Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Eie ua Xikina mu Kidi Kioso Kuila, Eie Uala ni Kidi? Mukonda Diahi?

Eie ua Xikina mu Kidi Kioso Kuila, Eie Uala ni Kidi? Mukonda Diahi?

“Mu tongolole ioso o vondadi ia Nzambi, iauabha, ia ujitu, iatenena, i mu uabhela kiambote.”LOMA 12:2.

1. Ihi ia bhangele o Jikatoliku ni atuameni a ji Protestante mu thembu ia ita?

O KUILA Nzambi ua mesena kuma o Jikidistá jiia mu ita, phala ku jibha athu a kua jixi jengi? Ku disukilu dia 100 ia mivu ia dianga, athu avulu a exana jikidistá a di jibha mu diâ mu ita. O Jikatoliku a jibha Jikatoliku, o ji Protestante a jibha ji Protestante. O Jikatoliku ni atuameni a ji Protestante, a besoala o ifuxi ia masoladi, katé muene ni mauta. Mu Ita ia Kaiadi ia Bhiti ku Mundu Uoso, kua bhitile muene ji veji javulu o ujibhangânga iú bhu kaxi ka athu a exanene Jikidistá.

2, 3. Ihi ia bhangele o Jimbangi ja Jihova mu thembu ia ita ia kaiadi ia bhiti ku mundu uoso, ni ita ia mukuá ia bhiti? Mukonda diahi?

2 Ihi ia bhangele o Jimbangi ja Jihova mu thembu ia Ita ia II ia Bhiti ku Mundu Uoso? Ene ka bhangele mbandu mu ita. Ene ka di tele mu ita ni jinvunda ja ifuxi. Mukonda diahi? Mukonda ene a belesela o milongi ia Jezú ni ku kaiela o ukexilu ua kexile nau, ua ku zola akuâ. Jezú uambe: “Kiene kia m’ijidila ku athu oso, kuma muala mu jixibulu jami, se mua di zolo mu dienu.” (Nzuá 13:35) O Jimbangi ja Jihova a di lembalala ni ku kaiela o itumu ia bhanene Phaulu phala o akua Kolindo.—Tanga 2 Kolindo 10: 3, 4.

3 O Jikidistá ja Kidi a kaiela o Bibidia kala muendexi mu íii ia uabha ku íii ia iibha, mu kiki, o kitongoluelu kiâ, ki kia ehela kuia mu ita mba ku bhânga mu ita. Mukonda dia Jimbangi ja Jihova ku kala Jikidistá ja kidi, mazunda ni mazunda ene mua zukutisa. Minzangala ni ikulakaji, maiala ni ahatu, ene mua tá mu jikaleia ni mu ibende ia ku jijidika o ku kalakala. Mu Ita ia Kaiiadi ia Bhitile ku Mundu Uoso, kioso o akua Nazi kia kexile mu tumina o ixi ia Alemanha, a mukuá a a jibha muene. Ku izukutisu ia bhitile ku Europa, o Jimbangi ja Jihova ka xisa o kikalakalu kiâ, kia ku boka o njimbu ia mbote ia Utuminu ua Jihova. Ene a sulukile ni ku boka, mu maukexilu oso, né muene kioso kia a tele mu kaleia ni mu ibende ni kioso kia a tumikisa ku jixi jengi. *(Tala ku luiji.) Mu ku bhita mivu, ku muvu ua 1994, o Jimbangi ja Jihova, ka bhangele mbandu ku ujibhangânga ua bhitile mu ixi ia Rwanda. Ene uá, ka bhangele mbandu ku ita ia bhitile mu ukulu ku ixi ia Iugoslávia.

Athu avulu ku mundu uoso, amba kuila o Jimbangi ja Jihova, a zolo Nzambi ni Akuâ

4. Ihi o athu iene mu zuela kioso kia mona kuila o Jimbangi ja Jihova, kene mu bhanga mbandu mu ita?

4 Mukonda dia Jimbangi ja Jihova ku kamba ku bhanga mbandu mu ita, athu avulu ku mundu uoso, amba kuila o Jimbangi ja Jihova, mu kidi, a zolo Nzambi ni kuila ene o Jikidistá ja kidi. Ima iahi ia mukuá, i bhangesa o athu ku xikina kuila o Jimbangi ja Jihova ene o Jikidistá ja kidi?

