Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Ku Dielela Jihova Ni Muxima Uoso Ku Bheka Ku Kondama

O Ku Dielela Jihova Ni Muxima Uoso Ku Bheka Ku Kondama

O Ku Dielela Jihova Ni Muxima Uoso Ku Bheka Ku Kondama

“Jihova u ng’ivua, kioso ki ngi dikola kua muene.”—JISÁ. 4:3.

1, 2. (a) Ibhidi iahi ia bhiti na-iu Davidi? (b) Jisálamu jebhi ji tua-nda di longa?

SOBHA DAVIDI, ua kexile ku utuminu mu Izalaiele, muéne ua bhiti ni ibhidi iavulu. O mon’ê Abisalone, ua mu kitukila, ua di bhange sobha, kiki kia bhangesa Davidi ku xisa o mbanza ia Jeluzaleme. Davidi a mu tundu ufe kua kamba diê dia kazola, ka kexile dingi ni athu avulu exile fiiele, uende ni kudila, uende ni inama ia hatu bhoxi ku Mulundu ua Midiva. Simei ua tokalele ku muiji ua Sobha Saúlu, ua takula matadi, ni mavu kua Davidi, ni ku mu xonguena.—2 Sam. 15:30, 31; 16:5-14.

2 O kuila o ima íii, ia bhangesa Davidi kuia mu Mbila ni jisonhi? Kana, mukonda muéne ua dielele kua Jihova. O Jisálamu 3, ia soneka Davidi, ilondekesa o kidi kiki, kioso kia kexile mu lenga Abisalone. Muéne ua soneka ué o Jisálamu 4. O isoneku iala mu ibatulu íii, ilondekesa kuila Nzambi uivua, u tambuijila ué o misambu. (Jisá. 3:4; 4:3) O jisalamu jiji, ji tu bhana kidielelu kuila Jihova uala ni jiselevende jê ja fiiele, izuua ioso u a besoala, u a kuatekesa, u a bhana kutululuka, ni ku kondama kua kidi. (Jisá. 3:5; 4:8) Kienhiki, tua-nda di longa o jisalamu jiji, phala kuijiia se kiebhi ki ji tu bhana kidielelu, ni kiebhi ki ji tu suínisa ku dielela kua Nzambi.

Kioso ‘Kia tu Zukutisa ku Athu’

3. Ibhidi iahi ia bhiti na-iu Davidi, kála kia kilondekesa mu Jisálamu 3:1, 2?

3 O mukunji uambe, “mixima ia akua Izalaiele ia lunguluka ni kukaiela Abisalone.” (2 Sam. 15:13) Mu ku mesena kuijiia kiebhi Abisalone, kia bhombo o mixima ia athu phala ku kala bhu mbandu iê, Davidi uebhula: “Jihova, tata, tala nguma jami ki ja di bandekeza! Avulu muene a ngi lungulukila! Avulu muene ala ku ng’amba, exi: ‘Kua Nzambi kala-ku dingi ni ku bhuluka kuê.’” (Jisá. 3:1, 2) Akua Izalaiele a banzele kuila Jihova, keji tena ku bhulula Davidi mu ibhidi ia kexile mu bhita na-iu bhu maku a Abisalone, ni a masoladi mê.

4, 5. (a) Kidielelu kiahi kia kexile na-kiu Davidi? (b) Ihi ilombolola o kizuelu “eie ua ngi bhetula o mútue?”

4 Maji Davidi ua tululukile, mukonda muéne ua dielele ni muxima uoso kua Nzambi. Muéne uimbi: “Maji Eie-phe, u Jihova, u ngubu iami ia ku ngi xitila; Eie-muène u kijingo kiami, eie ua ngi bhetula o mútue.” (Jisá. 3:3) Davidi ua dielele kuila Jihova ueji mu langa, kála disoladi kia mu langa ku ngubu. Kienhiki, o sobha ua muadiakimi kiá, ua kexile mu sota kididi kia ku lengela, ni ku futa o mutué uê, phala ka kuate jisonhi. Maji o Muteni-a-Ioso, ueji lungulula o ibhidi ia Davidi, phala ku mu bhana fuma. Jihova ueji mu bhana nguzu, phala ku balumuka dingi, phala ku bhetula o mutué uê, ni ku kala dingi ni fuma. Davidi uambe ni kidielelu kuila Nzambi, ueji mu tambuijila. O kuila eie kiene ué ki uene mu dielela Jihova?

