Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Kaiela o ku Lenduka ni Henda ia Jezú

Kaiela o ku Lenduka ni Henda ia Jezú

“Kristu kiene kia tu talela hadi, iú ua tu xila o phangu, phala tu mu kaiele mu makanda.”​—1 PHETELE 2:21.

1. Mukonda diahi o ku kaiela o phangu ia Jezú ku tu zukamesa dingi kua Jihova?

ETU tu kaiela o phangu ia athu u tua uabhela kiavulu. Ku athu oso akexile kia ku muenhu mu ixi, Jezú Kristu muene o muthu u tua tokala ku kaiela o phangu iê. Mukonda diahi? Saí kizuua Jezú uambe: “Uoso ua ngi mono eme, ua mono ue Tata.” (Nzuá 14:9) Jezú uambe kiki, mukonda muéne u kaiela o phangu ia iuka ia Tat’ê. Mu kiki, kioso ki tu di longa ia lungu ni Jezú, tua mu di longa ué ia lungu ni Jihova. Kioso ki tu kaiela o phangu ia Jezú, tu zukama dingi kua Jihova, o Suke-ku ia ngongo ioso. Iú, ujitu ua dikota!

2, 3. (a) Mukonda diahi Jihova ua tu bhana milongi iavulu ia lungu ni muenhu ua Jezú, ni ihi ia mesena Nzambi ko kuetu? (b) Ihi i tua-nda di longa mu milongi íii ni ia-nda kaiela?

2 Bhu kaxi ka Bibidia, Jihova ua tu bhana milongi iavulu ia lungu ni ima ia bhangele Jezú. Mukonda diahi? Mukonda Nzambi, ua mesena kuila, tuijiia kiambote Mon’ê ni ku kaiela o phangu iê. (Tanga 1 Phetele 2:21.) Mu Bibidia, o phangu ia xisa Jezú phala etu, a i sokesa ni ku kaiela o makanda. Kiki kilombolola ihi? Jihova ua mesena kuila, tu kaiela o makanda a Mon’ê, mu ku kaiela o uendelu uoso ua Jezú. Mu kidi, Jezú uexile muthu ua iuka, mu kiki, Jihova ka kingila kuila tu kaiela o phangu ia Mon’ê ni kuiuka kuoso. Mu veji dia kiki, Nzambi ua mesena kuila tu bhanga ioso, phala ku kaiela o phangu ia Jezú.

3 Tua-nda di longa ídifua iambote ia Jezú. Mu milongi íii, tua-nda zuela ia lungu ni ku lenduka kuê ni henda iê. Mu milongi ia kaiela, tua-nda zuela ia lungu ni ku suína, ni ku tongoloka kuê. Tua-nda tambuijila ibhuidisu itatu ia lungu ni ídifua íii: Ihi ilombolola o kídifua kiki? Kiebhi Jezú kia londekesa o kídifua kiki? Kiebhi ki tu tena ku kaiela o phangu iê?

JEZÚ MUKUA KU LENDUKA

4. Ihi ilombolola o ku lenduka?

4 Ihi ilombolola o kulenduka? Athu avulu akua ukumbu, a banza kuila, o ku lenduka ku lombolola ku di tolesa mba ku tobha. O kuila kiki kidi? Mu kidi, phala ku kala muthu ua lenduka, ku bhinga ku suína. O ku lenduka ki kiene kimoxi ni ukumbu mba ku di zangeleka. Phala ku lenduka, kia dianga tua tokala ku di tonginina mu ukexilu uambote. Mu kifika, saí dicionário di jimbulula izuelu ia Bibidia, diambe: “O ku lenduka, o kuijiia ni ku xikina kuila, Nzambi uala kota etu ndenge.” Se tua lenduka, ki tua-nda di mona kala tua beta-o-kota, akuetu ndenge. (Loma 12:3; Filipe 2:3) Ki bhonza kiavulu phala o athu akua ituxi ku londekesa o kídifua kiki. Maji tu tena ku kala athu a lenduka, se tu xinganeka mu unéne ua Jihova, ni ku kaiela o phangu ia ku lenduka kua Jezú.

