Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Muiji Ua Kidistá —‘Kalenu Ku Mesu Azele’

Muiji Ua Kidistá —‘Kalenu Ku Mesu Azele’

Muiji Ua Kidistá —‘Kalenu Ku Mesu Azele’

“Tu tonienu, tu kale ku mesu azele.”—1 TES. 5:6.

1, 2. Ihi ia bhingi phala o muiji ku di tunda kiambote ni ku dilanga mu nzumbi?

KIA LUNGU ni “kizuua kia dikota kia Jihova,” o poxolo Phaulu ua sonekene o Jikidistá mu Tesalonika: “Enu-phe, jiphange, ki muala mu’avundu kuila Kizuua kia Ngana ki mi [tukumukisa] kala muii. Mbata enu oso muala mu an’a mukengeji, mu an’a muanha. Etu ki tuala tu akua usuku, mba tu akua kitombe.” Phaulu uambe dingi: “Kana ku kala ku kilu kala ki bhanga athu amukuâ, maji-phe tu tonienu, tu kale ku mesu azele.”—Joue. 2:31; 1 Tes. 5:4-6.

2 O milongi ia bhana Phaulu ku akua Tesalonika, ia tokala ué ku Jikidistá ala mu ‘thembu isukidila-ku.’ (Dan. 12:4) Mukonda o dizubhilu dia mundu iú, dia zukama, Satanaji ua mu kolokota ku nganala o abhezi a kidi, phala ka bheze o Nzambi iâ. Ka-nda tu nganala se tu belesela o milongi ia Phaulu ia lungu ni ku dilanga mu nzumbi. Se o muiji ua Kidistá ua mesena ku di tunda kiambote, ni ku dilanga, muthu ni muthu, ua tokala ku kumbidila o milongi ia Bibidia. Mu kiki, ihi ia tokala ku bhanga o anumi, o ahatu, ni minzangala, phala ku kuatekesa o miji iâ ku kala “ku mesu azele?”

Anumi—Kaiele-nu o Phangu ia ‘Mubhidi Uambote’

3. Kála ki longa o divulu dia 1 Timote 5:8, Iebhi o ikalakalu ia munumi?

3 O Bibidia izuela kuma, “o muhatu ua mu kala ku pholo o diiala.” (1 Kol. 11:3) Iebhi o ikalakalu ia munumi, o mutuameni ua muiji? O Mikanda Ikola iambe: ‘Muthu-phe kia kamba ku tambula konda ia ene a mu tokala, kota-kota dingi o idiandu ia muiji uê, muthu muenhó ua ditunu o ku xikana, ua tundu mu kuiibha, ió kiluua a xikana uala ndenge.’ (1 Tim. 5:8) Mu kiki, o munumi ua tokala ku kalakala phala ku dikila o ibhindamu ia muiji uê. Se muéne ua mesena ku kuatekesa o muiji uê ku dilanga mu nzumbi, ua tokala ku suína dingi, ka kalakala ngó phala ku kala ni kitadi, phala ku kuatekesa o muiji uê. Ua tokala ku kolesa o kixikanu kia muiji uê, mu ku kuatekesa muthu ni muthu kubhata diê, ku kala ni ukamba uambote ni Nzambi. (Jisa. 24:3, 4) Kiebhi kia tena ku bhanga kiki?

4. Milongi iebhi ia tokala ku kumbidila o diiala ua mesena ku suínisa o muiji uê mu nzumbi?

4 Mukonda “o munumi uala ni ukota ua ku tumina muhatu’ê, kála Kristu kiala ni ukota ua ku tumina o kilunga,” o diiala ua tokala ku kaiela o phangu ia Jezú, ia ku tumina o kilunga. (Efe. 5:23, NW) Xinganeka kiebhi Jezú kia jimbulula o ukamba uê ni akaiedi’ê. (Tanga Nzuá 10:14, 15.) Milongi iebhi ia tokala ku kumbidila o diiala ua mesena ku suínisa o muiji uê mu nzumbi? Ua tokala ku bhanga kiki: Ku di longa o milongi ia Jezú, ni kuijiia ihi ia bhange kála ‘mubhidi uambote,’ ni ku kaiela o ‘makanda mê.’—1 Phe. 2:21.

