Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Tua Tokala ku Zela mu Uendelu Uetu Uoso

Tua Tokala ku Zela mu Uendelu Uetu Uoso

“Ki kale mu zela mu uendelu uenu uoso.”1 PHETELE 1:15.

1, 2. (a) Ihi i kingila Jihova ku mundu uê? (b) Ibhuidisu iebhi ia-nda tambuijila o milongi íii?

BHU kaxi ka nzumbi ikola, poxolo Phetele ua tumbula o divulu dia Ijila ni ku jimbulula kuila, o Jikidistá a tokala ku zela kala kiexile o mundu ua Izalaiele. (Tanga 1 Phetele 1:14-16.) O “Ió Ukôla,” Jihova, u kingila kuila, o Jikidistá a a undu ni “jimbudi jamukuá,” a bhanga ioso ia tena phala ku kala athu a zele mu uendelu uâ uoso.Nzuá 10:16.

2 Mu milongi íii, tua-nda di longa ijila io katule mu divulu dia Ijila, ia-nda tu kuatekesa kuijiia o itumu ia Nzambi ia lungu ni ku zela, ni ku i kumbidila ku muenhu uetu. Tua-nda tambuijila ué o ibhuidisu íii: Kiebhi ki tua tokala ku mona o ku bhukumuka? Ihi i tu longa o divulu dia Ijila ia lungu ni ku zokela o ungana ua Jihova? Ihi i tu tena o ku di longa ia lungu ni jisata ja kexile mu satela o akua Izalaiele?

LANGA O UENDELU UÊ UOSO

3, 4. (a) Mukonda diahi o Jikidistá ka tokala ku bhukumukina o itumu ni ijila ia Nzambi? (b) Mukonda diahi ki tu tokala ku vutula phonzo mba ku kala ni njinda iavulu?

3 Phala ku sangulukisa Jihova, tua tokala ku belesela o ijila ni itumu iê ia zele, ki tu tokala ku bhukumukina o itumu iê.  Lelu, ki tu bhingi ku kumbidila o Kitumu kia Mozé, maji o kitumu kiki, ki tu kuatekesa kuijiia o ima ia uabhela Jihova ni ima ia zembe muéne. Mu kifika, a bhanene o kitumu kiki ku akua Izalaiele: “Kana ku vutula phonzo ku muthu, o an’a akua’xi ié kana ku a bhakela njinda; maji mukuenu u mu zola kala ki ua di zola e’muene; Eme-muène Jihova.”Ijila 19:18.

4 Jihova ka mesena kuila tu vutula phonzo, mba tu kala ni njinda ia akuetu. (Loma 12:19) Se tu kamba ku bhana valolo ku ijila ni itumu ia Nzambi, Satanaji ua-nda sanguluka, mu kiki, tua-nda xidisa o dijina dia Nzambi. Né muene se a tu bhange kima kia iibha, ki tu tokala ku kala ni njinda iavulu. Mu Bibidia a tu ixana kala “tu itutu ia mavu a hatu,” iala ni jimbongo. O jimbongo jiji, o ukunji uetu. (2 Kolindo 4:1, 7) Etu ki tu mesena ku ta o njinda ia difu ni venenu, mu kitutu muala o jimbongo jala ni valolo iavulu.

5. Ihi i tu tena ku di longa ku musoso ua lungu ni Alá ni kufua kua an’ê? (Tala o foto ia dianga.)

5 O divulu dia Ijila 10:1-11, di zuela ia lungu ni maka a bhekela ndolo iavulu ku muiji ua Alá. Jihova ua tumikisine túbhia ni ku buika o an’a Alá, Nadabe ni Abihu. Mu ku suluka Nzambi uambe kua Alá kuila, o muiji uê ka tokalele kulondekesa o ku luuala kuâ. Kiki, kiexile kithangana kia bhonzo kia ku lola o kixikanu kiâ! O kuila eie ua mu londekesa kuma u muthu ua zele, mu ku kamba ku di lunga ni athu a a kaie mu kilunga, a tokala ku muiji uê?Tanga 1 Kolindo 5:11.

6, 7. (a) Kioso ki tu sola se tua-nda kuia mba kana mu ukaza ua-nda bhita mu ngeleja, ihi i tua tokala ku xinganeka? (Tala ku luiji.) (b) Kiebhi ki tu tena ku jimbulula se mukonda diahi ki tu xikina kuia mu ukaza mu ngeleja?

6 Nange ki tu di bhana ni maka a sokela ni ia bhitile nau o muiji ua Alá. Maji ihi i tueji bhanga, se a tu ixana ku ndandu ietu ki mbangi ia Jihova, phala kuia ku ukaza uê mu ngeleja? Ki kuala kitumu mu Bibidia ki zuela kuila, ki tu tokala kuia, maji saí ijila mu Bibidia i tena ku tu kuatekesa kuijiia se tu tena kuia mba kana. *—Tala ku luiji.

