1. Ihi ilondekesa kwila Jihova mukwa kubhana?

KWEXILE kithangana Jihova wexile ubheka wê. Mu kusuluka, mwene wa solo kubhana o ujitu wa mwenyu ku athu ku dyulu, ni mu ixi. ‘O Nzambi ya kusanguluka’ Jihova, wa wabhela kubhana ima yambote. (1 Timote 1:11; Tiyaku 1:17) Kuma Jihova wa mesena kwila tu sangluluka, mwene u tu longa kukala ni ukexilu wa kubhana.—Loma 1:20.

2, 3. (a) Mukonda dyahi tu sanguluka mu kukala ni ukexilu wa kubhana? (b) Ihi i twa-nda dilonga mu milongi yiyi?

² Nzambi wa bhange o athu mu kidifwanganu kyê. (Dimatekenu 1:27) Kiki kilombolola kwila, Jihova wa tu bhange ni idifwa yala nayu mwene. Phala kukala ni kusanguluka kwa kidi, ni ku tu besowala kwa Jihova, etu twa bhingi kukayela o phangu yê. Twa bhingi kusuwa o athu ni muxima woso, ni kukala tu akwa kubhana. (Filipe 2:3, 4; Tiyaku 1:5) Mukonda  dyahi? Mukonda Jihova wa tu bhange ni ukexilu yú. Sumbala tu akwa ituxi, tu tena kukayela o phangu ya Jihova ni kukala we ni ukexilu wa kubhana.

³ Twa-nda mona madisá a Bibidya a tu longa yalungu ni kubhana. Twa-nda dilonga se mukonda dyahi Jihova u sanguluka kyoso ki tu kala ni ukexilu wa kubhana. Twa-nda dilonga we kyebhi o ukexilu wa kubhana u tu kwatekesa kukumbidila o kikalakalu kyene mu tu bhana Jihova, ni mukonda dyahi tu sanguluka kyoso ki tu londekesa o ukexilu yú. Twa-nda dilonga we se mukonda dyahi twa tokala kusuluka ni kulondedesa o ukexilu wa kubhana.

4, 5. Kyebhi Jihova ni Jezú kyene mu londekesa o ukexilu wa kubhana? Mukonda dyahi twa tokala kukayela o phangu yâ?

⁴ Jihova wa mesena kwila, tu kayela o phangu yê ya kubhana, kyoso ki tu bhanga kiki, mwene u sanguluka. (Efezo 5:1) Jihova wa mesena we kwila o athu a sanguluka. Etu twejiya o maka yá, mukonda mwene wa tu bhange mu ukexilu wa katunda. Wa bhange we o ixi yetu ya yuka, ni ima yoso yala-mu phala ku tu sangulukisa. (Jisálamu 104:24; 139:13-16) Mu kiki, kyoso ki tu sangulukisa akwetu twa mu bhana kijingu kwa Jihova.

⁵ Etu we tu tena kukayela Jezú wa tu xila o phangu ya yuka ya lungu ni kyebhi o athu kya tena kukala ni ukexilu wa kubhana. Mwene wambe: ‘Wila ki eza Mon’a Muthu, ki phala ku mu bhikila, kana; maji phala mwène-ku kubhikila, ni kubhana o mwenyu wê mu kukula o mundu.’ (Matesu 20:28) Poxolo Phawulu wa swinisa we o Jikidistá kyoso kyambe: “Kwatenu muxima yú kala wa kexile na-u Kidistu Jezú. Mwène wa di tolesa, anga u tambula kididi kya mubhika.” (Filipe 2:5, 7) Tu tena kudibhwidisa, ‘O kwila ngi tena kukayela dingi kyambote o phangu ya Jezú?’—Tanga 1 Phetele 2:21.

6. Ihi ya tu longo Jezú mu musoso wa diyala mukwá Samádya? (Tala o foto ya dyanga.)

⁶ Jihova u sanguluka kyoso ki tu kayela o phangu ya yuka ya tu bhana mwene ni Jezú. Tu bhanga kiki mu kusuwa o ibhindamu ya akwetu ni kusota mawukexilu a ku a kwatekesa. Jezú wa londekesa mukonda dyahi kima kyambote kubhanga kiki mu musoso wa mukwa Samadya. (Tanga Luka 10:29-37.) Mwene wa longo o maxibulu me kwila, ene a tokalele kukwatekesa akwa se kubanza se a nanyi, ihi yala na-yu mba o kididi kwa a vwalela. Wa lembalala mukonda dyahi Jezú wa te o musoso yú? Mukonda diyala dyexile Judé wa mu ibhudisa: “O mukwetu-phe nanyi?” O kitambwijilu kya Jezú, ki tu longa kwila, se twa mesena kusangulukisa Jihova, twa tokala kulondekesa o ukexilu wa kubhana kala kya bhangele o mukwa Samádya.

