Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Sidivila Jihova sé Kulanduka

Sidivila Jihova sé Kulanduka

“Madiia . .u kuata kuívua o maka [a Jezú]. Marta . . . u juuala ni kukalakala kiavulu.” —LUKA 10:39, 40.

MIMBU: 40, 55

1, 2. Mukonda diahi Jezú ua zolele Marta, maji ihi ia bhange Marta ilondekesa kuila, muéne kexile muthu ua iuka?

KIOSO ki uivua o maka a lungu ni Marta, phange ia Lázalu, ihi i u banza ia lungu ni muéne? O Bibidia ilondekesa kuila, Marta ni Jezú exile makamba ambote, ni kuila, Jezú ua mu zolele. Mu kidi, Jezú ka zolele ngó Marta, ua zolele ué ahatu a mukuá. Mu kifika, Madiia, phange ia Marta, uexile ué kamba dia Jezú. Jezú ua zolele ué manh’â Madiia. (Nzuá 11:5; 19:25-27) Mu kiki, mukonda diahi Jezú ua zolele Marta?

2 Jezú ua zolele Marta, mukonda muéne uexile muthu ua henda, mukua kubhana, mukalakadi. Maji o kima kia beta kota kia bhangesa Jezú ku mu zola, o kixikanu kiê. Muéne ua xikina o ima ioso ia longo Jezú, ka kexile ni phata kuila, Jezú uexile o Mexiia a mu kanene. (Nzuá 11:21-27) Maji né kiki, Marta kexile muthu ua iuka. Kála ki bhita n’etu, muéne ué ua tondala mu veji javulu. Mu kifika, saí kizuua, Jezú uai mu ku a kunda. Marta ua luualele kiavulu ni phang’iê Madiia, mu kiki muene ua bhingi kua Jezú phala ku mu bazela. Marta uambe: “Ngana, ki kia ku kuatela kima phang’iami kia ng’ehela ku kalakala ubheka uami? Mu tangele Ngana, nda eze a ngi kuatekese.” (Tanga Luka 10:38-42.) Mukonda diahi Marta ua zuela o ima íii, ni ihi i tu longa o kitambuijilu kia Jezú?

MARTA UA LANDUKILE

3, 4. Ihi ia bhange Madiia ia sangulukisa Jezú, ni ihi ia di longo Marta? (Tala o foto ia dianga.)

3 Jezú ua sangulukile ni Marta ni Madiia, mukonda a muixana phala kuia ku bhata diâ. Mu kiki, muéne ua mesenene ku a longa o kidi mu kithangana kieniókio. Ni lusolo luoso, Madiia ua xikama bhu mbandu iê, anga “u kuata kuívua o maka mê.” Muéne ua mesenene ku di longa ima iavulu ni Mesene ia Dikota. Marta ua tokalele ku xikama ué bhu mbandu ia Jezú, phala ku muivua. Sé uehele o ima ia kexile mu bhanga, phala ku muivua, Jezú ueji mu ximana.

4 Maji Marta ua landukile. Muéne ua thandanganhele ni kubhanga kudia phala Jezú, ni kubhanga dingi ima ia mukuá phala ku mu tambulula kiambote. Kioso kia mono kuila Madiia ka kexile ku mu kuatekesa, njinda ia mu kuata, anga u di tenda kua Jezú. Muéne uejidile kuila, Marta ua thandanganhele ni ima iavulu, mu kiki, ni henda ioso, muéne ua mu tangela: “Marta, Marta, eie ua lalama, kuma ua thandanganha ni ima iavulu.” Muéne uambe ué kuila, ki ku bhingi kulamba ima iavulu. Mu kusuluka, Jezú ua ximana Madiia mukonda dia ku muivua. Muéne uambe: “Madiia ua solo o mbandu iambote, kà tena ku mu tambula-iu.” Nange Madiia ua jimbi o ima ia dile mu kizuua kieniókio, maji muéne ka jimbi o ima ia di longo ni Jezú, ni kioso kia mu ximana. Mu kubhita 60 a mivu ndenge, poxolo Nzuá ua soneka: ‘Jezú-phe ua zolele kiavulu Marta, ni Madiia.’ (Nzuá 11:5) O izuelu íii ilondekesa kuila Marta ua xikina o izuelu ia henda ia Jezú, anga u sidivila Jihova ni ufiiele uoso, katé kiafu.