Se tua lenduka, ki tua-nda di mona kala tua beta-o-kota, akuetu ndenge

5, 6. (a) Mingedi, kota dia ji-anju, nanhi? (b) Kiebhi Mingedi kia londekesa o ku lenduka?

5 Kiebhi Jezú kia londekesa o ku lenduka? Tundé ukulu, o Mon’a Nzambi mukua ku lenduka, ki kale kala anju ia iuka ku diulu, mba kioso kia kexile mu ixi kala diiala dia iuka, muéne ua londekesele o ku lenduka. Tua-nda di longa ifika i londekesa o ku lenduka kuê.

6 O ukexilu uê. Mu divulu dia Juda, tu tanga-mu milongi ilondekesa kiebhi kiexile o muenhu ua Jezú, ande dia kuíza mu ixi. (Tanga Juda 9.) Ku diulu, Mingedi, kota dia ji-anju mba Jezú, ua “di kuatele ni Diabhu,” ua zoko ni kijibhangânga kiki, mukonda dia “mukutu ua Mozé.” Kioso Mozé kiafu, Jihova ua mu fundile bhu kididi kia kondama, sé-ku muthu uejidile o kididi kiki. (Matendelelu 34:5, 6) Nange Diabhu ua mesenene ku bhangesa o akua Izalaiele ku bheza o mukutu ua Mozé. Kima kioso-kioso kia iibha kia mesenene ku bhanga Diabhu, Mingedi ua ki fidisa ni ku suína kuoso. Saí divulu dia katunda di londekesa kuila, o izuelu ua “di kuatele,” a i tumbula ué phala ku londekesa kuila, o muthu u sota ku zokela kima kia mu tokala muéne, kiki nange kilombolola kuila, ‘Mingedi ua londekesa kua Diabhu kuma, muéne ka kexile ni ujitu ua ku xala ni mukutu ua Mozé.’ Maji né kiki, o kota dia ji-anju uejidile kuila, muéne kexile ni kutena kuoso. Mu kiki, muéne ua xisa o maka bhu maku a Jihova, o Mufundixi ua Dikota, mukonda muéne ngó uala ni ujitu ua ku fundisa Satanaji. Sé phata, Jezú ua londekesa o ku lenduka!

Jezú kexile kala o athu akua ku di zangeleka a dituna ku belesela akuâ, mukonda muéne ua kumbidila ioso ia mu tumine Jihova “katé mu kufua”

7. Kiebhi Jezú kia londekesa o ku lenduka mu ukexilu uê ua ku zuela, ni mu ima ia bhangele?

7 Kioso Jezú kia kexile mu ixi, ua londekesa ué o ku lenduka mu ima ia bhangele ni ia zuelele. O ukexilu uê ua ku zuela. Jezú ka mesenene kuila o athu a mu bhana kijingu kiavulu. Mu veji dia kiki, muéne ua mesenene kuila, o kijingu kioso a ki bhana kua Tat’ê. (Marku 10:17, 18; Nzuá 7:16) Jezú ka kexile mu bazela o maxibulu mê mba ku a bhangesa ku divuua kála a tobho, kala ni valolo. Mu veji dia kiki, muéne ua kexile ku a xila ni ku a dielela, mu ku a ximana mukonda dia ídifua iâ iambote. (Luka 22:31, 32; Nzuá 1:47) O ima ia bhangele. Jezú ka kexile mu sota jimbote javulu. (Matesu 8:20) Muéne ua kexile polondo phala ku bhanga o ikalakalu, ia kambele o ku bhana valolo iavulu ku athu. (Nzuá 13:3-15) Muéne ua xisa ué phangu ia iuka ia ku lenduka, mukonda dia ku belesela kuê. (Tanga Filipe 2:5-8.) Jezú kexile kala o akua ku di zangeleka a dituna ku belesela akuâ, mukonda muéne ua kumbidila ioso ia mu tumine Jihova, “katé mu kufua.” Kiki kilombolola kuila, Jezú, o Mon’a muthu, ua “batamene muxima.”​—Matesu 11:29.

