Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Kuatekesa Athu ku ‘Balumuka ku Kilu’

Kuatekesa Athu ku ‘Balumuka ku Kilu’

Kuatekesa Athu ku ‘Balumuka ku Kilu’

“Mukonda o thembu i tuala mua ijiia. Kumbi dieza bhu kiá, dia ku balumuka ku kilu.”—LOM. 13:11.

U TENA KU JIMBULULA?

Mukonda diahi o Jikidistá a tokala ku kolokota o ku dilanga mu nzumbi?

Mukonda diahi o akunji a tokala kuívua ni ku tonginina kiambote?

Mukonda diahi kima kiambote kulondekesa o ku tululuka, ni ku lenduka mu ukunji uetu?

1, 2. Mu ukexilu uahi athu avulu a tokala ku a balumuna?

MIVU ioso athu avulu ene mu fuá mukonda dia kuia ku kilu kioso kia mu kuendesa o dikalu. A mukuá, a a kaia ku salu iâ, mukonda dia ku laleka kuia mu kalakala mukonda dia kilu, mba a zeka mu ola ia ku kalakala. Maji o kilu mu nzumbi, ki tena ku kala kiluezu kia dikota. Mu kiki o Bibidia izuela: “Ua zediua ió uoso ua di lange.”—Dij. 16:14-16.

2 Sumbala o kizuua kia dikota kia Jihova kia zukama, o athu ku mundu ala mu zeka mu ukexilu ua nzumbi. Katé muene ni atuameni a Kidistándade, exana o kilunga kiâ, kuila ‘mazonda akua ku zeka.’ Ihi ilombolola o kilu mu nzumbi? Mukonda diahi kima kiambote o Jikidistá ja kidi ku dilanga mu nzumbi? Kiebhi ki tu tena ku kuatekesa akuetu ku balumuka ku kilu kiki?

IHI ILOMBOLOLA O KILU MU NZUMBI?

3. Kiebhi ki kala o muthu ka mu dilanga mu nzumbi?

3 O muthu u zeka, ka bhange kima. Maji ió a zeka mu nzumbi, nange a bhanga ima iavulu—maji ki ima ia nzumbi kana, ene a thandanganha ni ku sota o ima ia muenhu, kála o fuma ni jimbongo. Mu ima ioso ia bhanga, ka bhange kima phala ku zubha o ibhindamu iâ mu nzumbi. Maji o athu a di lange mu nzumbi ejiia kuila tuala “mu izuua i sukidila-ku,” a bhanga o vondadi ia Nzambi ni ku suína kuoso.—2 Phe. 3:3, 4; Luk. 21:34-36.

4. Mukonda diahi o kitendelesu kiki kia tu tokala: ‘Kana ku kala ku kilu kála ki bhanga athu a mukuá?’

4 Tanga 1 Tesalonika 5:4-8. O poxolo Phaulu ua tendelesa o Jikidistá, kana ku kala ‘ku kilu kála ki bhanga athu a mukuá.’ Ihi ia mesenene kuzuela? Tu tena ku kala ‘ku kilu,’ se tu bhukumukina o itumu ia Jihova. Tu tena ué kuia ‘ku kilu,’ se tu bhanga poko ia kuila o kizuua kia Jihova kia ku buika o mundu iú, kia zukama. Tua tokala ku dilanga phala athu a iibha ka tu bhangese ku kaiela o jinjila jâ, ni ifua iâ.

5. Ibanzelu iahi i kala naiu o athu a zeka mu ukexilu ua nzumbi?

5 Saí athu a banza kuila se-ku Nzambi kua-nda bhakuila o ji konda. (Jisá. 53:1) A mukuá a banza kuila Nzambi ka mu tu suua, kienhiki ki tu bhingi ku bhanga o vondadi iê. Saí iá a banza kuila o kuia mu ngeleja, kia a bhangesa ku kala makamba a Nzambi. O athu enhá a zeka. A bhingi ku a balumuna ku kilu kia nzumbi. Kiebhi ki tu tena ku a kuatekesa?

