Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Kikuatekesu Phala Ku Dibhana Ni Ibhidi Ioso

Kikuatekesu Phala Ku Dibhana Ni Ibhidi Ioso

Kikuatekesu Phala Ku Dibhana Ni Ibhidi Ioso

“Ima ioso nga soko na-iu mua Kristu ió mukua ku ngi bhana o kutena.”—FIL. 4:13.

1. Mukonda diahi o mundu ua Jihova, uene mu bhita mu ibhidi?

O MUNDU ua Jihova, uene mu bhita ué mu ibhidi. Saí ibhidi, ijila mukonda tu akua ituxi, mba ijila mukonda tuala mu ngongo ia iibha. O ibhidi ia mukuá, ijila mukonda dia unguma ua iá ka mu sidivila Nzambi, ni iá a mu sidivila Nzambi. (Dim. 3:15) Tundé ukulu, Nzambi uene mu kuatekesa o jiselevende jê ku dibhana kiambote ni izukutisu ijila mu jingeleja, ni ku di tunda kiambote mu ibhidi ioso. O nzumbi iê ikôla, i tena ku tu kuatekesa ué ku di tunda kiambote.

O Nzumbi Ikôla, i Tena ku tu Kuatekesa ku Dibhana ni Kizukutisu Kijila Mukonda Dia Kixikanu Kietu

2. Mukonda diahi o athu ene mu a zukutisa ni maukexilu ahi a bhanga nau kiki?

2 O athu ene mu a zukutisa, mukonda dia kixikanu kiâ. A mesena ku buika o kixikanu kia athu, phala athu a mukuá ka a kaiele, mba ku bhangesa o Jikidistá kueha o kixikanu kiâ. O kizukutisu kiene mu moneka mu maukexilu avulu, saí izukutisu tuene mu i mona, o ia mukuá kana. O Bibidia, i sokesa o jindunge ja Satanaji kála o jindunge ja mon’a hoji, ni nhoka.—Tanga Jisálamu 91:13.

3. Maukexilu ahi a ku zukutisa, a difu ni a hoji, ni a nhoka?

3 Kála ki bhanga o hoji, Satanaji kene mu di sueka kioso kia mesena ku bhalesa muthu, muéne u bhanga kiki, bhu kaxi ka ku jibha, mu ku ta athu mu kaleia, ni ku a fidisa o ku boka. (Jisá. 94:20) O divulu di tanga o ikalakalu ia Jimbangi ja Jihova ku muvu, mu izuua ietu (Anuário) i tanga misoso ia lungu ni jindunge jiji. Ibuka ia athu a a tumina ku atuameni a jingeleja, mba ku jinguvulu, ku zukutisa o jiselevende ja Nzambi mu jixi javulu. O izukutisu íii, ia difu ni jindunge ja hoji, i bhangesa athu avulu ku xisa o ubhezelu ua Jihova. Kála ki bhanga o nhoka, o Diabhu uene ué mu kuata athu, mu ku a nganala phala ku bhanga o vondadi iê. Muéne u bhanga kiki, phala ku tu zozesa mu kixikanu kietu mu nzumbi. Maji mukonda dia nzumbi ikôla ia Nzambi, etu tu tena ku di tunda kiambote mu jindunge jiiadi jiji.

4, 5. Kiebhi ki tu tena ku kala polondo phala ku dibhana ni izukutisu, ni mukonda diahi? Bhana phangu.

4 O ku kuata ku xinganeka mu ibhidi ki luua i moneka, ki kima kiambote. Mukonda etu ki tu tena kuijiia o ibhidi ia-nda kuíza, o ku kuata ku xinganeka mu ibhidi, ki ki tena ku tu kuatekesa. Maji saí kima ki tu tena ku bhanga. Athu avulu a bhiti mu ibhidi, a ditundu kiambote, mukonda dia ku xinganeka mu phangu ia jiselevende ja Jihova, kála kia a tange mu Mikanda Ikola, ni mu phangu, ni mu ulongelu ua Jezú. O ku bhanga kiki, kia a kuatekesa ku zola dingi Jihova. O henda íii, ia a kuatekesa ku kolokota ku dibhana ni izukutisu.