MUSOSO UA KIKALAKALU KIA DIKOTA

5. Ukexilu uahi ua tokalele o ku lungulula o maxibulu a Jezú?

5 Jezú ua londekesa kiambote ku akuâ kuma, o ku boka o njimbu ia mbote ia Utuminu ua Nzambi, kiene o kikalakalu kia beta-o-kota mu ixi. Ku dimatekenu, muene ua mateka o ukunji ué, iú ua solo 12 kia maxibulu phala ku mateka o kikalakalu kia ku boka, kieji bhanga mu ixi ioso. Mu ku bhita kithangana, Jezú ua longo dingi 70 a maxibulu. (Luka 6:13; 10:1) Jezú ua tendelesa o maxibulu mê kiebhi kia tokalele o ku longa. Kia dianga, ua tendelesa o ku longa o Jijudé, maji mu ku suluka ua a tangela phala ku mateka o ku boka o njimbu ku athu akua ifuxi iéngi. Phala o maxibulu a Jijudé, o ku bokela o athu ki Jijudé, kiexile kima kia dikota!Ikalakalu 1:8.

6. Ihi ia kuatekesa Phetele ku tendela kuila, phala Nzambi ki kuala muiji ua beta kota, o ua mukuá ndenge?

6 O muthu ua diangela o ku kala Kidistá kexile Judé, uexile Koloneliu. Jihova ua tumikisine poxolo Phetele phala ku bokela Koloneliu mu inzo iê. Phetele ua mono kuila, phala Nzambi ki kuala muiji ua beta kota, o ua mukuá ndenge. Kiexile kia vondadi ia Jihova o athu a kua jixi jengi, o kuívua o kidi ni ku ki xikina. Mu kiki, Phetele ua tumu ku batizala Koloneliu ni muiji uê. (Ikalakalu 10:9-48) Tundé mu kizuua kieniókio, Phetele ni maxibulu a mukua a Jezú, a kuata o ku bokela o athu a kua jixi jengi.

7, 8. Ihi iene mu bhanga o Jimbangi ja Jihova phala ku kuatekesa o athu o kuívua o njimbu iambote? (Tala o foto ia dianga.)

7 Mu izuua ietu, o jiphange ala ku pholo dia kilunga kia Jihova, a mu kuatekesa ni ku kala ku pholo dia sidivisu ia ku boka ni ku longa o njimbu iambote ku mundu uoso, ni muanhu uoso. Kuala kiá dinake dia mazunda a Jimbangi ja Jihova ku mundu uoso. Ene aboka ni ku suína kuoso mu 600 a madimi ndenge, o kijimbuete kiki, kia mu suluka ni ku di bandekesa. Ene a boka nzo ni inzo ni mu ikoka. Mu kikalakalu kiâ, kia ku boka, sai ithangana, ene mu kuambata ji meza ja madivulu ni tu makalu tua madivulu, phala kulondekesa o madivulu mu madimi avulu. O athu a tena kuijiia kiambote o Jimbangi ja Jihova, mukonda ene ngó ene mu boka mu maukexilu oso iá.

8 O kilunga kia Jihova kia longo kia 2.900 a jiphange ja maiala ni ja ahatu phala ku lungulula o Bibidia ni madivulu a Bibidia mu madimi engi. O madivulu iá, ene uá mu lungulula mu madimi ka ejiia ku mundu. Mu kifika, o Jimbangi ja Jihova ku Espanha a mu lungulula o madivulu a Bibidia mu dimi dia Catalão. Ki ku bhiti thembu iavulu ku dima, athu a mukuá a kuata o ku zuela o dimi dia Catalão mu jimbanza kala Valência ni Alicante, mu mazanga a Baleares ni mu ixi ia Andorra. Lelu kuala mazunda ni mazunda a athu a mu zuela o dimi dia Catalão. Mukonda dia kikalakalu kia ku lungulula o madivulu a Bibidia, kia bhange o Jimbangi ja Jihova, o mundu ua Catalunha, ala ni madivulu ni Iônge mu dimi diâ dia uvualukilu di tula ku mixima iâ.

