Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

‘Nanhi Ngi mu Kala ni Uôma?’

‘Nanhi Ngi mu Kala ni Uôma?’

‘Nanhi Ngi mu Kala ni Uôma?’

‘Né muene a ngi kondoloka mu ita, hanji ngi dielela kua muéne.’—JISÁ. 27:3.

KALA KILONDEKESA O JIVELUSU JIJI, IHI I TENA KU KU KUATEKESA O KU SUÍNA?

Jisálamu 27:1

Jisálamu 27:4

Jisálamu 27:11

1. O Jisálamu 27, ja-nda tu kuatekesa ku tendela ihi?

MUKONDA diahi o sidivisu ietu ia ku boka ia mu dimendala ni lusolo, né muene ni jiphaxi ku mundu? Mukonda diahi tuene mu bhana o kithangana kietu, o ngunzu ietu, kioso athu a mukuá a bhindamena ku sota kitadi? Kiebhi ki tu tena ku kolokota, sumbala athu a mukuá ala ni uôma ua ima ia-nda bhita ku hádia? O mukumbi ua Sobha Davidi, u tu sanga mu divulu dia Jisálamu 27, u tambuijila o ibhuidisu íii.

2. Ihi i tena ku bhanga o uôma ku muthu, ni kidielelu kiahi ki tuala na-kiu?

2 Davidi ua mateka ku soneka o jisálamu jiji ni izuelu: ‘Jihova muene o mukengeji uami, mubhuludi uami; nanhi ngi mu kala ni uôma? Jihova muene ua ngi bhana o nguzu ia ku kola o muenhu, ‘nanhi ngi mu kala ni uôma?’ (Jisá. 27:1) O uôma u tena ku zozesa o muthu, maji o ku teketa ni uôma, kua beta-kota. Maji o muthu u dielela kua Jihova ka tokala ku kala ni uôma ua kima. (1 Phe. 3:14) Se tu bhanga Jihova ngubu ietu, ni ku mu dielela, tua-nda ‘tunga tu soma, kana-ku kima kia iibha ki tu kuatesa uôma.’ (Jisa. 1:33; 3:25) Mukonda diahi?

‘JIHOVA MUENE MUKENGEJI UAMI, MUBHULUDI UAMI’

3. Mu ukexilu uahi, Jihova muéne mukengeji uetu, maji ihi i tua tokala o ku bhanga?

3 Kioso o Bibidia ki izuela: ‘Jihova muene mukengeji uami,’ kilombolola kuila Jihova ka tuehela mua vundu mu ukexilu ua nzumbi. (Jisá. 27:1) O mukengeji u tena ku tu londekesa o kiluezu kiala mu njila ietu, maji o mukengeji ki u katula o kiluezu kiki. Tua tokala ku kala ni kilunji phala ku lenga o kiluezu. Kiene kimoxi ué, Jihova u tu londekesa o ijimbuluilu ia izulukutu iene mu bhita ku mundu. Muéne u tu dimuna o iluezu ia mundu iú ua iibha. Muéne ua tu bhana o ijila ia Bibidia, maji tua tokala ku kumbidila o milongi i tuene mu di longa. Se tu bhanga kiki, tua-nda tena ku kala dingi ni unjimu, o jinguma jetu ni jimesene jetu ndenge.—Jisá. 119:98, 99, 130.

4. (a) Mukonda diahi Davidi ua zuela ni kidi kioso kuma: ‘Jihova . . . mubhuludi uami?’ (b) Jihova ua-nda kala mubhuludi uetu mu kizuua kiahi?

