Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Kuatekesa Akuenu ku Kula mu Nzumbi

Kuatekesa Akuenu ku Kula mu Nzumbi

“Ngi ku bhana kaiula, kuma nga ku te muene diesu.”—JISÁ. 32:8.

1, 2. Kiebhi Jihova kia divua ia lungu ni jiselevende jê?

KIOSO o jitata kia mona o an’ê a mu tonoka, ene a diuana mu ku mona o uhete uala nau. Nange eie ua ki mono ué kiá. O mon’a ndenge sumbala u kala ni uhete ua ku jokala bola, maji o mukua sumbala u kala ni uhete ua ku bhanga ifikula mba ku bhanga ima ia mukua. Uhete uoso-uoso u kala nau o an’a, o jitata a uabhela ni ku kuatekesa o an’a mu kua suínisa mu ima ia tena o ku bhanga.

2 Kala o tata ia henda, Jihova ua mesena o mbote ia jiselevende jê. Muene u bhana valolo ku selevende jê mukonda u a mona kala “ió a muinda ku miji ioso.” (Aje. 2:7) Ene ala ni valolo mukonda dia kixikanu kiâ. Sumbala uene mu mona kuila o jiphange jê, ki kale ja mala kala ja ahatu ala ni mauhete avulu. Mu kifika, sai jiphange a bhanga madiskursu ambote, a mukuá a iudika kiambote o ima. Jiphange ja vulu ja ahatu, ala ni uhete ua kuijiia madimi a jixi jengi, a mukuá a kuatekesa o jihaxi ni ku suínisa ió a tokala. (Loma 16:1, 12) Etu tu sakidila kiavulu mu ku kala mu kilunga muala o jiphange joso jiji ja mala ni ja ahatu.

3. Ibhuidisu iahi i tua-nda di longa mu milongi íii?

3 O Jikidistá ja mukuá, benge benge o minzangala mba jiphange a a batizala kindala, nange a divua kuila kala ni kididi mu kilunga. Kiebhi ki tu tena o ku a kuatekesa phala ku kula mu nzumbi? Mukonda diahi tua tokala ku kaiela o phangu ia Jihova, ni ku mona o ídifua iambote ia jiphange jetu?

JIHOVA U MONA O ÍDIFUA IAMBOTE KU JISELEVENDE JÊ

4, 5. Ihi ia mono Jihova kua Ngidiione? Ihi i tu longa o phangu ia Jihova?

4 O Bibidia ilondekesa kuila, Jihova ka mona ngó o ídifua iambote ia jiselevende jê, maji u mona uê o ima ia tena ku bhanga mu nguzu iâ. Mu kifika, kioso kia solo Ngidiione phala ku bhulula o mundu ku ubhika ku akuâ Midiiana, muéne nange ua sasumuka kioso kia mu menekena ku anju: “Jihova uala ni eie, u dizonda dia nguzu.” Ngidiione ka di monene kuila uexile diiala dia “nguzu.” Muéne uejidile kuila keji tena ku bhulula o mundu ua Nzambi. Maji ki kiene kia mono Jihova. Muéne uejidile kuila Ngidiione ueji tena, uejidile ué kuila muéne ueji tena ku bhulula akua Izalaiele.—Tanga Afundixi 6:11-16.

5 Jihova ua dielele kua Ngidiione, mukonda uejidile o nguzu iê. Mu kifika, kioso kia kexile mu vunda o tiliku, Jihova ua mono kuila Ngidiione ua kexile mu kalakala ni nguzu iê ioso. Tuejiia kuila, o idimakaji i vunda o tiliku bhu kanga. Maji Ngidiione ua kexile mu vunda o tiliku mu ditangi dia ku kamena vinhu, phala akua Midiiana ka i mone, anga a nhana o tiliku iê. Jihova ua mono kuila Ngidiione kexile ngó mukalakadi ua suína. Maji uexile diiala dia unjimu, uejidile kiambote o ima ia kexile mu bhita, iu ua solo kiambote phala o mundu ki u kale mu iluezu. Sé phata, Jihova ua mono o uhete ua Ngidiione iu ua mu longo.

6, 7. (a) Kiebhi ki tuejiia kuila o ukexilu ua Jihova ua ku mona o polofeta Amoji, ki uene ua kexile nau o athu mu Izalaiele? (b) Kiebhi ki tuejiia kuila Jihova ua solele kiambote polofeta Amoji?

