Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Jitata—Ingenu o Tuana Tuenu

Jitata—Ingenu o Tuana Tuenu

“Sota kuijiia kioso kiala o jimbudi jê.”JISABHU 27:23.

1, 2. (a) Kikalakalu kiahi kia kexile mu bhanga o mubhidi mu Izalaiele? (b) Mu ukexilu uebhi o jitata a sokela ni abhidi?

MU IZALAIELE io ukulu o kikalakalu kia abhidi kia bhonzele kiavulu. Ene a bhingile ku kalakala bhu kanga dia hatu, né muene se kiexile kithangana kia muanha uavulu mba kithangana kia mbambi, ene a tokalele ku langa o jimbudi jâ ku iama ia mixitu ni ku mii. Mu ithangana ioso, o abhidi akexile mu tonginina kala mbudi, ni ku saka o mbudi ia kate mba ku tumba ia di kuama. A kexile mu langa benge-benge o tu mbudi tuofele, mukonda a zozele dingi, o jimbudi ja makota ndenge.Dimatekenu 33:13.

2 O jitata jikidistá, a tokala kulondekesa o ukexilu kala ua abhidi a jimbudi. O jitata jala ni kikalakalu kia ku sasa o tuana tuâ, kala ki tendelesa o itumu ia Jihova. (Efezo 6:4) O kuila kikalakalu kiofele? Kana! O milongi ia mundu ua Satanaji, i tena ku bhangesa o an’a ndenge ku kala ni ibanzelu ia iibha. O kia mukuá, o an’a ndenge akua ituxi uâ. (2 Timote 2:22; 1 Nzuá 2:16) Kiebhi ki u tena ku kuatekesa o tuana tuê? Tua-nda di longa ia lungu ni ima itatu i ua tokala o ku bhanga phala ku langa o tuana tuê: (1) ejiia kiambote o tuana tuê, (2) dikila o tuana tuê (3) endesa o tuana tuê.

EJIIA KIAMBOTE O TUANA TUÊ

3. Kiebhi o jitata kia tena kuijiia kiambote o tuana tuâ?

3 O mubhidi uambote, u tonginina kiambote o jimbudi, mukonda muéne ua mesena kuijiia se o jimbudi joso ja disanze. O Bibidia iamba: “Sota kuijiia kioso kiala o jimbudi jê.” (Jisabhu 27:23) Mukonda eie u tata, eie ua tokala kuijiia se “o jimbudi jê,” mba tuana tuê, tuala kiambote. Phala ku bhanga kiki, eie ua tokala kuijiia o ima i bhanga o tuana tuê, kuijiia o ima ia banza, ni kiebhi kia divua. Ihi i ua tokala o ku bhanga phala kuijiia o ima íii? Ua tokala ku zuela ni tuana tuê izuua ioso.

Ua tokala ku zuela ni tuana tuê izuua ioso

4, 5. (a) Jindunge jebhi, ji tena ku kuatekesa o tuana ku zuela o ima ia banza ku jitata jâ? (Tala o foto ia dianga.) (b) Ndunge iebhi i ua fikisa kiá phala ku bhangesa o tuana tuê ku zuela o ima ia banza, ni kiebhi kia divua?

4 Saí jitata, a mono kuila ki bhonza dingi ku zuela ni tuana, kioso ene kia bhixila mu kitala kia kikumbi. O minzangala nange a dituna ku zuela ia lungu ni ima ia banza, ni kiebhi kia divua. Se kiki, kia mu bhita ni tuana tuê, ihi i ua tokala o ku bhanga? Ki ku bhingi ku a bazela mba ku zuela nau mu ola javulu. Maji mu veji dia kiki, zuela nau kioso kia-nda tululuka. (Matendelelu 6:6, 7) Sota ku kala ni kithangana kia soko, phala ku kala ni tuana tuê. Sota ku tonoka, mba kuenda nau. Ua exana phala ku jokala kumoxi, mba ku bhanga kikalakalu ku bhata. Kioso ene kia-ndaia ni ku bhanga o ima íii, a-nda divua kiambote, mu kiki, a-nda zuela o ima ia banza ni kiebhi kia divua ku muxima.

