Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Mua ka Kala ‘Utuminu ua Akunji’

Mua ka Kala ‘Utuminu ua Akunji’

‘Enu-phe mu ngi kala mu utuminu ua akunji, mu mundu uami ua zele.’MAKATUKILU 19:6.

1, 2. Mukonda diahi kua bhingile ku langa o mbutu ia muhatu?

O KIKANENU kia dianga kia Bibidia, ki kuatekesa kuijiia kiambote kiebhi kia-nda di kumbidila o vondadi ia Nzambi. Kioso Nzambi kia bhangele o kikanenu mu Edene, muéne uambe: “Nga-nda kuta unguma bhu kaxi ké eie [Satanaji] ni muhatu, ni bhu kaxi ka mbutu ié-eie ni mbutu iê-muène.” Ihi ieji bhita ni jinguma jiji? Jihova uambe: “Muène [o mbutu ia muhatu] ua kà ku bula o mutue [Satanaji], eie ua kà mu numata o kasende.” (Dimatekenu 3:15) O unguma ua Satanaji ni muhatu, ueji kala ua dikota, mu kiki, mu kutena kuê, Diabhu ueji bhanga ioso phala ku buika o mbutu íii.

2 Mukonda dia kiki, o mukua jisalamu ua bhange musambu phala o mundu ua Nzambi: ‘Talesa Ngana, jinguma jé a di vunza; a ku zembe-ó, a zanguka o mitué. Ala mu ta ikutu ia ku kuama mundu uê, u ua kondeka. Exi zenu! Tuienu tua kà a buikise, phala ka kale dingi muiji; o dijina dia Izalaiele di bhue-ku kulu dia mundu.’ (Jisálamu 83:2-4) Satanaji ua mesenene ku buika o muiji ua mbutu, mu ku u  bhangesa ku bhukumukina o itumu ia Nzambi. Phala ku langa o mbutu ni Utuminu ua Mexiia, Jihova ua bhange o ikutu ia mukuá.

O KIKUTU KI LANGA O MBUTU

3, 4. (a) Thembu kuxi kia mateka o kikutu kia Kitumu, ni ihi ia kanena o kifuxi kia Izalaiele? (b) Mukonda diahi a bhangele o kikutu kia Kitumu?

3 Kioso o mbutu ia Mbalahamu, ia Izake ni ia Jakobo kia di sokolola, anga a kituka mazunda ni mazunda a athu, Jihova ua a tungula, a kituka o kifuxi kia Izalaiele iokulu. Bhu kaxi ka Mozé, Nzambi ua bhangele kikutu ni kifuxi kiki. Jihova ua bhanene Kitumu ku kifuxi kia Izalaiele, ene a xikina ku ki kaiela. O Bibidia i zuela kuila, Mozé “anga u kuata divulu dia kikutu, hé u tanga-mu hanji, mundu uoso iú uivua; anga amba, exi: Ioso ia tange Jihova, iene i tu bhanga, tu tumaka muene. Mozé anga u katula o manhinga, [a jingombe jo satele] u a sangela ku mundu, uixi: Talenu, manhinga ma kikutu, kia te Jihova ni enu, ku thandu dia maka oso’á.”Makatukilu 24:3-8.

O Kitumu kia kuatekesa ku langa o mbutu ia Mbalahamu

4 O kikutu kia Kitumu, kia mateka ku muvu ua 1513 ande dia kithangana kia Kristu. Bhu kaxi ka kikutu kiki, Jihova ua solo o kifuxi kia Izalaiele iokulu, phala ku kala mundu uê. Nzambi muéne ueji kala Mufundixi, Mubhani ua itumu, ni Sobha iâ. (Izaia 33:22) O musoso ua akua Izalaiele, u londekesa o ima i bhita, kioso o athu kia belesela o itumu ia iuka ia Nzambi, ni kioso kia i xibhaka. Phala ku belesela o Kitumu kia Nzambi, o akua Izalaiele ka tokalele ku kazala ni athu kexile mu bheza Jihova, mba ku bheza jinzambi jengi. Nzambi ua bhange o Kitumu kiki, phala ku langa o mbutu ia Mbalahamu.Makatukilu 20:4-6; 34:12-16.

5. (a) Ujitu uahi ua bhana o kikutu kia Kitumu ku kifuxi kia Izalaiele? (b) Mukonda diahi Nzambi ua ditunu o kifuxi kia Izalaiele?

