1. Kyebhi o ukexilu wayibha wa mundu u tena kufwinyisa o kulenduka kwetu?

MUKONDA dyahi kyene mu bhonza kukumbidila o ima i tu dilonga mu Mak’â Nzambi? Kiki kyene mu bhita mukonda phala kubhanga o ima ya yuka, kubhinga tu lenduka. Mu izuwa yiyi “isukidila-ku,” kyene mu bhonza kulondekesa o kulenduka, mukonda athu avulu a tu kondoloka, “azodi a ene ngó, injenji, akwa ukumbu, a tènda akwâ, a nonga, keji kufikisa jihanji.” (2 Timote 3:1-3) Kuma tu jiselevende ja Nzambi, twejiya kwila o idifwa yiyi yayibha, maji kumoneka kala o athu ala ni idifwa yiyi a zedíwa, ene mu ditunda kyambote ku mwenyu. (Jisálamu 37:1; 73:3) Nange tu dibhwidisa: ‘O kwila kima kya valolo mwene ku ta o ibhindamu ya akwetu kupholo? Se Ngi lenduka, o kwila o athu a-nda ngi xila mwene?’ (Luka 9:48) Ku mundu o athu a di xinganeka ngó mudyá. Se twehela o ukexilu yú ku tu funyisa, tu tena ku ta o ukamba wetu wambote ni jiphange mu kilwezu, kya-nda bhonza we phala akwetu ku twijiya kala tu Jikidistá. Maji se tu dilonga anga tu kayela o  phangu ya jiselevende ja lenduka ja Nzambi, twa-nda di tunda kyambote.

2. Ihi i tu longa yó a sidivila Nzambi ni ufiyele woso m’ukulu?

² Ihi ya kwatekesa o jiselevende ja Nzambi mu ukulu kukala makamba mê? Kyebhi kya mu sangulukisa? Kwebhi kwa sange o nguzu phala kubhanga yoso ya tokala? Kutanga ni kuxinganeka o misoso yâ mu Bibidya, kwa-nda kolesa o kixikanu kyetu.

3, 4. (a) Jihova u tu longa kyebhi? (b) Phala kukolesa o kixikanu kyetu ki twa bhingi ngó kwijiya. Mukonda dyahi tu zwela kiki?

³ Jihova u tu bhana o ima i twa bhingi phala kukolesa o kixikanu kyetu. Tu tambula itendelesu ni milongi yambote bhu kaxi ka Bibidya, madivulu metu, o site yetu, o milongi ya JW Broadcasting, o yônge yetu ya semana ni yônge ya makota. Maji Jezú wa jimbulula kwila, twa bhingi dingi kima kyengi o kwijiya ndenge. Mwene wambe: “Kúdya kwami, o kubhanga vondadi ya yó wa ngi tumu, ni kuzubha o kikalakalu kyê kya ngi bhana o kubhanga.”—Nzwá 4:34.

⁴ Phala Jezú, kubhanga o vondadi ya Nzambi kwedile kala kúdya. O kúdya kwambote ku tu bhekela sawidi ni ngunzu mu mukutu. Kyene kimoxi we, o kubhanga o vondadi ya Nzambi ku tu bhangesa kudívwa kyambote, kukolesa o kixikanu kyetu. Mu kifika, wa ile kyá mu kyônge kya sidivisu ya kuboka ni kubhwila maji mu kuvutuka nguzu yeza?

5. Mbote yebhi ijila mu kala ni unjimu?

⁵ Kyoso ki tu bhanga o kima ki tu bhinga Jihova, twa mu londekesa unjimu. (Jisálamu 107:43) Oso ala ni unjimu, ene mu tambula ima yavulu yambote. “Ima yoso i wind’oyo ki i xikina ku i sokesa ni dyene. . . . Oso a u kwata, a bongo muxi wa mwenyu; azediwa athu oso a u jijila.” (Jisabhu 3:13-18) Jezú wambe: “Kindala ima yiyi se mwa ijiya, mu zediwa se yene i mu bhanga.” (Nzwá 13:17) O maxibulu a Jezú eji sanguluka se a sulukile ni kubhanga o ima ya a bhingile Jezú. Kukayela o milongi ni phangu yê, kwa kituka o ukexilu wa mwenyu wâ.