9, 10. Ima iahi i londekesa kuila, o kilunga kia Jihova kia mesena kuma o athu oso a di longa o kidi?

9 O kikalakalu kiki kia ku lungulula o madivulu a Bibidia, ni ku longa o athu mu madimi mâ, a mu ki bhanga ku mundu uoso. Mu kifika, ku México, mundu uoso u zuela Espanhol, maji kuala ué athu avulu a kulu mu ku zuela o dimi diéngi ku bhata. Maya, dimi ué dia mukua dia zuela. O kibuka kia ku lungulula o dimi dia Maya, ai mu tunga ku mbandu ia ixi izuela o dimi dia Maya. Mukonda o alunguludi, a tena kuívua ni ku zuela o dimi dia Maya izuua ioso, mu kiki, o madivulu a Bibidia a tena kua lungulula mu ukexilu uambote ua kuila o mundu ua Maya a tena ku tendela ué kiambote. O kifika kia mukuá, o ixi ia Nepal. Mu ixi ienioió, o madimi a zuela kuenhoko, a tena ku soka 120 a madimi ka difu. Ku ixi ia Nepal kua tungu 29 ndenge dia mazunda a athu. Athu a zuela o dimi dia Nepalês, 10 dia mazunda ndenge, kala o dimi diâ, dia dianga, a mukua a zuela o dimi dia Nepalês kala o dimi diâ, dia kaiiadi. O jiphange jetu, a mu lungulula o madivulu a Bibidia, mu dimi dia Nepalês.

10 O kikalakalu kia ku lungulula o madivulu kiene mu bhanga lelu, ki londekesa kuila, o kilunga kia Jihova a mu kuambata o kikalakalu kiki, kia ku boka o njimbu iambote ni kidi kioso ku mundu uoso. O Jimbangi ja Jihova ene mu bhana mazunda a tumikanda, tu madivulu, maji ene kene mu sumbisa o madivulu mâ. O Jimbangi ja Jihova ene mu kuatekesa o kikalakalu kiki, mu ku bhana kitadi mu vondadi iá. Ene a kaiela o kitendelesu kia Jezú kiambe: ‘Mua tambula ngoho, bhanenu ngoho.’Matesu 10:8.

Kibuka kia ku lungulula, a mu pelepalala madivulu mu dimi dia Baixo-Alemão (Tala o kaxi 10)

Madivulu mu dimi dia Baixo-Alemão a mu boka nau ku ixi ia Paraguai (Tala ué o foto ia dianga)

11, 12. Mukonda dia ku boka ni ku longa ku mundu uoso, ihi iene mu zuela o athu?

11 O Jimbangi ja JIhova a xikina mu kidi kioso kuila, ene ala ni kidi, ni kuila ene a bhanga ioso ni ioso, phala ku bokela o athu akua ifuxi ioso ni akua ukexilu uoso. Jimbangi javulu a sosolola o ukexilu ua muenhu uâ, a di longa dimi diéngi, a di jidila maukexilu a ididi iéngi ka difu, mukonda dia njimbu ia mbote. Mukonda etu tu boka ni ku longa ku mundu uoso, athu avulu amba kuila, o Jimbangi ja Jihova, ene o akaiedi a kidi a Jezú Kristu.

12 O Jimbangi a bhanga ioso íii, mukonda a kijiia kuila a sange o kidi. Maji ihi i bhangesa kuila o jiphange jetu ja maiala ni ja ahatu, a xikina kuma ala ni kidi?—Tanga Loma 14:17, 18.

