Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Jezú Ua Tundu Kuebhi?

Jezú Ua Tundu Kuebhi?

Jezú Ua Tundu Kuebhi?

‘[Pilatu] Anga u bokona lua mukuá mu Dizemba, uibhula Jezú, uixi: ‘Eie ua tundu kuebhi?’ Jezú-phe ka mu kumbulula kima.’—NZUÁ 19:9.

O NGUVULU ia Loma Pônsio Pilatu, ua bhange o kibhuidisu kiki kioso Jezú kia kexile mu jiphaxi. * Pilatu uejidile o sanzala ia Izalaiele kua vualela Jezú. (Luka 23:6, 7) Uejidile ué kuila Jezú kexile muthu ua iibha. O kuila Pilatu ua mesenene kuijiia se Jezú uexile kia ku muenhu ande dia kuíza mu ixi? O kuila o nguvulu ua jiphagão ua mesenene muene ku xikina o kidi, mba ku ki zokela? Mu kiki, Jezú-phe ka mu kumbulula kima, kiki kia londekesele kuila Pilatu, ua betele ku thandanganha ni kididi kiê kia fuma, o kidi, ni ku iuka ndenge.—Matesu 27:11-26.

Mu kidi, oso a mesena kuijiia kuebhi kua tundu Jezú a tena ku k’ijiia. O Bibidia i tanga se Jezú Kristu ua tundu kuebhi. Xinganeka mu jipondo jiji.

Kuebhi kua mu vualela? O ji konda ja bhange mu izuua ietu, amba kuila Jezú a mu vuala mu thembu ia ku bhongolola, ku muvu ua 2 A.K.K, mu sanzala ia Beleme ia Judeia, sé ima iavulu ia fuama. Kioso Sézalu Nguxi kia bhana o kitumu phala athu oso kuia mu soneka o majina ku ixi iâ, kiki kia bhangesa Madiia manh’a Jezú, ni ‘divumu’ kuia ni muadi uê Zuze mu Beleme, o ixi ia akuku a Zuze. Ene ka sangele kididi, mukonda o mbanza iezalele kiá kiavulu ni athu, o dikaza a soto kibhanga, muene mua vualela Jezú, ia mu tula mu kidilu kia ibhaku.—Luka 2:1-7.

Ande dia kiki ku bhita, o kikanenu kia Bibidia kia kanene kiá ukulu-kulu o kididi kueji vualela Jezú, kuila: “Eie Beleme dia Efrata, sumbala uala u kambonga mu’axaxi ka jimidi ja Juda, maji mo-mué muene mua kà tunda u ngi kalela Ngana mu Izalaiele.” * (Mikeia 5:2) Beleme iexile sanzala iofele, mu’axaxi ka jimbanza ja Juda. Maji né kiki, o sanzala íii, ieji tambula ujitu ua dikota. O Mexiia a mu kanene, Kristu, ueji tunda mu Beleme.—Matesu 2:3-6; Nzuá 7:40-42.

Kuebhi kua mu sase? Kioso kia tundu ku Ijitu, o muiji ua Jezú uai mu tunga mu sanzala ia Nazalé, mu mbanza ia Ngalileia, tundé mu Ngalileia katé ku thunda dia Jeluzaleme, enda 100 km. Mu kithangana kieniókio, Jezú ka kexile luua ni mivu itatu. Mu sanzala íii, muene mua kudila Jezú, muiji uê uexile uonene, maji kexile jimvuama, o idimakaji, o abhidi, ni athambi muene mua kexile mu ta o uenji.—Matesu 13:55, 56.

Ande dia kiki ku bhita, o Bibidia ia kanene kiá kuila, o Mexiia ueji tunda “mu Nazalé.” O musoneki ua divulu dia Matesu, uambe kuma o muiji ua Jezú “Uiza, u tunga mu sanzala a’ixana Nazalé phala ki bhite kia kala kia tangele polofeta, ‘kuila a ka mu ixana mukua Nazalé.’” (Matesu 2:19-23) O dijina Nazilé mu dízui dia Hebalaiku, dilombolola “ngolongo.” Kioso Matesu kia tange o kikanenu kiki, muéne ua kexile mu zuela o kikanenu kia Izaia, kiambele kuila o Mexiia “ngolongo” ia Jese, kilombolola kuila o Mexiia ueji tunda ku muiji ua Jese, o tata ia Sobha Davidi. (Izaia 11:1) Mu kidi, Jezú uexile mbutu ia Jese tat’â Davidi.—Matesu 1:6, 16; Luka 3:23, 31, 32.

Kuebhi kua tundu? O Bibidia izuela kuila Jezú ua kexile kiá ku muenhu tundé m’ukulu-kulu, ande dia kuíza mu ixi ni ku mu vuala mu kibhanga, mu kidilu kia ibhaku, mu Beleme. Mu ku bhita kithangana, Mikeia ua kanene kuila, “o matundilu mê ma kalelà-ku tundé mu xahulu, mu izuua ia kalelà-ku.” (Mikeia 5:2) Mukonda dia ku kala Mona ua dianga ua Nzambi, Jezú uexile muthu mu nzumbi ku diulu ande dia kuíza mu ixi. Kála kiambe muene Jezú kuila: “Eme nga tuluka mu diulu.” (Nzuá 6:38; 8:23) Kiki, kia bhiti kiebhi?

Mu kaxi ka nzumbi ikôla, Jihova Nzambi ua bhange madiuanu, mu ku tumikisa Mon’ê mu mala dia muzeletete Madiia, mukua Judeia phala ku mu vuala kála muthu ua iuka. * O kidiuanu kiki, kia bhiti mu kutena kua Nzambi, o Muteni-a-Ioso. O anju ia jimbulula o maka enhá kua Madiia, kioso kiambe: “Mukonda kua Nzambi, kana-ku kima ki kamba kuxikina.”—Luka 1:30-35, 37.

O Bibidia ki i tanga ngó kuebhi kua tundu Jezú. O madivulu a uana—Matesu, Marku, Luka, ni Nzuá—a zuela ué o ukexilu ua kexile nau.

[Tanga mu luji]

^ kax. 3 Phala kuijiia dingi ia lungu ni ku kuta Jezú, ni ku mu fundisa, tanga o Mulangidi ua 1 ua Kasamanu ua 2011, mu jimbandu ja 18-22, mu phutu.

^ kax. 6 Efrata mba Efalate, o dijina dio ukulu dia Beleme.—Dimatekenu 35:19.

^ kax. 10 O dijina dia Nzambi, Jihova, kála ki tanga o Bibidia.