TUA TOKALA KU KOLOKOTA MU KU DILANGA

6. Mukonda diahi o Jikidistá a tokala ku kolokota ku kala ku mesu a zele?

6 Phala tu tene ku balumuna akuetu, tua tokala tu dianga o ku tona. Ihi ia bhingi? O Mak’â Nzambi a sokesa o kilu mu xitu, ni ‘imbamba ia kitombe’—kála o masemba, o mauhôlua, o maundumbu, o maufusa, o jinvunda ni difuba. (Tanga Loma 13:11-14.) O ku lenga o kilu kiki, ki bhonza kiavulu. Maji kima kiambote ku dilanga. O muendexi ua dikalu se u bhanga poko ku kiluezu, uié ku kilu mu kuendesa o dikalu, o muenhu uê u tena ku kala mu kiluezu. Kima kiambote o Kidistá kuijiia kuila o kilu kia nzumbi ki tena ku jibha!

7. Mukonda diahi ki tu tokala ku banza kuila athu ka-nda xikina o njimbu iambote?

7 Mu kifika, o Kidistá u xinganeka kuila athu oso ala mu kibhela kiê ene mu dituna o njimbu iambote. (Jisa. 6:10, 11) Muéne nange u banza, ‘se se-ku muthu ua mu xikina, mukonda diahi nga tokala ku kolokota kuzuela ni athu, mba ku sota athu?’ Mu kidi, athu avulu ala ku kilu kia nzumbi, maji saí iá, nange ku moneka kima ku mienhu iâ kia a bhangesa ku lungulula o ibanzelu iâ. Saí iá a balumuka, anga a xikina o njimbu iambote. Maji tu tena ku a kuatekesa se tu kolokota o ku kala ku mesu a zele, ni ku sota maukexilu a mukuá phala ku a tudila o njimu iambote mu ukexilu u xikina athu. Phala tu kale ku mesu a zele, ku bhinga kuijiia se mukonda diahi o ukunji uetu kima kia beta-kota.

MUKONDA DIAHI O UKUNJI UETU SIDIVISU IA BETA-KOTA?

8. Mukonda diahi o ukunji uetu uala ni valolo?

8 O kuijiia kuila, ki kale se athu a xikina mba kana, o ukunji uetu u bhana kijingu kua Jihova, ni kuila o kikalakalu kiki ki kumbidila o vondadi iê. Kua kambe ngó, ió kene mu belesela o njimbu iambote, a-nda tambula o kaxtiku ka a tokala. O athu a-nda ku a fundisa mu ukexilu uâ ua ku xikina o njimbu iambote. (2 Tes. 1:8, 9) Mu kiki, kieji kala kiluezu kia dikota, se o Kidistá u banza kuila o sidivisu ia kuboka ki iala ni valolo ia kidi, mukonda “hádia ku kala difukunukinu dia athu aiuka ni athu abhukumuka.” (Ika. 24:15) Etu tuejiia kuila o Mak’â Nzambi a zuela kuila, o ió a-nda ku a fundisa kála “jihombo,” a kaia ku ‘phaxi ki ia bhua.’ O ukunji uetu ulondekesa o henda ia Nzambi, i jikula o njila phala o athu n’a lungulule o ukexilu ua mienhu iâ, ni ku tambula ‘o muenhu ua kalelaku.’ (Mat. 25:32, 41, 46; Lom. 10:13-15) Se ki tu a bokela, kiebhi kia-nda tena kuívua o njimbu i bheka muenhu?

9. Kiebhi o ku tula o njimbu iambote ku tena ku bhekela mbote ko kuê, ni ku athu a mukuá?

9 O ku tula o njimbu iambote, ku tu bhekela ué mbote iavulu. (Tanga 1 Timote 4:16.) Ua mono kiá kiebhi o kuzuela ia lungu ni Jihova ni kidielelu kia Utuminu, ki suínisa dingi o kixikanu kiê ni henda iê kua Nzambi? Ki kiene mu ku kuatekesa dingi kulondekesa o ídifua ia nzumbi? O kulondekesa o henda iê kua Nzambi mu ku tula o njimbu iambote, ki kiene mu ku bhekela dingi kisangusangu? Athu avulu a tambula o ujitu ua ku longa o kidi ku akuâ, ene mu sota o kikuatekesu kia nzumbi ikôla ia Nzambi, mu kiki, ene a zediua dingi ku muenhu.

TONGININA KIAMBOTE

10, 11. (a) Kiebhi Jezú ni Phaulu kia londekesa kuila akexile mu dilanga ni ku tonginina kiambote? (b) Jimbulula se kiebhi o ku dilanga, ni ku tonginina kiambote, ku tena ku tu kuatekesa mu ukunji uetu.