5 O kizuelu, “eie ua ngi bhetula o mútue,” kilondekesa kuila Davidi, uejidile kuila Jihova ueji mu kuatekesa. O Bibidia, Today’s English Version, izuela: “Maji eie, NGANA, eie u ngubu iami mu ibhidi; eie u ngi bhana kijingu, u ngi bhana dingi ku suína.” O divulu dia mukuá diambe ia lungu ni kizuelu “eie ua ngi bhetula o mútue,” kuila: Kioso Nzambi kia bhetula . . . o mutué ua ‘muthu,’ Muéne u bhangesa o muthu ku kala ni kidielelu. Davidi ua luualele, mukonda a mu katula ku kiandu kia Izalaiele. Kienhiki, ‘o ku bhetula o mutué’ kueji mu bhangesa ku kala dingi ni ku suína, ni ku dielela kua Nzambi, ni muxima uoso.

‘Jihova Ua-nda Tambuijila!’

6. Mukonda diahi Davidi, ua kexile mu zuela kuila o kitambuijilu kia musambu uê, ua tundile ku mulundu ukôla ua Jihova?

6 Ni kidielelu kioso kua Jihova, Davidi uambe dingi: “Nga suína dízui ni ku dikola kua Jihova. Muene-phe ua ng’itaia ku mulundu uê ukôla.” (Jisá. 3:4) Davidi ua tumine kuambata o alaka ia kikutu ku Mulundu ua Ziione, iene ia londekesele kuila Nzambi ua kexile mu kaxaxi kâ. (Tanga 2 Samuuele 15:23-25) Kiki kilondekesa kuila Davidi, ua kexile mu zuela kuila o kitambuijilu kia musambu uê, ua tundile ku mulundu ukôla ua Jihova.

7. Mukonda diahi Davidi ka kexile ni hele?

7 Mu kidi, o kusamba kua Nzambi, ki kima kia hatu ngó, Davidi ka kexile ni hele. Mu veji dia kiki, muéne uimbi: “Nga zekele, ngele muene ku kilu; kuaki, nga tono; mukonda Jihova muene ua ngi bhake ku muenhu.” (Jisá. 3:5) Né muene mu usuku, kioso ki kua monekene ibhidi ia dikota, Davidi ka kexile ni uôma ua kuia ku kilu. Muéne uejidile kuila ueji balumuka, o ibhidi ia bhiti na-iu m’ukulu ia mu bhangesa ku kala ni kidielelu kia kidi kua Nzambi. Kienhiki, se tuenda mu “jinjila ja Jihova”, ki tua-nda mu xisa.—Tanga 2 Samuuele 22:21, 22.

8. Kiebhi kilondekesa o divulu dia Jisálamu 27:1-4, kuila Davidi ua dielele kua Nzambi?

8 O kidielelu kia Davidi kua Nzambi, tu ki mona mu jisalamu ja mukuá, muene mu tu sanga o izuelu íii: ‘Jihova muene umuikinu uami, ubhulukilu uami; Ngi kala-phe ni uôma ua nanhi? Ngana muene ua ngi bhana o nguzu ia kukola o muenhu, uebhi-phe ngi mu kala ni hele? . . . . Né-mbe kifuxi kia ngi bhake mu kaxi, muxima uami ki u kala ni uôma; . . . Kima kimoxi ki nga bhingi kua Ngana, kiene ki ngi bhindamena jinga: o ku tunga m’onzo ia Jihova izuua ioso ia muenhu uami, mbe ku tala o ku uabha kua Ngana, ni ku di longa jinga maka mu Tembulu iê.’ (Jisá. 27:1-4) Se u kala ué ni ibanzelu íii, se-ku kima ki ku fidisa, izuua ioso ua-nda kala kumoxi ni abhezi a Jihova mu iônge.—Jihe.10:23-25.

9, 10. Kála ki tanga o Jisálamu 3:6, 7, mukonda diahi u tena kuzuela kuila Davidi, ka kexile mu vutula phonzo?

9 Sumbala Davidi a mu kitukila kua Abisalone, ni athu avulu a mu lungulukila, muéne uimbi: “Ki ngi kala dingi ni uoma, né jimidi ja athu a ngi balukila ku mbandu ni mbandu. Balumuka, eie u Jihova; u ngi kudile, Nzambi iami! Kuma jinguma jami eie ua ji bhana huxi ia pholo; O isuéia eie ua i bukula o mazu.”Jisá. 3:6, 7.