6. Mukonda dyahi twa tokala kusuluka ni kukumbidila i twa dilongo?

⁶ Lelu, etu we twa bhingi kusuluka ni kukumbidila yoso i twa di longo. Xinganeka o mukwa kuyudika makalu. Mwene wala ni jifalamenda, makalu a zanganya ni kwijiya. Ima yiyi ya-nda mu kwatekesa ngó kuyudika kyambote o makalu se u kalakala na-yu. Né mwene se wene mu kalakala kyá mu ufunu yú tundé ukulu, wa bhingi kukayela yoso ya dilongo se wa mesena kwila akwa makalu a suluka ni ku mu sota. Kyene kimoxi we, kyoso ki twa mateka kudilonga o kidi, twa zediwile mukonda twa kexile mu kumbidila o milongi i twexile mu tanga mu Bibidya. Maji phala kukala ni kusanguluka ku nangenena twa tokala kukumbila ya tu longo Jihova kizuwa ni kizuwa.

7. Ihi i twa tokala kubhanga phala kukatula mbote mu misoso ya Bibidya?

⁷ Mu milongi yiyi, twa-nda zwela ya lungu ni ima i bhinga kulenduka. Twa-nda dilonga kyebhi kala selevende ya fiyele kya londekesa kulenduka. Maji ki tu tokala ngó kutanga o milongi. Twa tokala ku i xinganeka ni ku i kumbidila ku mwenyu wetu.

8, 9. Ihi i twa dilongo ni kulenduka kwa Phawulu kala kyo soneke mu divulu dya Ikalakalu 14:8-15? (Tala o foto ya dyanga.)

⁸ Nzambi wa mesena kwila, “athu oso a bhuluke, eze mu kwijiya o kidi.” (1 Timote 2:4) Kyebhi ki u mona o athu oso ka dilongo luwa o kidi? Poxolo Phawulu wa bokela Jijudé ejidile kyá kima kya lungu ni Jihova. Maji mwene wa bokela we athu akexile mu bheza jizambi ja makutu. Kubokela athu yâ kwa te o kulenduka kwa Phawulu mu polova. Kyebhi?

⁹ Mu njila ya dyanga ya ukunji wa Phawulu, mwene wa ile ni Barnabé ku mbanza ya Listra. O athu a tungile ku Lika-onya a talatala Phawulu ni Barnabé kala Nganga-Zumba ni Kalongolo. O kwila Phawulu ni Barnabé a ki wabhela? O kwila ene a divu kwila yó wexile ujitu ni kubanza kwila, o izukutisu ya monene mu jimbanza jiyadi ya sukina jabhwile? O kwila ene a banze kwila o ukexilu wa ku a talatala weji kwatekesa dingi o athu kwivwa o jimbu yambote? Kana! Ene a thanganya, a dikola: “Enu jingana! Mu bhangela-hi kiki? Etu wetu twala tu athu ni akwenu, o jihânji jene jimoxi!—Ikalakalu 14:8-15.

10. Mukonda dyahi Phawulu ni Barnabé ka divu kwila a betele kota akwa Lika-onya ndenge?

¹⁰ Kyoso Phawulu ni Barnabé kyambe kwila exile we athu, ene ka mesenene kuzwela kwila, o ukexilu wâ wa kubheza wa difwile ni wa akwa Lika-onya. Phawulu ni Barnabé a a tumikisine kwala Nzambi kala akunji. (Ikalakalu 13:2) Ene a a undile ni nzumbi ikola, akexile ni kidyelelu kya kuya ku dyulu. Maji o kidyelelu kiki, ki kya a bhangesa kudivwa kala athu a katunda. Ene a mono kwila o athu yó eji tena kutambula o kidyelelu kya kuya ku dyulu se a xikinine o njimbu yambote.