KAIELA O KU LENDUKA KUA JEZÚ

8, 9. Kiebhi ki tu tena ku londekesa o ku lenduka?

8 Kiebhi ki tu tena ku kaiela o ku lenduka kua Jezú? O ukexilu uetu. Se tua lenduka, tuejiia bhuoso bhua suku o nguzu ietu. Mu kiki, ki tua-nda fundisa akuetu. Ki tua-nda ku a longolola mba ku banza ima ia iibha ia lungu ni ene. (Luka 6:37; Tiiaku 4:12) O ku lenduka ku tu kuatekesa ku kamba ku kala athu ‘a iuka kinéne.’ Kiki kilombolola kuila, ki tu tokala ku banza kuma etu tua beta-o-kota akuetu ndenge, mukonda dia uhete ni ujitu u tuala nau. (Ndongixi 7:16) O tufunga a lenduka, ka banza kuila, ene a beta-o-kota o jiphange ja mukuá ja mala ni ja ahatu ndenge. Mu veji dia ku banza kiki, o tufunga tua henda, ‘a kita akuâ kota diâ,’ ene a mona kuila, o akuâ a beta-o-kota ene ndenge.—Filipe 2:3; Luka 9:48.

9 Di longe o musoso ua W. J. Thorn, ua mateka ku sidivila kala kafunga ka ilunga ku muvu ua 1894. Mu ku bhita mivu iavulu mu sidivisu íii, a mu bhana o kikalakalu kia ku langa o ji sanji mu Díbhia dia Utuminu mu mbanza ia Nova York. Kioso kia kexile mu banza ku tambula ujitu uéngi ua beta-o-kota, Phange Thorn ua kexile mu zuela: “Eme ngi mavu. Ihi i ngala na-iu ia tokala ku ngi bhangesa ku kala ni ukumbu?” (Tanga Izaia 40:12-15.) O izuelu íii ilondekesa o ku lenduka kuê!

10. Kiebhi ki tu tena ku londekesa o ku lenduka mu ukexilu uetu ua ku zuela ni mu ima i tu bhanga?

10 O ukexilu uetu ua ku zuela. Tu tena kuijiia se tua lenduka mba kana, mu ukexilu uetu ua ku zuela ni akuetu. (Luka 6:45) Kioso ki tu zuela ni akuetu, ki tua-nda zuela ngó, ia lungu ni maujitu metu mba ia lungu ni ima i tuene mu bhanga. (Jisabhu 27:2) Mu veji dia kiki, tua tokala ku ximana o jiphange jetu mu ima ia bhanga, ni ku tonginina o ídifua iâ iambote ni uhete uâ. (Jisabhu 15:23) O ima i tu bhanga. O Jikidistá a lenduka, ka sota ku kala ni fuma ku mundu iú. Mu veji dia kiki, ene a sosolola o ukexilu uâ ua muenhu, ni ku bhanga ikalakalu ia tokala, phala ku kalakala dingi mu sidivisu ia Jihova. (1 Timote 6:6, 8) Tu tena ué ku londekesa o ku lenduka, mu ku belesela. Tua tokala ku kala tu athu a lenduka phala ku ‘tumaka oso a tu kala ku pholo’ mu kilunga, ni ku kaiela o itendelesu ia kilunga kia Jihova.​—Jihebeleu 13:17.

JEZÚ MUKUA HENDA

11. Ihi ilombolola o henda?

11 Ihi ilombolola o henda? O kizuelu “henda,” kilombolola ku zola ni ku talatala kiambote o muthu. O henda a i sokesa kiavulu ni ku zola ni ku loloka. O Bibidia i zuela ia lungu ni “jihenda ni mbote.” (Luka 1:78; 2 Kolindo 1:3; Filipe 1:8) Saí divulu diambe kuila, o ku londekesa o henda ki ku lombolola ngó ku thandanganha ni ibhindamu ia akuetu. O divulu didi di zuela kuila, o ku kala ni henda ku lombolola ‘ku bhanga ioso phala ku kuatekesa,’ ni ku zubha o ibhindamu ia athu. O henda kídifua ki suínisa o muthu ku kuatekesa akuâ, phala n’a kale ué ni muenhu uambote.