5 Xinganeka mu phangu ia jiphange jetu jiiadi ja ahatu mu ixi ia Malaui. Phala ku a bhangesa o ku sumba ji kalatá phala n’a tokala ku kibuka kimoxi kia nguvulu, kibuka kia athu a iibha, a a kuatesa uôma, a a kanena ku zeka-nau. O kibuka kiki, kia ambela, o jiphange jenu ene mu Betele, a tambula kiá o ji kalatá jiji. Kiebhi kia tambuijila o jiphange? “Etu tuene mu sidivila ngó Jihova Nzambi. Se o jiphange jetu mu Betele, a tambula o ji kalatá, etu ki tu tena ku tambula, mukonda ene a tambula. Etu ki tua-nda xikina o ku ji tambula, né muene se mu tu jibha!” Kienhiki kioso kia balumuka ni ku suína kuoso, ene a ehela.

6, 7. Kiebhi Jihova kiene mu kuatekesa o jiselevende jê phala ku di tunda kiambote mu ibhidi?

6 O poxolo Phaulu, ua mono kuila o Jikidistá mu Tesalonika a xikinine o njimbu ia kidi ni “hadi iavulu, ni [ngalasa’io] i tunda kua Nzumbi Ikôla.” (1 Tes. 1:6) Mu kidi, saí Jikidistá m’ukulu, mba mu izuua ietu, a ditundu kiambote mu izukutisu, ene ala ni ku tululuka kua muxima, ni kídifua kia nzumbi ikôla ia Nzambi. (Nga. 5:22) O ku tululuka kua a kuatekesa o ku langa o mixima iâ, ni ilunji iâ. Mu kidi, Jihova ua tumina o nzumbi iê, ku kuatekesa o jiselevende ku di tunda kiambote mu ibhidi ioso. *

7 O athu a tu mona, a diuana mu ku mona o ku suína kua mundu ua Nzambi, kioso kia a zukutisa. O Jimbangi a kala kála ala ni nguzu i lenda, ene ala na-iu muene. Mukonda o poxolo Phetele ua zuela kuma: “Se a mi bhana malebhu mu kukaiela o dijina dia Kristu, mua zediua. Mukonda kia lombolola kuila o Nzumbi ia fuma, Nzumbi ia Nzambi, ua mi tula ku thandu.” (1 Phe. 4:14) Se a tu zukutisa mukonda tuene mu belesela o itumu ia Nzambi, kiki kilombolola kuila tua mu bhanga o vondadi ia Nzambi. (Mat. 5:10-12; Nzuá 15:20) Kisangusangu kia dikota, mu kuijiia kuila tua mu bhanga o vondadi ia Jihova!

Kikuatekesu Phala ku Tena ku Dibhana ni Kijijidiku ki Moneka

8. (a) Ihi ia bhangesa Josuué, ni Kalebe, ku kamba ku banza kála kia banzele o dikuinhi dia alondi? (b) Ihi i tu longa o phangu ia Josuué, ni Kalebe?

8 O kibhetu kiene mu dibhana na-kiu o Jikidistá, o kijijidiku ki moneka. Maji mukonda o nzumbi ia Jihova iala dingi ni kutena, o ukexilu ua iibha ua mundu ndenge, tu tena ku di tunda kiambote ku makutu ene mu tanga athu a tu fumanesa, mba ene mu tu jijidika ku kala ni ukexilu ua iibha. Mu kifika, ihi ia bhangesa Josuué ni Kalebe ku kamba ku banza kála kia banzele o dikuinhi dia alondi, endele mu londa o ixi ia Kanana? Josuué, ni Kalebe, a xikina ku a endesa ku nzumbi ia Nzambi, íii ia a bhangesa ku kala ni “ibanzelu” iambote.—Tanga Dialuilu 13:30; 14:6-10, 24.