10 Davidi ka kexile ni ukexilu ua ku vutula phonzo. Se kua bhingile ku ‘bhana jihuxi’ ku jinguma jê, Nzambi muéne ngó ueji bhanga kiki. O Sobha Davidi, ua soneka isoneku ia kexile kiá mu Kitumu, uejidile o izuelu ia Jihova kioso kiambe: “Phonzo ia ngi tokala eme, eme-muène ngi futa bhu kizuua kiê.” (Mate. 17:14, 15, 18; 32:35) Kiki, kilombolola kuila Nzambi ‘o isuéia ua ka i bukula o mazu.’ O ku a bukula o mazu, kilombolola kuila ene keji tena dingi ku bhanga ima ia iibha. Jihova uejiia o ukexilu ua jinguma, mukonda “Jihova u tala-phe ku muxima.” (1 Sam. 16:7) Tu sanguluka kiavulu, mu kuijiia kuila Nzambi u tu bhana kixikanu, ni nguzu phala tu kolokote o ku bhânga ni nguma ia dikota, Satanaji, ió a-nda mu takula mu dikungu ki di moneka hole, kála hoji i zuma sé mazu, a-nda mu buika!—1 Phe. 5:8, 9; Dij. 20:1, 2, 7-10.

‘O ku Bhuluka ku Tunda Kua Jihova’

11. Mukonda diahi tua tokala ku sambela o jiphange jetu?

11 Davidi ua kijidile kuila Jihova, muéne ngó ueji mu bhulula, muéne iú ua bhindamene o kikuatekesu kiki. Maji o mukua jisalamu ka kexile ngó mu di banza muéne. Ihi i tuamba ia lungu ni Jihova ku kuatekesa o mundu uê? Davidi ua zumbuka ni izuelu íii: ‘O ku bhuluka ku tunda kua Jihova; o ku thandu dia mundu uê ku kale dibesá.’ (Jisá. 3:8) Davidi ua kexile ni ibhidi iavulu, maji né kiki, muéne uejidile kuila Jihova ueji ku a besoala. Ki tua tokala ué ku sambela o jiphange jetu? Tua tokala ku a lembalala mu misambu ietu, ku bhinga kua Jihova phala ku a bhana o nzumbi iê ikôla, phala ku tena ku kolokota, ni ku kala dingi ni kidielelu mu kuia mu boka o njimbu iambote.—Efe. 6:17-20.

12, 13. Ihi ia bhiti ni Abisalone, ni kiebhi kia divu Davidi?

12 Abisalone uafú ni malebhu—kiki kia kexile kitendelesu phala athu oso a lokalala akuâ, bhenge-bhenge ió a a undu kua Nzambi, kála Davidi. (Tanga Jisabhu 3:31-35.) Kioso kia mateka o ita, o masoladi a Abisalone a a tolola. Abisalone ua kexile kuendele ku mula, o mutué ué, ua naminina ku jithangu ja muxi uonene. Muéne ua nhenganene ku muxi—maji ua kexile hanji ni muenhu, se-ku muthu ua mu kuatekesa—katé kia mu jibha kuala Jouabe ua mu xuka ni xibhata jitatu ku muxima.—2 Sam. 18:6-17.

13 O kuila Davidi ua sangulukile kioso kiévu kuila mon’ê uafú? Kana. Mu veji dia kiki, muéne uai ni ku dikola: “Aiué mon’ami Abisalone, mon’ami tata, mon’ami Abisalone! Tamanu nga ku fuidile bhu kididi Abisalone, tata! Aiué mon’ami’é mon’ami’é!” (2 Sam. 18:24-33) O izuelu ia Jouabe ia bheka ku luuala kua dikota kua Davidi. Abisalone uafú ni malebhu, o luímbi luê, lua mu bhangesa ku bhânga ni tat’ê—a mu undu kuala Jihova—o ukexilu iú, ua mu bhangesa o kufuá!—2 Sam. 19:1-8; Jisa. 12:21; 24:21, 22.

Davidi ua Londekesa Kidielelu Kua Nzambi

14. Ihi i tu zuela ia lungu ni izuelu iala mu Jisalamu 4?

14 O Jisalamu 3, ni 4, muala misambu ia Davidi, ilondekesa kuila muéne ua dielele kua Jihova ni muxima uoso. (Jisá. 3:4; 4:3) Nange Davidi ua soneka o mimbu íii, phala kulondekesa o kisakidilu kiê, kua Nzambi, kioso kia bhuluka bhu maku a Abisalone. Mba ua i soneka mu ku xinganeka o jingimbi akua Levita. O ku xinganeka mu izuelu íii, i tena ku suínisa o kidielelu kietu kua Jihova.