7. Kyebhi ki tu londekesa kwila o ukexilu wa Jihova wa kubhangao ima wene wa beta-kota? Jimbulula.

⁷ O kima kya mukwa ki tu bhangesa kukala tu athu a kubhana, tu ki sanga mu musoso wa bhiti mu njaludim ya Edene. Satanaji wambe kwila Adá ni Eva eji sanguluka se a bhukumukine Jihova, ni ku di xinganeka ngó mudyâ. Eva wexile ni ibanzelu ya xitu wa mesenene kukala kala Nzambi. Adá wexile ni ibanzelu ya xitu wa mesenene kusangulukisa dingi Eva; Nzambi ndenge. (Dimatekenu 3:4-6) Ihi ya bhiti? Windwa. Mu kidi, kana-ku muthu u tena kusanguluka se u kala ni ixinganeku ya xitu. Maji se ki twal’etu ni ixinganeku ya xitu, anga tu londekesa o ukexilu wa kubhana, twa mu londekesa kwila, tu xikina kuma o ukexilu wa Jihova wa kubhanga o ima wa beta-kota.

8. Mukonda dyahi Adá ni Eva a tokalele kubanza akwa?

⁸ Sumbala Ada ni Eva akexile ubheka wâ mu njaludim ya Edene ene a tokalele kuxinganeka akwa. Mukondad dyahi? Mukonda Jihova wa a bhanene kikalakalu. Mwene wa a tumina kwizalesa o ixi ni ana ni ku i kitula Palayzu. (Dimatekenu 1:28) Adá ni Eva hinu eji mesena o kusanguluka kwa twana twâ, kala kya mesene Jihova ku athu oso. Ene eji kalakala kumoxi, phala kukitula o ixi yoso palayzu. Kyeji kala kikalakalu kyadikota!

9. Mukonda dyahi o athu eji sanguluka mu kubhangesa o ixi kukala palayizu?

⁹ Athu a yuka eji bhinga we kukalakala kumoxi ni Jihova mu kukitula o ixi palayzu ni kukumbidila o vondadi yê. Se a bhangele kiki, eji bokona mu dinyohenu dyê. (Jihebeleu 4:11)  Sé phata kyeji kala kisangu-sangu kya dikota kubhanga o kikalakalu kiki! Jihova weji kwa besowala kyavulu mu kulanga akwa ni kukamba ku dixinganeka ngó mudyá.

10, 11. Ihi ya-nda tu kwatekesa kuboka ni kubhanga maxibulu?

¹⁰ Lelu, Jihova wa tu bhana kikalakalu kya katunda phala kubhanga. Mwene wa mesena kwila, tu boka, tu bhanga maxibulu. Kubhanga o kikalakalu kiki, kulondekesa kwila, twa suwu o athu ni kidi kyoso. Mu kidi, tu tena kusuluka mu sidivisu yiyi, se tu lembalala o kima ki tu bhangesa kubhanga o kikalakalu kiki: O henda yetu kwa Jihova ni henda yetu ku athu.

¹¹ Phawulu wambe kwila mwene ni Jikidistá jamukwa ku hama ya dyanga, exile ‘Jingunza ja Nzambi’ mukonda ene a bokela o kidi ku athu ni ku a longa. (1 Kolindo 3:6, 9) Lelu, etu we tu ‘jigunza ja Nzambi’ mu kubhana o kithangana, o nguzu ni ima i twala nayu phala kubhanga o kikalakalu kya kuboka kya tu bhana Nzambi. Yú ujitu wa dikota!

12, 13. Mudye mabesá ebhi ejila mu sidivisu ya kubhanga maxibulu?