9. Mukonda diahi o Jikidistá ka tokala ku kala ni uôma ua ku di tungula mu kaxi ka athu?

9 O nzumbi ikôla ia kuatekesa ué o jipoxolo ja Jezú ku belesela Nzambi mu ididi mua kexile mu ku a ximana kuila jimesene ja ubhezelu ua kidi. (Ikalakalu 4:21, 31; 5:29, 32) Mu izuua ietu, saí athu a kaiela o ima izuela athu, phala ku lenga ngó o maka. Maji o Jikidistá ja kidi, a kumbidila o ima iejiia kuila kidi. Kienhiki, mukonda dia kikuatekesu kia Nzambi, ene kala ni uôma ua ku di tungula mu kaxi ka athu. (2 Tim. 1:7) Xinganeka o ukexilu u tua tokala o ku dituna, o kijijidiku ki moneka.

10. Maka ahi a tena ku kala nau o Jikidistá?

10 Saí minzangala kia a bhonza, kioso k’evua kuila saí kamba diê ua mu ta kituxi. Ene a mona kuila se a ki tanga ku tufunga mu kilunga, ene ka-nda kala dingi makamba, mukonda dia ku tanga o kidi; kienhiki ene ka ki tange ku tufunga mu kilunga, mukonda ene makamba, maji iú ki ukamba ua kidi. O muthu u ta o kituxi, u tena ku jijidika o dikamba diê ku sueka o kituxi kiê. O maka enhá, kene mu bhita ngó ni minzangala. Saí adiakimi ué kiene mu ku a bhonza ku tangela o tufunga mu kilunga, o kituxi kia te kamba diê, mba muthu ku muiji uê. Maji kiebhi kia tokala ku bhanga o Jikidistá, kioso kia dibhana ni kijijidiku kiki?

11, 12. Ihi i tua tokala ku bhanga se phange mu kilunga, ua te kituxi, u tu bhinga phala ki tu ki tange ku tufunga, ni mukonda diahi?

11 Xinganeka mu maka enhá. Alex phang’etu munzangala hanji, uévu kuila kamba diê, Xitevá mu kilunga, uala ni kifua kia ku tala ima ia ufusa. Alex u zuelela Xitevá kuila ka mu divua kiambote mu kuijiia kuila kamba diê ua mu kala ni kifua kiki kia ufusa. Maji, Xitevá u mu bhanga poko. Kioso Alex kia mu ambela phala ku tangela o tufunga o maka enhá, Xitevá u zuela kuila, se mu kidi, eie u kamba diami, ki ua-nda ki tangela o tufunga. O kuila Alex ueji kala ni uôma ua ku zanga o ukamba uê ni Xitevá? Muéne u xinganeka, o kuila o tufunga a-nda xikina i nga-nda ku a tangela se Xitevá u dituna. Maji o maka ka-nda bhua se Alex u sueka o kituxi kia kamba diê. Mu kidi, kiki kieji bhangesa Xitevá ku zanga o ukamba uê ni Jihova. Alex ua tokalele ku lembalala kuila o “ku kala ni uoma ua muthu, ku dibhanga mubhetu u fuisa muthu,” maji muéne u dielela kuila Jihova ua-nda mu langa. (Jisa. 29:25) Ihi dingi ia tokalele ku bhanga Alex? Muéne ua tokalele kuzuela dingi ni Xitevá ia lungu ni kituxi kiê. O kuila muéne ueji tena ku bhanga kiki. Nange mu kithangana kiki, Xitevá u mu tambula kiambote phala kuzuela o maka. Alex ua tokalele ku suínisa dingi Xitevá ku tangela o tufunga, ni ku mu tendelesa kuila se muéne ka ki bhange mu kithangana kia mu bhana, Alex muéne ua-nda tangela o tufunga.—Iji. 5:1.

12 Se u dibhana ni maka enhá, nange mu dimatekenu o kamba diê, ka-nda uabhela o kikuatekesu ki ua mesena ku mu bhana. Maji mu ku bhita kithangana, muéne ua-nda mona kuila eie ua mesena o mbote iê. Se o muthu ua te o kituxi, u xikina o kikuatekesu, muéne ua-nda ku sakidila mu ku mu bhana o kikuatekesu kiki. Maji se muéne u dizangala ni eie, o kuila iú uene o ukamba u ua mesena? O ku bhanga o vondadi ia Kamba dietu ua beta-kota, Jihova, kiene o kima kia tokala. Kioso ki tu mu ta ku pholo, o athu a mu zolo, a-nda tu xila mukonda dia ufiiele uetu, a-nda kala ué makamba metu. Etu ki tua tokala ku bhana kididi kua Diabhu mu kilunga. Se tu bhanga kiki, tua-nda luualesa o nzumbi ikôla ia Jihova. Se tu xikina ku tuendesa ku nzumbi ikôla, tua-nda bhanga ioso phala ku zelesa o kilunga kietu.—Efe. 4:27, 30.

