Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Kuila Eie Ua Zembe O Usuéia?

O Kuila Eie Ua Zembe O Usuéia?

O Kuila Eie Ua Zembe O Usuéia?

‘Eie [Jezú], o usuéia ua u zembe.’—JIHE. 1:9.

1. Ihi ia longo Jezú ia lungu ni ku zola athu?

PHALA kulondekesa o valolo ia henda, Jezú uambela o maxibulu mê: “Nga mi bhana kijila kiôbhe: Di zodienu mudienu. Kala kioso eme ki nga mi [zolo], enu uenu di zodienu mu dienu. Kiene kia m’ijidila ku athu oso, kuma muala mu jixibulu jami, se mua di zolo mu dienu.” (Nzuá 13:34, 35) Jezú ua tumina o akaiedi’ê ku di zola mudiâ. O kídifua kiki, kiene kieji londekesa kuila, ene akaiedi a Kristu. Jezú ua a ambela dingi: “Zolenu nguma jenu; mu a sambela kua Nzambi, oso a mi tatesa.”—Mat. 5:44, NW.

2. Ihi ia tokalele ku zemba o akaiedi a Kristu?

2 Jezú ka longo ngó o maxibulu mê ia lungu ni ku zola athu, ua a longo ué o ima ia tokala o ku zemba. Ambe ia lungu ni Jezú kuila: ‘Eie o kuiuka ua ku zolo, o usuéia [mba ima ia iibha] ua u zembe.’ (Jihe. 1:9; Jisá. 45:7) Kiki kilondekesa kuila, ki tua tokala ngó ku zola o ima iambote, maji tua tokala ué o ku zemba o kituxi. O poxolo Nzuá uambe: “Muthu uoso u ta kituxi, ua bulu o Kitumu kia Nzambi, kuma kituxi o kubula o Kitumu.”—1 Nzuá 3:4.

3. Ia lungu ni usuéia, mu maukexilu ebhi, u tua-nda di longa mu milongi íii?

3 Etu tu Jikidistá, tua tokala ku dibhula: ‘O kuila eme nga zembe o usuéia?’ Tua-nda di longa mu maukexilu auana se kiebhi ki tu tena ku zemba o usuéia: (1) o ukexilu uetu ua lungu ni uhôlua, (2) ni ima ia madimonho, (3) ni undumbu (4) ni athu a zola o usuéia.

O Uhôlua a Tokala a Unuá ni Kilunji

4. Mukonda diahi Jezú ka kexile ni hele ia ku bazela athu, akexile ni ukexilu ua kunuá kiavulu?

4 Saí ithangana Jezú uanú vinhu, muéne uejidile kuila o vinhu, ujitu ua Nzambi. (Jisá. 104:14, 15) Maji muéne ka kexile hôlua. (Jisa. 23:29-33) Mukonda dia kiki, Jezú ka kexile ni hele ia ku bazela o athu akexile ni ukexilu ua kunuá kiavulu. (Tanga Luka 21:34.) O kunuá kiavulu ku tena ku bhangesa o muthu ku ta ituxi ia mukuá. Mukonda dia kiki, o poxolo Phaulu ua soneka: “Kana kukodiua ni vinhu, mukonda i mi bhekela kutexika. Kota mu izale ni Nzumbi ia Nzambi.” (Efe. 5:18; Tit. 2:3) Muéne uambela ué o adiakimi a ahatu mu kilunga, phala ka kale ‘mu ubhika ua kunuá vinhu iavulu.’—Tito 2:3.

5. Ibhuidisu iahi i tua tokala ku di bhanga, se tu mesena kunuá uhôlua?

5 Sé ua mesena kunuá uhôlua, ua tokala u di ibhuidisa: ‘O kuila ngala ni ukexilu ua Jezú’ ua lungu ni uhôlua? O kuila se muthu u bhinga ku mu bazela maka alungu ni uhôlua, nga-nda tena ku ki bhanga se hele? O kuila ngene mu nuá phala ku lenga o maka? O kuila ngene mu nuá kiavulu ku semana joso? Kiebhi ki ngi divua, se muthu u nga mbela kuma nga mu nuá kiavulu? O kuila ngi banza kuila a ngi xingi, mba ngi luuala?’ O ku kala mubhika ua uhôlua, ku tena ku tu fidisa ku kala ni kilunji kiambote, ni ku sola kiambote o ima. O akaiedi a Kristu, a bhanga ioso phala ku langa kiambote o ilunji iâ.—Jisa. 3:21, 22.