10 Athu a mesena o njimbu iambote, a tena ku a balumuna mu maukexilu avulu. Kienhiki, mu ukunji ku bhinga ku tonginina kiambote. Jezú muéne phangu ietu. Sumbala uexile muthu ua iuka, muéne ua tonginina o ibanzelu ia Falizeu, ia muhatu ua diela o ituxi iê, ni ukexilu uambote ua muhatu ua kexile o mutudi. (Luk. 7:37-50; 21:1-4) Jezú uejidile kiambote o ibhindamu ia muthu, ni muthu mu nzumbi. O selevende ia Nzambi ka bhingi ku kala muthu ua iuka phala ku tonginina kiambote. O poxolo Phaulu ua londekesa o maka enhá. Muéne ua kexile mu sota maukexilu avulu phala ku tena kuzuela ni athu a ifua iavulu.—Ika. 17:22, 23, 34; 1 Kol. 9:19-23.

11 Se tu kolokota o ku dilanga ni ku tonginina kiambote kala kia bhange Jezú ni Phaulu, tua-nda tena ku sota maukexilu a mukuá phala kuzuela ni athu u tu sanga mu ukunji uetu. Mu kifika, mu ku zukama ku muthu, ua tokala u tonginina o ukexilu uê ulondekesa o diembu diê, o muiji uê. Nange eie u tena ku mona se ihi ia mu bhanga mu kithangana kieniókio, ni ku mu ximana mu kima kia mu bhanga phala ku mateka o kuzuela nê.

12. Mukonda diahi tua tokala ku dilanga mu kuzuela, kioso ki tu kala mu sidivisu ia kuboka?

12 O muthu u dilanga, ka landuka ku kima kioso-kioso. Kioso ki tuala mu ukunji, o kuzuela ni phange uala mu boka n’etu ki tena ku tu suínisa. Né kiki, tua tokala kuijiia kuila, o kima ki tu bheka mu ukunji, o ku tudila o njimbu iambote ku akuetu. (Ndo. 3:1, 7) Tua tokala ku dilanga phala o maka u tu ta mu njila ni phang’etu, ka tu bhangese ku landuka kioso ki tu boka mu inzo ni inzo. O kuzuela o ima i tua mesena kuzuela ni athu, ku tu kuatekesa ku xinganeka mu kima kia beta-kota, o kuboka. Sumbala o mutelembe ua kafuetele u tena ku tu kuatekesa mu ukunji uetu, maji tua tokala ku dilanga phala uene ki i tu landukise kioso ki tu zuela ni mukua dibhata.

LONDEKESA KUILA UA MESENA O MBOTE IA AKUENU

13, 14. (a) Kiebhi ki tu tena kuijiia ihi ia mesena o muthu? (b) Kiebhi ki tu tena ku kuatekesa athu ku mesena kuívua o njimbu iambote?

13 O akunji a dilanga, evuidila kiambote o athu a sanga mu sidivisu ia ukunji. Ibhuidisu iebhi i ueji bhanga se muthu mu sidivisu ia kuboka u zuela o maka ala nau? O kuila muéne ua thandanganha ni jingeleja jene mu dimendala, o ujibhangânga mu mbanza iê, ni iluezu ia jinguvulu? O kuila u tena ku mu bhangesa ku banza mu maka a nzumbi mu kuzuela o ima ia bhange Nzambi, mba kulondekesa o valolo ia milongi ia Bibidia? Sambela athu a ifuxi ioso, katé muene ni ió ka xikina Nzambi. Athu ene mu kuibhula se kuene muthu uivua o misambu. A mukuá a kala ni phata ia lungu ni ibhuidisu íii: O kuila Nzambi uivua o misambu ioso? Se kene mu ivua, ihi i tua tokala ku bhanga phala Nzambi kuívua o misambu ietu?

14 Etu tu tena ué ku di longa o uhete ua ku mateka kuzuela ni athu, mu ku tonginina o aboki ene kiá mu bhanga kiki. Tala kiebhi ene kiene mu kamba ku tokuesa o mukua dibhata, mba ku di ta mu mak’ê. Kiebhi o ukexilu uê ua kuzuela, ni pholo iê, ilondekesa kuila ua mesena ku kuatekesa o mukua dibhata?—Jisa. 15:13.