11. Kyebhi ki tu tena kulondekesa o kulenduka kala Pawulu kyosoki twa boka?

¹¹ Sayi ukexilu umoxi u londekesa kwila tu athu a lenduka kala Phawulu. Ki twa tokala kudivwa kala tu athu a katunda mukonda dya kikalakalu kyetu kya kuboka mba mawujitu u twa tambula ni kikwatekesu kya Jihova. Tu tena kudibwidisa: ‘Kyebhi ki Ngene mona o athu mu mbambe yami? O kwila say athu u Ngene mu tala ni katombo?’ O Jimbangi ja Jihova a sota athu oso a mesena kwivwa o njimbu yambote ku mundu woso. Say yá a bhanga nguzu ya kudilonga o dimi ni idifwa ya athu ene mu a talatala ni katombo. Maji ene kene mu divwa kala a beta kota o athu ene mu a bokela ndenge. Mu veji dya kiki, ene a sota kwijiya kyambote muthu ni muthu phala kukwatekesa oso a tena, kuxikina o jimbu ya Utuminu.

12. Kyebhi Epafala kya londekesa kwila wa mesenene kyavulu o mbote ya akwá?

¹² O kima kya mukwá kilondekesa o kulenduka, o kusambela o jiphange jetu “a mono we kuxikana kwa sokela ni kwetu mu ujitu.” (2 Phetele 1:1) Kiki kyene kya bhange Epafala. O Bibidya i mu tumbula ngó lutatu. Kyoso Phawulu kyexile mu kaleya ka Loma, mwene wa sonekena o jikidistá akwa Kolose ya lungu ni Epafala: “Mwène mukwa ku mi bhângela lwavulu mu kusamba kwê.” (Kolose 4:12) Epafala wejidile kyambote o jiphange, wa mesenene kyavulu o mbote yâ. Phawulu wa mwixana “hutile ni mukwetu.”  Kifwa-phe, Epafala wa kexile mu di bhana we ni ibhidi yê. (Filimone 23) Maji né kiki wa thandanganyele ni ibhindamu ya akwá. Wa bhange kima phala ku a kwatekesa. Epafala wa tumbula o jiphange jê mu misambu; etu tu tena we kukayela o phangu yê mu kutumbula o majina a jiphange jetu mu misambu. O misambu yiyi yala ni kutena kwavulu.—2 Kolindo 1:11; Tiyaku 5:16.

13. Kyebhi ki tu tena kukayela o phangu ya Epafala kyoso ki tu samba?

¹³ Xinganeka muthu u tena kutumbula o dijina dyê mu musambu. Eye ngange wejiya makamba mu kilunga, mba miji ya mu dibhana ni ibhidi. Nange ene a bhingi kusola ima ya bhonzo mba kutolola jitendasá. U tena we kusambela o jiphange ala ni majina mu jw.org mu milongi “Testemunhas de Jeová Presas Por Causa de Sua Fé.” (Tala ku mbandu IMPRENSA > CASOS JURÍDICOS.) Eye u tena we kusambela o jiphange a fundu jindandu jâ, yó a bhiti ni mavuwa kindala mba ita, ni yó ala ni maka a lungu ni kitadi. Kwene jiphange javulu a bhingi ku a tumbula mu misambu yetu. Kyoso ki tu a tumbula mu misambu twa mu londekesa kwila, ki twa mu xinganeka ngó o ibhindamu yetu maji twa mu xinganeka we o ibhindamu ya akwetu. (Filipe 2:4) Jihova wivwa o misambu yiyi!

14. Mu ukexilu webhi Jihova o ngivwidi ya beta kota?

¹⁴ O kima kyengi kilondekesa o kulenduka o kukala ngivwidi yambote. Tiyaku 1:19 yamba, “lenguluka mu kwivwa’. Jihova o ngivwidi ya beta kota. (Dimatekenu 18:32; Josuwé 10:14) Mu kifika tanga o maka ala mu divulu dya Makatukilu 32:11-14. (Tanga.) Sumbala Jihova ka bhingile kwijiya o kixinganeku kya Mozé, kyebhi kya kexile mu dívwa. O kwila u tena kwivwa ni kukayela jindunge ja muthu wa tondala m’ukulu? Né kiki Jihova wivwa o misambu ya athu oso a samba ni kixikanu.