5. Kuijiia kuahi kuala na-ku o Mubhidi Uambote kua lungu ni kilunga?

5 Kála o ukamba ua mubhidi ni jimbudi jê, uijila mu ku muijiia, ni ku mu dielela. O mubhidi uejiia o jimbudi jê joso, o jimbudi ué ejiia kiambote o mubhidi, a mu dielela. Ene a muivua, ejiia o dízui diê. Jezú uambe: “Eme ngejiia o jimbudi jami, jene ja ngejiia uami.” Muéne k’ejidile ngó bhofele o kilunga. O kizuelu “kuijiia” mu dízui dia Ngeleku, kulombolola “kuijiia kiambote o muthu.” Kienhiki, o Mubhidi Uambote, uejiia kiambote o jimbudi jê. Muéne uejiia o ibhindamu iâ ioso, o ku bhuila kuâ, ni nguzu iâ. Kama koso-koso ka bhita ni jimbudi jê, muéne u k’ejiia. O jimbudi ejiia o mubhidi, a dielela mu ukexilu uê uambote ua ku a endesa.

6. Kiebhi o anumi kia tena ku kaiela o phangu ia Mubhidi Uambote?

6 Phala ku tumina kiambote, mu ku kaiela o phangu ia Kristu, o munumi ua tokala ku di mona kála mubhidi, o muiji uê kála jimbudi jê. Muéne ua tokala ku bhanga ioso phala kuijiia kiambote o muiji uê. O kuila o diiala u tena kuijiia kiambote o muiji uê? Kiki ki bhita ngó se muéne u kuata ukamba uambote ni muiji uê, k’ivuidila kiambote o ibhindamu iâ, ku kala ku pholo mu ikalakalu ku muiji, ku sola kiambote o ima, kála o ubhezelu ku muiji, kuia mu iônge, kuia mu boka, ni ku bhanga o itonokenu. Kioso o munumi Kidistá, u kala ku pholo mu ima ioso, ki ku Mak’a ngó a Nzambi, ni ku dielela ku muiji, nange o muiji uê, ua-nda dielela mu ukexilu uê uambote ua ku tumina o muiji, ni ku kolokota kumoxi mu ubhezelu ua kidi.

7, 8. Kiebhi o munumi kia tena ku kaiela o phangu ia Mubhidi Uambote mu ku tambula konda ia muiji uê?

7 O mubhidi uambote, u zola ué o jimbudi jê. Kioso ki tu di longa o Misoso ia lungu ni Jezú, ni ukunji uê, etu tu sanguluka kiavulu mu ku mona o henda ia londekesa Jezú ku maxibulu mê. Muéne ‘ua bhana o muenhu ué phala ku bhulula o jimbudi jê.’ O anumi a tokala ku kaiela o phangu ia Jezú mu ku zola o muiji uê. Kienhiki, mu veji dia ku nganala o muhatu uê, o diiala ua mesena o ku mu xikina kua Nzambi, ua tokala u kolokota mu ku zola o muhatu uê, kála ‘Kristu kia zolo o kilunga.’ (Efe. 5:25) Muéne ua tokala kuzuela ni muhatu uê mu ukexilu uambote, ni ku mu bhana kijingu.—1 Phe. 3:7.

8 Phala ku longa o minzangala, o mutuameni ua muiji ua tokala ku kumbidila kiambote o milongi ia Nzambi. Muéne ua tokala ku kolokota ku zola o an’ê. Ua tokala ku a bazela mu ukexilu uambote. Saí minzangala nange kejiia o valolo ia milongi ia a bhana. Mu ukexilu iú, o tata ua tokala ku kala ni muanhu. Se o diiala u kaiela kiambote o phangu ia Jezú, muéne u kuatekesa o muiji uê ku kala kiambote mu nzumbi. O muiji, u kala ni ku tululuka kua kidi mu nzumbi kála kiambe o mukua jisalamu.—Tanga Jisálamu 23:1-6.