KU TULULUKA NI UHETE

15. Mukonda diahi o ku tululuka kídifua kia tokala mu sidivisu ietu ia kuboka?

15 O kuila kieji ku uabhela se a ku balumuna ku kilu kia zongo? Athu avulu a dizangala kioso kia a balumuna ni lusolo. Athu a uabhela ku a balumuna ni ku tululuka kuoso. Kiene ué kimoxi kioso ki tu balumuna o athu ala ku kilu kia nzumbi. Mu kifika, se muthu u dizangala kiavulu kioso ki u dianga ku mu kunda, ihi ia tokalele ku bhanga o muboki? Ni henda ioso u xila o ukexilu uê, u tunda ni ku tululuka. (Jisa. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24) O ku tululuka kuê, ku tena ku bhangesa o muthu iú ku xikina o mak’â Nzambi mu kizuua kia mukuá ki ua-nda mu tudila dingi o njimbu.

16, 17. Kiebhi ki tu tena ku tonginina kiambote mu ukunji uetu?

16 Saí ithangana eie u tena ku dibhana ni athu a dizangala kiavulu mu sidivisu ia kuboka. Nange muthu u zuela: “Kana, nga sakidila. Ngala kiá ni ngeleja iami” mba “ki ngi mesena,” ene a zuela kiki phala ku batula o maka. Maji né kiki, ni uhete ni ku tululuka kuoso, eie u tena ku bhanga kibhuidisu, ki bhangesa o mukua dibhata ku xinganeka mu mak’â nzumbi.—Tanga Kolose 4:6.

17 Saí ithangana, kioso ki tu sanga athu a banza kuila ka tena ku tuívua mukonda a mu bhanga ima ia mukuá, o kima ki beta-kota o ku tunda. Sumbala mu kithangana kieniókio eie u tena kuzuela bhofele phala tululukisa o muthu. Saí jiphange ene ni uhete ua ku jikula o Bibidia, ku tanga velusu imoxi, ni ku bhanga kibhuidisu kimoxi ku mukua dibhata mu—kithangana kimoxi. O ku bhebhuluka mu kuzuela ni muthu, ku bhangesa o mukua dibhata ku xikina o maka, ni ku mona kuma u tena kuzuela ni muboki mu kithangana kófele. O kuila u tena ku bhanga ué kienhiki se ku moneka kithangana?

18. Ihi i tu tena o ku bhanga phala tu di tunde kiambote mu ku bhana umbangi mu ithangana ioso-ioso?

18 Kioso ki tu sanga athu mu ithangana ia ikalakalu ietu, tu tena ku a bhangesa kuívua o njimbu iambote, se tu kala polondo phala ku bhana umbangi mu ididi ioso-ioso. Jiphange javulu ja mala ni ja ahatu, ene mu kuenda ni madivulu metu mu ji mbuenga jâ. Ene a kala kiá ni kibatulu kimoxi kia Bibidia mu kilunji kiâ, phala kuzuela ni athu, se ku moneka kithangana. Eie u tena kuzuela ni kafunga ka sidivisu, mba o aboki a thembu ioso mu kilunga kiê se kiebhi ki u tena ku kala polondo phala ku bhanga kiki.

KU KUATEKESA O JINDANDU JETU NI KU LENDUKA

19. Mukonda diahi ki tu tokala ku zoza, mu nguzu i tu bhanga phala ku kuatekesa o jindandu jetu?

19 Tua mesena ku kuatekesa o jindandu jetu phala n’a xikine o njimbu iambote. (Josu. 2:13; Ika. 10:24, 48; 16:31, 32) Se o jindandu jetu a dituna o ku a kuatekesa, kiki ki tena ku zozesa o vondadi ietu ia ku a kuatekesa dingi. Tu tena ku banza kuila se-ku kima ki tu tena ku bhanga, mba kuzuela phala ene ku lungulula o ukexilu ua mienhu iâ. Maji saí ima i bhita ku mienhu iâ, i tena ku a bhangesa ku lungulula o ibanzelu ia muiji uê. Nange eie u tena ku kala ni uhete ua ku jimbulula o njimbu iambote phala ene n’a xikine.