4 O izuelu ia Davidi, mu divulu dia Jisálamu 27:1, ilondekesa kuila muéne ua di lembalala kiebhi Jihova kia mu bhulula mu ithangana ia mukuá. Mu kifika, Jihova ua mu bhulula “ku iala ia hoji, ni ku iala ia úlusu.” Jihova ua mu bhulula ué bhu maku a dizonda mukua Fidíxia, Ngoliia. Mu ku bhita thembu, o Sobha Saúlu, ua mesenene ku jibha Davidi ni sosa, maji Jihova ua mu bhulula ué. (1 Sam. 17:37, 49, 50; 18:11, 12; 19:10) Mukonda dia kiki, Davidi ua zuela ni kidi kioso, kuma: ‘Jihova . . . mubhuludi uami!’ Jihova ua-nda bhulula o jiselevende jê—kála kia bhulula Davidi. Kiebhi? Ua-nda bhulula o abhezi’ê mu kizuua kia “hadi ia dikota.”—Dij. 7:14; 2 Phe. 2:9.

LEMBALALA O ITHANGANA IA KU KUATEKESA JIHOVA

5, 6. (a) Kiebhi o ku lembalala o ima ia bhiti ku muenhu uetu i tu suínisa? (b) Kiebhi o misoso ia lungu ni Jihova ku bhulula o mundu uê m’ukulu, i suínisa o kidielelu kiê?

5 Saí ndunge i tu kuatekesa ku suína dingi, tu i sanga mu divulu dia Jisálamu 27:2, 3. (Tanga.) Davidi ua lembalala o ima ioso ia bhitile ku muenhu uê, ni kikuatekesu kia Jihova. (1 Sam. 17:34-37) O ima ia di lembalala ia mu kuatekesa ku kala dingi ni nguzu, ia ku dibhana ni ibhidi ia mukuá. O kuila uene mu lembalala kiebhi Jihova kia ku kuatekesa ku muenhu uê? Mu kifika, o kuila ua sambele kia kiavulu, mukonda dia maka u ua kexile mu dibhana nau, eie ua mono kuila Jihova ua ku bhana unjimu, mba nguzu phala ku dibhana ni ibhidi? Mba u tena ku lembalala kiebhi kia bhu o ibhidi ia sidivisu, mba kiebhi ki ua tena ku bokona mu sidivisu ia thembu ioso? (1 Kol. 16:9) Kioso ki u lembalala o ima ioso íii, kiebhi ki u divua? O ku lembalala o ima ioso íii ki ku bhangesa ku dielela kua Jihova, kuila muéne u tena ku ku kuatekesa mu ku batula o maka mba ku dibhana-u kiambote, né o maka a bhonzo kinene?—Lom. 5:3-5.

6 Ihi i tueji bhanga se kua monekene nguvulu ua mesenene ku buika o kilunga kioso kia Jimbangi ja Jihova? Lelu saí athu ene mu bhanga ioso phala ku buika o kilunga kietu, maji kene mu di tunda kiambote. O ku lembalala kiebhi Jihova kia kuatekesa o mundu uê m’ukulu, ku tu kuatekesa ku kolesa o kidielelu kietu kia lungu ni hádia.—Dan. 3:28.

BHANA VALOLO KU UBHEZELU UA KIDI

7, 8. (a) Kála kilondekesa o Jisálamu 27:4, kima kiahi kia bhingi Davidi kua Jihova? (b) O tembulu ia dikota ia Jihova mu nzumbi ihi, ni kiebhi kia bheza mu tembulu íii?