6 Jihova ua mono ué o ídifua iambote ku polofeta Amoji. Athu avulu akexile ku mu mona kala muthu ua tululuka, maji ka kexile ni valolo. Muéne ua kexile mu kuinga o jimbudi, uexile ué kidimakaji. Maji Jihova ua solo polofeta Amoji phala ku bazela o dikuinhi dia madiembu a Izalaiele, ka kexile dingi ku mu bheza. Saí akua Izalaiele akexile mu banza kuila, Jihova ka tokalele ku sola Amoji. Mukonda diahi?—Tanga Amoji 7:14, 15.

7 O Polofeta Amoji ua tokalele mu diembu ku maxokololo. Maji uejidile o ijila ioso, ni jinguvulu mu izuua iê, nange uejidile o ima ioso íii mukonda dia maiala akexile mu bhita mu sanzala iê, mu bhanga uenji. Mu kifika, Amoji uejidile ima iavulu ia lungu ni jixi ja mukuá, ni ima ia iibha ia kexile mu bhita mu Izalaiele. (Amo. 1:6, 9, 11, 13; 2:8; 6:4-6) O polofeta Amoji uexile ué musoneki uambote. Muéne uejidile ku soneka mu izuelu ia bhebhuluka, maji uexile ni kutena. Muéne ka kexile ni uôma ua ku fundisa o mukunji ua dikota Amaziia. Sé phata Jihova ua solele kiambote o muthu iú, phala ku boka o njimbu iê. Muéne ua monene ídifua iambote ku polofeta Amoji, ia kambele ku mona o athu.—Amo. 7:12, 13, 16, 17.

8. (a) Ihi ia kanena Jihova kua Davidi? (b) Mukonda diahi o kikanenu mu divulu dia Jisálamu 32:8, ki kuatekesa ió ka dielela mu uhete uâ?

8 Sé phata, Jihova u mona o ima i tena ku bhanga o jiselevende jê mu nguzu iâ. Muéne ua kanena Sobha Davidi kuila, muéne ueji mu longesa ni ku mu idikisa o njila. (Tanga Jisálamu 32:8.) Mukonda diahi o kikanenu kiki ki tu suínisa? Sumbala ki tu dielela mu nguzu ietu, maji Jihova u tena ku tu kuatekesa ku bhanga o ima i tu fika kuila ki tu tena ku i bhanga. Kála o mesene iambote u longa o dixibulu diê, Jihova u tu longa katé ki tu kala ni uhete. Muéne u tena ué ku tu kuatekesa bhu kaxi ka jiphange jetu. Kiebhi kia bhanga kiki?

SOTA O ÍDIFUA IAMBOTE KU AKUENU

9. Kiebhi ki tu tena ku “xinganeka” o jiphange jetu ja maiala ni ja ahatu?

9 Phaulu ua suínisa o Jikidistá joso ku “xinganeka” o jiphange jâ. (Tanga Filipe 2:3, 4.) Kioso kia bhana o mulongi iú, Phaulu ua mesenene ku tu longa ku bhana valolo ku mauhete a jiphange jetu, ni ku a ximana. Kiebhi ki tu divua se akuetu a tu ximana kioso kia mona kuila tuala ni ídifua iambote? Sé phata, tu mesena ku bandekesa dingi o ídifua ietu iambote. Kiene kimoxi ué, kioso ki tu bhana valolo ku ji phange jetu, tu a kuatekesa ku di tunda kiambote ni ku kula mu nzumbi.

10. Benge-benge nanhi mu kilunga tua tokala o ku a ximana?

10 Benge benge nanhi tua tokala ku mu ximana? Sé phata, etu enioso saí ithangana tu mesena ku tu ximana. Maji o minzangala mba o jiphange a di batizala kindala, a tokala ué ku mona kuila a bhanga mbandu mu kilunga. Kiki kia-nda ku a kuatekesa ku mona kuila, ene ala ni kididi bhu kaxi k’etu. Maji se ki tu ximana o jiphange jiji, ene ka-nda kala dingi ni vondadi ia ku di suínisa mu ku kula mu nzumbi, kala kiene mu a suínisa ku Mak’â Nzambi.—1 Tim. 3:1.

11. (a) Kiebhi o kafunga kia kuatekesa munzangala phala ku kula mu nzumbi? (b) Phangu iahi i tua katula ku musoso ua Julien?

