Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

‘Xinganeke-nu A Mu Kalakala Mu’axaxi Kenu’

‘Xinganeke-nu A Mu Kalakala Mu’axaxi Kenu’

‘Xinganeke-nu A Mu Kalakala Mu’axaxi Kenu’

“Tua mi bhingi-phe, jiphange, kuila muijiia jinga en’ió a kalakala mu’axaxe kenu, a mi tela Ngana ku pholo, phala ku mi endesa ni ku mi [tendelesa.]” —1 TES. 5:12.

1, 2. (a) Maka ahi akexile mu kilunga kia Tesalonika kioso Phaulu kia a sonekena o mukanda ua dianga? (b) Phaulu ua tendelesa akua Tesalonika ku bhanga ihi?

DIXINGANEKE kuila eie, ua tokala mu kilunga kia Tesalonika, ku hama ia dianga, o kilunga kia dianga ku Europa. O poxolo Phaulu ua bhangele-ku thembu iavulu mu ku suínisa o jiphange. Muéne ua solele jiphange phala ku kala tufunga, kála kia bhangele mu ilunga ia mukuá. (Ika. 14:23) Maji kioso kia tenesa o kilunga, o Jijudé a di bhongolola phala ku kaia Phaulu ni Sila mu mbanza ienioió. O Jikidistá a xalele mu kilunga, nange akexile ni uôma.

2 Kioso Phaulu kia xi o mbanza ia Tesalonika, muéne ua thandanganhele ni kilunga kia ubhe. Ua mesenene ku vutuka, maji ‘Satanaji-phe ua mu fidisa.’ Mu kiki, muéne ua tumikisa Timote phala ku suínisa o jiphange mu kilunga. (1 Tes. 2:18; 3:2) Kioso Timote kia vutuka, ua bheka njimbu iambote, ia bhangesa Phaulu ku soneka mukanda ku akua Tesalonika. Mu ima ia soneka, Phaulu ua a tendelesa ‘ku xila kiavulu o jiphange akexile mu’axaxi kâ.’—Tanga 1 Tesalonika 5:12, 13.

3. Mukonda diahi o Jikidistá mu Tesalonika a tokalele ku xila o tufunga?

3 O jiphange akexile ku pholo mu’axaxi ka Jikidistá ku Tesalonika, ka kexile ni uhete uavulu ua ku longa, kála Phaulu ni tufunga ni akuâ; ene ka kexile uâ ni kidielelu kia kuia ku diulu, kála o tufunga mu Jeluzaleme. O kilunga kiki, ki ki tenesene luua muvu! Né kiki, o jiphange akexile mu kilunga, a tokalele kulondekesa o kisakidilu kiâ, ku tufunga a ‘kalakalele kiavulu,’ akexile ‘ku pholo mu’ kilunga, ni ‘ku longa’ o jiphange. Kienhiki, ene a tokalele ‘ku xila kiavulu o tufunga ni ku a idikisa jinga o henda.’ O kitendelesu kiki, kia lungu ni izuelu ia Phaulu, kioso kiambe, “kale-nu ku paze mudienu.” Se ua kexile mu Tesalonika, o kuila ueji xila o tufunga mu ikalakalu ia kexile mu bhanga? Kiebhi ki u mona o tufunga, tua bhana Nzambi bhu kaxi ka Kristu mu kilunga kiê?—Efe. 4:8.

‘A Kalakala Kiavulu’

4, 5. Mukonda diahi kiexile kikalakalu kiavulu, phala o tufunga ku longa o jiphange mu kilunga mu izuua ia Phaulu, ni mukonda diahi kiene kimoxi ué lelu?

