Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Dilange ni u Difikidile ku Mibhetu ia Satanaji!

Dilange ni u Difikidile ku Mibhetu ia Satanaji!

Dilange ni u Difikidile ku Mibhetu ia Satanaji!

‘Mu difikidila mu ku bhânga ni jindunge ja Diabhu.’—EFE. 6:11.

KIEBHI KI UEJI TAMBUIJILA?

Kiebhi ki tena o selevende ia Jihova ku lenga o mubhetu ua jimbote?

Ihi i tena ku kuatekesa o Kidistá ua kazala ku dilanga ku kituxi kia ku ta phánda?

Mukonda diahi u xikina kuila kima kiambote o ku dilanga ku mubhetu ua jimbote ni ku ta phánda?

1, 2. (a) Kiebhi kiene mu londekesa Satanaji kuila ua zembe o Jikidistá a a undu ni ‘jimbudi ja mukuá?’ (b) Ibhetu iebhi ia Satanaji i tua-nda di longa mu milongi íii?

SATANAJI O DIABHU, kale ni henda ia athu, bhenge-bhenge ió a sidivila Jihova. Satanaji ua mu luua ni Jikidistá a a undu ala hanji mu ixi. (Dij. 12:17) O Jikidistá a a undu, ene ala ku pholo mu ku boka o Njimbu Iambote mu izuua íii, mu kulondekesa ku athu, kuila Satanaji muene ua mu tumina o mundu iú. O Diabhu ua zembe ué o ‘jimbudi ja mukuá,’ a kuatekesa o Jikidistá a a undu a mu kingila o muenhu ua kalelaku—ua lembua Satanaji. (Nzu. 10:16) Mukonda dia kiki, muéne uala ni njinda iavulu! Ki kale tua kingila kuia ku diulu, mba tua-nda kala mu ixi, Satanaji ka mesena o mbote ietu. Muéne ua mesena ku tu kuata mu mibhetu iê.—1 Phe. 5:8.

2 Phala ku kuata o Jikidistá, Satanaji uene mu ta mibhetu iavulu. Kienhiki muéne ‘uene mu ta o athu mua vundu,’ phala ene ka xikine o njimbu iambote, phala ka tena ku mona o mibhetu íii. Maji o Diabhu u ta ué mibhetu kua ió a xikina o Njimbu iambote. (2 Kol. 4:3, 4) O milongi i tua di longo kiá, ia londekesa kiebhi ki tu tena ku lenga o mibhetu itatu ia Satanaji: (1) ku kamba ku langa o dimi (2) o uôma ni kijijidiku (3) muxima ua neme. Lelu tua-nda di longa kiebhi ki tu tena ku difikidila ku mibhetu iiadi—o jimbote ni tendasá ia ku ta phánda.

O JIMBOTE—MUBHETU U TUNGAMESA

3, 4. Kiebhi o hele ia mundu iú i bhangesa, o athu ku suua ngó o jimbote?

3 Mu kifika kia bhange Jezú, muéne ua tumbula o jimbutu ja kunu mu minha. Muéne uambe kuila o muthu u tena kuívua o mak’â Nzambi, “maji o luímbi lua mu ngongo-phe ni kusênduka kua jimbongo, [ku bhaka o maka mua vundu], anga u tokoka kuima ibundu.” (Mat. 13:22) Kiki kilondekesa kuila o jimbote, mubhetu ua dikota uene mu ta o nguma ietu Satanaji.

4 Ima iiadi i tena ku bhaka o mak’â Nzambi mua vundu. O kima kia dianga, ‘o luímbi lua ima mu ngongo.’ Mu ‘jithembu jiji ja bhonzo,’ ima iavulu i tena ku tu bhekela jihanji. (2 Tim. 3:1) Nange ki bhonza ku kala ni ima i ua mesena mukonda o ima ia te kalu, mba kua mu kalakala. Nange u thandanganha ni ima ia-nda bhita ku hádia, u di bhuidisa, ‘o kuila nga-nda kala ni kitadi kia soko kioso kia-nda bhua o thembu iami ku salu, kioso ki nga-nda kuka?’ Mukonda dia hele, saí iá a phopheka jimbongo, mukonda a banza kuila o kitadi kia-nda ku a langa.