15. Kidielelu kiahi ki tu kala na-kiu, mu kusamba kua Jihova, mu kaxi ka Mon’ê?

15 Davidi ua londekesa kuila ua dielele kua Nzambi ni muxima uoso, ua londekesa ué o kidielelu kuila Nzambi uivua, u tambuijila o misambu iê. Muéne uimbi: “Ng’ivue kioso ki ngi dikola, u Nzambi iami kuma eie u ngi bhana o kulúnga; Eie ua tena ku ngi bheka kua disanze, kioso ki nga kexile bhu kíbhidi; ngi lendukile dingi, u ng’ivue o kusamba.” (Jisá. 4:1) Tu tena ku kala ué ni kidielelu kiki, se tu bhanga o ima ia iuka. O kuijiia kuila Jihova, o ‘Nzambi ia kuika’ u besoala o mundu ué ua iuka, ki tu bhangesa ku mu sambela ni kidielelu kioso, mu kaxi ka Mon’ê, ni kixikanu mu sata ia Jezú. (Nzu. 3:16, 36) Kiki ki tu bhana kutululuka kua kidi!

16. Mukonda diahi Davidi ua luualele?

16 Saí ithangana tu bhita ni ibhidi, i tu bhangesa ku kamba kidielelu. Nange kiki kia bhitile ué ni Davidi, mukonda muéne uimbi: “Enu mal’enu, mu ki jijidila-hi an’athu, tata, o ku ngi jingununa ni ku ngi sebulula? Mu suka katé bhebhi ni kuzola malebhu, ni kubhindamena makutu?” (Jisá. 4:2) O kizuelu “an’athu,” kilombolola o athu mu ngongo kene ni ukamba ni Nzambi. O jinguma ja Davidi, a ‘zolele o ima ia malebhu.’ O Bibidia, New International Version, ia jimbulula o izuelu íii: “Katé bhebhi mua-nda zola o malebhu, ni ku kenga o jinzambi ja makutu?” Né muene se tu luuala mukonda dia ima ia iibha i bhanga akuetu, tua tokala kusamba, ni ku dielela kua Nzambi ia kidi, ni muxima uoso.

17. Jimbulula se kiebhi ki tu tena ku kumbidila o milongi iala mu divulu dia Jisálamu 4:3.

17 O kidielelu kia Davidi kua Nzambi, tu ki mona mu izuelu iê: “Ijiienu-kiu kuma Jihova, mukua uoma uê u mu tungula, hé u mu tambula konda; Jihova u ng’ivua, kioso ki ngi dikola kua muene.” (Jisá. 4:3) Phala ku kala fiiele kua Jihova, kua bhingi ku kolokota, ni ku mu dielela ni muxima uoso. Mu kifika, o muiji ua Kidistá, ua tokala u kolokota se muthu ku muiji u ta kituxi ki mu bhangesa ku mu kaia mu kilunga. Nzambi u besoala ió u kala fiiele, uenda mu jinjila jê. O ku kala fiiele, ni ku dielela Jihova ni muxima uoso, u bhana kisangusangu ku mundu uê.—Jisá. 84:11, 12.

18. Kála ki tanga o Jisálamu 4:4, ihi i tua tokala ku bhanga se a tu zuela, mba a tu bhanga ima i tu luualesa?

18 Ihi i tua tokala ku bhanga se a tu zuela, mba a tu bhanga ima i tu luualesa? Tu tena ku kala ni kisangusangu, se tu kaiela o izuelu ia Davidi iambe: “Kalenu ni uoma, ki mu te dingi kituxi; bhu hama bhu mua zeka, xinganekenu moxi dia mixima ienu phala mu di xibhe.” (Jisá. 4:4) Se a tu zuela, mba a tu bhange ima ia iibha, kana ku ta kituxi mu ku vutuila phulu mu phulu. (Lom. 12:17-19) Tua tokala tu samba bhu hama ietu ni muxima uetu. Se tu samba ia lungu ni maka enhá, tua-nda tena ku kala ni ibanzelu iéngi, ia-nda tu bhangesa ku loloka ni henda. (1 Phe. 4:8) Mu kidi, o ubazu ua poxolo Phaulu, nange ua tundu mu divulu dia Jisálamu 4:4, kioso kiambe: “Se u kala ni njinda, kuehela kuila i ku bhangesa ku ta kituxi; kumbi ki di ku bhuile mu njinda. Diabhu kana ku mu bhana kididi.”Efe. 4:26, 27.