4 Kioso kia tumikisa Phaulu ni Sila ku Beleia, o kuila o tufunga mu Tesalonika akexile mu ‘kalakala kiavulu?’ Mu ku kaiela o phangu ia Phaulu, ene akexile mu tanga o Mikanda Ikola phala ku longa o jiphange mu kilunga. Nange u dibhula, ‘o kuila o Jikidistá ku Tesalonika a bhanene valolo mu Mak’â Nzambi?’ O Bibidia izuela kuila akua Beleia, ‘a betele mu ujitu, ka sokele ni akua Tesalonika, . . . izuua ioso anga a kala mu tekula o Mikanda Ikola.’ (Ika. 17:11) O maka enhá a tokalele ku Jijudé ja Tesalonika, kana ku Jikidistá. O athu akexile mu xikana a kituka Jikidistá, ‘ka tambula o mak’â Nzambi, kála maka a muthu, maji a a tambula kála ene o mak’â Nzambi.’ (1 Tes. 2:13) O tufunga a kalakalele kiavulu, phala ku dikila athu enhá mu nzumbi.

5 Lelu o kimbadi kia fiiele, ene mu kalakala kiavulu phala kuinga o kilunga kia Nzambi, ni ku a bhana ‘kúdia mu ola joso ja tokala.’ (Mat. 24:45) Ni kikuatekesu kia kimbadi, lelu o tufunga ene mu kalakala kiavulu phala kuinga o jiphange jâ mu nzumbi. O jiphange mu kilunga, ene mu tambula madivulu avulu, saí madimi ene ni Índice das Publicações da Torre de Vigia, mba o Biblioteca da Torre de Vigia mu CD-ROM. Phala kuinga o ibhindamu ia kilunga, o tufunga ene mu bhita ola javulu, mu ku pelepalala o milongi phala ku i longa ni uhete uoso. O kuila eie uejiia se ola ji kuxi jene mu bhita o tufunga, phala ku pelepalala o milongi ioso phala ku i longa mu kilunga, mu iônge ionene, ni mu iônge ia makota?

6, 7. (a) Phangu iahi ia di longo o tufunga mu Tesalonika kua Phaulu? (b) Mukonda diahi lelu kiene mu bhonza kiavulu o tufunga ku kaiela o phangu ia Phaulu?

6 O tufunga mu Tesalonika, ejidile o phangu iambote ia bhanene Phaulu, mu kuinga o kilunga. Phala kuinga o kilunga, kua bhingile ku kala ni henda, ni ku tambula kiambote konda ia ibhindamu ia kilunga, se kijijidiku. Kála ki tua di longo mu milongi ku dima, Phaulu ua ‘lendukile, . . . kála o mama ia kiledi kia kata o tuana tuê.’ (Tanga 1 Tesalonika 2:7, 8.) Muéne ua kexile ‘polondo phala ku bhana o muenhu uê!’ Kioso kia kexile mu kuinga o kilunga, o tufunga a tokalele ku kaiela o phangu iê.

7 Lelu o tufunga, ene mu kaiela o phangu ia Phaulu mu kuinga o kilunga. Saí jiphange mu kilunga, ka uabhela kuzuela kiavulu. Maji né kiki, o tufunga alondekesa kilunji, a ‘sanga ku bhanduluka’ ku jiphange jiji. (Jisa. 16:20) Sumbala ati a ituxi, o kafunga u tena ku bhanga ioso, phala ku kala ni ibanzelu iambote ia lungu ni jiphange. Muéne u bhanga ioso phala ku kala ni ukamba ni jiphange joso, mu kiki, ka tokala ku tambula kiximanu mu nguzu ioso ia bhanga ia kuinga o kilunga, mu kaxi ka Kristu?

8, 9. Lelu ihi ilondekesa kuila o tufunga ene mu ‘langa o mienhu ietu?’

8 Etu enioso tua tokala tu ‘belesela’ o tufunga. Mukonda Phaulu ua soneka kuma, ‘ene a langa o mienhu ietu.’ (Jihe. 13:17) O izuelu íii, i tu lembalesa o mubhidi u kala ku mesu a zele mu usuku phala ku langa o kibhanga kiê. Kiene kimoxi ué, lelu o tufunga ene mu fula o kilu, phala ku kuatekesa o jiphange a kate, mba a bhuila mu nzumbi. Mu kifika, o jiphange a kalakala mu ji Comissões de Ligação com Hospitais, ene mu fula o kilu kiâ kioso kiaia mu kuatekesa o jiphange. Tu sanguluka kiavulu ni kikalakalu kia bhanga, kioso ki tu bhindamena o kikuatekesu kiâ!