12. Kiebhi Jezú kia londekesa o henda ku akuâ, ni ihi o henda ia mu suínisa ku bhanga ku athu?

12 Kiebhi Jezú kia londekesa o henda? O henda iê, ni ima ia bhangele. Jezú ua kexile ni henda ia akuâ. Kioso kia mono kamba diê Madiia ni athu a mukuá, akexile mu dila Lázalu, Jezú ua mateka ué o ku dila. (Tanga Nzuá 11:32-35.) Mu ku suluka, o henda ia mu suínisa ku fukununa o mon’a mutudi, iene ué ia mu suínisa ku fukununa Lázalu. (Luka 7:11-15; Nzuá 11:38-44) O kilondekesu kiki kia henda, nange kia bhana kua Lázalu o kidielelu kia kuia ku diulu. Ande dia ku bhita o ima íii, Jezú kia mono mundu uavulu, “henda ia mu kuata.” O henda ia mu suínisa ‘ku longa ima iavulu’ ku athu. (Marku 6:34) O ima ioso íii, ia lungulula o mienhu ia athu oso, a kaiela o itendelesu iê! O ima ia bhangele, ia londekesa o henda iê ku athu. O henda ia mu suínisa ku kuatekesa o athu a bhindamene.​—Matesu 15:32-38; 20:29-34; Marku 1:40-42.

13. Kiebhi Jezú kia zuela ni henda? (Tala o foto ia dianga.)

13 O ukexilu uê ua ku zuela. O henda ia suínisa Jezú ku zuela mu ukexilu uambote ni akuâ, benge benge ni ió a tolokele o mixima. O poxolo Matesu ua tumbula o izuelu ia Izaia ia lungu ni Jezú. Izaia uambe: “Dithethele dia bukuka muene ka di sasujula, o muanga u xongota ka kà u jima.” (Izaia 42:3; Matesu 12:20) Kiki kilombolola ihi? Jezú ka kexile mu talatala kia iibha o athu. Mu veji dia kiki, muéne ua kexile mu zuela mu ukexilu u suínisa. Muéne ua boko o njimbu ia bhana kidielelu ku athu akexile ni ‘kikote ku muxima.’ (Izaia 61:1) Muéne uexana o athu a ‘bhuila, a tate ni imbamba ia neme,’ phala kuíza kua muéne n’a ‘nhohese.’ (Matesu 11:28-30) Muéne ua kanena ku maxibulu mê kuila, Nzambi u suua o abhezi Iê, katé muene ni “tuana” mba ió a a mona ku athu ku mundu kala athu a kambe valolo.​—Matesu 18:12-14; Luka 12:6, 7.

KAIELA O HENDA IA JEZÚ

14. Kiebhi ki tu tena kulondekesa o henda ku akuetu?

14 Kiebhi ki tu tena ku kaiela o henda ia Jezú? O henda ietu. O Bibidia i tu suínisa ku bhanga ioso phala ku londekesa o ‘henda,’ né muene se ki bhonza ku bhanga kiki. O ukexilu iú u bhanga mbandu ku ‘ukexilu ua ubhe,’ua mesena Nzambi. (Tanga Kolose 3:9, 10, 12.) Kiebhi ki u tena ku londekesa o henda? O Bibidia i zuela: “Jikulenu o mixima ienu!” (2 Kolindo 6:11-13) Ivua kiambote kioso muthu u ku tangela kiebhi kia mu divuua ni ihi i mu thandanganhesa. (Tiiaku 1:19) Xinganeka ni u di ibhuidise: ‘Se eme ng’exile ni maka enhá, kiebhi ki ngeji divua? Ihi i ngeji bhindamena?’​—1 Phetele 3:8.