5 Bhu kaxi ka kikutu kia Kitumu, a solo akunji phala ku sidivila mu Izalaiele. O akunji ió, exile izunzumbia ia akunji a mukuá, eji sidivila o athu mu ukexilu ua iuka. (Jihebeleu 7:11; 10:1) Mu kidi, o kikutu kia Kitumu kia bhana ku kifuxi kia Izalaiele, o ujitu ua ku kala ‘utuminu ua akunji.’ Phala ku tambula o ujitu iú, o akua Izalaiele a tokalele ku belesela o itumu ia Jihova. (Tanga Makatukilu 19:5, 6.) Maji ene ka belesela. Akua Izalaiele ka xikina Mexiia, o mbandu ia beta-kota ku mbutu ia Mbalahamu. Ene a ditunu Jezú, mukonda dia kiki, Nzambi ka a xikina dingi kala mundu uê.

O kifuxi kia Izalaiele, ki ki kolokota mu ufiiele uê kua Nzambi, maji kiki, ki kilombolola kuila, o Kitumu kiexile kia iibha (Tala o kaxi 3-6)

6. Mukonda diahi a bhange o Kitumu?

6 O kifuxi kia Izalaiele, ki ki kituka utuminu ua akunji, mukonda ene ka kolokota mu ufiiele uâ kua Nzambi. Maji kiki, ki kilombolola kuila o Kitumu kiexile kia iibha. O Kitumu kia lange o mbutu ni ku kuatekesa o athu kuijiia o Mexiia. O Kitumu, kiexile kitumu kiambote, mukonda kia kuatekesa o athu ku sanga Kristu, kioso kiejile mu  ixi. O Bibidia i zuela: “Kristu muene o dizubhilu dia Kitumu.” (Loma 10:4) Mu kiki, kibuka kiebhi, kieji tambula o ujitu ua ku kala utuminu ua akunji? Jihova ua bhangele kikutu kia mukuá kia lungu ni kifuxi kia ubhe.

KIFUXI KIA UBHE

7. Ihi ia zuela Jihova bhu kaxi ka Jelemiia?

7 Mivu iavulu ande dia ku zubha o kikutu kia Kitumu, Jihova ua kanena bhu kaxi ka polofeta Jelemiia kuila, Muéne ueji bhanga “kikutu kia ubhe” ni kifuxi kia Izalaiele. (Tanga Jelemiia 31:31-33.) O kikutu kiki, ki kieji sokela ni kikutu kia Kitumu, mukonda ki kueji bhinga ku satela iama, phala o muloloki ua ituxi. Kiebhi kieji bhanga o kikutu kiki?

8, 9. (a) Iebhi o valolo ia manhinga a Jezú? (b) Ujitu uahi ueji tambula o athu a tokala ku kikutu kia ubhe? (Tala o foto ia dianga.)

8 Mu ku bhita mivu iavulu mu kizuua kia 14 kia mbeji ia Nizá, kia muvu ua 33, Jezú ua mateka fesa ia ubhe, o Lembalasa ia Kufua kua Jezú. Mu ku zuela ia lungu ni dikáu dia vinhu, Jezú ua tangela o 11 a jipoxolo jê ja fiiele: ‘Dikáu didi, dilombolola o Kikutu kia ubhe bhu kaxi ka Nzambi ni athu, kio kolese ni manhinga mami, ma-nda ku bhubha mukonda dienu.’ (Luka 22:20) Mu divulu dia Matesu Jezú uambe: ‘Iá a lombolola o manhinga mami, ma di zunza mukonda dia mundu phala ku loloka o ituxi.’Matesu 26:27, 28.

9 O manhinga a satela Jezú, a kuatekesa mu ku bhanga o kikutu kia ubhe. O manhinga a di zunza mu veji imoxi, a kuatekesa ku loloka o ituxi ia athu oso katé ku hádia ni hádia. Jezú ka bhingile ku mu loloka o ituxi, mukonda uexile muthu ua iuka. Mu kiki, o kikutu kia ubhe ki ki mu tokalele. Maji, bhu kaxi ka sata ia Jezú, Nzambi u kuatekesa o athu mu ixi. Bhu kaxi ka nzumbi ikola, Nzambi u sola ué athu a fiiele, phala ku kala ‘an’ê’ ku diulu. (Tanga Loma 8:14-17) Jihova ua a mona kala kia mona o Mon’ê Jezú, kala athu a kambe ituxi. O Jikidistá jiji a a undu, eji kituka ‘alundudi kumoxi ni Kristu.’ Ene eji tambula ué o ujitu ua texi o kifuxi kia Izalaiele, kia ku kala ‘utuminu ua akunji.’ O poxolo Phetele ua a tangela: ‘Enu-phe mu muiji uo sole, mu akunji a sobha, kifuxi kia zele, mu mundu ua ngene ua Nzambi. A mi tungula, phala mu ende ni ku jimbulula o imbamba ia madiuanu iene mu bhanga Nzambi ió ua mi katula mua  vundu iú ua mi bheka mu mukengeji uê u diuanesa.’ (1 Phetele 2:9) Tu tena ku mona kuila, o kikutu kia ubhe kiala ni valolo! O kikutu kia ubhe, ki bhangesa o maxibulu a Jezú ku kituka o mbandu ia mukuá ia mbutu ia Mbalahamu.

