wa tokala ku i lenga kala ki weji lenga uhaxi u sambukila!

8. Kyebhi o jitata kya tena kukwatekesa o twana twâ kulanga o mixima yâ?

⁸ Jitata, enu mwala ni kikalakalu kya katunda  kya kulanga o twana twenu ku jindunge ja Satanaji ja kufunyisa o mixima yâ. Sé phata enu mu bhanga yoso i mu tena phala kulanga an’enu mu uhaxi wa xitu. Suluka ni kuzelesa o inzo yé, texi o ima yoso i tena kubhangesa o twana twê kukwata uhaxi. Kyene kimoxi, wa bhinge kulanga o twana twê ku jifilme, minangu ya izunzumbya, jividyo geme, ni internete yene o ima i funyisa o muxima wa mone ni ixinganeku ya satanaji. Jihvova wa mu bhana o kikalakalu kya kulonga o twa twenu mu kwa kwatekesa kukala makamba me. (Jisa. 1:8; Efe. 6:1, 4) Mu kiki, kana kukala ni wôma wa kuta kijila ku mwiji wê bhu kaxi ka Bibidya. Tangela o twa twê o ima ya tokala kumona ni ihi ka tokala kumona ni kwa jimbululala se mukonda dyahi. (Mat. 5:37) Mu ku kula kwa ndé ni kwa longa ihi yawabha ni ihi ya zembe Jihova. (Jihe. 5:14) Lembalala kwila, o twa twê a-nda dilonga ni ima i u zwela, maji a-nda dilonga dingi ni ibhangelu yê.—Mate. 6:6, 7; Loma 2:21.

9. Kixinganeku kyebhi kyene mu mwanga Satanaji? Mukonda dyahi o kilwezu kukala ni kixinganeku kiki?

⁹ Satanaji u sota we kufunyisa o muxima wetu, mu ku tu bhangesa kudyelela mu unjimu wa athu mu veji dya kudyelela mu ixinganeku ya Jihova. (Kol. 2:8) Satanaji wene mu mwanga o kixinganeku kya kwila, o kima kya beta o kota ku mwenyu o kukala ni umvwama. O athu a banza kiki, a tena kukala jimvwama mba kana. Ene ala mu kilwezu. Mukonda dyahi? Mukonda ene a tena ku di kwatenena kya ngó mu kusota o kitadi, ka lange dingi o sawidi yâ, o ukamba wâ ni mwiji, katé mwene ni ukamba wâ ni Nzambi phala kukala ni kitadi. (1 Tim. 6:10) Tu tena kusakidila, mukonda o Tata yetu ya dyulu u tu kwatekesa kukala ni kibanzelu kya tokala kya lungu ni kitadi.—Ndo. 7:12; Luka 12:15.

10-11 Ihi i twa tokala kubhanga phala kudilanga mba kulanga o mwenyu wetu? (b) Ihi yexile mu bhanga o mulangidi m’ukulu? Mu ukexilu webhi o kitongolwelu kyetu ki kalakala kala mulangidi?

¹⁰ Se twa mu ditunda kyambote mu kulanga o muxima wetu, twa tokala kutonginina o ilwezu ni kubhanga kima ni lusolo phala kulanga o mwenyu. O kizwelu “ku langa” mu divulu dya Jisabhu 4:23 ki tu lembalesa o kikalakalu kyexile mu bhanga o mulangidi. Mu izuwa ya Sobha Solomá o mulangidi wa kexile mu kwimana phala kulanga o imbaka ya mbanza. Se wa monene nguma ya mu bhixila, wa kexile mu xika koloneta. Kuxinganeka mu kifika kiki, ku tu kwatekesa kutendela ihi i twa tokala kubhanga phala kufidisa o ixinganeku ya Satanaji ku tu funyisa.

¹¹ M’ukulu, o alangidi a imbaka ni alangidi a miyelu akexile mu kalakala kumoxi. (2 Sam. 18:24-26) Ene a kexile mu kwatekesa kulanga o mbanza mu kutonginina kyambote, se mabhitu a a jikile kyambote, mu kubhanga kiki, né mwene se jinguma ja zukamene, keji tena kubokona. (Neh. 7:1-3) O kitongolwelu kyetu kyo longe bhu kaxi ka Bibidya, * ki kalakala kala mulangidi wetu; kyoso Satanaji kya sota kufunyisa o muxima wetu u tu dimuna—mu izwelu ya mukwa, kyoso kya sota kufunyisa o ixinganeku, ni jivondadi jetu. Ithangana yoso i tu dimuna o kitongolwelu kyetu, twa bhingi kubhanga yoso i tu tena phala kulenga o kilwezu.

12-13. A tena ku tu tendala kubhanga ihi? Maji ihi i twa tokala kubhanga?

 ¹² Tu mone phangu ya lungu ni kyebhi ki tu tena kudilanga mu ixinganeku ya Satanaji. Jihova wene mu tu longa kwila, “o undumbu-phe, ni ufusa woso, ni hanji jayibha, ka j’ivwe né ku ji ta ngó maka mu’axaxe kenu.” (Efe. 5:3) Maji ihi i tu tena kubhanga se koleka ya salu mba ya xikola u mateka kuzwela maka a lungu ni undumbu? Twejiya kwila, twa tokala ‘kweha o kubhuma ni jihânji jayibha ja mundu.’ (Tito 2:12) O mulangidi, o kitongolwelu kyetu ki tena ku tu dimuna mu kilwezu. (Loma 2:15) Maji o kwila twene mu ki bhana matwí? A tena ku tu tendala se twívwa o jikoleka mba tu mona o jifoto jene mu ta mu internete. Maji twa bhingi kulenga o kilwezu, mu kulungulula o maka mba kutunda bhu kaxi kâ.