¹² Kubhana o kithangana o nguzu kyoso ki tu boka ni kyoso ki tu longa ku tu bhana kisangu-sangu kya dikota. Kiki kyene kyambe jiphange javulu ala ni ujitu wa kulonga o Bibidya ku athu. Twa sanguluka kyavulu mu kumona o kisangusangu kya maxibulu metu kyoso kya tendela ihi i tu longa Bibidya, kya londekesa o kixikanu kya kidi, kyoso kya lungulula o ukexilu wa mwenyu wâ ni kyoso kya mateka we kutangela akwa o ima ya mu dilonga. Jezú wa sangulukile kyavulu kyoso 70 a aboki kya tumikisisa kya “vutuka ni kusanguluka” mukonda dya ima yambote ya bhiti mu sidivisu ya kuboka.—Luka 10:17-21.

¹³ O jiphange jetu ku mundu woso a sanguluka kyoso kya mona o athu kulungulula o ukexilu wa myenyu yâ ni kikwatekesu kya njimbu ya Bibidya. Mu kifika, say munzangala, phange ya muhatu dikudi a mwixana Anna, wa mesenene kubhanga dingi mu sidivisu ya Jihova. * (Tala kulwiji.) Mu kiki, wayi ku Este ya Europa kwa bhindamene dingi aboki. Mwene wa soneka: “Etu kuku twala ni ujitu wa kulonga o Bibidiya veji javulu, nga wabhela kyavulu o ukexilu yú wa kuboka. O sidivisu yami i ngi sangulukisa kyavulu. Kyoso ki ngi bhixila kubhata, ki ngi kala ni kithangana phala kubanza mu ibhindamu yami. Ngi xinganeka o maxibulu ami—ku hele yâ ni jiphaxi jene mu dibhana-ju. Ngi sota jindunge phala ku a kolokotesa ni kubhanga kima phala ku a kwatekesa. Mu kiki ngi xikina ni kidi kyoso kwila, ‘o kubhana kota mu kuzediwysa, o kutambula ndenge.’”—Ikalakalu 20:35.

14. Kyebhi ki utena ku sanguluka mu kuboka né mwene se ka mu kwivwa?

¹⁴ Né mwene se athu ka mesena kwivwa kyoso ki tu boka tu tena kusanguluka mukonda etu tu abhana kithanagana kya kwivwa o jimbu ya mbote. Jihova u kingila kwila tu kayela o phangu ya Izekiyele. Mwene wambe: “Wa kà a tangela o maka mami, kixi evwa kixi akamba kwivwa.” (Izekiyele 2:7; Izaya 43:10) Ki kale se athu a tu xikina mba kana, Jihova u bhana valolo mu  nguzu i tu bhanga. (Tanga Jihebelewu 6:10.) Sayi phange ya diyala wambe ya lungu ni ukunji wê: “Etu twa kunu o mbutu, twa i tekela, twa sambe mu kukingila kwila Jihova wa-nda bandekesa o vondadi ya muthu ya kudilonga.”—1 Kolindo 3:6.

15. Twa tokala kukala ngó ni ukexilu wa kubhana se athu londekesa kisakidilu? Jimbulula.

¹⁵ Jezú wa mesena kwila tu bhana valolo ku athu mukonda kubhanga kiki ku tu sangulukisa. Kyoso ki tu bhana valolo, athu avulu anda tubhana we valolo. Mu kiki mwene wa tu kanena: “Bhanenu akwenu, enu wenu Nzambi a mi bhane. Kyenyiki-phe Nzambi wa-nda ku mi bhana kizongelu kyambote, kyòbate, kyòsakese, kya xamuka, a mi bhana bhu homba yenu. Mukonda yoso o nzôngo i mwa zongela akwenu, yene Nzambi ya mi zongela enu’enu.” (Luka 6:38) Mu kidi, kyoso ki u londekesa ukexilu wa kubhana o athu oso ka-nda kusakidila. Maji né mwene se ene kala, suluka ni kubhana. Eye u tena kubhangesa muthu kusanguluka mukonda dya ku mu bhana kima.