Ene a tokala ku kijiia kuila, eie uene mu bhana valolo ku maka mâ

5 Maji ihi i u tena o ku bhanga se mon’ê u dituna o ku zuela, né muene kioso ki u fikisa o ndunge íii? Fikisa ndunge iéngi. Mu kifika, mu veji dia ku mu ibhula se ihi ia bhange muéne, mu tangele ihi i ua bhange eie. Mu ku bhanga kiki, nange o mon’ê, ua-nda ku tangela se kiebhi muéne kia bhiti o kizuua. Se ua mesena kuijiia ihi i banza muéne, ia lungu milongi ioso-ioso, bhanga ibhuidisu kala íii: Eie ua mono kiá athu ku bhanga o ima íii? Mu veji dia ku mu ibhuidisa, o kuila eie ua bhangele kiá o kima kiki? U tena ku mu ibhula, se o makamba mê a bhangele kiá o ima íii. Mu ku suluka, u tena ku mu ibhuidisa se kitendelesu kiahi kieji bhana ku makamba mê.

6. Kiebhi an’ê kia tena o ku mona kuila eie uala ni kithangana phala ku zuela nau, ni kuila ku bhonzo phala ku zuela n’eie?

6 O an’ê a-nda uabhela o ku zuela n’eie, se a mona kuila eie uala ni kithangana kia ku zuela nau, ni kuila eie ku muthu ua bhonzo phala ku zuela n’eie. Maji se ene a mona kuila, eie kuala ni kithangana kia ku kala nau, o an’ê ka-nda ku zuelela o maka a mu bhita nau. Kiebhi ki u tena o kulondekesa kuila, eie ku muthu ua bhonzo phala ku zuela n’eie? Kana ku zuela ngó kuma “Eie u tena ku zuela n’eme mu kithangana kioso kioso,” maji bhanga dingi kima. O tuana tuê a tokala kuijiia kuila, eie kua-nda divua kia iibha ku íii ia-nda ku tangela. Ene a tokala ku kijiia kuila, eie uene mu bhana valolo ku maka mâ. Kayla, uala ni 19 dia mivu uambe: “Ngi tena ku zuela ni tate’tu o maka oso oso. Muéne ka ngi fidisa, né muene ku ngi fundisa, maji u ngi ívua. Mu ku suluka, u ngi bhana milongi iambote.”

Kala ni muanhu, ivua mon’ê ni ngalasa ioso

7. (a) Kiebhi o tata kia tena ku zuela mu ukexilu uambote o maka a lungu ni ku di tangesa? (b) Kiebhi o jitata kia bhangesa o tuana tuâ ku divua kia iibha?

7 Mu ithangana ia mukuá, eie ua tokala ku zuela o maka a bhonzo ni an’ê, kala o maka a ku tangesa. Mu ku bhanga kiki, ua tokala u a longa o ukexilu uambote ua ku dibhana ni maka enhá. Mu kifika, nange enu muai mu bale, mu sanga kisoneku ki zuela kuila, o kúdia kuala ni venenu. Mu kidi, enu mueji tunda-mu, mueji kuia mu bale iéngi. Kiki, ki tena ku bhita ué ni tuana tuê. Se mu veji dia kua bhana milongi iambote, u kuata ku a bazela ngó, o an’ê a-nda divua kia iibha, mukonda dia kiki, ene ka-nda ku ku sota dingi phala ku a bhana itendelesu. (Tanga Kolose 3:21.) Mu kiki, kana ku a bazela mu ola joso. O kilumba Emily uambe: “Kioso o jitata jami kia zuela n’eme ia lungu ni ku tangesa, ene ka zuela mu ukexilu ua iibha. Ene a zuela ia lungu ni kisangusangu kijila mu kuijiia muthu u tu tena ku kazala nê. O ukexilu iú ua ku zuela, ua ngi bhangesa ku divua kiambote phala ku zuela ni jitata jami ia lungu ni maka enhá. Mukonda dia kiki, se ku moneka phange ia diiala u ngi tangesa, nga-nda katula kithangana phala ku zuela ni ene ia lungu ni maka enhá, ki nga-nda ku a dingila.”

8, 9. (a) Mbote iahi ijila mu kuívua ni muanhu, sé ku batula o izuelu ia tuana tuê? (b) Mbote iahi i ua katula mu kuívua o izuelu ia tuana tuê?