15. Kyebhi ki tu tena kukayela o phangu ya Jihova mu ku xila akwetu?

 ¹⁵ Dibhwidise: ‘Se Jihova wa lenduka katé wa bhana matwí kwa Mbalahamu, Lakele, Mozé, Josuwé, Manowá, Elija, ni Ezekiya, eme we ki ngi tokala kulenduka? O kwila Ngi tena kuxila dingi o jiphange jami joso, mu ku a evwa ni kukayela o jindunge jâ se kibhana? O kwila say muthu mu kilunga mba ku mwiji wami u Ngi tena kukwatekesa dingi? Ihi i Nga mu bhanga phala ku mu kwatekesa?’—Dimatekenu 30:6; Afundixi 13:9; 1 Jisobha 17:22; 2 Malunda 30:20.

16. Ihi ya bhange Davidi kyoso kya mu talalatala kyayibha kwa Simey?

¹⁶ O kulenduka ku tu kwatekesa we ku di tumina o jihanji kyoso akwetu kya tu talatala kyayibha. (Efezo 4:2) Tu sanga phangu yambote ya lungu ni maka yá mu divulu dya 2 Samuwele 16:5-13. (Tanga.) Simey ndandu ya Sobha Sawulu, wa lokalala Davidi ni tubhitangu twê. Davidi weji tena kujika o dikanu dya Simey, maji mu veji dya kiki, mwene wa kolokota ni kwivwa o jindaka jê ni mwanyu woso sé kubhanga kima. Ihi ya bhange Davidi phala ku di tumina o jihânji? Tu tena kwijiya ihi ya bhange mu kutanga o divulu dya Jisálamu mu Sálamu ya katatu.

17. Ihi ya kwatekesa Davidi ku di tumina o jihânji? Kyebhi ki tu tena kukayela o phangu yê?

¹⁷ Davidi wa soneka o Sálamu ya katatu kyso kya mesenene ku mu jibha kwa mon’ê Abisalone. Maka ya a bhiti kyoso Simey kya lokalala Davidi; maji Davidi wa tululukile. Kyebhi kya tena kubbhanga kiki? Mu divulu dya Jisálamu 3:4, Davidi wambe: “Nga-nda swina dízwi ni ku dikola kwa Jihova. Mwene-phe wa [ka] ng’itaya ku mulundu wê ukôla.” Se a tu talalatala kyayibha, twa bhingi kusamba kala kya bhangele Davidi. Jihova wa-nda tu bhana o nzumbi yê ikola phala tu tene kukolokota. O kwila u tena kulanga dingi o jihânji jê mba kuloloka dingi kyoso kya kutalatala kyayibha? O kwila u dyelela kwila, Jihova wejiya o hadi i wa mu tala ni kwila, mwene wa-nda kukwatekesa ni ku kubesowala?

18. Kyebhi ki tu tena kukatula mbote mu kukayela o itendelesu ya Jihova?

¹⁸ Mu kubhanga o ima i twejiya kwila ya yuka, twa mu londekesa unjimu. Jihova wa-nda tu besowala. Mu divulu dya Jisabhu 4:7, o Bibidya yamba: “Kima kyala kota ku mwenyu wa muthu o unjimu.” Kuma o unjimu wa lungu ni kwijiya, kubhinga dingi kima, o kutendela ngó ya bhiti ki ku soko. O unjimu wa lungu ni ima i tu sola. Katé mwene o jixixikinya ji londekesa unjimu, mu kubhaka kudiya phala o kixibhu. (Jisabhu 30:24, 25) Kidistu a mwixana “unjimu wa Nzambi,” wa sangulukisa Tat’ê mu ithangana yoso. (1 Kolindo 1:24; Nzwá 8:29) Nzambi wa-nda tu besowala we kyoso ki tu lenduka mu kulondekesa unjimu mu kusola kubhanga o ima i twejiya kwila ya yuka. (Tanga Matesu 7:21-23.) Bhanga nguzu phala kukwatekesa o kilunga kukala kididi bhu tena oso kusivila Jihova ni kulenduka. Phala kukumbidila o kima ki twejiya kwila kyambote, kubhanga kithangana ni mwanyu. Maji kubhanga kiki kulondekesa kulenduka, o kulenduka kwa-nda tu sangulukisa lelu ni hádya ni hádya.