15. Ihi i tu tena o ku bhanga phala ku kuatekesa o athu a bhita ni ibhidi mba ió a toloka o muxima?

15 O ima i tu bhanga. O henda ia-nda tu suínisa ku kuatekesa akuetu, benge benge ió a mu bhita ni ibhidi iavulu, a toloka o muxima. Kiebhi ki tu tena o ku a kuatekesa? O divulu dia Loma 12:15 di zuela: “Dilenu kumoxi ni iá a dila.” Saí ithangana o athu ka bhindamena ku a batula o maka, a bhindamena o ku a suínisa. Ene a bhindamena ku kala ni makamba a a zolo, evua ni henda ioso o maka a mu bhita nau. Saí phange ia muhatu, a mu suínisa ku jiphange kioso mon’ê kiafu uambe: “Nga divu kiambote kioso o makamba eza, anga a dila kumoxi n’eme.” Etu tu tena ué ku londekesa o henda, mu ku bhanga ima phala ku kuatekesa akuetu. Nange saí mutudi ua bhindamena muthu u mu kuatekesa ku iudika kima ku bhata diê. Mba nange saí phange ua kuka, ua bhindamena muthu phala ku mu ambata mu iônge, mu sidivisu ia ku boka mba mu kididi kia ku saka. O ku bhanga kima kiofele, kilondekesa o henda ietu, ki tena ku bhangesa o muthu ku divua kiambote. (1 Nzuá 3:17, 18) Maji o ukexilu ua beta-o-kota ua ku londekesa o henda ku athu, o ku bhanga ioso phala ku boka o njimbu iambote. Iú uene o ukexilu ua beta-o-kota ua ku kuatekesa o athu a mesena kuijiia Nzambi!

O kuila eie ua zolo o jiphange jê ni muxima uoso? (Tala o kaxi 15)

16. Ihi i tu tena o ku zuela phala ku suínisa ió a toloka o mixima?

16 O ukexilu uetu ua ku zuela. O henda ietu, ia-nda tu bhangesa ué ku ‘suínisa oso a toloka mixima,’ ni izuelu ietu. (1 Tesalonika 5:14) Ihi i tu tena o ku zuela phala ku a suínisa? Tu tena ku a tangela kuila, ene ala ni valolo iavulu. Tu tena ué ku a ximana ni ku a bhangesa ku mona o ídifua iâ iambote, ni uhete uâ. Tu tena ku a lembalesa kuila, Jihova ua a kuatekesa ku sanga o kidi, mu kiki ala ni valolo bhu mesu mê. (Nzuá 6:44) Tu tena ku a tangela ni kidi kioso kuila, Jihova u bhana valolo ku jiselevende jê a “toloka mixima,” ni ió a “talamana mu nzumbi.” (Jisálamu 34:18) O izuelu ietu ia henda i tena ku suínisa o athu a toloka mixima.​—Jisabhu 16:24.

17, 18. (a) Jihova ua mesena kuila o tufunga a talatala kiebhi o jimbudi jê? (b) Ihi i tua-nda di longa mu milongi ia-nda kaiela?

17 Jihova ua mesena kuila o tufunga a talatala o jimbudi jê ni henda ioso. (Ikalakalu 20:28, 29) Tufunga, ejiienu-kiu kuma, o kikalakalu kia ku longa, ni ku suínisa ni ku kuatekesa o jimbudi, kia mi tokala enu. (Izaia 32:1, 2; 1 Phetele 5:2-4) Mu kiki, o kafunga mukua henda, ka-nda jijidika mba ku tuma o jiphange ku bhanga ima ia bhonzo. Mu veji dia kiki, o kafunga ua-nda bhanga ioso phala o jiphange ku sanguluka ni kuehela kuila, o henda iâ kua Jihova i a suínisa ku bhanga ioso ia tena mu sidivisu ia Nzambi.​—Matesu 22:37.

18 Kioso ki tu xinganeka mu kulenduka ni henda ia Jezú, tu kala ni nguzu ia ku kaiela o phangu iê. Mu milongi ia-nda kaiela, tua-nda di longa kiebhi ki tu tena o ku kaiela o ku suína ni ku tongoloka kua Jezú.