16. Nanyi twa tokala ku mu talela mba ku mu londekesa o ukexilu wa kubhana?

¹⁶ O athu a wabhela kubhana ni muxima woso ka kingila ku a vutwila kima. Jezú wambe: “Ki u bhanga-phe fesa, exana jingadyama, ni inema, ni atenguna, ni ifôfo; nda u kale ni ku zediwa. Mukonda ene ka tena ku ku vutwila, mu ku futa ki wa a bhange.” (Luka 14:13, 14) O Bibidya we yamba: “Woso wene ni u talelu wambote, sayi dibesá dyê,” yene yamba we, “U zediwa o muthu yó woso u xinganeka ngadyama.” (Jisabhu 22:9; Jisálamu 41:1) Twa tokala kulondekesa o ukexilu wa kubhana mukonda etu twamesena kukwatekesa akwetu.

17. Mawukexilu ebhi a kubhana a-nda tu sangulukisa?

¹⁷ Kyoso Phawulu kya tumbula o izwelu ya Jezú, “o kubhana kota mu kuzediwisa, o kutambula ndenge,” mwene ka kexile mu zwela ngó ya lungu ni ima mba imbamba. Tu tena we kubhana kikolokotesu ku athu, mu ku a bhana mwene kima kya bhindamena ni kikwatekesu bhu kaxi ka Bibidya. (Ikalakalu 20:31-35) Bhu kaxi ka ima ya zwela ni ya bhange Phawulu, mwene wa tu longo o valolo ya kulondekesa o ukexilu wa kubhana bhu  kaxi ka kithangana kyetu, o nguzu, kusuwa akwetu ni ku a zola.

18. Ihi ya zwela o milongi ya jingijiye ya lungu ni ukexilu wa kubhana?

¹⁸ Akwa kutokwesa o ibhangelu ya athu, a mono kwila, o ukexilu wa kubhana u bandekesa o kisangasangu kya muthu. Sayi milongi ya tokwesa ya londekesa kwila, o athu ambe kuma a sanguluka dingi kyoso kya zubha kubhanga o mbote ku athu. Athu amukwa a tokwesa ambe kwila, kyoso ki tu kwatekesa akwetu, tu divwa kala o mwenyu wetu wala dingi ni valolo. Sayi jingijiye mba asaki ene mu swinisa athu kubhanga ikalakalu ya kudibhakula mu kukwatekesa akwa mu vondadi yâ. Kubhanga kiki kubandekesa o sawidi ni kuzediwa kwa yó a dibhakula. Se phata, ki tu diwana ni maka ya mukonda o Mubhangi wetu wa henda Jihova ithangana yoso wene mu zwela kwila kubhana kubeta kota mu kuzediwisa.—2 Timote 3:16, 17.

19, 20. Mukonda dyahi eye wa mesena kukala ni ukexilu wa kubhana?

¹⁹ Se athu a tu kondoloka a thandanganya ngó ni ene, kubhonza kusuluka ni kulondekesa o ukexilu wa kubhana. Maji Jezú wa tu lembalesa kwila, o itumu iyadi ya makota, o kuzola Jihova ni muxima wetu woso, mwenyu, kilunji ni nguzu ni kuzola akwetu kala ki twa di zolo etwene. (Marku 12:28-31) Mu milongi yiyi twa di longo kwila o athu a zolo Jihova a kayela o phangu yê. Jihova ni Jezú akwa kubhana. Ene a tu swinisa kukayela o phangu yâ mukonda ene ejiya kwila kubhanga kiki, kwa-nda tu bhekela kisangusangu kya kidi. Se tu kala tu athu a kubhana bhu kaxi ka ima i tu bhanga phala Nzambi ni azukame etu, twa-nda bhana kijingu kwa Jihova, twa-nda katula mbote phala etu ni akwetu.

²⁰ Se phata eye wala polondo phala kubhanga yoso i u tena phala kulondekesa o ukexilu wa kubhana ni kukwatekesa akwenu benge-benge o jiphange jé. (Ngalásya 6:10) Se u suluka ni kubhanga kiki, o athu a-nda kuzola anda kusakidila kyavulu, eye wa-nda sanguluka. O Bibidya yambba: “Mwenyu wa muthu wa wabhela ku wanena akwá, u mona mbote; kuma woso u tekela, mwene we a mu tekela.” (Jisabhu 11:25) Ku mwenyu ni mu ukunji wetu kwene mawukexilu avulu a kulondekesa o ukexilu wa kubhana ni kubhanga mbote sé kusuwa ngó o ima i twa mesena. Sayi mawukexilu yá twa-nda dilonga na-u mu milongi ya kayela.