9 O tufunga tua tokala ku ji Comissões Regionais de Construção, ni Comissões de Ajuda Humanitária, a kalakala kiavulu phala ku kuatekesa o jiphange. Tua tokala ku a kuatekesa ni muxima uoso. Xinganeka mu Ciclone Nargis, ia tula ku mbanza ia Mianmar, ku muvu ua 2008. Mu ku bhixila mu kilunga kiala ku Bothingone, mu Irrawaddy ia lungila ku diembu dia Delta, o kibuka kia kikuatekesu, kiai mu diembu mua bhiti o kibuikilu kiki. Kioso o jiphange kia mono o kibuka kia dianga kia kikuatekesu ku bhixila ku Bothingone, kumoxi ni kafunga ka ilunga, ene a dikola: “Tale-nu! O kafunga k’etu ka ilunga! Jihova ua tu bhulula!” O kuila uene mu bhana valolo, ku kikalakalu kia bhanga o tufunga izuua ioso? Saí tufunga ene mu kalakala ku ibuka ia mukuá, kála ku kuatekesa kioso ki bhu moneka maka a bhonzo, kála o maka a bhinga ku fundisa. O tufunga kene mu di zangeleka mu kikalakalu kiki kia bhanga; o jiphange a katula mbote ku kikalakalu kiâ, alondekesa kisakidilu.—Mat. 6:2-4.

10. Kikalakalu kiahi kia bhanga o tufunga?

10 Saí tufunga lelu, ala ni kikalakalu kiavulu phala ku ki bhanga. Mu kifika, o kafunga uala ku pholo mu kilunga, u pelepalala o milongi ia semana. O seketa, u soneka o ji ola mu disukilu dia mbeji, ni dia muvu. O muendexi ua xikola, uendesa o milongi ioso ia xikola. Mu ku bhita mbeji jitatu, a bhanga o ji konda ja kitadi kia kilunga. O tufunga a kumbidila o itendelesu ia mikanda i tunda mu filiiale, phala ku a kuatekesa ‘katé kia bhixila mu ku diongeka mu ku xikana.’ (Efe. 4:3, 13) O tufunga a kalakala kiavulu phala o ‘ima ioso a i bhanga mu ujitu, ni mu u iukilu uê.’—1 Kol. 14:40.

‘A mu Kalakala ku Pholo Phala ku mi Endesa’

11, 12. Nanhi u kala ku pholo mu kilunga, ni ihi ia bhingi phala ku bhanga kiki?

11 Phaulu ua sokesa o kikalakalu kiavulu kia tufunga mu Tesalonika, kála ‘a mu kalakala ku pholo’ mu kilunga. O kizuelu kiki, kilombolola, ‘endesa o’ mba ‘a mu kalakala ku pholo mu.’ (1 Tes. 5:12) Phaulu uambe kuila o tufunga a ‘kalakala kiavulu.’ Muéne ka kexile mu zuela ku muthu umoxi ‘u longa’ mu kilunga, maji ua zuelela o tufunga tuoso mu kilunga. Lelu o tufunga, a mu kalakala ku pholo, mu kuendesa o iônge mu kilunga. O ukexilu ua ku lungulula o dijina, “kafunga ua mu kalakala ku pholo dia kibuka kia tufunga mu kilunga,” di tu kuatekesa mu ku mona kuila o tufunga tuoso tua tokala ku kibuka kimoxi.