8 Kala ni muanhu, ivua mon’ê ni ngalasa ioso. Mu ku bhanga kiki, ua-nda londekesa kuila, eie ku muthu ua bhonzo phala ku zuela n’eie. (Tanga Tiiaku 1:19.) Katia, ua mu sasa mon’ê ubheka uê, uambe: “Mu ukulu, eme ki ngi kexile ni muanhu ua kuívua mon’ami. Ki ngi kexile ku muehela ku zubha o ku zuela o ima ia mesenene. Saí ithangana, ki ngi kexile ku muivua mukonda nga bhuile, mba nga mesenene ku nhoha. Kioso ki nga lungulula o ukexilu uami, mon’ami ua lungulula ué o ukexilu uê. Mu kithangana kiki, muéne u divua kiambote phala ku zuela n’eme.”

Ua evua kiambote phala kua EJIIA (Tala o kaxi 3-9)

9 Saí tata a mu ixana Ronald, u zuela ué ia bhiti ni mon’ê ua muhatu, uala mu kitala kia kikumbi. Muéne uambe: “Njinda ia ngi kuatele kioso mon’ami kia ngi tangela kuila, ua kexile ni sai bhu xikola. Maji kioso ki nga xinganeka ku muanhu u londekesa Jihova ku jiselevende jê, nga mono kuila ande dia ku mu bazela, nga tokalele kuívua mon’ami ni kuijiia kiebhi, kia kexile mu divua muéne. Nga bhange kiambote ku mu ivua. Eme nga tena ku tendela se kiebhi mon’ami kia kexile mu divua. Kioso muéne kia zubha o ku zuela, ki ki bhonzele ku zuela ni muéne ni henda ioso. Nga sanguluka kiavulu kioso muéne kia xikina o kitendelesu ki nga mu bhana. Ni kidi kioso, muéne uambe kuila ueji lungulula o ukexilu uê.” O ku zuela izuua ioso ni an’ê, kua-nda ku kuatekesa kuijiia ihi ia banza, ni kiebhi ene kia divua. Mu kiki, eie ua-nda kuijiia o ima ia sola. *—Tala ku luiji.

DIKILA O TUANA TUÊ

10, 11. Kiebhi ki u tena o ku kuatekesa o tuana tuê phala kuenda mu njila ia Kidi?

10 O mubhidi uambote, uejiia kuila o jimbudi ji tena ku jimbidila. O mbudi sumbala i kuata o kudia o iangu, ia di sondoloka bhu kaxi ka kibhanga kia jimbudi. Bhofele bhofele, iene ie-nda ni ku sondoloka, katé kia-nda kala dikanga dia kibhanga kia jimbudi. Kiki, ki tena ué ku bhita ni tuana. Ene a tena ué ku xisa o kilunga bhofele bhofele. Nange a tena kua tendala bhu kaxi ka ku di lunga ni athu a iibha mba itonokenu ia iibha. (Jisabhu 13:20) Kiebhi ki u tena o ku a kuatekesa phala kua dimuna ku athu iá a iibha?

11 Mu ku longa o tuana tuê, se u mona kuila kua bhingi kima kia tokala ene o ku lungulula, bhanga lusolo phala ku a kuatekesa. U a kuatekesa ué phala ku bandekesa o ídifua iambote iala na-iu kiá. (2 Phetele 1:5-8) O Ubhezelu ku muiji, kiene o kithangana kia tokala phala ku kuatekesa o tuana tuê. O Kikalakalu Kietu Kia Utuminu kia Kamusasadi ka 2008, mu phutu, kiambe: “O atuameni a miji a a suínisa phala ku bhanga o kikalakalu kia a bhana Jihova, kia ku longa o Bibidia ku miji iâ, ni muanhu ithangana ioso.” O kuila ni unjimu uoso, eie ua mu kala ni kithangana kia kuinga o tuana tuê? Ejiia na-kiu kuila, o tuana tuê tu sanguluka, mu ku mona o nguzu i u bhanga phala ku a kuatekesa.Matesu 5:3; Filipe 1: 10.

Ua DIKILA kiambote (Tala o kaxi 10-12)

12. (a) Kiebhi o minzangala kia katula mbote ku Ubhezelu ku Muiji? (Tala ué o kaxa “Ene a Sakidila Kiavulu.”) (b) Kiebhi ki ua katula mbote ku ubhezelu ku muiji?