Kana ku Bhanga o Ima ia Madimonho

6, 7. (a) Kiebhi Jezú kia dibhana ni Satanaji, ni madimonho? (b) Mukonda diahi o ima ia madimonho ia mu dimendala dingi lelu?

6 Kioso Jezú kia kexile mu ixi, muéne ka kexile ni ukamba ni Satanaji, ni madimonho. Muéne ua ditunu o jindunge ja Satanaji, ua lange kiambote o ufiiele uê. (Luka 4:1-13) Muéne uejidile kiambote o jindunge ja Satanaji, jeji mu bhangesa ku kala ni ibanzelu ia iibha, mba ku bhanga ima ia iibha. (Mat. 16:21-23) Jezú ua kuatekesa o athu a iuka o mixima, akexile mu a talesa hadi ku madimonho.—Marku 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.

7 Kioso Jezú kia mu tumbika ku Usobha ku muvu ua 1914, muéne ua kaie Satanaji, ni madimonho mê ku diulu. Mukonda dia kiki, Satanaji—ua mu suína mu ku nganala—o “mundu uoso.” (Dij. 12:9, 10) Ki tua tokala ku diuana mu ku mona kuila o ima ia madimonho ia mu dimendala dingi mu ngongo ioso. Ihi i tua tokala ku bhanga phala ku dilanga mu ima íii?

8. Ihi i tua tokala o ku dibhula ia lungu ni itonokenu i tu sola?

8 O Bibidia iene mu tu dimuna ku iluezu ijila mu ku bhanga o ima ia madimonho. (Tanga Matendelelu 18:10-12.) Lelu, Satanaji, ni madimonho, ene mu nganala athu avulu mu kaxi ka jifilme, ka madivulu, ni ku ji joko ji londekesa o ima ia madimonho. Kienhiki, kioso ki tu banza ku sola itonokenu, tua tokala tu dibhula hanji: ‘O kuila mu mbeji ia tundumu, eme nga solo itonokenu kála, jifilme, nga tale ima mu Mutelembe ua Izunzumbia, madivulu, ni ji joko ji londekesa o ima ia madimonho? O kuila ngejiia o valolo ia ku dituna o ima ia madimonho, mba ngi dituna o iluezu ijila mu ima íii? O kuila ngene mu xinganeka se kiebhi kia divua Jihova ia lungu ni itonokenu i ngi sola o ku bhanga? Se ngi suluka o ku tala o ima ia madimonho, o kuila o henda iami kua Jihova, ni itumu iê, ia-nda ngi kuatekesa ku dituna o ima íii?’—Ikalakalu 19:19, 20.

Belesela o Kitendelesu Kia Jezú Kia Lungu ni Undumbu

9. Kiebhi o muthu kia tena ku zola o ima ia usuéia?

9 Jezú ua beleselele o itumu ia Jihova ia lungu ni undumbu. Muéne uambe: ‘Manhi kiluua mu tanga kuma Ió uoso ua a bhange mu dimatekenu, ua a bhange diiala ni muhatu?’ Iú uambe, uixi: ‘Mukonda dia kiki, diiala dixa tat’â ni mam’â, hé u di kuatenena kua muhatu’ê. Ene kiiadi kiâ anga a kala xitu imoxi.’ Kienhiki ene kala dingi kiiadi, maji xitu imoxi kiá. Ioso-phe ia bandeka Nzambi, ki bhu kale muthu u i uanununa.’’ (Mat. 19:4-6) Jezú uejidile kuma o ima i tala o mesu’etu, i tena ku tula ku muxima uetu. Kienhiki-phe, kioso kia kexile ku Mulundu ua Midiva, muéne uixi: “Enu muevu kuma a ki zuela, exi: ‘Kana kuta phánda.’ Eme-phe ngi mi ambela kuma: Uoso ngó u tonginina muhatu ni ku mu kuatela luimbi, uate-nê kiá phànda ku muxima uê.” (Mat. 5:27, 28) Ió a dituna ku belesela o itendelesu ia Jezú, mu kidi a mu zola o ima ia usuéia.