19. Kiebhi o Jisálamu 4:5, i tu kuatekesa mu sata ietu mu nzumbi?

19 Mu kulondekesa o kidielelu kiê kua Nzambi, Davidi uimbi: “Nzambi mu mu satela ni kidi, phala Jihova mu mu dielele kiambote.” (Jisá. 4:5) O sata ia bhanene o akua Izalaiele, ieji kala ngó ni valolo se ene a i bhanene ni muxima uambote. (Iza. 1:11-17) Phala Nzambi ku xikina o sata ietu mu nzumbi, tua tokala ku i bhana ué ni muxima uambote, ni ku mu dielela ni muxima uoso.—Tanga Jisabhu 3:5, 6; Jihebeleu 13:15, 16.

20. Ihi ilombolola ‘o ku bhenha kua pholo ia Jihova’?

20 Davidi uambe dingi: “Sai athu avulu ala kuila: ‘Tu sanga kuebhi o kibhuku?’ Jihova phe u bhetukile ngó o pholo ié, kubenha kué ku tu tule.” (Jisá. 4:6) ‘O ku bhenha kua pholo ia Jihova’ kulombolola ku tu xikina kua Nzambi. (Jisá. 89:15) Kienhiki, kioso Davidi kia sambe: “U bhetukile ngó o pholo ié, kubenha kué ku tu tule,” muéne ua mesenene kuzuela, ‘Nzambi tu xikine.’ Mukonda tua dielela kua Jihova, muéne ua tu xikina, tuene ni kisangusangu kia dikota kia ku bhanga o vondadi iê.

21. Kidielelu kiahi ki tuala na-kiu, mu ku tula o njimbu iambote?

21 Mu ku xinganeka kiebhi Nzambi kia bhana o ku sanguluka mu kithangana kia ku bhongolola, Davidi uimbila Jihova: “Ngalasa i ua ngi te ku muxima uami kota, ia athu ndenge mu thembu ia kuvula o masa ni vinhu.” (Jisá. 4:7) Tu tena ué ku kala ni kisangusangu kiavulu, se tu boka o njimbu iambote. (Luk. 10:2) Kála ‘kifuxi kia dikota’ o Jikidistá a undu kua Nzambi, ene ala ku pholo, tu sanguluka mu kuijiia kuila o muxinda ua ‘akalakadi a díbhia’ uene mu dimendala dingi. (Iza. 9:3) O kuila uene ni kisangusangu kia kidi, kia ku bhanga mbandu mu kikalakalu kiki?

Kolokota mu ku Dielela kua Nzambi ni Muxima Uoso

22. Kála ki tanga o Jisálamu 4:8, ukexilu uahi ua kexile nau akua Izalaiele kia belesele o Kitumu kia Nzambi?

22 Davidi ua zumbuka o jisalamu ni izuelu íii: “Kala kiki, ngi zeka ni kutululuka, ngiia muene ku kilu; mukonda eie u Jihova uala ku ng’inga; né ku ubheka uami ngala bhua kondama.” (Jisá. 4:8) Kioso akua Izalaiele kia belesela o Kitumu kia Jihova, ene akexile ni kutululuka ni Nzambi, ni ku kondama. Mu kifika ‘o Juda, ni Izalaiele, akexile ni ku kondama’ ku usobha ua Salomá. (1 Jis. 4:25) O ku dielela kua Nzambi, kua a bhekele kutululuka, né muene kioso kia kexile mu a zukutisa ku ifuxi ia mukuá. Kála Davidi, tu tena ku zeka ni kutululuka, mukonda Nzambi u tu bhana o ku kondama kua kidi.

23. Mbote iahi i tua-nda kala na-iu se tu dielela Nzambi ni muxima uoso?

23 Tu kolokote mu ku dielela mu sidivisu ia Jihova. Tu tena ué kusamba ni kixikanu, mu ku bhanga kiki, tua-nda kala ni “kutululuka kua Nzambi kua somboka o kitongoluelu kioso kia muthu.” (Fil. 4:6, 7) O ukexilu iú, u tu bhekela kondama kua kidi! Tu tena ku kala ni kidielelu kia kidi kia lungu ni hádia, se tu dielela Jihova ni muxima uoso.

Kiebhi ki Ueji Tambuijila?

• Ibhidi iahi ia bhiti na-iu Davidi mukonda dia Abisalone?

• Kiebhi o Jisálamu 3, ki tu bhana kidielelu?

• Kiebhi o Jisálamu 4, ki tu suínisa ku dielela kua Jihova?

• Mbote iahi i tu kala na-iu mu ku dielela kua Nzambi?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Kilombuelelu ku bandu 32]

O kuila uene mu dielela Jihova ni muxima uoso?