5. Mukonda diahi lelu ku bhonza kiavulu ku ta o ima ia beta kota ku pholo, m’ukulu ndenge? Mu kiki, kibhudisu kiahi ki moneka?

5 Lelu, kuene ima iavulu i tena ku tu fidisa kubhanga o sidivisu ia Jihova, m’ukulu ndenge. O Mulangidi ua 15 ua Katutu ua 1958 (mu Kingileji), ua tendelesa o jiphange ja mala ni ja ahatu ku di langa mu ima i bhanga o jingijiie, phala ki ia fidise kubhanga o sidivisu ia Jihova. Né muene mu kithangana kieniókio kua monekene kuma, izuua ioso o jingijiie ja kexile mu bhanga ima ia ubhe. Kuexile o madivulu, o mitelembe, o jifilme ni mitelembe ia izunzumbia. O Mulangidi ua zuela kuila, kioso ki tueji ia ni kuzukama ku disukilu dia mundu iú, “nange o ima i landukisa ieji dibandekesa.” Lelu, kuene ima iavulu i tena ku tu landukisa, m’ukulu ndenge. Ihi i tu tena kubhanga phala kukaiela o phangu ia Madiia, ia ku ta o ubhezelu ua Jihova ku pholo?

KANA KULANDUKA NI IMA IA MUNDU IÚ

6. Kiebhi o mundu ua Jihova uene mu boka o njimbu iambote ni kikuatekesu kia ima i bhanga o jingijiie?

6 Tundé ukulu, o mundu ua Jihova uene mu boka o njimbu iambote ni ima i bhanga o jingijiie ku mundu. Mu kifika, ande dia kumateka o ita ia dianga kubhita ku mundu uoso, ni kioso kia bhiti o ita íii, ene a londekesa o filme Foto-Drama da Criação.” Ni filme íii ia kexile ni jifoto ni dízui, ene a boko o njimbu iambote ku mazunda ni mazunda a athu mu jixi javulu. Ku disukilu, o “Foto-Drama da Criação” ia kexile mu londekesa o kithangana kia paze, kioso Jezú kia-nda tumina o ixi. Mu kubhita kithangana, o mundu ua Jihova ua kexile mu boka o njimbu ia Utuminu ku mazunda ni mazunda a athu ku mundu uoso, bhu kaxi ka mutelembe. Lelu, tu tula o njimbu iambote katé ku maxokololo a jixi ni kikuatekesu kia ji komputadolo ni Internete.

Kana kuehela kuila, o ima ia kambe o valolo i ku fidisa kubheza kiambote Jihova (Tala o kaxi 7)

7. (a) Mukonda diahi o kulanduka ni ima ia mundu iú, kiluezu kia dikota? (b) Mu ima iahi mu tua tokala ku di langa? (Tala ku luiji.)

7 O Bibidia i tu dimuna, phala ki tu landuke ni ima ia mundu iú. Kiki, kilombolola kuzanga kithangana kiavulu mu ima ia mundu iú. (Tanga 1 Kolindo 7:29-31.) Saí ima ku mundu iú, ki ima ia iibha, maji iene i tena ku tu bhangesa kuzanga kithangana kiavulu. Mu kifika, nange tu uabhela kubhanga ima kala o kutanga madivulu, kumona o mutelembe ua izunzumbia, ku kunda ididi iambote, kuia mu sumba ima, mba kuia mu sota o ima ia katunda i bhanga o jingijiie. Amukuá a uabhela ku di tumikisa ji njimbu bhu kaxi ka internete mba mitelembe ia kafuetele, mba kusota kuijiia o jingolokela ja lungu ni jijoko mu ithangana ioso. Maji saí iá, nange kia a bhonza kuxisa o ima íii. * (Tala ku luiji.) (Ndongixi 3:1, 6) Se tu zanga kithangana kiavulu mu ima íii ia kambe o valolo, nange ki tua-nda bhanga kiambote o kima kia beta kota, o ubhezelu uetu kua Jihova.—Tanga Efezo 5:15-17.