10. Tanga kifika kilondekesa kuila o muthu, u tena ku xisa o kifua kia ufusa.

10 Satanaji u suínisa o undumbu mu kaxi ka ufusa (pornografia). O mundu iú uezala ni ima ia ufusa. Oso a tala o ima ia ufusa, kia a bhonza kiavulu ku jima o ima íii ku mixima iâ. O athu ene mu bhanga o ima íii, a kala ni kifua kia tu tala o ufusa. Xinganeka ia bhiti ni phang’etu. Muéne uambe: “Eme nga kexile mu tala o ima ia ufusa mu kasuekele. Nga kexile mu xinganeka mu ima i nga kexile mu tala, maji o ima íii, ki ia lungu ni ukexilu uami ua ku sidivila Jihova. Nge jidile kuila o ima i nga kexile mu bhanga, ima ia iibha, maji nga xikine kuila o sidivisu iami a i xikine kua Nzambi.” Ihi ia bhangesa o phange iú, ku lungulula o ibanzelu iê? Muéne uambe: “Sumbala nga kexile mu bhanga kima kia iibha, nga zuela ni tufunga ia lungu ni kifua kiami kia iibha.” O phange iú, mu ku bhanga kiki, ueha o kifua kiki kia iibha. “Muéne uambe, tundé ki nga fisala o kituxi kiami, lelu eme ngala kiá ni kitongoluelu kia zele.” Ió a zembe o usuéia, a tokala ué ku zemba o ufusa.

11, 12. Kiebhi ki tu tena kulondekesa kuila tua zembe o usuéia, kioso ki tu sola mimbu?

11 O mimbu i tena ku tu bhanga kiambote, mba kia iibha, ku muxima uetu. O muimbu, ujitu ua Nzambi, ene mu u xika ué mu ubhezelu ua kidi. (Mak. 15:20, 21; Efe. 5:19) Maji o mundu iú ua iibha ua Satanaji, uene mu londekesa mimbu i suínisa o undumbu. (1 Nzuá 5:19) Kiebhi ki u tena kuijiia, se o muimbu u ua mu kuívua ua mu ku bhanga kiambote, mba kana?

12 Eie ua tokala u dibhula: ‘O kuila o mimbu i ngene mu kuívua i suínisa o ujibhangânga, o ku ta phánda, o undumbu, ni ku xinga? Se ku bhinga kuimba phala muthu, o kuila o muthu iú, ueji mona kuila nga zembe o usuéia, anga o izuelu ia mimbu, ieji londekesa kuila o muxima uami a mu u nganala?’ Etu ki tu tena ku zemba o usuéia mu izuelu ietu, se tu kolokota kuívua mimbu i suínisa o usuéia. Jezú uambe: “Ima-phe i tunda mu kanu, ia tundu ku muxima, iene i xidisa o mukutu. ‘Mbata mu muxima muene mu tunda ixinganeku iaiibha; ma ku jibha, jiphánda, undumbu, mauii, umbangi ua makutu, ku xinga.’”—Mat. 15:18, 19; sokesa ni divulu dia Tiiaku 3:10, 11.