7 Nange o jindandu jetu, ka-nda tendela kiambote o kima ki tua-nda sola, phala ku belesela o itumu ia Nzambi. (1 Phetele 4:3, 4) Ki tu mesena ku a bhangesa ku divua kia iibha, mu kiki, tua tokala ku zuela nau ni henda ioso, maji tua tokala kua tangela o kidi. Se ki bhana, tu tena ku zuela  ia lungu ni maka enhá, ande dia ku bhixila o kithangana kia-nda bhita o ukaza. Tua tokala kua sakidila mu ku tu ixana phala kuia ku ukaza uâ. Mu ku suluka, tu tena ku a tangela kuila, etu tua mesena kuila ene a sanguluka mu kizuua kiki kia katunda, ni kuila ki tu mesena ku bhangesa o jindandu ni athu a mukuá, ku divuua kia iibha mu ku kamba ku bhanga o ima ia-nda bhanga ene mu ngeleja. Iú ukexilu uambote, u tu kuatekesa ku kamba ku xibhaka o kixikanu ni ubhezelu uetu.

ZOKELA O UNGANA UA JIHOVA

8. Kiebhi o divulu dia Ijila di londekesa o valolo ia ungana ua Jihova?

8 O divulu dia IJila di londekesa kiambote o valolo ia ungana ua Jihova. O divulu didi, di londekesa mu 30 a ji veji ndenge kuila, Nzambi muéne ua bhanene o Itumu. Mozé uejidile o kidi kiki, mu kiki, muéne ua kumbidila ioso ia mu tumine Jihova o ku bhanga. (Ijila 8:4, 5) Kála Mozé, tua tokala ué ku bhanga ioso i tu tumina Jihova. Né muene o kilunga kia Jihova ki tu kuatekesa, maji saí ithangana a tu lola, kioso ki tu kala ubheka uetu, kála kia bhitile ni Jezú, kioso kiexile mu kikangalakata. (Luka 4:1-13) Se tu dielela kua Nzambi ni ku zokela o ungana uê, sé-ku muthu ua-nda tena ku tu bhangesa ku xibhaka o itumu iê. Ki tua-nda kala ué ni uôma ua kima.Jisabhu 29:25.

Kála Mozé, etu tua tokala ué ku bhanga ioso i tu tumina Jihova

9. Mukonda diahi o jiselevende ja Nzambi ku mundu uoso a a zembe?

9 Etu tuejiia kuila, o jiselevende ja Nzambi ku mundu uoso a-nda kua zukutisa, mukonda Jezú ua tangela o maxibulu mê: ‘A kà mi bhakula mu ku mi talesa hadi, ni ku mi jibha. A kà mi zemba kuala akua jixi joso mukonda dia dijina diami.’ (Matesu 24:9) Né muene a tu zemba, etu tua tokala ku kolokota mu ku boka ni ku kala ni uendelu ua zele mu ibhangelu ietu ioso. Tu athu a kidi, tua zela mu ukexilu ua nzumbi ni ua xitu. Etu ué tuala tu athu ambote. Mu kiki, mukonda diahi-phe saí athu a tu zemba? (Loma 13:1-7) Mukonda tu belesela ngó Jihova kala Ngana ietu, ki tu belesela dingi muthu uéngi. Etu tuene mu bheza “muène ngó,” mu kiki, ki tua-nda xibhaka o Itumu ni ijila iê ia iuka.Matesu 4:10.

10. Ihi ia bhitile ni phange ua kambele ku kala fiiele?

10 Etu ‘ki tu tokala ku mundu,’ mu kiki, ki tuene mu di ta mu maka a lungu ni jinguvulu ni mu ita ia mundu. (Tanga Nzuá 15:18-21; Izaia 2:4.) Saí Jikidistá, ka kolokota mu ufiiele uâ mu ku dituna ku di ta mu maka a jinguvulu. Avulu a diela o ima ia bhangele, ia a vutuka kua Jihova. (Jisálamu 51:17) Maji a mukuá ka diela. Mu kifika, mu kithangana kia Ita ia Kaiadi ia Bhiti ku Mundu uoso, jiphange javulu ku ixi ia Hungria a ambatele mu kaleia. O masoladi ongeka 160 a jiphange akexile ni 45 a mivu ndenge mu mbanza imoxi, anga a a jijidika ku bhanga mbandu ia kibuka kia masoladi. Jiphange javulu a ditunine, maji kua kexile divua dia jiphange a xikina, ia a tambula o izuatu ia masoladi ni ku loka, mu ku londekesa kuila a xikinine. Mu ku bhita mivu iiadi, ku iá a xikinine, a tumu muthu umoxi phala ku jibha o Jimbangi ja kolokotele mu fiiele uâ. Maji bhu kaxi ka athu eji kua jibha, bhua kexile  ué o phangi’ê mu xitu! Maji o jimbangi ja fiiele a a balakele o kufuá ka a jibha.