11 Saí kafunga a mu ixana Ludovic, ua katula mbote iavulu kioso kia kexile mu ku mu ximana mu kilunga, mu unzangala, muéne uambe: “Kioso ki ngi ximana phange, muéne ka nangenena ku kula mu nzumbi.” Ludovic, u zuela ia lungu ni Julien, muéne u jimbulula: “Julien ua fikile kuila, ka kexile ni valolo, mukonda dia kiki, ka kexile ni ukexilu uambote. Maji nga mono kuila muéne uexile ni henda iavulu, iu ua mesenene ku kuatekesa o jiphange mu kilunga. Maji mu veji dia ku mu tatela, nga kexile mu mona ngó o ídifua iê iambote, mu ku mu suínisa.” Mu ku bhita kithangana, Julien ua kituka múkuatekexi ua tufunga, ni muboki ua thembu ioso.

KUATEKESA AKUENU KU KULA MU NZUMBI

12. Ihi i tua tokala ku bhanga phala ku kuatekesa phange ku kula mu nzumbi? Bhana phangu.

12 Sé tua mesena ku kuatekesa akuetu ku kula mu nzumbi, tua tokala tu a tonginina kiambote. A tu suínisa ku mona o ídifua iambote ni uhete. Jezú ua monene o ídifua iambote ia Phetele. Mu ku bhita kithangana, Phetele ua londekesa kuila ka tokalele ku mu dielela. Maji Jezú ua monene kuila muéne uexile ni ídifua iambote, iu ua mu luku dijina dia Kefa, mba Phetele di lombolola ndanji.—Nzuá 1:42.

13, 14. (a) Kiebhi kia londekesa Barnabe o ku tetuluka kioso kia a xisa Marku? (b) Mbote iahi ia katula Alexandre kioso kia mu kuatekesa ku kafunga? (Tala o foto ia dianga.)

13 Barnabe ua tetulukile ué ni Nzuá, akexile ku mu ixana Marku. (Ika. 12:25) Mu njila ia dianga ia bhangele Barnabe ni Phaulu, Marku uexile múkuatekexi uâ. Maji kioso kia tula mu Pamfídia Marku ua a xisa. Phaulu ni Barnabe, ai ubheka uâ, mu jinjila ja kexile ni jibandi. (Ika. 13:5, 13) Mu ku bhita kithangana, Barnabe ka kexile mu xinganeka o iluezu ia Marku, maji ua kexile mu xinganeka o ídifua iê iambote, iu ua mu longo. (Ika. 15:37-39) Kiki, kia kuatekesa Marku ku kala selevende ia Jihova ua kulu mu nzumbi. Mu ku bhita thembu, Marku ua kexile kiá mu Loma, mu kuatekesa Phaulu ua kexile mu kaleia. Kioso kia sonekena o Jikidistá mu Kolose, Phaulu ua ximana kiavulu Marku. (Kol. 4:10) U tena ku xinganeka kiebhi kia divu Barnabe, kioso kia bhingi Phaulu o kikuatekesu kia Marku.—2 Tim. 4:11.

14 Saí kafunga a mu ixana Alexandre, u lembalala kiebhi kia mu kuatekesa ku phange: “Kioso ki ng’exile ngi munzangala, kia ngi bhonzele ku samba phala o jiphange mu kilunga. Saí kafunga ka ngi longo kiebhi ki nga tokalele ku di iudika phala ku tululuka kioso ki ngi samba. Mu veji dia ku ngi katula o ujitu ua ku samba, muéne ua ngi bhana o ujitu ua ku samba mu iônge ia ku tunda mu sidivisu ia ku boka. Mu ku bhita kithangana ki kia ngi bhonzele dingi o ku samba.”

15. Kiebhi kia londekesa Phaulu kuila ua bhanene valolo ku jiphange jê?

15 Ihi i u bhanga kioso ki u mona ídifua iambote ku jiphange? O kuila u a ximana? Mu kibatulu kia 16 kia divulu dia Loma, ki londekesa kuila Phaulu ua ximana 20 a jiphange akexile ni ídifua iambote. (Loma 16:3-7, 13) Mu kifika, Phaulu ua ximana Andoloniko ni Júnia, mukonda a diangele ku sidivila Kristu, muéne ua a kaiela, ni mukonda dia ku kolokota kuâ. Phaulu ua tumbula ué manh’á a Lufu, mukonda ua mu kuatekesele.