9. Kála Noué, kikalakalu kiahi kiala na-kiu o anumi a Jikidistá, ni ihi ia-nda ku a kuatekesa ku bhanga kiki?

9 Noué ua tungile mu izuua ia sukidile-ku ia mundu uê. Maji Jihova ua mu lange kioso kia bhekele o “Diluviu ku mundu ua athu ió abhumu.” (2 Phe. 2:5) Noué, ua kexile ni kikalakalu kia ku kuatekesa o muiji uê ku bhuluka ku Dilúvio. O mutuameni ua muiji ua Kidistá uala ué ni kikalakalu mu izuua isukidila-ku. (Mat. 24:37) Kima kiambote ku di longa o phangu ia ‘mubhidi uambote’ ni ku i kumbidila!

Ahatu—‘Kuatekese-nu o Muiji Uenu’

10. O ku belesela o munumi, kulombolola ihi phala o muhatu?

10 O poxolo Phaulu ua soneka: “Enu ahatu, beleselenu anumi’enu, kala Ngana [Jezú].” (Efe. 5:22) O kizuelu kiki, ki kilondekesa kuila o ahatu kala ni valolo. Ande dia ku bhanga o muhatu ua dianga, o Nzambi ia kidi, uambe: “Ki kia uabha o muthu ku kala ubheka uê. Ngi mu bhangela mukuá ua difuangana-nê uia ni ku mu kuatekesa.” (Dim. 2:18) O kikalakalu kia ku “kuatekesa”—u kuatekesa muadi uê, kioso muéne kia mu langa o muiji—kiki kikalakalu kia kijingu.

11. Kiebhi o muhatu ua njimu kia tena ku ‘kuatekesa o muiji uê?’

11 O muhatu ua njimu u kalakala, kikuatekesu kia dikota phala o muiji uê. (Tanga Jisabhu 14:1.) Ki ki soko ni muhatu ua kióua, ka xila muadi uê, o muhatu ua njimu u xila o muadi uê. Mu veji dia ku mu bhukumukina, kála kilondekesa o ukexilu ua mundu, muéne u belesela o muadi uê. (Efe. 2:2) O muhatu ua kióua, u longolola muadi uê, maji o muhatu ua njimu u bhanga ioso phala o an’ê ni athu a mukuá a xila o muadi uê. O muhatu uambote, u bhanga ioso phala ka bhukumukina o ungana ua muadi uê, ka jijidika o muadi uê, mba ku zoka nê. Muéne ué u phopheka o jimbongo ja muiji. O muhatu ua kióua, u zanga o ima ia muiji kubhata ni jimbongo. Maji o muhatu múkuatekexi, ki kióua. Muéne u kuatekesa o muadi uê, mu maka alungu ni kitadi. Muéne u bhanga o ima ni unjimu ka zange o kitadi, maji u ki phopheka. Ka jijidika o muadi uê ku kalakala kiavulu, katé tádidi.

12. Ihi ia tokala o ku bhanga o muhatu, phala ku kuatekesa o muiji ku kala “ku mesu azele?”

12 O muhatu ua njimu u kuatekesa o muiji ku “kala ku mesu azele,” u kuatekesa ué o muadi ué mu ku longa o tuana mu ukexilu ua nzumbi. (Jisa. 1:8) Muéne u kuatekesa ni ku suína kuoso o Ubhezelu ku Muiji. Muéne u kuatekesa ué o muadi uê, kioso muéne kia bhana milongi ni ku bazela o tuana. Muéne ka difu ni muhatu, ka kuatekesa o muiji, o ana a tala hadi mu ukexilu ua xitu, ni mu nzumbi!