7 O kima kia mukua ki tu kuatekesa ku bhana valolo ku ubhezelu ua kidi, o ku suína. (Tanga Jisálamu 27:4.) Mu izuua ia Davidi ‘o inzo ia Jihova’ iexile o kalatódio. Davidi muene ua bhange ioso, mu kuongeka o ima ioso phala o tembulu, ia tungu mon’ê Salomá. Mu ku bhita mivu, Jezú uambe kuila kueji kuíza thembu athu keji bheza dingi Jihova mu tembulu. (Nzu. 4:21-23) O poxolo Phaulu, mu divulu dia Jihebeleu mu kibatulu 8 ndu 10, ua londekesa kuila o tembulu íii ia moneka kioso kia batizala Jezú ku muvu ua 29 K.K., kioso Jezú kia di bhakula phala ku bhanga o vondadi ia Jihova. (Jihe. 10:10) O tembulu ia dikota mu nzumbi, o kikutu kia bhange Jihova phala etu, bhu kaxi ka kixikanu kietu kua Jezú, tu tena ku zukama kua Nzambi. Kiebhi ki tuene mu bheza mu tembulu íii? Mu ku samba “ni muxima ua kidi, ni kuxikana kua soko,” mu ku boka sé ku bhuila, mu ku di kuatekesa mudietu, ni ku di kolokotesa ni jiphange, kioso ki tu kala mu iônge ietu, ni mu ubhezelu ku muiji. (Jihe. 10:22-25) O ku bhana valolo ku ubhezelu ua kidi, ku tu suínisa mu izuua íii ia sukidila-ku.

8 Ku mundu uoso o jiselevende ja Jihova a mu bhanga ioso phala ku kalakala dingi mu sidivisu ia ku boka, a mu di longa madimi engi, aia mu ididi mua kambe aboki a Utuminu. Kála kia bhange Davidi, ene a bhinga kima kimoxi kua Jihova. Ene a mesena ku kala ni kisangusangu mu sidivisu ikola ia Jihova, né muene se a kala ni ibhidi.—Tanga Jisálamu 27:6.

DIELELA MU KIKUATEKESU KIA NZAMBI

9, 10. Kikanenu kiahi kiala mu Jisálamu 27:10?

9 O izuelu ia Davidi ilondekesa o kidielelu kiê kua Jihova, kioso kiambe: ‘Se o tat’etu ni mam’etu a ngi xisa ubheka uami, Jihova muene u ngi tambulula.’ (Jisá. 27:10) Tu tena kuzuela kuila o divulu dia 1 Samuuele mu kibatulu 22, dilondekesa kuila, o jitata ja Davidi ka mu xile ubheka uê. Maji lelu, phange javulu ene mu a xisa ubheka uâ ku jitata jâ. Maji né kiki, ene ka kala ubheka uâ, mukonda ene mu sanga kikuatekesu ni ku kondama kua kidi mu kilunga kia Nzambi.

10 Se Jihova uala polondo phala ku kuatekesa o jiselevende jê kioso athu kia a bhana dikunda, muéne ka-nda tena ué ku a dikila ni ku a kuatekesa mu ibhidi ioso-ioso? Mu kifika, se tua lalama ni ibhindamu ia muiji uetu mu xitu, o kuila tu tena ku dielela kuma Jihova ua-nda tu kuatekesa? (Jihe. 13:5, 6) Muéne uejiia o ibhindamu ia jiselevende jê ja fiiele.

11. O kidielelu kietu kua Jihova ki tena ku bhangesa ihi ku athu? Bhana phangu.

11 Di longe o phangu ia Victoria, ua mu di longa o Bibidia mu ixi ia Libéria. Kioso kia kexile mu di pelepalala phala ku mu batizala, a mu xi kuala muadi uê ni ana kitatu. Sumbala muéne ka kexile ni inzo ni salu, ka bhuila mu ku di longa o Bibidia, mu ku bhita thembu, a mu batizala. Kioso kia mu batizala, o mon’ê ua 13 dia mivu, ua bongo mbuenga mua kexile kitadi kiavulu. Phala ka dibhale mu tendasá ene ka kondala o kitadi kia kexile-mu. Ene a soto o disoladi, o mukua kitadi. O disoladi ua mu ambela kuila se athu oso exile athu a kidi kála o Jimbangi ja Jihova, o ixi ioso ieji kala kididi kiambote, kididi kia tululuka. Victoria ua mu londekesa mu Bibidia iê o kikanenu kia Jihova kia lungu ni mundu uobhe. Mu ku diuana ni ukexilu uê ua fiiele, o disoladi ua sakidila Victoria ni kitadi. O kidielelu kua Jihova kia ku dikila o ibhindamu iâ, kiene mu bhangesa o Jimbangi ja Jihova ku kala athu a kidi.