8. Mukonda diahi ki tu tokala kuzola o ima ku mundu?

8 Satanaji u bhanga ioso phala ku tu fidisa kubhanga o sidivisu ia Jihova, mu ku tu bhangesa kulanduka ni ima ia mundu iú. Satanaji ua bhange kiki ku hama ia dianga, maji lelu, muéne ua beta kota mu kubhanga o kima kiki. (2 Timote 4:10) Mu kiki, tua tokala ku tonginina o ukexilu uetu ua kumona o ima ia mundu iú mu ithangana ioso, ni kulungulula o ukexilu uetu, se tu mona kuma tua mu lueza. O Bibidia i tu dimuna, phala ki tu zole o ima ia mundu. I tu tendelesa ku suínisa o ukamba uetu ni Jihova. Se tu bhanga kiki, ki kia-nda tu bhonza kubelesela Jihova, tua-nda mu zukama dingi.1 Nzuá 2:15-17.

SOTA KUTA O IMA IA BETA KOTA KU PHOLO

9. Ihi ia tendelesa Jezú ku maxibulu mê, ni kiebhi kia bhana phangu?

9 Kála kia bhangele ni Marta, Jezú ua dimuna ué o maxibulu mê, phala ka landuke ni ima iavulu. Muéne ua a tendelesa kuta o Utuminu ua Jihova ku pholo. (Tanga Matesu 6:22, 33.) Jezú ua xisa phangu iambote. Muéne ka kexile ni ima iavulu, ka kexile ué ni inzo mba díbhia.Luka 9:58; 19:33-35.

10. Phangu iahi ia tu xisa Jezú?

10 Jezú kehela kima kioso kioso ku mu fidisa kubhanga o kikalakalu kia kuboka. Mu kifika, mu kubhita kithangana kioso kia mateka kuboka, o mundu mu mbanza ia Kafanau, ki u mesenene ku mu ehela ku tunda. Ihi ia bhange? Muéne ka jimbile o kikalakalu kiê. Muéne uambe: “Kua ngi bhingi ue kuia ku kola o Njimbu Iambote ia Utuminu ua Nzambi mu jisanzala jamukuá, kuma, kiene kia ngi bheka.” (Luka 4:42-44) Jezú uendele dikanga dia lebha, phala kutula o njimbu iambote ni ku longa athu avulu. Sumbala uexile diiala dia iuka, maji né kiki, muéne ua bhingile ku nhoha, mukonda ua kalakalele kiavulu.Luka 8:23; Nzuá 4:6.

Jezú ua tu longo kuila, se tu thandanganha ni jimbongo, ki tua-nda tena kubhanga kiambote o sidivisu ia Nzambi

11. Ihi ia bhange Jezú kioso kia mu bhingile kikuatekesu kuala diiala? Disá diahi dia longo Jezú ku maxibulu mê?

11 Saí kithangana, Jezú ua kexile mu longa disá dia dikota ku maxibulu mê. Mu kithangana kieniókio, kua moneka diiala, anga di zuela: “Mesene ambela phange iami a uane undundu uetu, ni muène ni eme, ua tu xila tat’etu.” Jezú ka fikisa kubatula o maka a diiala dienhódio. Muéne ka landuka, ua suluka mu ku longa o maxibulu mê. Mu kidi, muéne ua mono kuila, o kithangana kieniókio, kia fuamene phala ku a longa kuila, se a thandanganhele ni jimbongo, keji tena kubhanga kiambote o sidivisu ia Nzambi.Luka 12:13-15.

12, 13. (a) Ihi ia bhangele Jezú ia bhangesa o athu akua Ngeleku mu Jeluzaleme ku diuana? (b) Ihi ia bhangele Jezú, kioso kia mu bhingi kua Filipe phala ku zuela ni athu enhó?