Kikuatekesu Phala ku Tena ku Dibhana ni Ibhidi Ioso

13. Ibhidi iahi iene mu dibhana na-iu o mundu ua Jihova, ni mukonda diahi o ibhidi íii, iene mu moneka?

13 Kuene ibhidi iavulu—ku kamba kitadi, ku kamba kikalakalu, mabhebhu, kufuá kua muthu u tua zolo, uhaxi, ni ima ia mukuá dingi. O kuijiia kuila tuala mu ‘jithembu ja bhonzo,’ tu tena ku kingila kuila ki kale lelu mba ku pholo, kua-nda moneka ibhidi. (2 Tim. 3:1) Se ku moneka ibhidi, kana ku thandanganha. O nzumbi ikôla i tena ku tu kuatekesa ku dibhana ni ibhidi ioso.

14. Ihi ia kuatekesa Jobe ku kolokota mu ibhidi?

14 Jobe ua bhiti mu ibhidi iavulu. Muéne ua xala sé jimbote, sé o ana, sé o makamba mê, sé sauidi, o muhatu’ê ka kexile dingi mu dielela kua Jihova. (Jobe 1:13-19; 2:7-9) Maji Jobe ua sange kikuatekesu kua kamba diê, Edihu. O njimbu iê, ni njimbu ia Jihova phala Jobe, ixi: “Eie-phe Jobe, bheteka mátui mê ku ima íii, ximbakata u tongolole madiuanu ma Nzambi.” (Jobe 37:14) Ihi ia kuatekesa Jobe ku kolokota mu ibhidi? Ihi ia-nda tu kuatekesa ué ku kolokota mu ibhidi? Xinganeka o madiuanu a bhange Jihova, mu kaxi ka nzumbi iê ikôla. (Jobe 38:1-41; 42:1, 2) Nange tu di lembalala kuila saí kithangana tua mono kuma Nzambi ua tu kuatekesele. Muéne ua mesena hanji ku tu kuatekesa.

15. Ihi ia kuatekesa o poxolo Phaulu ku kolokota mu ku dibhana ni ibhidi?

15 O poxolo Phaulu ua bhiti mu ibhidi iavulu, o muenhu uê ua kexile mu iluezu mukonda dia kixikanu kiê. (2 Kol. 11:23-28) Kiebhi muéne kia tena ku dibhana ni ibhidi íii, mu ithangana ia bhonzo? Mukonda dia kusamba, ni ku dielela kua Jihova. Mu ithangana ia ibhidi, ia suluka kate kiafu, Phaulu ua soneka: ‘Bhenhobho-phe Ngana ua ng’imanena, ua ngi bhana nguzu, phala ngi tene ku zubha ku bhana o ngolokela, akua jixi joso, ka tokala ué mu muiji ua Jijudé, n’évue. Iu ua ngi kudila mu kanu dia hoji.’ (2 Tim. 4:17) Mukonda dia ima ia bhiti na-iu, Phaulu uambela o jiphange kuma ka tokalele ku kala ni “hele ia kima.”—Tanga Filipe 4:6, 7, 13.

16, 17. Bhana phangu ilondekesa kiebhi Jihova kiene mu kuatekesa o jiselevende jê ku dibhana ni ibhidi lelu.