MUKONDA DIAHI ENE A XIKINA KUILA ALA NI KIDI

13. Kiebhi o Jimbangi ja Jihova kia tena o ku kala ni kilunga kia zele?

13 O jiphange jetu ja maiala ni ja ahatu a zuela kuila ala ni kidi, ene a zuela kiki mu ima iavulu. O phang’ietu uene mu sidivila kia Jihova mu thembu iavulu, uambe: “O nguzu ioso a i bhanga, phala ku langa o kilunga kia Jihova mu ku zela sé dixaka, né muene se ku bhinga ku bhana mulongi mba ku bazela.” Kiebhi o mundu ua Jihova kia tena o ku kala ni ukexilu iú ua ku zela? Kala muthu u bhanga ioso ia tena phala ku belesela ioso i zuela Nzambi mu Bibidia ni ku kaiela Jezú ni maxibulu mê. Kuene ngó jimbangi jofele, a ditunu o ku kaiela o itumu iambote ia Nzambi ni kueha o ukexilu ua iibha, mu kiki, a a kaie mu kilunga. O ndumba dia Jimbangi ja Jihova, a kaiela o itumu ia Nzambi, phala ku zela ku pholo ia Jihova. Avulu a bhangele ima ia zembe Nzambi mu ukulu, lelu o ima íii a ieha, mu kiki a mu kaiela o itumu ia Nzambi.—Tanga 1 Kolindo 6: 9-11.

14. Ima iahi ia bhange o athu kioso kia a kaie mu kilunga? Ni disukilu diahi?

14 O Bibidia i tendelesa o Jikidistá phala ku kaia o jiphange mu kilunga a dituna o ku belesela Nzambi. Maji kisangusangu kia dikota, o ku mona kuila o jiphange jiji a luualele, mukonda dia kituxi kia tele, a diela o ituxi iâ, ia a vutuka dingi mu kilunga. (Tanga 2 Kolindo 2: 6-8.) Mukonda o Jimbangi ja Jihova ene mu tanga o Bibidia ni ku i kaiela kala muendexi mu uendelu uâ, kiene ki bhangesa kuila, o ilunga i zela. Kiki, ki bhangesa kuila o kilunga a ki xikina kua Nzambi. Né muene o jingeleja jene mu kuehela o athu ene múia mu jingeleja o ku bhanga ioso ia mesena, o Jimbangi ja Jihova ene mu kaiela o itumu i bhana Jihova. Kiki, kia bhangesa athu avulu ku xikina kuila o Jimbangi ja Jihova ene ala ni kidi.

Né muene jingeleja javulu ehela o abhezi a jingeleja o ku bhanga ia mesena, maji o Jimbangi ja Jihova a kaiela o itumu i bhana Jihova

15. Ihi ia bhangesa o phang’ietu ku xikina kuila muene uala ni kidi?

15 Mukonda diahi o Jimbangi ja mukuá a xikina kuila ene ala ni kidi? Saí phange uala ni 54 a mivu, ua mu sidivila kia Jihova, tunde mu unzangala ué. Muéne uambe kuma o kixikanu kiê, kia xamenena ku itumu itatu ia beta-o-kota mba philadi: (1) Kuene Nzambi, (2) kuma o Bibidia divulu dia Nzambi, ni (3) kuila o Jimbangi ja Jihova ene a mu bhanga o vondadi ia Jihova mu ixi lelu. Muéne uambe: “Kuma ngala kiá thembu iavulu mu ku di longa, nga fikisa muene o ku lola o ji philadi jiji, eme nga dibhuidisa se jene jala muene bhu mavu a kolo. O ji polova kala philadi, ja kuata ni ku kula ku muvu ni muvu, ja kuata o ku suínisa o kixikanu kiami ni ku kolesa dingi o kidielelu kiami kia kuila etu, tuala muene ni kidi.”

16. Mukonda diahi o phange ia muhatu ua xikina kuila muene uala ni kidi?

16 Sai phange ia muhatu dikaza u kalakala ku mbonge ia Jimbangi ja Jihova mu Nova York ua zuela ia lungu ni ihi i mu xikinisa kuila uala ni kidi. Muéne uambe kuila o kilunga kia Jimbangi ja Jihova kien’iê ngó, ki zuela ku akua ia lungu ni dijina dia Nzambi, Jihova, diala mu Bibidia mu 7.000 ia ji veji. Muéne ué a mu suínisa ku mikanda ikola mu divulu dia 2 Malunda 16:9, diambe: ‘Mukonda phe o Jihova mesu mê ma bhita mu ngongo ioso, phala ku di londekesa o ku suína kuê mu ku kudila ió oso ala ni muxima ua tenena kua muene.’ Muéne uambe: “O kidi kia ngi londekesa kiebhi ki ngi tena ku kala ni muxima ua tenena phala Jihova ku ngi londekesa o nguzu iê ko kuami. O ukamba uami ni Jihova uala ni valolo iavulu phala eme. Eme ngi bhana valolo ku kikalakalu kia Jezú kia ku ngi bhana o kuijiia kua soko kua lungu ni Nzambi ni ku ngi dikila.”