12 Ku disukilu dia izuua iê mu ixi, Jezú ua thandanganhele kiavulu. (Matesu 26:38; Nzuá 12:27) Muéne uejidile kuila, ueji tala hadi iavulu, ni kuila, ueji fuá. Muéne uejidile ué kuila, kua kambele hanji ikalakalu iavulu phala kubhanga ande dia kufuá. Mu kifika, mu kizuua kia 9 kia mbeji ia Nizá, kia Lumingu, Jezú ua bhixila mu Jeluzaleme. Muéne ua kexile mu kuendela ku Jumendu. O mundu ua mu tanesa, ua mu tambulula kala Sobha iâ. (Luka 19:38) Mu kizuua kia kaiela, Jezú ua kaie o maiala akua luímbi mu tembulu, akexile mu nhana o athu, mu ku a sumbisa ima ia te kalu.Luka 19:45, 46.

13 Saí athu akua Ngeleku a ile ku fesa ia Phasu mu Jeluzaleme, a mono o ima ia bhangele Jezú, anga a diuana. Mu kiki ene ebhula poxolo Filipe, se a tena ku di sanga ni Jezú. Maji Jezú ka kexile mu sota athu phala ku mu zokela ni ku mu kudila ku jinguma jê. Muéne uejidile o kima kia beta kota. Muéne ua thandanganhele ni kima kia mesenene Jihova ko kuê, o kubhana o muenhu uê kala sata ia kukula. Mu kiki, muéne ua lembalesa o maxibulu mê kuila, kua kambele ngó muéne ueji fua, ni kuila, oso a mu kaiela a tokala ué kukala polondo phala kubhana o mienhu iâ. Muéne uambe: “Uoso u zola o muenhu uê, ua-nda ku u texi. Maji uoso o muenhu uê ka u naminina kiavulu mu ngong’umu, ua-nda ku u bhakela o muenhu ki uábhua.” Maji Jezú ua kanena ué kuila, ‘Tat’ê ua-nda bhana ujitu’ ku akaiedi a Jezú, mu ku a bhana o muenhu ua kalela-ku. Filipe ua tangela akua Ngeleku, o njimbu íii ia suína.Nzuá 12:20-26.

14. Sumbala Jezú ua tele o kikalakalu kia kuboka ku pholo, ihi dingi ia kexile mu bhanga?

14 Kioso Jezú kia kexile mu ixi, o kuboka o njimbu iambote, kiene o kikalakalu kia betele-o-kota ku muenhu uê. Sumbala ua tele o kikalakalu kia kuboka ku pholo, Jezú ua kexile mu bhanga ué ima ia mukuá. Mu kifika, muéne uendele mu fesa ia ukaza, mua bhangesa o menha kukituka vinhu iambote. (Nzuá 2:2, 6-10) Muéne ua dile ué bhu mabhata a makamba mê, ni athu amukuá a mesenene kuívua o njimbu iambote. (Luka 5:29; Nzuá 12:2) Jezú ua kexile ué mu sota kithangana phala ku samba, ku xinganeka ni kunhoha.Matesu 14:23; Marku 1:35; 6:31, 32.

‘TU TUDIENU O IMA IOSO I TU LALAMESA’

15. Ihi ia tendelesa poxolo Phaulu ku Jikidistá, ni kiebhi kia bhana phangu iambote?

15 Poxolo Phaulu uambe kuila, o Jikidistá a difu ni athu a lenga dikanga dia lebha. Phala ku bhixila ku mbambe, ene a tokala ku xisa o ima ioso i tena ku a fidisa kulenga kiambote. (Tanga Jihebeleu 12:1.) Phaulu ua xisa phangu iambote. Kuma uexile mutuameni a ngeleja ia Jijudé, muéne ua kexile ni ujitu ua ku kituka mvuama ni kukala ni fuma iavulu, maji muéne ua xisa o ujitu iú phala ku ta ‘o ima ia beta kota’ ku pholo. Muéne ua kalakala kiavulu phala kubhanga o sidivisu ia kuboka. Uendele ué mu ididi iavulu kala, Sídia, Ásia Menor, Masedonha, ni Judeia. Phaulu ua kexile mu kingila kutambula o futu iê ku diulu, mba o muenhu sé dizubhilu ku diulu. Muéne uambe: “Ngila ni kujimba o ima ia xala ku dima, ni ku di sungila ku ima iala ku pholo. Eme nga suina ni kulengela kubhixila bhu mbambe bha kà bhana o dilau.” (Filipe 1:10; 3:8, 13, 14) Kuma Phaulu uexile dikudi, kiki kia mu kuatekesa ku ‘sididila Ngana ni muxima uoso, sé kutandanganha.’1 Kolindo 7:32-35.