BHANA KUA JIHOVA O IMA IA BETA-O-KOTA

11, 12. Ihi i tu tena ku di longa ia lungu ni jisata ja kexile mu bhana o akua Izalaiele m’ukulu?

11 O Kitumu kia londekesele se sata iahi ia tokalele ku bhana o akua Izalaiele. (Ijila 9:1-4, 15-21) Ene a tokalele ku bhana ji sata ja fuamene, mukonda ja kexile mu lombolola o sata ia iuka ia bhana Jezú. Ene a tokalalele ué ku kaiela o ijila ia tokala phala ku bhana o sata. O divulu dia Ijila 12:6, di zuela se ihi ia tokalele o ku bhanga o muhatu ua vuala: ‘Mu kuila izuua ia tena ia ku di zelesa mukonda dia mona-diiala mba mona muhatu, a bheke-phe kambudi ka muvu umoxi kua ngana phala o sata ia ku bhakula ni túbhia, a te-bhu ué ni ka pomba mba ka diembe ka mukáu phala sata iê ia kituxi, bhu muelu ua balaka ia ku takanena.’ Né muene Jihova ua zuelele kiá o ima ia tokalele ku bhanga, o kitumu kilondekesa kuila, Jihova mukua henda, ni kuila ua lenduka. Mu kifika, se mama ka tenene ku bhana mbudi, muéne ua tokalele ku bhana membe aiadi mba pomba jiiadi. (Ijila 12:8) Né muene uexile ngadiama, Jihova ua mu zolele, iú ua kexile ku mu bhana valolo, kála kia kexile mu bhanga ni ió a kexile mu bhana ima ia valolo iavulu. Ihi i tu tena o ku di longa mu kifika kiki?

O Kitumu kilondekesa kuila, Jihova mukua henda ni kuila ua lenduka

12 O poxolo Phaulu ua tendelesa o Jikidistá ku bhana kua Nzambi ‘sata ia ku ximana.’ (Jihebeleu 13:15) Tu bhana kiximanu kua Nzambi, kioso ki tu boka ku athu ia lungu ni dijina dia Jihova. Jiphange javulu ja mala ni ja ahatu afu o mátui, a ximana Nzambi mu ku boka mu dimi dia ijimbuete. O Jikidistá kala dingi ni nguzu ia ku tunda ku mabhata mâ phala kuia mu boka, a ximana Jihova mu ku boka ni mikanda ia tumikisa, ni bhu kaxi ka mitelembe ni ku boka kua ió a a kunda. O ia-nda tu bhangesa ku ximana kiavulu Jihova mba kana, o sauidi ietu ni uhete uetu, maji ki kale se tu kalakala kiavulu mu ukunji mba kana, tua tokala ku bhana o ima ia beta-o-kota kua Jihova.Loma 12:1; 2 Timote 2:15.

13. Mukonda diahi tua tokala ku soneka o kithangana ki tu kalakala mu ukunji?

13 Mukonda tua zolo Jihova, tu mu bhana o sata ia ku ximana, mu vondadi ietu. (Matesu 22:37, 38) Maji ukexilu uebhi, u tua tokala ku kala nau kioso kia tu bhinga phala ku soneka o kikalakalu kietu ku disukilu dia mbeji? Tua tokala ku bhanga kiki ni ngalasa ioso, mukonda mu ku bhanga kiki, tu londekesa kuila tua mu belesela Nzambi. (2 Phetele 1:7) Né muene kiki, sé-ku muthu ua tokala ku bhita ithangana iavulu mu ukunji, mukonda ua mesena ku bhana ji ola javulu. Se muboki ka tena ku kalakala kiavulu mu ukunji mukonda dia sauidi iê, muéne u tena ku bhana 15 kia ithangana. Jihova u sanguluka ni kithangana kiki, mukonda kiene ngó kia tena o ku bhana o muthu iú. Jihova uejiia ué kuila, o jiphange jetu ja mala ni ja ahatu a mu zolo, ni kuila a mesena ku kala Jimbangi jê. Kala kia kexile mu bhanga o akua Izalaiele, sumbala exile ji ngadiama, maji a tenene ku bhana sata, lelu, o athu ka tena ku kalakala kiavulu, a tena ué ku bhana o mikanda iâ ia ikalakalu ni ku kala ni kisangusangu. O mukanda  uetu ua kikalakalu, u bhanga mbandu ku mukanda ua ikalakalu ku mundu uoso, ni ku kuatekesa o kilunga kia Jihova ku sokejeka o ima phala o mbambe ia kilunga. O ima íii, iene i tu bhangesa ku soneka o kithangana ki tu bhanga mu ukunji.