O KIKUTU KIA UBHE KI MATEKA

10. Thembu kuxi kia mateka o kikutu kia ubhe, ni mukonda diahi tuamba kuila, ki ki mateka ande dia kithangana kieniókio?

10 O kikutu kia ubhe ki ki mateka mu Fesa ia Lembalasa ia Kufua Kua Jezú. Mukonda diahi? Phala ku mateka o kikutu kia ubhe, Jezú ua tokalele ku banda hanji ku diulu, phala ku bhana o valolo ia sata iê kua Nzambi. O athu eji kala ‘alundudi kumoxi ni Kristu,’ a bhingile ué ku a unda ni nzumbi ikola. Mu kiki, o kikutu kia ubhe, kia mateka ngó kioso o maxibulu a Jezú kia a undu ni nzumbi ikola ia Nzambi ku Pendekoxi, ku muvu ua 33.

O kikutu kia ubhe, kia mateka ngó kioso o maxibulu a Jezú kia a undu ni nzumbi ikola ia Nzambi ku Pendekoxi, ku muvu ua 33

11. Kiebhi o kikutu kia ubhe, ki bhangesa o Jijudé ni ió ki Jijudé ku bhanga mbandu ku Izalaiele mu nzumbi, ni kikuxi kia athu a bhanga mbandu ku kikutu kia ubhe?

11 Kioso Jihova kia zuela bhu kaxi ka Jelemiia kuila, ueji bhanga kikutu kia ubhe ni Izalaiele, muéne ua londekesa kuila, o kikutu kia Kitumu, ki kieji kala dingi ni valolo. O kikutu kia Kitumu, kiabhu kioso kia mateka o kikutu kia ubhe. (Jihebeleu 8:13) Bhu kaxi ka kikutu kia ubhe, o Jijudé ni ió ki Jijudé ka a sáiele, eji kala ni ujitu ua ku lundula o Utuminu ua Nzambi, mukonda ene ‘ala ni muxima uòsaie. O kiki-phe, kima ki bhanga o nzumbi ia Nzambi; o Kitumu kiòsoneke, ki ki tena ku bhanga kiki.’ (Loma 2:29) Nzambi ueji ta o ijila iê ku ilunji ni mixima ia athu enhá. (Jihebeleu 8:10) O kikutu kia ubhe, kia tokala ku 144.000 a Jikidistá a a undu. Ene o  kifuxi kia ubhe, a ki ixana ‘Izalaiele ia Nzambi,’ mba Izalaiele mu nzumbi.Ngalásia 6:16; Dijingunuinu 14:1, 4.

12. Kiebhi o kikutu kia Kitumu, ki ki difu ni kikutu kia ubhe?

12 Kiebhi o kikutu kia Kitumu, ki ki difu ni kikutu kia ubhe? Jihova ua bhangele o kikutu kia Kitumu ni kifuxi kia Izalaiele, maji o kikutu kia ubhe, Jihova ua ki bhange ni Izalaiele mu nzumbi. Nzambi ua bhangele o kikutu kia Kitumu bhu kaxi ka Mozé, maji o kikutu kia ubhe ua ki bhange bhu kaxi ka Jezú. O kikutu kia Kitumu, a ki bhangele ni manhinga a iama, maji o kikutu kia ubhe a ki bhange ni manhinga a Jezú. Mu kikutu kia Kitumu, Mozé muene uexile o mutuameni ua kifuxi kia Izalaiele. Mu kikutu kia ubhe Jezú muene uala ku Pholo dia kilunga, muene ué o Mutuameni ua ió a bhanga mbandu ku kikutu kia ubhe.Efezo 1:22.

13, 14. (a) Kiebhi o kikutu kia ubhe, kia lungu ni Utuminu? (b) Ihi ia bhingile phala o Izalaiele mu nzumbi ku tumina kumoxi ni Kristu ku diulu?

13 Kiebhi o kikutu kia ubhe kia lungu ni Utuminu? Bhu kaxi ka kikutu kiki, Nzambi ua solo kifuxi mu nzumbi, kiala ni ujitu ua ku kala jisobha ni akunji mu Utuminu uê ku diulu. O kifuxi kiki, o mbandu ia mukuá ia mbutu ia Mbalahamu. (Ngalásia 3:29) O kikutu kia ubhe, ki bhana kidielelu kuila, o kikutu kia Mbalahamu kia-nda di kumbidila.

