Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

“Di Zodienu Mudienu”

“Di Zodienu Mudienu”

“Di Zodienu Mudienu”

‘Nga mi bhana kijila kiobhe: Di zodienu mudienu. Kala kioso eme ki nga mi zolo, enu uenu di zodienu [mudienu]. Kiene kia m’ijidila ku athu oso, kuma muala mu maxibulu ami, se mua di zolo [mudienu].’—NZUÁ 13:34, 35.

Ihi Ilombolola: Kristu uambela o akaiedi’ê ku di zola mudiâ, kála kia a zolele muéne. Kiebhi Jezú kia a zolo? Muéne ua zolele athu oso, ka kexile mu zokela o ixi iê kála kia bhangele o athu mu izuua iê. (Nzuá 4:7-10) O henda ia Jezú ia mu bhangesa ku bhana o kithangana kiê, o ngunzu iê, phala ku kuatekesa o athu. (Marku 6:30-34) Mu ku suka-ku, Kristu ua londekesa o henda mu ukexilu uéngi. Muéne uambe: ‘Eme ngi mubhidi uambote. O mubhidi uambote, u bhana o muenhu uê bhu kididi kia jimbudi jê.’—Nzuá 10:11.

Kiebhi o Jikidistá ja Dianga Kia Bhange Kiki: Ku hama ia dianga o Jikidistá akexile ku di exana jiphange ki kala “ahatu” mba “mala.” (Filimone 1, 2) Athu oso akexile ku a sangesa mu kilunga, ene ejidile kuila ‘kana-ku katungu mu Judé, ni ió ki Judé kuma Nzambi imoxi ngó.’ (Loma 10:11, 12) Mu ku bhita o Pendekoxi ku muvu ua 33 K.K o maxibulu mu Jeluzaleme ‘ni jimbongo, a ji sumbisa, anga a di uanena oso mudiâ, kala muthu ioso ia soko o ku bhindama kuê.’ Mukonda diahi? Phala ku kuatekesa ió a di batizala mu kithangana kieniókio, ku kala mu Jeluzaleme, ni ku “kolokota mu ulongelu ua jipoxolo.” (Ikalakalu 2:41-45) Mukonda diahi ene a bhangele kiki? Mu ku bhita 200 ja mivu kioso o jipoxolo kiafú, Tertullian uambe ia lungu ni ihi ia zuela o athu ku Jikidistá: “Ene a di zolo kiavulu mudiâ . . . ene ala polondo phala kufuá bhu kididi kia jiphange jâ.”

A Nanhi Ene mu Kaiela o Phangu Íii Lelu? O divulu História do Declínio e da Queda do Império Romano (1837) iambe kuila tundé ukulu ió ene mu kuamba kuila Jikidistá “a beta ku di zukutisa mudiâ, o kizukutisu kia athu ki jiphange jâ ndenge.” O akua ku tokuesa ku ixi ia Estados Unidos, a mono kuila o athu a zuela kuila Jikidistá ka zolo o jiphange jâ—akua kathombo uâ. Saí jikidistá kene mu kuatekesa o jiphange jâ mu ixi iéngi kioso kia bhindama.

Ku muvu ua 2004, kioso ki kua bhiti o mulenge ua dikota mu veji jiuana mu mbanza ia Flórida mu mbeji jiiadi, o muendexi ua kibuka a kiexana, Comissão Administrativa de Emergências da Florida, ua mesenene kuijiia se o ima ia bhanene akexile muene mu i uana kiambote. Muéne uambe kuila ki ku kexile kibuka kia di sokejekele kiambote kála o Jimbangi ja Jihova, iu ua kexile polondo phala ku kuatekesa o Jimbangi ja Jihova mu kima kioso-kioso kia mesenene. Ku muvu ua 1997, saí kibuka kia Jimbangi ja Jihova, ai ku Congo mu kuatekesa o jiphange jâ, ni athu a mukuá dingi, ambata milongo, kudia, ni izuatu. O Jimbangi ja Jihova ku Europa, a bhana kitadi kia tenesa jimidi, ni jimidi ja ji dolar.