Phaulu ua xisa o kikalakalu kiê, phala ku ta ‘o ima ia beta kota’ ku pholo

16, 17. Ki kale se tu makaza mba kana, kiebhi ki tu tena kukaiela o phangu ia Phaulu? Kiebhi Mark ni Claire a bhange kiki?

16 Kála kia bhangele Phaulu, jiselevende javulu ja Jihova a sola kukala akudi phala kubhanga dingi mu sidivisu ia Jihova. (Matesu 19:11, 12) O akudi kala ni kikalakalu kiavulu kia ku langa o miji, kála ki bhita ni makaza. Maji ki kale se tu makaza mba kana, etu enioso tua tokala ku ‘tula o ima ioso i tu lalamesa,’ mba ima i tena ku tu fidisa kubhanga o sidivisu ia Jihova. Nange kubhinga kuila, tu xisa o ukexilu uetu ua iibha ua kuzanga kithangana kiavulu mu ima ia kambe valolo, phala kubhanga dingi mu sidivisu ia Jihova.

17 Mu kifika, Mark ni Claire, a tungu mu mbanza ia Wales, a mateka o sidivisu ia thembu ioso kioso kia zubha o xikola. Kioso kia kazala, ene a suluka ni kubhanga o sidivisu ia thembu ioso. Maji ene a mesenene kubandekesa o kikalakalu kiâ. Mark u jimbulula: “Tua sosolola dingi o ukexilu ua muenhu uetu mu ku sumbisa o inzo ietu ia dikota, ni kuxisa o salu ietu, phala kubhanga o kikalakalu kia kutunga ididi ia ubhezelu mu jixi joso.” Ku 20 a mivu a bhiti, ene ende mu jixi javulu ku África, phala ku kuatekesa kutunga Ididi ia Ubhezelu. Saí ithangana, ene ka kexile ni kitadi kiavulu, maji Jihova ua a lange. Claire uambe: “O kusidivila Jihova izuua ioso, ku tu bhekela kisangusangu kia dikota. Tua xisa makamba avulu mu ididi mu tua bhiti, sé-ku kima kia tu kambe. O ima iofele i tua xisa, ki i sokela ni kisangusangu kijila mu ku sidivila Jihova.” Jiselevende javulu ja di bhakula mu sidivisu ia thembu ioso, a divua ué kiki. *—Tala ku luiji.

18. Ihi i tua tokala ku dibhuidisa?

18 O kuila u divua kuma u tena kubhanga dingi mu sidivisu ia Jihova? O kuila saí ima ia mu ku fidisa kubhanga o kima kia beta kota? Se kiene, ihi i u tena kubhanga? Nange u tena kulungulula o ukexilu uê ua kutanga ni ku di longa o Bibidia. O milongi ia-nda kaiela, ia-nda jimbulula kiebhi ki u tena kubhanga kiki.

^ kax. 17 Tanga ué o musoso ua kidi ua Hadyn ni Melody Sanderson, ni diambu: “Fizemos o Que Sabíamos Ser Certo.” (A Sentinela, 1.° de março de 2006) O uenji uâ ku ixi ia Austrália ua kexile mu ta kitadi kiavulu, maji ene a u xisa phala kubokona mu sidivisu ia thembu ioso. Tanga o maka a bhiti nau kioso kia kexile sé kitadi, mu kithangana kia kexile mu sidivila kála akunji a jixi jengi ku ixi ia Índia.