12 O ‘ku kalakala ku pholo’ mu kilunga ki ku bhingi ngó ku longa. Kiene kimoxi ni izuelu iala mu divulu dia 1 Timote 3:4. Phaulu uambe kuila o kafunga ua tokala ‘u kala muthu ua tena ku tumina kiambote o dibhata diê-muene, ni ku bhangesa kuila an’ê a kala mu ku mu belesela ni ujitu uoso.’ O kizuelu ‘ku kalakala ku pholo’ mu kilunga, ki kilombolola ngó ku longa o tuana, maji ku bhinga ué ku kala ku pholo ku muiji, ni ‘kuila an’ê a kala mu ku mu belesela.’ Kienhiki, o tufunga endesa o kilunga, phala ku kuatekesa athu oso ku belesela Jihova.—1 Tim. 3:5.

13. Mukonda diahi ku bhinga kithangana phala ku batula o maka mu kiônge kia tufunga?

13 Phala ku longa kiambote o kilunga, o tufunga ene mu diongeka mudiâ, phala kuijiia se milongi iahi ia tokala ku longa, phala ku kuatekesa mu ibhindamu ia kilunga. Kieji kala kima kiambote se kafunga kamoxi u sola o milongi ia tokala phala o kilunga. Maji mu ku kaiela o phangu ia kibuka kia utuminu ku hama ia dianga, o kibuka kia tufunga lelu, phala ku sola o milongi ia tokala, ene mu diongeka, mu ku i sota mu Mikanda Ikola. Ene a bhanga kiki, mu ku ta o milongi ia Mikanda Ikola, mu ku kuatekesa mu ibhindamu ia kilunga. O kiônge ki bhita kiambote kioso o tufunga kia di pelepalala kiambote, mu ku di longa o Mikanda Ikola, ni milongi ia kimbadi kia fiiele. Kiki ki bhinga kithangana kiavulu. Kioso ki bhu moneka maka a bhonzo, kála kia bhitile ni kibuka kia utuminu ku hama ia dianga, o maka alungu ni ku saia, phala ku a batula, kua bhingile ku sota milongi mu Mikanda Ikola.—Ika. 15:2, 6, 7, 12-14, 28.

14. Uene mu sanguluka mu mona o tufunga a mu kalakala kumoxi? Mukonda diahi?

14 Ihi i tena ku bhita se bhu kala kafunga u jijila kuila o ima a i bhanga kála kia mesena ngó muéne, mba u mesena ku longa ibanzelu iê? Mba bhu kala muthu, ni ukexilu ua Diiotelefo, ku hama ia dianga—u bhanga kavuanza mu kilunga? (3 Nzu. 9, 10) O athu oso mu kilunga a-nda tala hadi. Tua tokala kuijiia kuila se Satanaji, ua bhangele ioso phala o kilunga kia dianga ku kala ni kavuanza, lelu muéne ua mesena ué ku ta kavuanza mu kilunga. Muéne u bhangesa o muthu ku dizangeleka, ni ku mesena ku kala ku pholo ia akuâ. Kienhiki, o tufunga a tokala a kala athu a lenduka, a kalakala kumoxi. Tu sanguluka kiavulu, mu ku kala ni tufunga a lenduka, a kalakala kumoxi kála o idiandu ia mukutu!

“Ni ku mi [Tendelesa]”

15. Ihi i bhangesa o tufunga ku tendelesa o kilunga?

15 Phaulu ua tange o kikalakalu kia tufunga kia bhonzo dingi: O ku tendelesa o kilunga. Mu Mikanda Ikola, Phaulu ua zuela kuila o kizuelu mu Ngeleku kilombolola ku “dimuna.” Kilombolola ué ku tendelesa, maji ki kizuelu kia ku temena. (Ika. 20:31; 2 Tes. 3:15) Mu kifika, Phaulu ua sonekena a akua Kolindo, kuila: “Ima ien’iii ki nga i soneka mu ku mi kuatesa enu jisonhi. Maji mu ku mi dimuna, kala mu tuana tuami muène, tata!” (1 Kol. 4:14) Muéne ua dimuna athu mukonda dia henda iala na-iu kua ene.