17. Lelu ihi ia xikina o phange ka kexile ni kixikanu kuila, kuala Nzambi, ni mukonda diahi?

17 Saí phange uexile muthu ka xikinine kuila kuala Nzambi, uambe: “O ibhangelu ia ngi xikinisa kuila Nzambi ua mesena kuma o athu a kala ku muenhu, phala ku katula mbote ku ibhangelu, mu kiki, muene ka-nda kuehela kuma o hadi inangenena. Sumbala o mundu ua múia dingi ku di bandekesa mu ku iibha, maji o mundu ua Jihova, ua múia ni ku bandekesa dingi o kixikanu kiá, o muanhu, ni henda. O nzumbi ia Nzambi iene ngó i tena o ku bhanga o madiuanu iâ.”—Tanga 1 Phetele 4: 1-4.

18. Mukonda diahi o jiphange jiiadi a xikina kuila ala ni kidi? Kiebhi ué ki u divua?

18 O phange ia mukua ua mu di longa o kidi mu thembu iavulu, muéne uambe kuila saí ima i mu bhangesa ku xikina kuila, uala ni kidi. Muéne uambe: “Ku milongi i ngene mu di longa ku mivu ioso, ia ngi xikinisa kuila, o Jimbangi ja Jihova ene mu bhanga nguzu phala ku vutuka ku ukexilu ua ukidistá ku hama ia dianga. Eme nga mono mu diami, o ku di bunda kua Jimbangi ja Jihova ku mundu uoso, kala nga bhange njila ku mundu uoso. O kidi kia Bibidia kiene mu ngi bhana ku sanguluka ni ku zediua.” Sai phange uala ni 60 a mivu, uambe kuila o Jimbangi ja Jihova, ala ni kixikanu kua Jezú. Muene uambe: “Etu tua di longo ni uhete uoso o muenhu ni ukunji ua Jezú, etu tua bhana valolo ku phangu iê ia xisa. Etu tua sokejeka o ima ietu ku muenhu, phala ku zukama dingi kua Nzambi bhu kaxi ka Jezú Kristu. Tuejiia kuila, bhu kaxi ka sata ia kukula ia Kristu, bhuene bhu tu muena o ku bhuluka. Tuejiia ué kuma muéne a mu fukununa ku alunga. Etu tuala ni umbangi ua athu a kidi a londekesa kuila kiki, kia bhitile muene.”—Tanga 1 Kolindo 15: 3-8.

ZUELA KU AKUENU IA LUNGU NI KIDI

19, 20. (a) Kikalakalu kiahi kia zuela Phaulu ku mukanda ua soneka phala o kilunga kia Loma? (b) Ihi ia tokala o ku bhanga o jiselevende joso ja Jihova?

19 O Jikidistá ja kidi ji zola o athu. Mu kiki, tua tokala o ku zuelela akuetu ia lungu ni kidi ki tua mu di longa. Phaulu uambe ku kilunga kia Loma kuma, o akaiedi a kidi a Jezú, ala ni kikalakalu kia ku boka. Muene ua soneka: “Mukonda se u fisala ni dikanu dié kuma Jezú muene Ngana, anga u xikana mu muxima ué kuma Nzambi ua mu fukununa mu’alunga, eie u bhuluka. Kuma muthu u xikana ni muxima, n’a mone o kulunga; u fisala ni dikanu n’ a bhuluke.”Loma 10: 9, 10.

20 O Jimbangi ja Jihova a xikina mu kidi kioso kuila ene ala ni kidi, ni kuila ene ejiia ué kuma, kijingu o ku longa akuenu ia lungu ni njimbu iambote ia Utuminu ua Nzambi. Mu kiki, bhanga ioso phala o disukilu diê, ki di kale ngó mu ku longa akuenu o Bibidia, maji phala kulondekesa ué o ukexilu ua muenhu uê, kuma eie ua xikina kuila eie uala ni kidi.

^ kax. 3 Tala o divulu Testemunhas de Jeová—Proclamadores do Reino, páginas 191-198, 448-454.