Kaiela o Phangu ia Jezú ia Lungu ni ió a Zola Ima ia Usuéia

13. Kiebhi Jezú kia monene ió a kolele o mixima mu ku ta ituxi?

13 Jezú uambe kuma uéza mu bhulula o ate a ituxi, phala a diele o ituxi iâ. (Luka 5:30-32) Kienhiki-phe, kiebhi muéne kia monene ió, a kolele o mixima mu ku ta ituxi? Jezú ua dimuna o athu akexile ni ukexilu iú. (Mat. 23:15, 23-26) Muéne uambe: “Ki ene oso a ng’ila ‘Ngana, Ngana,’ a ka bokona mu utuminu ua diulu; ki kale ngó ió u bhanga o vondadi ia Tata iami uene mu diulu. Saí avulu a ka ng’ambela mu kizu’okio [kioso Nzambi kia-nda fundisa], kuila: ‘Ngana, Ngana, kífua etu ki tua tele maka mu dijina diê, o mu dijina diê, anga tu kaia madimonho, mu dijina diê anga tu bhanga madiuanu avulu!’” Kienhiki muéne ua-nda dituna oso ka mesena ku diela o ituxi iâ, mu ku a tangela, uixi: “Tundenu bhu mbandu iami.” (Mat. 7:21-23, NW) Mukonda diahi athu enhá a-nda ku a fundisa? Mukonda athu enhá, kene mu bhana kijingu kua Nzambi, ene mu bhekela maka avulu ku akuâ, kioso kia bhanga o usuéia uâ.

14. Mukonda diahi o muthu mu te a ituxi, a tokala ku mu kaia mu kilunga?

14 O Maka a Nzambi, a zuela kuila o athu ate a ituxi sé ku diela, a tokala ku a kaia mu kilunga. (Tanga 1 Kolindo 5:9-13.) Ima itatu i tu bhangesa ku bhanga kiki: (1) phala ku zelesa o dijina dia Jihova, (2) phala ku langa o kilunga mu kituxi, ni (3) ku kuatekesa o muthu ku diela o kituxi kiê.

15. Se tua mesena ku kala ni ukamba ni Jihova, ihi i tua tokala ku di ibhuidisa?

15 O kuila tuala ni ibanzelu ia Jezú, ia lungu ni ió ene mu bhanga o ima ia usuéia? Tua tokala ku xinganeka kiambote ku ibhuidisu íii: ‘O kuila ngene mu sola ku dilunga ni muthu a mu kaie mu kilunga, mba muthu ua xisa o Kilunga mu vondadi iê? Ihi i tuamba se o muthu iú, ndandu ietu, sumbala muéne uala kiá ni dibhata diê?’ Mu ithangana íii, nange ki bhonza kiavulu ku zola o kuiuka, ni kulondekesa o ufiiele uetu kua Nzambi. *

16, 17. Ibhidi iahi ia bhiti na-iu phange’etu mu kilunga, ni ihi ia mu kuatekesa ku belesela o kitumu kia ku kaia o muthu ka diela?

16 Xinganeka mu musoso ua phange’etu ia muhatu, ua kexile ni mon’ê ua sidivile Jihova. Maji mu ku bhita thembu muéne ua solo o njila ia iibha ku muenhu uê. Mu kiki, muéne a mu kaie mu kilunga. O phange’etu ua zolele Jihova, maji ua zolele ué o mon’ê, kiki kia mu bhonzele kiavulu ku kumbidila o kitumu kia Bibidia kia lungu ni kueha ku dilunga ni mon’ê.

17 Kiebhi ki ueji kuatekesa o phange’etu iú? Saí kafunga mu kilunga, ua kuatekesa o phange iú kuijiia kuila, Jihova ua mu kuívua o ndolo iê. O kafunga u mu kuatekesa ku xinganeka kiebhi kia divu Jihova kioso o an’ê ku diulu a mu bhukumukina. O kafunga u mu tangela kuila, sumbala Jihova uejiia o ndolo íii, maji muéne ua mesena kuila o muthu ua te o kituxi, a mu kaia mu kilunga. O phange ia muhatu, u xikina ni muxima uoso, muéne u belesela o kitumu kiki. * O ukexilu iú, u sangulukisa o muxima ua Jihova.—Jisa. 27:11.

18, 19. (a) O ku batula o ukamba ni athu, ene mu bhanga o ima ia usuéia, kulondekesa kuila tua zembe ihi? (b) Mbote iahi i tu katula se tu belesela Nzambi, ni ku xikina o itumu ia bhana?