13. Mukonda diahi kima kiambote o muhatu ku kuatekesa o muadi uê mu ikalakalu mu kilunga?

13 Kiebhi ki divua o muhatu múkuatekexi ua muadi uê, kioso kia kuatekesa muadi uê, ku kumbidila o kikalakalu kiê mu kilunga? Muéne u sanguluka! Ki kale se o muadi uê, múkuatekexi ua tufunga, kafunga, mba ua tokala ku Comissão de Ligação Hospitalar, mba ua mu kuatekesa o Comissão Regional de Construção, muéne u sanguluka kiavulu ni ujitu iú. U kuatekesa ni ku suína kuoso o muadi uê, mu izuelu, ni mu ima ia bhanga. Maji muéne uejiia kuila o kikalakalu ki bhanga o muadi uê, ki kuatekesa o muiji ku kala ku mesu azele.

14. (a) Mukonda diahi kiene mu bhonza ku muhatu ku kala múkuatekexi ua muadi uê, ni kiebhi kia tena ku dibhana ni maka enhá? (b) Kiebhi o muhatu kia tena ku kuatekesa, o muiji uê mu ku zediua?

14 O ku kala múkuatekexi, nange ku bhonza ku muhatu, kioso o muadi uê kia mesena ku bhanga kima, o muhatu ka ki uabhela. Né kiki, muéne ulondekesa o ukexilu ua ‘ku belesela ni kutululuka kua muxima,’ ni ku kuatekesa muadi uê kioso kia mesena ku bhanga kima. (1 Phe. 3:4) O muhatu uambote, u kaiela ué o phangu ia ahatu m’ukulu, kála Sala, Lute, Abingaíle, ni Madiia, mama a Jezú. (1 Phe. 3:5, 6) Muéne ué, u kaiela o phangu ia ahatu mu izuua ietu, a bhana phangu iambote mu ku “longa jinga ima ia mbote.” (Tit. 2:3, 4) Mu ku xila muadi uê, ni ku mu zola, o muhatu uambote ua-nda tena ku zediuisa o ukaza uê, oso ku muiji uê, a-nda sanguluka. O inzo iê, ia-nda kala kididi kia tululuka, kia kondama. O muhatu u kuatekesa, uala ni valolo ia dikota, ku diiala ua kulu mu nzumbi!—Jisa. 12:4.

Minzangala—Dielelenu mu ‘Ima Kiluua i Moneka’

15. Kiebhi o minzangala kia tena ku kuatekesa o jitata jâ phala o muiji ku kala “ku mesu azele?”

15 Kiebhi o minzangala kia tena ku kuatekesa o jitata jâ, phala o muiji ku kala “ku mesu azele?” Xinganeka mu ima iambote ia mi bhakela Jihova ku hádia. Nange mu undenge o jitata jê, akexile mu ku idikisa o jifoto ji londekesa o Palaízu. Kuma ua kulu kiá, nange ene a ku kuatekesa ni Bibidia, ni madivulu metu, kuijiia kiebhi kia-nda kala o muenhu ua kalelaku ku mundu ubhe. Kolokota mu sidivisu ia Jihova, ni kuijiia kiambote ihi i ua-nda bhanga ku muenhu uê, kiki kia-nda ku kuatekesa ku kala “ku mesu azele.”

16, 17. Kiebhi o minzangala kia tena ku di tunda kiambote mu ku lenga o dikanga phala ku tambula o muenhu?

16 Xinganeka mu izuelu ia phoxolo Phaulu, mu divulu dia 1 Kolindo 9:24. (Tanga.) Lenga o dikanga phala ku nganhala o muenhu. Sola njila i ku kuatekesa ku tambula o kikoué kia muenhu ua kalelaku. Athu avulu ehela o jimbote, ku a landukisa ku kolokota mu ku kingila ku tambula o kikoué. O ukexilu iú ua iibha! Mukonda o ku sota ngó o jimbote ki ji bhangesa muthu ku zediua. O jimbote ja sumba ni kitadi, ki ji nangenena. Kienhiki, enu mua tokala ku dielela ‘mu ima ia kambe ku moneka.’ Mukonda diahi? Mukonda “o ima-phe ia kambe kumoneka, iene i xalela-ku.”—2 Kol. 4:18.