12 O kilumba Carissa ni muiji uê, ene mu katula mbote mu ku bhanga o Ubhezelu ku Muiji. Muéne uambe: “Kioso ki tu xikama kumoxi phala ku di longa, ngi sanguluka kiavulu. Mu ku bhanga kiki, tu kala dingi tu makamba, tu di lembalala ima iambote. Tate’tu mukua muanhu mu ku bhanga o Ubhezelu uetu ku Muiji. O ku mona tate’tu ku bhana valolo ku Ubhezelu ku Muiji, ku ngi bhangesa ué ku bhana valolo iavulu ku Ubhezelu uetu ku Muiji. Kiki, ki ngi bhangesa uê ku mu xila kiavulu, mukonda muéne tata iami ni mutuameni uami ua muiji.” Saí kilumba a mu ixana Brittney, uambe: “O Ubhezelu ku Muiji, ua ngi bhangesa ku zukama dingi ku jitata jami. Kiki, kilondekesa kuila, ene a mesena kuívua o ibhidi iami ni kuila ene a bhana valolo ku ibhindamu iami. O Ubhezelu ku Muiji, u tu kuatekesa ku di bhana kiambote ku muiji.” O jitata, a mesena kiavulu ku longa o tuana tuâ ku zola Jihova. O Ubhezelu ku Muiji, kiene o kithangana kia tokala phala ku longa o tuana. *—Tala ku luiji.

ENDESA O TUANA TUÊ

13. Kiebhi kia tena o ku kuatekesa o mon’a phala ku sidivila Jihova?

13 O mubhidi uambote, u kuata o mbangala phala kuendesa ni ku langa o kibhanga kiê. Muéne u bhanga kiki, mukonda ua mesena kuambata o jimbudi jê ‘mu ididi muala o iangu iambote.’ (Izekiiele 34:13, 14) Mukonda u tata, eie uala ni kikalakalu kia difu. Eie ua mesena kuendesa o tuana tuê n’a sidivile Jihova. Eie ua mesena kuila o tuana tuê a divua kala kia divu o mukua jisalamu, kioso muéne kia soneka: ‘Nga sanguluka mu kubhanga ki ua mesena eie u Nzambi; mbata, o ngonge ié ia ngi kala moxi dia muxima.’ (Jisálamu 40:8) Se o tuana tuê a divuua kienhiki, ene a-nda mesena ku bhakula o mienhu iâ kua Jihova ni kua batizala. Phala ku bhanga kiki, ene a tokala ku kala ni kuijiia kua soko kua lungu ni Jihova, ni ku kala ni hanji ia ku sidivila Jihova ni muxima uoso.

14, 15. (a) Ihi ia tokala o ku bhanga o jitata? (b) Mukonda diahi o an’a ala mu kitala kia kikumbi, a kala ni phata ia lungu ni milongi ia Bibidia?

14 Nange o tuana tuê ka mu kula ni ukamba uambote ni Jihova. Sumbala a kala ni phata ia kuila, o ima ia xikina o Jimbangi ja Jihova, ki kidi. Ihi i ua tokala o ku bhanga? Bhanga ioso phala ku kuatekesa o tuana tuê ku zola Jihova ni muxima uoso. Longa o tuana tuê phala ku bhana valolo ku ima ia bhange Jihova phala ene. (Dijingunuinu 4:11) Mu kiki, kioso kia-nda kuijiia o kidi, ene a-nda sola se a sidivila Jihova mba kana.

Bhanga ioso phala ku kuatekesa o tuana tuê, ku zola Jihova ni muxima uoso

15 Se o an’é ala hanji ni phata, ia lungu ni milongi ia Bibidia, eie ua tokala u kala ni muanhu ua kua kuatekesa. Kuatekesa o tuana tuê phala kuijiia kuila, o ku sidivila Jihova, kiene o kima kia beta o kota ni kuila, ki bheka mabesá i nangenena ku muenhu. Bhanga ioso phala kuijiia, se mukonda diahi ene ala ni phata. Mu kifika, o kuila o mon’é, ka xikina ku íii i zuela o Bibidia, inga uala ni uôma ua ku boka o kidi ku akuâ? O kuila o mon’é u kala ni phata ia kuila o itumu ia Nzambi ki ia unjimu, inga u divua kala uala ubheka uê mukonda o akuâ ka mu suu?