5. Kiebhi o ‘ku tena kua jimbongo’ ku tena ku nganala o athu?

5 Jezú uambe ué kima kia mukuá—o ‘ku tena kua jimbongo.’ O jimbongo, kumoxi ni luímbi i tena ku ta o mak’â Nzambi mua vundu. O Bibidia izuela kuila ‘o kitadi ki kuatekesa o muthu.’ (Ndo. 7:12) Maji o ku kaiela o jimbongo, ki unjimu. Athu avulu amba kuila kioso kia suína kiavulu mu ku sota o unvuama, a mona kuila, a kala abhika a jimbongo ka bhuila mu ku ji sota. Saí iá a kituka abhika a jimbongo.—Mat. 6:24.

6, 7. (a) Kiebhi o jimbote ji tena ku ta muthu mu kiluezu ku salu? (b) Ihi ia tokala ku xinganeka o Kidistá se o xefe iê u mu bhinga phala, ku kalakala ola javulu?

6 O hanji ia ku kala unvuama i mateka sé eie ku kijiia. Mu kifika, xinganeka hanji: O xefe iê u ku ambela: “Ngala ni njimbu iambote! O Inzo ia ikalakalu ietu ia tambula dingi salu ia dikota. Kiki kilombolola kuila, kua-nda bhinga ku kalakala ola javulu katé muene mu ithangana ia ku nhoha. Maji ngi ku kanena kuila, eie kua-nda ku diela, mukonda ua-nda tambula kitadi kiavulu ku disukilu dia mbeji.” Kiebhi ki ueji divua? Tuejiia kuila tua mesena o kitadi phala ku dikila o muiji, maji ki kiene ngó o kikalakalu kia tokala ki uala na-kiu. (1 Tim. 5:8) Saí ima ia mukuá i ua tokala ku xinganeka. Ua banze kiá se ola ji kuxi ji ua-nda kalakala mu ola ia ku nhoha? O kuila o salu iê ia-nda ku fidisa ku bhanga o ubhezelu uê, kála o kuia mu iônge ni ku bhanga o Ubhezelu ku Muiji?

7 Mu ku banza i ua-nda sola ihi i u mona ia beta dingi-kota—o ku kalakala mu ola ia ku nhoha, phala ku bhaka kitadi kiavulu mu ngonga mba o ukamba ué ni Nzambi? O kuila o luímbi lua ku kala ni kitadi kiavulu lua-nda ku fidisa ku dianga ku ta ku pholo o Utuminu ua Nzambi ku muenhu uê? U tena ku mona kiebhi o ku mesena kiavulu o jimbote ku tena ku ku zozesa mu nzumbi eie ni muiji uê, se ku di lange? Se kiki kia mu bhita n’eie, kiebhi ki u tena ku difikidila phala ka ku kuate ku mubhetu ua jimbote?—Tanga 1 Timote 6:9, 10.

8. Phangu ia nanhi i tu sanga mu Bibidia, i tu kuatekesa ku tonginina o ukexilu ua muenhu uetu?

8 Phala ka ku kuate ku mubhetu ua jimbote, ua tokala ku tonginina o ukexilu ua muenhu uê. Eie ku mesena ku kaiela o phangu ia Izaú ua londekesa mu kima kia bhange kuila, ka bhanene valolo mu ima ia nzumbi! (Dim. 25:34; Jihe. 12:16) Ku tokala ué ku kaiela o phangu ia diiala a mu tumina ku sumbisa o jimbote jê, ni ku ji bhana ku jingadiama, phala ku kaiela Jezú. Mu veji dia ku bhanga kiki, o diiala didi, ‘uai ni ku luuala, kuma uexile ni jimbongo javulu.’ (Mat. 19:21, 22) Mukonda dia ku zola o jimbote, o diiala didi ua texi o ujitu ua dikota—ua ku kala dixibulu dia muthu ua beta-kota ua kexile mu ixi! Di lange phala ku texi o ujitu uê ua ku kala dixibulu dia Jezú Kristu.