12. Ihi i tu londekesa kioso ki tu kolokota ku sidivila Jihova né muene se ku bhinga ku xisa o salu? Bhana phangu.

12 Xinganeka kiebhi kia divu Thomas, muboki ka mu batizala luua, mu ixi ia Serra Leoa. Muéne uexile mesene mu xikola, maji kua mu kambele ngó bhofele phala ku tenesa muvu ua muvimba sé ku mu futa o kitadi o thembu ioso ia kalakala. Ihi ia tokalele ku bhanga Thomas, phala ku tambula o kitadi kiê? Uai mu zuela ni mutuameni ua xikola—uexile padele. O padele ua mu zuela kuila o milongi ia Jimbangi ja Jihova, ki ia sokela ni milongi ia xikola. Muéne uambe kua Thomas kuila ua tokalele ku sola kima kimoxi, o salu iê, mba o milongi ia Bibidia. Thomas ua xisa o salu íii, ni kitadi kiê kia kambe o ku mu futa, ua soto salu iéngi ia ku iudika mitelembe, ni mitelembe ia kafuetele. O phangu íii ni ja mukuá, jilondekesa kuila se tua dielela kua Jihova, ki tu tokala ku kala ni uôma ua athu, mukonda o Mubhangi ua ima ioso, u Langa o mundu uê.

13. Kiebhi o sidivisu ia ku boka o Utuminu iene múia ku pholo, mu jixi muene o uadiama uavulu?

13 Saí jixi kuene ibhidi iavulu, o aboki a Utuminu ene mu suína mu ku boka. Mukonda diahi? Saí filiiale ia soneka: “Athu avulu a xikina ku di longa o Bibidia, mukonda kene mu kalakala, ala ni thembu iavulu ia ku di longa. O jiphange ene ué mu kala ni kithangana kiavulu kia ku boka. O athu ala mu ididi muene ibhindamu iavulu ki ku bhingi ku a tangela kuila tuala mu izuua isukidila-ku; mukonda ene a mu mona o ima ia iibha ia mu bhita ku mundu.” Saí mukunji mu jixi jengi, ua mu sidivila 12 dia mivu ndenge, ua soneka: “O jiphange a kalakala kiavulu mu sidivisu ia ku boka, ni ku longa o athu, mukonda kene ni ima iavulu ia a lalamesa.”

14. Mu ukexilu uahi o mundu uavulu a tena ku u langa kua Nzambi?

14 Jihova ua kanena kuila se tu mu dielela, muéne ua-nda tu kuatekesa, ku tu langa, ni ku bhulula o mundu uê mu ukexilu uoso. (Jisá. 37:28; 91:1-3) Mu kizuua kia “hadi ia dikota,” kua-nda bhuluka mundu uavulu. (Dij. 7:9, 14) Nzambi ua-nda langa o mundu uê, ka-nda kuehela kuila muthu uoso-uoso u buika o mundu uê mu izuua íii isukidila-ku. Ua-nda dikila o ibhindamu iâ ioso, phala ku kolokota mu ibhidi, ni ku langa o ukamba uâ ni Jihova. Mu kizuua kia hadi ia dikota Jihova ua-nda langa o mundu uê.

‘JIHOVA, NGI LONGE O NJILA IÊ’

15, 16. Mabesá ahi u tu tambula se tu belesela o milongi ia Nzambi? Bhana phangu.