14 Bhu kaxi ka kikutu kiki, Nzambi ua solo o kifuxi kia Izalaiele mu nzumbi. O kikutu kia ubhe, ki bhana ku Jikidistá a a undu, o ujitu ua ku kala ‘alundudi kumoxi ni Kristu.’ Maji kiebhi o Jikidistá a a undu, kia tena ku kala jisobha ni akunji kumoxi ni Jezú ku diulu? Saí kikutu kia mukuá, kia a bhangesa ku kala ni ujitu iú.

KIKUTU KI BHANGESA ATHU A MUKUÁ KU TUMINA NI KRISTU

15. Kikutu kiahi kia bhange Jezú ni jipoxolo jê ja fiiele?

15 Kioso kia bhangele o Fesa ia Lembalasa, Jezú ua bhange kikutu ni maxibulu mê a fiiele, a ki ixana kikutu kia Utuminu. (Tanga Luka 22:28-30.) O ikutu i tua tange ku dima, Jihova ua i bhangele, maji o kikutu kia Utuminu, ki muéne ua ki bhange. O kikutu kiki, Jezú ua ki bhange ni Jikidistá a a undu. Kioso Jezú kia zuela: “Nga mi bhana o ungana ua kutumina, kala eme ue kia ngi bhana-u Tata iami,” nange muéne ua kexile mu zuela ia lungu ni kikutu kia bhangele Jihova ni muéne, phala ku kala ‘mukunji u nangenena, kála o mukunji Melekizedeke.’Jihebeleu 5:5, 6.

16. Ujitu uahi u bhana o kikutu kia Utuminu ku Jikidistá a a undu?

16 Jezú ua di bhana ni jitendasá javulu, maji mu ithangana ioso, o 11 kia jipoxolo a kolokotele mu kulondekesa o ufiiele uâ kua Jezú. O kikutu kia Utuminu, kia bhana ku jipoxolo o kidielelu kia ku xikama bhu iandu, ni ku sidivila kala jisobha ni akunji kumoxi ni Jezú ku diulu. O ujitu iú, ki u tokalele ngó ku 11 kia jipoxolo. Jezú ua tukuluka kua poxolo Nzuá mu kisuma, anga u mu zuelela: “Uoso u tolola, ngi mu bhana o kuxikama n’eme bhu kiandu kiami, uila eme ki nga tolola, eme nga xikama ni Tata iami bhu kiandu kiê.” (Dijingunuinu 3:21) Mu kiki, o kikutu kia Utuminu, kia tokala ku 144.000 a Jikidistá a a undu. (Dijingunuinu 5:9, 10; 7:4) O kikutu kiki, ki bhangesa o Jikidistá a a  undu ku tumina kumoxi ni Jezú ku diulu. Kiki kia difuangana ni kilumba a mu solo phala ku kazala ni sobha. Kioso kiá kazala, ene a tena ku tumina kumoxi. O Bibidia ixana o Jikidistá a a undu kala “Dibhanga” dia Kristu, mba ‘muzeletete ua mon’a kilumba,’ ua-nda kazala ni Kristu.Dijingunuinu 19:7, 8; 21:9; 2 Kolindo 11:2.

DIELELA KU UTUMINU UA NZAMBI NI MUXIMA UOSO

17, 18. (a) Jimbulula o ikutu isamanu i tua di longo, ia lungu ni Utuminu? (b) Mukonda diahi tu tena ku dielela ku Utuminu ni muxima uoso?

17 O ikutu ioso i tua di longo mu milongi iiadi íii, ia lungu ni Utuminu. (Tala o mbandu “Kiebhi Nzambi Kia-nda Kumbidila o Vondadi Iê.”) O ikutu ioso íii, ilondekesa kuila, o Utuminu ua Nzambi ua-nda di tunda kiambote. Tu tena ku dielela ni muxima uoso kuila, bhu kaxi ka Utuminu ua Mexiia, Nzambi ua-nda kumbidila o vondadi iê phala o ixi ni athu.Dijingunuinu 11:15.

Bhu kaxi ka Utuminu ua Mexiia, Jihova ua-nda kumbidila o vondadi iê phala o ixi (Tala o kaxi 15-18)

18 Sé phata, o Utuminu ua Nzambi uene ngó ua-nda zubha o ibhidi ioso ia athu. Tu dielela ni muxima uoso kuila, o Utuminu iú, ua-nda bheka mabesá a nangenena phala o athu oso. Mu kiki, tua tokala ku boka o njimbu iambote ia lungu ni kidi kiki, ku akuetu.Matesu 24:14.