Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Eye Wejiya o Ola?

Eye Wejiya o Ola?

SE WA mesena kwijiya o ola, ihi i u bhanga? Nange u tala o dikumbi dya ku tala o ji ola ya lukwaku mba ya inzu. Nange u mona kwila 13:30. Se kamba dyê u kwibhwidisa, “Ola yahi kyá i twala?” weji mu tambwijila kyebhi?

O kitambwijilu kyê kyeji lunga ni kididi ku wa tungu. Mu kifika, nange u zwela, “1:30” mba “13:30.” Sayi ididi nange a zwela kiki: “kwa kambe kaxaxi ka ola phala kubhixila ku ola ya kayadi,” kilombolola 30 a ithangana ande dya 14:00.

Kyebhi o athu kyexile mu tumbula o ji ola m’ukulu? Ene akexile we mu tumbula o ji ola mu mawukexilu avulu. O Mikanda ya Hebalayku i tumbula izwelu kala, “kamene,” “ngoloxi,” “mediya,” ni “usuku.” (Dimatekenu 8:11; 19:27; 43:16; Matendelelu 28:29; 1 Jisobha 18:26) Maji sayi ithangana o Bibidya i tumbula izwelu ya lomboloka dingi.

Mu Izalayele yokulu, o athu akexile ni kifwa kya kukala ni alangidi, benge benge mu usuku. Akwa Izalayele a kexile mu wana o usuku mu mbandu jitatu; a jixanene “ithangana ya usuku.” (Jisálamu 63:6) Mu divulu dya Afundixi 7:19, tu tanga-mu o izwelu, ‘kaxi ka usuku.’ Mu kithangana kya vwala Jezú, o Jijudé a kexile mu wana kyá o kizuwa mu ilangidilu iwana kala kya kexile mu bhanga akwa Ngeleku ni akwa Loma.

O madivulu a Matesu, Marku, Luka ni Nzwá, a tumbula o izwelu, “kilangidilu kya kawana kya usuku.” Mu kifika, Jezú wendela kuthandu a menya phala kusanga o maxibulu mê akexile mu bote, “mu kilangidilu kya kawana [ka] usuku.” (Matesu 14:25) Sayi kifika kya te Jezú kyambe: “Se ngana ya inzo wejidile o kithangana kyeji kwiza o mwiyi, mwene keji zeka, keji kwehela we kubula o inzo yê.”—Matesu 24:43.

Jezú wa tumbula o ilangidilu iwana ya usuku, kyoso kyambela o maxibulu mê phala kukala ku mesu a zele, mukonda, “kithangana kyoso hinu k’iza ngana ya dibhata, ki mwa kijiya, mba ku kyèmba, mba mukaxi ka usuku, mba mu makolombolo, mba mu kimene.” (Marku 13:35) O kilangidilu kya dyanga, o “ngoloxi,” kya kexile mu mateka kyoso o dikumbi ki di boba, katé mu ola ya 21:00 ka usuku. O kilangidilu kya kayidi, o ‘kaxaxe k’osuku,’ ka kexile mu mateka mu ola ya 21:00, katé ku 00:00, mu kaxi ka usuku. O kilangidilu kya katatu, “ande dya kukyá,” mba “kyoso o makolombolo kya kokola,” kya kexile mu mateka mu ola ya 00:00, mu kaxi ka usuku, katé mu ola ya 3:00 mu kamene. Nange o makolombolo a kokola mu kithangana kiki, mu usuku kya kutu Jezú. (Marku 14:72) O kilangidilu kya kawana, “mu kimene,” kyexile mu mateka mu ola ya 3:00 mu kamene, katé dikumbi ki di moneka.

Sumbala o athu m’ukulu ka kexile ni dikumbi dya kutala o ji ola ja maku mba ja inzo kala ki twala na-ju lelu, ene akexile ni jindunge ja kuzwela o ji ola.