16 Saí muboki ua thembu ioso, dijina diê Rosana, ua mono kiebhi Jihova kiene mu tambula konda ia mundu uê. Kioso muéne kia bhingi kua ngana iê phala kuia mu kiônge kia dikota, kia izuua itatu, o ngana ua teme, iu ua mu ambela kuila se eie u tunda kua-nda kalakala dingi. Maji né kiki, Rosana ua tundu muene, ua sambe phala ku kala mu sidivisu iê. Kia zubha o ku samba ua tululuka. Kioso kia zubha o kiônge, kia Sekunda, kia vutuka mu kikalakalu, o ngana iê ua mu kaie. Rosana ua thandanganhele. Muéne ua bhindamene o kikalakalu kieniókio, né muene o kitadi ki kia kexile mu soka kima, phala ku kuatekesa o ku dikila o muiji uê. Muéne ua sambe dingi, ua xinganeka, se Nzambi ua ngi bhana o kudia mu nzumbi mu kiônge kia dikota, muéne u tena ué ku dikila o ibhindamu iami. Kioso kia kexile mu vutuka kubhata, Rosana ua mono kisoneku kiambe “Tua mesena muthu uejiia ku kalakala ni ji makina” ja ku tunga izuatu. O ngana ia fabrica, ua mono kuila muéne kejiia ku kalakala ni ji makina ja ku tunga izuatu, maji né kiki, muéne a mu xikina, ua mu bhana kikalakalu kiéngi, maji o kitadi kia kexile mu nganhala ku salu íii, kia betele kota, o salu iokulu ndenge. Kienhiki, Rosana ua mono kuma o misambu ia bhangele a i tambuijila. Maji o dibesá dia beta-kota, o ku tena ku jimbulula o maka a Nzambi ku jikoleka jê. Mu ku bhanga kiki, kitanu kia jikoleka jê, ni ngana iê, a xikina o maka a Nzambi, a a batizala.

17 Saí ithangana tu banza kuila o misambu ietu, ka mu itambuijila ni lusolo—kála ki tua kingila. Se kiki ki bhita, saí kima kia mu bhangesa ku bhanga kiki. Jihova uejiia o kima ki tua mesena, maji tu kijiia ngó ku pholo. Tua tokala ué kuijiia kuila Nzambi kene mu jimba o jiselevende jê ja fiiele.—Jihe. 6:10.

Kikuatekesu Phala ku Dibhana ni Ibhidi, ni Jitendasá

18, 19. (a) Mukonda diahi tu kingila ku bhita mu ibhidi ni jitendasá? (b) Kiebhi ki u tena ku di tunda kiambote mu ibhidi?

18 O mundu ua Nzambi ka di jimbi kuila kuene ibhidi ni jitendasá, kála o ku luuala, o kizukutisu, ni kijijidiku ki moneka. O mundu iú, kididi kia iibha phala etu. (Nzuá 15:17-19) Maji o nzumbi ikôla i tena ku tu kuatekesa ku dibhana ni ibhidi i moneka mu sidivisu ia Nzambi. Jihova kehela tendasá ia tundu o nguzu ietu. (1 Kol. 10:13) Muéne ka tu jimbi (Jihe. 13:5) O ku belesela o Maka mê, ku tu langa, ku tu suínisa. O nzumbi ia Nzambi i bhangesa o jiphange ku tu kuatekesa, kioso ki tu bhindamena kima.

19 Etu oso tu tena ku kolokota mu ku bhinga o nzumbi ikôla mu misambu, ni mu ku di longa o Bibidia. A tena ku tu ‘suínise katé ki tu tena o ku kolokota mu ima ioso, ni ku xididika, ni ngalasa.’—Kol. 1:11.

[Tanga mu luji]

^ kax. 6 Phala kuijiia dingi, tanga O Mulangidi, ua 1 ua Kasambuadi ua 2001, mu mbandu ia 16; ni Despertai! 8 dia Kauana ua 1993, mu mbandu ia 21, 22.

Kiebhi ki Ueji Tambuijila?

• Kiebhi ki u tena ku kala polondo phala ku dibhana ni izukutisu?

• Ihi i ueji bhanga se muthu u ku jijidika ku sueka o kituxi kia te?

• Kidielelu kiahi ki ua tokala ku kala na-kiu, kioso ki u dibhana ni ibhidi?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Foto ku bandu 30]

O phangu ia Josuué, ni Kalebe, i tu longa ihi?

[Foto ku bandu 31]

Kiebhi ki u tena ku kuatekesa kamba diê ua te o kituxi?