9, 10. Ihi i longa o Bibidia ia lungu ni jimbote?

9 Phala ki tu kale ni luímbi lua jimbongo, tua tokala ku belesela o kitendelesu kia Jezú: ‘Kana ku thandanganha muixi: Tu dia-hi? Mba tu nua-hi? Mba tu zuata-hi? Mbata ima ioso [íii iene, iene mu] sota a kambe o kixikanu, athu kejiia Nzambi. Maji enu o Tata ienu ia diulu ua kijiié kuma im’iii mua i bhindamena.’—Mat. 6:31, 32; Luk. 21:34, 35.

10 Se ki tu mesena ku tu kuata ku luímbi lua jimbongo, tua tokala ku banza kála kia banze o musoneki ua Bibidia, Angulo kioso kiambe: “Kana ku ngi bhana uadiama, kana ué ku ngi bhana umvuama; ngi bhane ngó o ima i ngi soka.” (Jisa. 30:8, Bíblia na Linguagem de Hoje) Angulo uejidile kuila, o kitadi ki kuatekesa o muthu, uejidile ué o kutena ku nganalesa o jimbongo. Ijiia kuila o luímbi lua kitadi ni kutena kua jimbongo ji nganalesa, ji tena ku ku texisa o ukamba uê ni Jihova. O ku thandanganha kiavulu ni jimbongo, ku tena ku zanga o kithangana kiê, o nguzu iê, ni ku u bhangesa ku kamba o vondadi ia ku ta Utuminu ku pholo. Kana kuehela ku ku kuata ku mubhetu ua Satanaji, o jimbote!—Tanga Jihebeleu 13:5.

O KU TA O PHÁNDA —KUA DIFU NI DILA DIO XITI

11, 12. Kiebhi o Kidistá kia tena ku ta phánda ku salu?

11 O dinhanga ua mesena ku kuata o kiama kionene, nange u kanda dikungu dionene mu njila muene mu bhitila o kiama. O dikungu a di xita ni mixi ni iangu ni mavu. O mubhetu ua Satanaji ua beta o kota mu ku kuata o athu, ua difu ni dila, o kituxi kia ku bhanga ufusa. (Jisa. 22:14; 23:27) Jikidistá javulu a dibhale mu dikungu didi, mukonda a kala bhu ididi ia a suínisa ku bhanga uhabhu. Saí makaza a Jikidistá, a dibhale mu mubhetu ua ku ta phánda, kioso kia mateka ku uabhela muthu ki kaza diê.

12 O ku uabhela muthu ki kaza diê, kuene mu mateka ku salu. Mu ku sota o madivulu phala kuijiia o ima, a sange-mu kuila o mala a beta-mu ku ta phánda ku salu ni jikoleka, o ahatu ndenge. Se u muhatu o kuila ku salu iê, ku bhinga kuila u kalakala kumoxi ni mala, se u diiala ku bhinga ku kalakala ni ahatu? Se kiene, kiebhi ki uene mu dibhana nau? O kuila u alondekesa kuma uéza ngó mu kalakala, kuíza mu tangesa muthu? Mu kifika, se phange ia muhatu u kuata kuzuela kiavulu ni koleka ia diiala ku salu, o phange íii u mesena ku mu tangela o mak’ê a bhita nau mu ukaza. Lua mukuá, kioso o muhatu koleka ia salu kia kituka kamba diê, o diiala Kidistá, nange u banza: “Muéne u ngi ívua kiambote kioso ki ngi zuela. Muéne u ngi xila. Nga mesenene kuila o muhatu uami, u ngi xila ué kubhata!” Eie u tena ku mona kiebhi o Jikidistá mu ukexilu iú, ki ki bhonzo o ku ta phánda?