20. Mukonda diahi o ku lenduka kima kiambote kioso ki tu zuela ni jindandu jetu?

20 Tua tokala ku xila o ibanzelu ia jindandu jetu. (Lom. 2:4) Ki tu tokala kuzuela nau mu ukexilu uambote, kala ki tuene mu bhanga ni athu u tu sanga mu ukunji uetu? Zuela mu ukexilu ua lenduka, ni ku xila kuoso. Sé ku a jijidika mu xikina i tua mu zuela, londekesa se kiebhi o kuijiia o kidi kiene mu ku kuatekesa kiavulu. (Efe. 4:23, 24) Jimbulula kiebhi Jihova kiene mu ku besoala ku muenhu uê, ‘mu ku u longa kioso kia uabha, ni mbote i uene mu tambula.’ (Iza. 48:17) Ehela o jindandu jê ku mona kuila eie u phangu iambote phala ene ku i kaiela.

21, 22. Tanga musoso ulondekesa o valolo ia ku kolokota mu ku kuatekesa o jindandu mu ukexilu ua nzumbi.

21 Saí phange mu nzumbi ua soneka: “Ngene mu bhana umbangi ku 13 kia jiphange jami ja mala ni ja ahatu, mu izuelu ni mu ukexilu uami mu ithangana ioso. Nuka ku bhita muvu sé ku a sonekena mukanda. Né kiki, mu 30 a mivu eme ngó ngi Mbangi ia Jihova ku muiji.”

22 O phange uambe dingi: “Saí kizuua nga xindi phang’iami ua tunga dikanga. Muéne ua nga-mbela kuila muéne ua bhingi ku muboki ua mu bhana o umbangi, phala ku mu longa o Bibidia, maji muéne nuka dingi ua ngi kundu. Kioso ki nga mu tangela kuila ngeji sanguluka kiavulu mu ku mu kuatekesa, muéne uambe: ‘Kia uabha, maji nga mu ku tangela: Nuka nga-nda kala Mbangi ia Jihova.’ Kioso ki nga mu tumikisa o divulu, Mu Kidi Ihi i Longa o Bibidia?, nga mu xindi dingi. Maji muéne ka tange luua o divulu. Mu kusuka-ku, nga mu bhingi ku jikula o divulu diê, tua tange kumoxi, etu tua zuela maka avulu a Bibidia mu mutelembe ua kafuetele, mu 15 dia ithangana. Kioso ki nga xindi dingi mu veji ia kamúkua, muéne uambe kuila ka mesenene ku di longa ngó mu 15 dia ithangana. Kienhiki, muéne ua kexile mu ngi xinda phala ku mu longa o Bibidia, mu usuku ande dia kuia mu zeka, ni mu kimenemene, saí izuua, ngi mu longa veji jiiadi ku kizuua. Ku muvu ua kaiela-ku, a mu batizala, ku muvu ua mukuá, ua kituka muboki ua thembu ioso.”

23. Mukonda diahi ki tu tokala kueha ku balumuna o athu ala ku kilu kia nzumbi?

23 O ku kuatekesa athu ku balumuka ku kilu kia nzumbi, ku bhinga uhete ua dikota, ku bhinga nguzu iavulu. Né kiki, athu a lenduka ene mu sakidila o nguzu i tu bhanga ia ku a balumuna. Mbeji joso 20.000 athu ndenge, ene mu a batizala kála Jimbangi ja Jihova. Kienhiki, tu kumbidile kiambote o kitendelesu kia bhanene Phaulu kua phang’etu ku hama ia dianga, Arkipo: “Xinganeka o [ukunji] uê u ua tambula kua Ngana, u u kumbidile.” (Kol. 4:17) O milongi ia kaiela, ia-nda tu kuatekesa kuijiia ihi ilombolola ku bhanga o ukunji ni lusolo.

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Kidikisu ku mbandu 13]

KIEBHI KI U TENA KU DILANGA MUDIÊ

▪ Mu ku kolokota ku bhanga o vondadi ia Nzambi

▪ Mu ku lenga o imbamba ia kitombe

▪ Mu kuijiia o kiluezu kijila ku kilu kia nzumbi

▪ Mu ku kala ni ibanzelu iambote ia lungu ni athu mu kibhela kiê

▪ Mu ku sota maukexilu a mukuá phala ku bokela akuetu

▪ Mu kuijiia o valolo ia ukunji uê