15 Se tua mesena ku suína, tua tokala tu kala mu njila ia Nzambi. Davidi ua bhingi: ‘Jihova, ngi longe o njila iê, u ng’endese mu ikoka ia iuka, ki i bhengalala, mukonda dia jinguma a ngi batamena.’ (Jisá. 27:11) O ku kumbidila o izuelu íii, ku bhinga ku tendela kiambote o milongi i tu tambula mu kilunga kia Jihova, ni ku i belesela. Phange javulu a di bhulula ku ta makongo, a zuela kiebhi o ku kaiela o milongi ia Bibidia ia a kuatekesa ku kala ni muenhu ua tululuka mu ithangana ia bhonzo ku kala ni jimbongo. Mu veji dia ku mesena ima iavulu ni ku kala ni makongo sé ku tena ku i futa, ene a kala dingi ni kithangana kia ku boka. Muthu ni muthu ua tokala ku dibhula: ‘O kuila ngene mu belesela o milongi ia Bibidia, ni ia madivulu a tu bhana o kibuka kia kimbadi kia fiiele, né muene se ku bhinga ku sosola o ima iami?—Mat. 24:45.

16 Se tuehela Jihova ku tu longa ni ku tuendesa mu njila ia iuka, ki tua-nda kala ni uôma. Kioso o muboki ua thembu ioso mu ixi ia Estados Unidos, kia mesenene ku kala bhu kididi kia mukuá ku salu ki kuatekesa ki kale muéne ni muiji uê uoso ku kala mu sidivisu ia thembu ioso, o mutuameni uê ua salu ua mu ambela kuila muéne nuka ua-nda kala bhu kididi kiéngi sé ku di longa mu xikola ia katunda. O kuila eie ua bhitile kiá mu maka enhá kuila uene mu diela mu ku kamba o ku di longa mu xikola ia katunda, mukonda dia sidivisu ia thembu ioso? Mu ku bhita semana jiiadi, o mutuameni ua salu a mu kaie ku salu, a mu bhingana ku mutuameni uéngi, muéne uebhula kua phang’etu se ihi ia mesenene. Muéne ua jimbulula kuila, muéne ni muhatu uê, aboki a thembu ioso mu kilunga kia Jimbangi ja Jihova, iu ua mesenene ku kala mu sidivisu íii. Ande dia ku zubha o kuzuela o mutuameni ua mu ambela: “Ngejiia kuila eie ku sokela ni athu a mukuá! Kioso tat’etu kia kexile mu kata kiavulu, a mu kundile ku Jimbangi jiiadi ja Jihova, akexile ku mu tangela o Bibidia. Eme nga kanena kuila se kizuua ngi kala ni kithangana kia ku kuatekesa Mbangi ia Jihova, nga-nda mu kuatekesa muene.” Mu kizuua kia mukuá, o phange ua tambula o salu ia ditunine ku mu bhana o mutuameni ua dianga. Kioso ki tu ta o Utuminu ku pholo, Jihova u tu kuatekesa, o ima ia mukuá i tua bhindamena a-nda tu bhana na-iu.—Mat. 6:33.

TUA TOKALA KU KALA NI KIXIKANU NI KIDIELELU

17. Ihi ia-nda tu kuatekesa ku dibhana ni ima ia-nda bhita ku hádia ni kidielelu kioso?

17 Davidi ua tu londekesa o valolo ia ku kala ni kixikanu ni kidielelu, kioso kiambe: ‘Se ki ngi kexile ni kixikanu mu ku mona o henda ia Jihova kulu dia mundu iú—!’ (Jisá. 27:13) Kiebhi kieji kala o muenhu uetu, se Nzambi ka tu bhanene kidielelu, se tua kambele kuijiia o milongi i tua di longo mu divulu dia Jisálamu 27? Tu kolokote o ku samba phala Jihova n’a tu bhane o nguzu, n’a tu bhulule mu kizuua kia Alumajedone.—Tanga Jisálamu 27:14.

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Jifoto ku mbandu 23]

Davidi ua suínine kioso kia lembalala kiebhi Jihova kia mu bhulula

[Jifoto ku mbandu 25]

O kuila kioso ki tu mona o uadiama, tu mona kuila kiki kiene o kithangana kia ku boka dingi mu ukunji uetu?