13. O kuila o dikaza u tena ku uabhela muthu ki kaza diê mu kilunga?

13 O ukexilu ua iibha ua ku uabhela muthu ki kaza diê, uene mu bhita ué mu kilunga. Xinganeka o maka a bhiti mu kilunga. Daniiele ni muhatu’ê, Sala, * exile aboki a thembu ioso. Daniiele uexile “kafunga, ua xikinine ikalakalu ioso ia mu bhanene mu kilunga.” Muéne ua kexile mu bhanga o ikalakalu ioso ia bhanene mu kilunga. Daniiele ua kexile mu longa maxibulu atanu a mala—kitatu a a batizele kiá. O jiphange jiji, a mesenene kikuatekesu. Kioso Daniiele kia kexile mu bhanga o ikalakalu ia mukuá ia kilunga, Sala muene ua kexile mu ku a kuatekesa. Kiki kiexile kiluezu kia dikota: O jiphange jiji a mesenene muthu ua evua kiambote, o Sala muene ua kexile mu ku a kuatekesa. Sala ué, ua mesenene muthu u muivua, kienhiki ua kexile múia mu sota o maxibulu a muadi uê, Daniiele. Kiki kia mu bhangesa ku kala mu kiluezu. Daniiele uambe: “Muhatu’mi ua kalakala kiavulu mbeji javulu phala ku kuatekesa akuâ, muéne ué ua mesenene kikuatekesu mu nzumbi, ni muthu u muivua, kiki kia londekesa kuila ki ngi kexile mu ku mu langa, kiki kia tu bhekela maka. Muhatu’ami ua te phánda ni phange uexile dixibulu diami. Muéne ua zozele mu nzumbi, eme ki ngi kijidile, nga thandanganhele ngó ni ikalakalu iami mu kilunga.” Kiebhi eie ki u tena ku dilanga ku maka enhá?

14, 15. Ihi i tena ku kuatekesa o makaza a Jikidistá ku difikidila ku mubhetu ua ku ta phánda?

14 Phala ku difikidila ku mubhetu ua ku ta phánda, xinganeka o kikutu ki ua bhange ni kaza diê. Jezú uambe: “Ioso-phe ia bandeka Nzambi, ki bhu kale muthu u i uanununa.” (Mat. 19:6) Kana ku banza kuila o ujitu u ua tambula mu kilunga u beta-kota, o kaza diê ndenge. Ijiia kuila o ku kala dikanga dia kaza diê thembu iavulu, mu ku bhanga ima ki iala ni valolo iavulu, kilondekesa kuila saí kima ki kiala kiambote mu ukaza uê, kiki ki tena ku mi bhekela tendasá ia ku ta kituxi kia dikota.

15 Se eie u kafunga, o kuila ua mu langa o kilunga? O poxolo Phaulu ua soneka: “Ingenu o kilunga kia Nzambi, kiala bhu maku’enu, ni ku ki tambula konda, kana ku ki bhanga ni usudi, maji ni vondadi ioso, kana ué ku ki bhangela ni hanji ia ku nganhala-ko kima, maji ni henda ioso kala kia mesena Nzambi.” (1 Phe. 5:2, NW) O jiphange mu kilunga a ku bhana nau, phala ku a tambula konda, a tokala ku a langa kiambote. Maji ku tena ku kala kafunga kambote, se ku kumbidila o kikalakalu kiê kia ku tokala kala u diiala. Ki kieji fuama—kieji kala ué kiluezu kia dikota—se u langa ngó o kilunga, maji o kaza diê ua “mufuá” mu nzumbi. Daniiele uambe: “Eie ku tokala ku landuka ni ku langa o kilunga, maji o muiji uê u ueha ku zoza mu nzumbi.”

16, 17. (a) Ihi ia tokala ku bhanga o Jikidistá a kazala ku salu iâ, phala kulondekesa kuila ka mesena ku uabhela muthu ki kaza diê? (b) Bhana phangu ia madivulu a tena ku kuatekesa o makaza phala ka a kuate ku mubhetu ua ku ta phánda?