18 Se eie uala ué ni maka enhá, ejiia-nakiu kuila Jihova ua mesena o mbote iê. O ku batula o ukamba ni muthu a mu kaiele mu kilunga, mba ua xisa o kilunga mu vondadi iê, eie ua mu londekesa kuila, ua zembe o kima kia iibha kia bhange. Ueji londekesa ué kuila, eie ua zolo o muthu ua te o kituxi, eie ua mesena o mbote iê. O ufiiele uê kua Jihova, u tena ku bhangesa, o muthu ua te o kituxi ku diela o kituxi kiê, ni ku vutuka kua Jihova.

19 Saí muthu a mu kaie mu kilunga, mu ku bhita thembu ua vutuka, muéne uambe: “Nga sanguluka kiavulu mu kuijiia kuma Jihova ua zolo kiavulu o athu, iu ua mesena kuila o kilunga kiê ki zela. Nange o kima ki moneka kuila kia bhonzo, ki tena kulondekesa henda.” O kuila o muthu iú ua te o kituxi, eji tena ku mu kuatekesa ku vutuka mu kilunga, se ua kexile ni ukamba ni athu oso mu kilunga, ni jindandu jê, kioso kia mu kaiele mu kilunga? O ku belesela o kitumu kiki, kia Bibidia, kia lungu ni ku kaia muthu mu kilunga, kieji londekesa kuila, tua zolo o kuiuka, etu tua xikina kuila Jihova ua tokala ku bhana o kitumu kiki.

“Ituxi i mi Ibhile”

20, 21. Mukonda diahi kima kiambote ku ibhila o ima ia usuéia?

20 O poxolo Phetele ua tu dimuna: “Kalenu ku mesu azele, mu di lange! Mukonda diahi? Mukonda’o nguma, Diabhu, ua di bhange, mukuá ni hoji iala mu zuma, u nhunga jinga mu jimbandu jenu mu ku sota uoso a mu dia.’ (1 Phe. 5:8) O kuila o muthu iú, u tena ku kala eie? Muéne kanda tena ku ku kuata se eie u di longa o ku zemba o usuéia.

21 O ku ibhila o kima kia iibha, kima ki bhonza. Mukonda a tu vuala mu ituxi, tuala ku mundu kuene mu suínisa o jihanji ja xitu. (1 Nzuá 2:15-17) Maji mukonda dia ku kaiela o phangu ia Jezú Kristu, ni ku zola Jihova Nzambi, tu tena ku ibhila o ima ia usuéia. Kienhiki-phe tu kolokote mu ku ‘ibhila o ituxi,’ mu kuijiia kuma Jihova “u bhaka . . . jifiiele jê; hé u a kudila mu maku a kisuéia.”—Jisá. 97:10.

[Tanga mu luji]

^ kax. 15 Phala kuijiia dingi o maka enhá, tanga O Mulangidi ua 15 ia Katutu ua 1981, mu jimbandu ja 25-27.

^ kax. 17 Tanga ué O Mulangidi ua 15 ia mbeji ia Katatu ua 2007, mu jimbandu ja 17-20.

Kiebhi ki Ueji Tambuijila?

• Ihi ia-nda tu kuatekesa ku tonginina o ukexilu uetu ua lungu ni uhôlua?

• Ihi i tua tokala ku bhanga phala ku dilanga ku ima ia madimonho?

• Mukonda diahi o ufusa kiluezu kia dikota?

• Kiebhi ki tu londekesa kuila tua zembe o usuéia, kioso o muthu u tua zolo a mu kaia mu kilunga?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Foto ku mbandu 29]

Se ua mesena kunuá uhôlua, ibhuidisu iahi i ua tokala ku di bhanga?

[Foto ku mandu 30]

Dilange ku jindunge ja Satanaji mu itonokenu

[Foto ku mandu 31]

O ku tala o ufusa, kulondekesa kuila ua mu zola ihi?