16. Ihi ia tokala kuijiia o tufunga kioso kia tendelesa o jiphange?

16 O tufunga ejiia kiambote, o valolo ia ku tendelesa o jiphange. Ene a kaiela o phangu ia Phaulu ia ku lenduka, ku kala ni henda, ni ku kuatekesa. (Tanga 1 Tesalonika 2:11, 12.) Kienhiki, o tufunga ene mu ‘kaiela o maka a fiiele ni kidielelu kioso, phala na tene ku suínisa akuâ ni ku longa mu ukexilu uambote.’—Tit. 1:5-9.

17, 18. Ihi i ua tokala kuijiia se a ku bazela ku kafunga?

17 O tufunga akua ituxi uâ, saí ithangana a zuela ima ia a bhangesa ku diela. (1 Jis. 8:46; Tiia. 3:8) O tufunga ejiia uâ kuila kioso kia bazela o jiphange, ‘ki kia uabhela kana, maji a ki mona kuiibha.’ (Jihe. 12:11) Kienhiki, kioso o kafunga kia mesena ku bazela, nange muéne u samba hanji phala ku bazela mu ukexilu uambote. Se a ku bazela, o kuila u bhana valolo mu henda ia londekesa o kafunga?

18 Xinganeka eie uala ni uhaxi, ua bhonzo ku sanga o milongo phala ku u saka. Saí dotolo u tena ku tungununa o uhaxi u uala nau, maji ki bhonza kiavulu ku xikina kuila eie uala ni uhaxi iú. O kuila ueji dizangala ni dotolo? Kana! Se muéne u ku tendelesa ku bhanga pelasá ueji xikina, mu kuijiia kuila phala o mbote iê. O ukexilu ua dotolo ku jimbulula o uhaxi, u tena ku ku luualesa kiavulu, o kuila ueji kuehela o dotolo ku sola o ima i ua tokala o ku bhanga? Nange ki ueji xikina. Kiene kimoxi ué, kana kuehela kuila o ukexilu ua ku u bazela, u ku fidisa ku belesela ió a a te ku pholo kuala Jihova ni Jezú, phala ku ku kuatekesa ku dilanga mu nzumbi.

Ximana o Ujitu ua tu Bhana Jihova

19, 20. Kiebhi ki u tena ku sakidila o ujitu iú, o ‘tufunga?’

19 Ihi i ueji bhanga se a ku bhanene ujitu ua katunda? Ki ueji sakidila o ujitu iú, u ua tambula? O ‘tufunga’ ujitu ua ku bhana Jihova, ni Jezú Kristu. U tena ku sakidila o ujitu iú, mu ku’ivuidila kiambote kioso kia bhanga madiskursu, ni ku kumbidila o itendelesu ia bhana o tufunga. U tena ué kulondekesa o kisakidilu kiê, mu ku tambuijila kiambote o ibhuidisu mu iônge. Ni ku kuatekesa o kikalakalu kia bhanga o tufunga, kála o kuboka. Se ua katula mbote ku milongi ia ku bhana ku kafunga, mukonda diahi ku mu tangela-kiu? Mukonda diahi ki ulondekesa ué o kisakidilu kiê, ku muiji ua tufunga? Ejiia kuila o tufunga a kalakala kiavulu mu ku kuatekesa o kilunga, mu veji dia ku kala ni muiji uâ.

20 Kienhiki, tuala ni ima iavulu i tu bhangesa ku sakidila o tufunga, ene mu kalakala kiavulu phala etu, ala ku pholo mu kilunga, ni ku tu longa. O ‘tufunga’ ujitu ua bhana Jihova mu henda iê!

Eie ua Lembalala?

• Mukonda diahi o Jikidistá mu Tesalonika, a tokalele ku sakidila ió akexile mu kalakala ku pholo mu kilunga?

• Kiebhi o tufunga mu kilunga kiê, a kalakala kiavulu phala eie?

• Mbote iahi i u katula ku tufunga a a mu kalakala ku pholo mu kilunga kiê?

• Se a ku bazela ku kafunga, ihi i ua tokala o kuijiia?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Kilombuelelu ku bandu 31]

O kuila uene mu sakidila o ukexilu uoso ua tufunga ua kuinga o kilunga?