16 O Mulangidi ni Despertai! iene mu tu bhana itendelesu iavulu, phala ku kuatekesa o Jikidistá n’a tena ku dilanga ku mubhetu ua ku ta phánda. Mu kifika, O Mulangidi ua 15 ua Katutu ua muvu 2006, mu phutu, ua tendelesa: “Ki kale ku salu mba kididi kioso-kioso, dilange ku ukexilu u tena ku ku bhangesa ku uabhela muthu ki kaza diê. Mu kifika, o ku kalakala mu ola ia ku nhoha ku salu, ni koleka iê ia muhatu, ku tena ku ku bhekela tendasá. Se u dikaza, ua tokala kulondekesa mu ukexilu uê ni mu izuelu kuila ku mesena ku tangesa muthu. Se u mubhezi ua Jihova, kua-ndala ku zongojola muthu, mba ku zuata kia iibha. . . . O ku kala ni foto ia kaza diê, mba ia tuana tuê bhu kididi kia salu bhu pholo iê, kia-nda kuatekesa kuila u di lembalala, mba u lembalesa akuenu kuila eie uene mu bhana valolo ia dikota ku muiji uê. Kana ku bhanga kima ki suínisa—mba kuehela muthu u kuzuela ima ia ku tangesa—mba ku zongojola muthu uéngi ki kaza diê.”

17 O milongi mu Despertai! ia mbeji ia Kasamanu ua 2009, iambe: “Fidelidade Conjugal—o que Realmente Significa? I tendelesa ku ixinganeku ia iibha ia lungu ni muthu mba diiala ki kaza diê. O milongi íii ia londekesa kuila o ixinganeku íii, i suínisa o vondadi ia ku ta phánda. (Tiia. 1:14, 15) Se u dikaza, kima kiambote se mu bhitulula o milongi íii. O ukaza ujitu ua Jihova, o ukaza u kola. O ku kala ni kithangana kia kuzuela ni kaza diê maka alungu ni ukaza, kilondekesa kuila ua xila o ujitu ua Nzambi.—Dim. 2:21-24.

18, 19. (a) Ibhidi iahi ijila mu ku ta phánda? (b) Mabesá ahi a bheka o ku kala fiiele ku kaza diê?

18 Se u mona kuila a mu ku tendala mu ku uabhela muthu mba diiala ki kaza diê, xinganeka mu ibhidi i bheka o undumbu ni ku ta phánda. (Jisa. 7:22, 23; Nga. 6:7) Oso a bhanga undumbu, a luualesa Jihova, a di bhekela ndolo, ni ku bhekela ndolo ku kaza diê. (Tanga Malakiia 2:13, 14.) Maji oso a dituna ku ta phánda, a tambula mabesá avulu. Ene ka kingila ngó ku tambula muenhu ua kalelaku, maji a kala ni ukexilu uambote lelu, ni kitongoluelu kia zele.—Tanga Jisabhu 3:1, 2.

19 O mukua Jisálamu ua soneka: ‘Kutululuka kuavulu ku kala kua ió oso a zola o ijila iê [Nzambi] phala ene, kana-ku kima kia a bhangesa o ku dibhala.’ (Jisá. 119:165) Zola o mak’â Nzambi, ni ‘kualuka kiambote kioso ki muenda. Kana kuenda kala mu iôua, maji mu kala mu jinjimu mu izuua íii ia iibha.’ (Efe. 5:15, 16) Mu jinjila mu tua mu kuenda, muezala ni mibhetu ia Satanaji phala ku nganala o jiselevende ja kidi ja Nzambi. Maji etu tua zuata o kibhakatu, tua difikidila kiambote. Jihova uene mu tu bhana ioso i tua bhindamena phala tu ‘difikidile’ ni ku tena ‘ku jima na-iu o mifula ia Diabhu ia uama túbhia.’—Efe. 6:11, 16.

[Tanga mu luji]

^ kax. 13 O majina a a lungulula.

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Foto ku mbandu 29]

O jimbote ji tena ku bhalesa o muthu mu nzumbi. Maji kana kuehela kuila ki bhita n’eie

[Foto ku mbandu 32]

Ku zongojola—mba o ku diehelela n’a ku zongojola —ku tena ku u bhangesa ku bua mu mubhetu ua ku ta phánda