¹³ Kubhinga nguzu phala kudituna o ijijidiku kya jikoleka kya kuxinganeka mba kubhanga ima yayibha. Tu tena kudyelela kwila, Jihova u mona o nguzu i tu bhanga ni kwila, wa-nda tu bhana o nguzu ni unjimu u twa bhingi phala kudituna o ixinganeku ya Satanaji. (2 Mal. 16:9; Iza. 40:29; Tiya. 1:5) Ihi dingi i tu tena kubhanga phala kulanga o muxima wetu?

14-15. Ihi i twa bhing kubhanga phala kujikula o muxima wetu, ni kyebhi ki tu tena kubhanga kiki? (b) O divulu dya Jisabhu 4:20-22 di tu kwatekesa kyebhi kukatula dingi mbote mu kitangelu kyetu kya Bibidya? (Tala o kaxa, “ Kyebhi ki u Tena Kuxinganeka.”)

¹⁴ Phala kulanga o muxima wetu, ki tu tena ngó kudituna kubhanga o ima yayibha, twa bhingi kuxikina kubhanga o ima yambote. Xinganeka dingi mu kifika kya mbanza yo lange ni imbaka. O mulangidi wa mabhitu wa kexile mu jika o mabhitu a mbanza phala jinguma ki ji bokone. Maji mu ithangana ya mukwa, wa kexile mu jikula o mabhitu phala kwehela o kudya ni ima ya mukwa kubokona. Se mwene ka jikwile o mabhitu mu ithangana ya tokalele ku a jikula, o athu eji tala hadi. Kyene kimoxi we, twa bhingi kwehela ku tu funyisa ku ixinganeku ya Nzambi ithangana yoso.

¹⁵ O ixinganeku ya Jihova tu i sanga mu Bibidya; mu kiki, kala kithangana ki tu i tanga, kifwa twa mu kwehela o ixinganeku ya Jihova kufunyisa o ukexilu wetu wa kubanza, kudivwa ni kubhanga o ima. Kyebhi ki tu tena kukatula dingi mbote mu kitangelu kyetu kya Bibidya? Kima kyambote kusamba. Sayi phange ya muhatu wambe: “Ande dya kutanga o Bibidya, ngi samba kwa Jihova, ngi mu bhinga phala ku ngi kwatekesa kumona o ima yonene ya Maka mê.” (Jisá. 119:18) Twa bhingi we kuxinganeka mu ima i tu tanga. Kyoso ki tu samba, ki tu tanga ni kuxinganeka mu Mak’â Nzambi, twa-nda ku a “lunda mwene mu’axaxe ka muxima” wetu, twa-nda zola o ixinganeku ya Jihova.—Tanga Jisabhu 4:20-22; Jisá. 119:97.

16. Kyebhi jiphange javulu kyene mu katula mbote mu kumona o JW Broadcasting?

¹⁶ O ukexilu wa mukwa u tu tena kwehela o ixinganeku ya Nzambi ku tu funyisa, o kumona o milongi ya JW Broadcasting^®. Sayi dikaza dyambe: “O milongi ya mbeji yene mu tambwijila o misambu yetu! Yene mu tu swinisa kyoso ki tu luwala mba tu divwa ubheka. Twene mu kwívwa o mimbu kubhata, kyoso ki twa mu lamba, kuxixila o inzu mba kyoso ki twa mudya.” O milongi yiyi, i tu kwatekesa kulanga o muxima wetu. Yene i tu longa kuxinganeka kala Jihova ni kudituna o kijijidiku ni kixinganeku kya Satanaji.

17-18. (a) Kala kilondekesa o divulu dya 1 Jisabhu 8:16, ihi i bhita kyoso ki tu kumbidila o ima i tu longa Jihova? (b) Ihi i tu tena kudilonga mu phangu ya Sobha Ezekiya? (c) Kala kilondekesa o musambu wa Davidi mu Sálamu 139:23, 24, ihi i tu tena kubhinga mu musambu?

¹⁷ Kyoso ki tu mona o mbote ya kubhanga o  ima yambote, o kixikanu kyetu ki kola dingi. (Tiya. 1:2, 3) Tu divwa kyambote mukonda twene mu sangulukisa o muxima wa Jihova. Mwene u twixana an’ê, o vondadi yetu ya ku mu sangulukisa i di bandekesa dingi. (Jisa. 27:11) Kala kibhidi ki moneka, kithangana phala kulondekesa kwila, twa mesena kusidivila Tata yetu ni muxima wa tenena. (Jisá. 119:113) Mu veji dya kiki, tu londekesa kwila twa zolo Jihova, ni muxima wa tenena, kifwa muxima wa mesena kubelesela o itumu yê ni kubhanga o vondadi yê ni muxima woso.—Tanga 1 Jisobha 8:61.

¹⁸ O kwila twa-nda lweza? Kyene; mukonda tu akwa ituxi. Se tu di bhukana tu lembalala o phangu ya Sobha Ezekiya. Mwene wa tondalele. Maji wa dyela o ituxi yê, yú wa suluka mu kubheza Jihova ni “muxima wa tenena.” (Iza. 38:3-6; 2 Mal. 29:1, 2; 32:25, 26) Tu ditune o jitendasá ja Satanaji ja ku tu funyisa ni ixinganeku yê. Tu sambyenu mu kubhinga “muxima wa belesela.” (1 Jis. 3:9; tanga Jisálamu 139:23, 24.) Tu tena kulondekesa o ufiyele wetu kwa Jihova, se tu langa dingi o muxima wetu kima kyoso-kyoso ndenge.