17 “O ima-phe ia kambe kumoneka,” o mabesá a Utuminu. Kala ni ukexilu uambote phala ku tambula o mabesá enhá. O ku zediua kua kidi, kuijila mu ku bhakula o muenhu uê mu sidivisu ia Jihova. O ku sidivila o Nzambi ia kidi, ku ku bhana ujitu ua ku suua mbambe ia ithangana, ni ithangana, ni ia thembu ioso. * O ku suua mbambe, ku tena ku ku kuatekesa ku kolokota mu sidivisu ia Nzambi, mu ku kingila o ku tambula o kikoué kia muenhu ua kalelaku.—1 Nzu. 2:17.

18, 19. Kiebhi o munzangala kia tena ku kala ni ukamba ni Jihova?

18 O minzangala a tokala a kala ni ukamba uambote ni Jihova. O kuila ua bhange kiá kiki? Dibhudise: ‘O kuila nga kulu muene mu nzumbi, anga ngene mu kaiela ngó o jitata jami? O kuila ngala ni ídifua ia uabhela Nzambi? Nga mu suína izuua ioso mu sidivisu ia lungu ni ubhezelu ua kidi, kála o kusamba izuua ioso, o ku di longa, kuia mu iônge, ni mu sidivisu ia kuboka? Nga mu zukama dingi kua Nzambi, mu ku kala ni ukamba ni muéne?’—Tiia. 4:8.

19 Xinganeka mu phangu ia Mozé. Sumbala ka kulu ni ídifua ia ixi iê, muéne ua solo ku muijiia kuila mubhezi ua Jihova, ka mesenene ku muijiia kuila mona ua mon’a Falaó. (Tanga Jihebeleu 11:24-27.) O minzangala ia Jikidistá a tokala ku kolokota ku sidivila Jihova ni ufiiele uoso. Mu ku bhanga kiki eie ua-nda zediua, ua-nda kala ni ukexilu uambote lelu, ni kidielelu kia “kunganhala muenhu, uene o muenhu ua kidi.”—1 Tim. 6:19.

20. Mu ku lenga phala ku tambula o muenhu, nanhi u tambula o kikoué?

20 Mu ji joko m’ukulu, muthu umoxi ngó ua kexile mu nganhala kioso kia lenga. Maji kiki, ki kiene mu bhita mu ku lenga o dikanga phala ku tambula o muenhu. Nzambi “mukua kumesena kuila athu oso a bhuluke, eze mu kuijiia o kidi.” (1 Tim. 2:3, 4) Athu avulu ene mu di tunda kiambote mu ku lenga ande dia eie, maji a mukuá a mu lenga n’eie. (Jihe. 12:1, 2) O kikoué, phala o athu oso a suína. Bhanga ioso phala ku tambula o kikoué!

21. Ihi i tua-nda di longa mu milongi ia kaiela?

21 ‘O kizuua kia dikota kia Jihova’ kia-nda kuíza muene. (Mal. 4:5) O kizuua kiki, ki kia tokala ku tukumukisa o muiji ua Kidistá. Oso ku muiji, a tokala ku kumbidila o kikalakalu kiâ, kala kia tange mu Bibidia. Ihi i ua tokala o ku bhanga phala ku dilanga ni ku suínisa o ukamba uê ni Nzambi? O milongi ia kaiela ia-nda tu londekesa pondo jitatu, ji kuatekesa o muiji mu nzumbi.

[Tanga mu luji]

^ kax. 17 Tanga o A Sentinela 15 ia Novembro ia 2010, mu jimbandu ja 12-16; ni 15 ia Julho 2004 mu jimbandu ja 21-23, mu phutu.

Ihi i ua di Longo?

• Mukonda diahi o muiji ua Kidistá ua tokala ku kala “ku mesu azele?”

• Kiebhi o munumi kia tena ku kaiela o phangu ia Mubhidi Uambote?

• Ihi i tena ku bhanga o muhatu uambote, phala ku kuatekesa o muadi uê?

• Kiebhi o minzangala kia tena ku kuatekesa o miji â ku kala ku mesu azele?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Foto ku bandu 12]

O muhatu u kuatekesa, uala ni valolo ia dikota kua muadi uê