Ua ENDESA mu njila iambote (Tala o kaxi 13-18)

16, 17. Kiebhi o jitata kia tena o ku kuatekesa o tuana tuâ, ku kala ni ukamba ni Jihova?

16 Kiebhi ki u tena o ku kuatekesa o tuana tuê, o ku katula o phata ia lungu ni milongi ia Bibidia? Jitata javulu a di tundu kiambote mu ku kuatekesa o tuana tuâ mu kua bhanga o ibhuidisu kala íii: “O kuila eie u banza kuma o ku kala Kidistá kima kia bhonzo? Mabesá ahi u tuene mu tambula mukonda dia ku kala tu Jikidistá? Ihi i ua tokala o kueha? Kiebhi ki u divua ku mabesá oso, u tuene mu tambula lelu, ni u tua-nda tambula ku hádia. O kuila o mabesá u tuene mu tambula a beta kota, o ima i tueha ndenge?” Bhanga o ibhuidisu íii mu izuelu iê ni henda, mu ukexilu u londekesa kuila, ua mesena o mbote iâ. Kana kua bhangesa ku divua kia iibha mba kua tatela. Mu ku zuela ni muéne, u tena ku tanga o divulu dia Marku 10:29, 30. Saí minzangala, nange a soneka mikanda iiadi, umoxi, u soneka-mu o mabesá a ku kala Kidistá, o ua mukuá, u soneka-mu o ima ia tokala o kueha mukonda dia ku kala Kidistá. Kiki, ki tena ku ku kuatekesa, ni ku kuatekesa o tuana tuê, ku mona o maka a mu bhita nau, ni ku sanga o ndunge phala ku batula o maka. Se tuene mu longa o athu ni divulu Bibidia i Longa ni divulu “Henda ia Nzambi,” kiki, kilombolola ué kuila, tua tokala o ku longa o tuana tuetu ni madivulu enhá! O kuila eie ua mu bhanga kienhiki?

Jitata, kalenu mu abhidi ambote, ingenu o tuana tuenu ni muanhu

17 Kioso o an’ê, kienda ni ku kula, ene a tokala o ku sola se a-nda sidivila Jihova. Ene ka-nda ki bhanga, mukonda eie u tata, ua solo o ku bhanga kienhiki. O an’ê, a tokala ku kala ni ukamba uâ ni Jihova. (Jisabhu 3:1, 2) Ihi i ua tokala o ku bhanga, se mon’ê ka mu tena ku kala ni ukamba ni Nzambi? Mu suínise o ku di longa o milongi ia lungu ni kixikanu kiê muene, mu ku dibhuidisa: ‘Eme ngejiia kiebhi kuila kuene Nzambi? Kiebhi ki ngejiia kuila Jihova uene mu ngi suua? O kuila o ku belesela o itumu ia Nzambi, ku ngi bhekela mabesá?’Jitata, kalenu mu abhidi ambote, ingenu o tuana tuenu ni muanhu. Mua kuatekesa phala ejiie kuila, o ku sidivila Jihova, kiene o kima kia beta o kota ku muenhu. * (Tala ku luiji.)Loma 12:2.

18. Kiebhi o jitata kia tena o ku kaiela o phangu ia Jihova, o Mubhidi ua Dikota?

18 O Jikidistá joso ja kidi a tokala ku kaiela o phangu ia Mubhidi ua Dikota, Jihova. (Efezo 5:1; 1 Phetele 2:25) O jitata a tokala kuijiia o jimbudi jâ, o tuana tuâ. Ene a tokala kuendesa o tuana tuâ, phala ku tambula o mabesá a nangenena a kanena Nzambi. Bhanga ioso phala kuinga o tuana tuê ni kua sasa phala ku zola Jihova!

^ kax. 9 Phala kuijiia dingi ia lungu ni maka enhá, tanga A Sentinela de 1.° de agosto de 2008, páginas 10-12.

^ kax. 12 Phala kuijiia dingi ia lungu ni maka enhá, tanga o milongi ni diambu “A Adoração em Família é Vital Para a Sobrevivência!” mu A Sentinela de 15 de outubro de 2009, páginas 29-31.

^ kax. 17 Phala kuijiia dingi ia lungu ni maka enhá, tanga A Sentinela de 1.° de fevereiro de 2012, páginas 18- 21.