Frédéric (ku kiasu) ua kuatekesa Rico ku suluka mu ku sidivila Jihova (Tanga o kaxi 16)

16. Mbote iahi ijila mu ku ximana o an’a-ndenge mu kilunga?

16 Tua-nda katula mbote se tu ximana akuetu. Xinganeka mu phangu ia Rico, munzangala ua tungu ku França, tat’ê ki Mbangi ia Jihova. Rico ua luualele mukonda tat’ê ka mesenene kuila muene a mu batizala. Rico ua banzele kuila ua tokalele ku kingila katé kia kula. Muéne ua kexile mu luuala ué mukonda o ji koleka bhu xikola, akexile mu ku mu xonguena mukonda dia ku di longa o Bibidia. Maji o kafunga a mu ixana Frédéric, ua kexile ku mu longa uambe: “Eme nga ximana Rico mukonda, o kizukutisu kia kexile mu bhita na-kiu, kia londekesele kuila, muéne ka kexile ni uôma ua ku boka.” O izuelu íii, ia suínisa Rico phala ku suluka mu ku bhana phangu, ia mu kuatekesa ué ku zukama dingi kua tat’ê. Rico a mu batizala kioso kia kexile mu 12 dia mivu.

Jérôme (ku kadilu) ua kuatekesa Ryan ku bokona mu sidivisu ia ukunji mu jixi jengi (Tala o kaxi 17)

17. (a) Kiebhi ki tu tena ku kuatekesa o jiphange ku sidivila Jihova ni muxima uoso? (b) Kiebhi o mukunji ua jixi jengi kia kuatekesa o jiphange ja minzangala mu kilunga? Mbote iahi ia katula?

17 Se tu ximana o jiphange jetu kioso kia bhanga ima iambote, kia-nda ku a suínisa ku bhanga o kikalakalu kia Jihova ni muxima uoso. Sylvie, * uene mu sidivila kiá ukulu mu Betele ia França, uambe kuila o jiphange ja ahatu a tena ué ku ximana o jiphange ja maiala. Muéne uambe kuila o jiphange ja ahatu, nange a mona ídifua ku jiphange ja maiala, i kamba ku mona o jiphange. Mu kiki, “o izuelu iâ i tena ku kuatekesa, iene mu zuela kiá o jiphange a kulu mu nzumbi.” Muéne uambe ué: “Ngejiia kuila, ki ngi tokala ku kamba ku ximana.” (Jisa. 3:27) Jérôme mukunji ku ixi ia Guiana Francesa, ua kuatekesa jiphange javulu ku bhanga o kikalakalu kia ukunji. Muéne uambe: “Ngi mona kuila kioso ki ngi ximana munzangala mu kima kia bhange mu ku boka mba kioso kia tambuijila kiambote mu kiônge, ene a kala dingi ni vondadi ia ku bhanga. Mukonda dia kiki a kala dingi ni uhete.”

18. Mukonda diahi kima kiambote ku kalakala ni minzangala mu kilunga?

18 Etu ué, tu tena ku suínisa o jiphange jetu ku kula mu nzumbi, mu ku kalakala nau. Kafunga nange u bhinga ku munzangala uejiia o komputadolo phala ku mu katuila milongi mu kijimbuete kietu mu Internete, jw.org, phala ku kuatekesa adiakimi mu kilunga kala ni komputadolo. Mba u tena ku bhinga munzangala mu kilunga phala ku mu kuatekesa ku xixila mba ku iudika o Kididi Kietu Kia Ubhezelu. Se u di suínisa phala ku kalakala ni minzangala, ua-nda mona o uhete uâ, ni ku a ximana, ni kuívua o milongi iâ.—Jisa. 15:23.

DI IUDIKE PHALA KU KUATEKESA O KILUNGA

19, 20. Mukonda diahi tua tokala ku kuatekesa akuetu, ku kula mu nzumbi?

19 Jihova kioso kia solo Josuué phala kuendesa akua Izalaiele, muéne ua tendelesa Mozé phala ku ‘suínisa’ ni ku ‘kolokotesa’ Josuué. (Tanga Matendelelu 3:28.) Athu avulu a mu kuíza mu kilunga kia Jihova. Tua bhindamena jiphange a kulu mu nzumbi phala kuendesa o kilunga. Mu kiki, etu enioso mu kilunga tua tokala ku kuatekesa o minzangala mu kilunga ku bhanga ia tena mu nguzu iâ, benge-benge a a batizala kindala. Se tu bhanga kiki, jiphange javulu a-nda bokona mu sidivisu ia thembu ioso, jiphange javulu a-nda “tena ué ku longa akuâ.—2 Tim. 2:2.

20 Ki kale tua tokala mu kilunga kionene kiala ni jiphange javulu a kulu mu nzumbi, mba mu kibuka kiofele, tu tena ku kuatekesa o jiphange phala ku pholo a tene kuendesa o kilunga. Phala ku bhanga kiki, tua tokala ku kaiela o phangu ia Jihova ia ku mona o ídifua iambote ia akuetu.

^ kax. 17 O dijina a di lungulula