O KU DI LONGA NI KU BHANA SATA IA KU XIMANA

14. Jimbulula se mukonda diahi tua tokala ku tonginina kiambote o ukexilu uetu ua ku di longa.

14 Mu ku zubha ku di longa o madisá iá a katunda mu divulu dia Ijila, o kuila eie u tena ku mona se mukonda diahi o divulu didi a di te mu Mikanda Ikôla ia bhusu Nzambi? (2 Timote 3:16) O kuila eie ua mesena ku kolokota mu ku kala muthu ua zele? Jihova ua mesena kuila tu mu bhana o kima kia beta-o-kota, mu kidi, kiki kima kia mu tokala. Nange eie ua mesena ku di longa, ni ku tokuesa ué kiambote o madivulu a mukuá a Bibidia. (Tanga Jisabhu 2:1-5.) Tonginina kiambote o ukexilu uê ua ku di longa. Dibhudise: ‘O kuila nga mu bhana kua Jihova o kima kia beta-o-kota? Mba ng’ehela o mutelembe ua izunzumbia, ji joko, mba itonokenu ia mukuá, ku ngi fidisa ku kala ni ukamba uambote ni Jihova? Se kiki kia mu bhita, kima kiambote ku xinganeka mu milongi ia zuela Phaulu mu divulu dia Jihebeleu.

O kuila eie uene mu ta ku pholo o ubhezelu uê ku muiji mba o ku di longa o Bibidia ubheka? (Tala o kaxi 14)

15, 16. Mukonda diahi Phaulu ua zuela ni ku suína ku Jikidistá akua Jihebeleu?

15 Phaulu ua zuela ni ku suína kuoso, kioso kia soneka phala o Jikidistá akua Jihebeleu. (Tanga Jihebeleu 5:7, 11-14.) Muéne uambe: ‘Enu ki muene mu tendela o maka ni lusolo.’ Mukonda diahi Phaulu ua zuela kiki? Kála Jihova, muéne ua zolele kiavulu o jiphange jê, iú ua thandanganhele mukonda ene akexile mu dia  ngó lete mba ku di longa bhofele o Bibidia. Né muene kua bhingi kuijiia, maji etu tua bhingi “kudia kua nguzu,” kiki kilombolola ku kala ni kuijiia kua zongo kua Bibidia, phala ku kula mu nzumbi.

16 Mu veji dia ku longa akuâ, o Jihebeleu a bhindamene muthu phala ku a longa. Mukonda diahi? Mukonda ene ka kexile mudia o “kudia kua nguzu.” Dibhudise: ‘O kuila ngala ni ukexilu uambote ua lungu ni ku di longa o milongi ia zongo ia Bibidia? O kuila ngi kala muene ni hanji ia ku di longa o milongi ia zongo? Inga ki ngene mu di longa o ima ia zongo, ni ku samba ni muxima uoso kua Jihova? Se kiene, o kuila o maka a lungu ni ukexilu uami ua ku di longa?’ Ki tu tokala ngó ku boka o njimbu iambote, maji tua tokala ué ku longa o athu ni ku bhanga maxibulu.Matesu 28:19, 20.

17, 18. (a) Mukonda diahi tua tokala ku kolokota mu kudia o “kudia kua nguzu”? (b) Kiebhi ki tua tokala ku mona o kifua kia kúnua a-nde dia iônge?

17 Jihova ka tu jijidika ku di longa o Bibidia. Né muene ki tu bhonza o ku di longa o Bibidia, tua tokala ku kolokota mu kudia o “kudia kua nguzu” né muene se tuala kiá mu kilunga mivu iavulu. Kiene ki tua tokala o ku bhanga se tua mesena ku kolokota mu ku kala tu athu a zele.

18 Phala ku kala muthu ua zele, tua tokala ku tokuesa kiambote o Mikanda Ikôla ni ku kumbidila o milongi i tu bhana Nzambi. O an’a Alá Nadabe ni Abihu, a a jibha mukonda dia ku satela “túbhia,” sé ku a tumina. Nange mu kithangana kia bhange o kima kiki, ene a kodiuile. (Ijila 10:1, 2) Tala iambe Nzambi kua Alá. (Tanga Ijila 10:8-11.) O kuila o kibatulu kiki kilondekesa kuila, etu ki tu tokala ku nua uhôlua ande dia kuia mu iônge? Xinganeka mu maka iá: Etu ki tuene mu kaiela o Kitumu kia Mozé. (Loma 10:4) Saí jixi, mu kithangana kia kudia, o jiphange jetu a nua bhofele ande dia kuia mu iônge. Mu kithangana kia Phasu, kua kexile kopho jiuana ja vinhu. Kioso Jezú kia bhange o Lembalasa ia Kufua Kuê, muéne ua bhanene o vinhu ku maxibulu mê, ia kexile mu lombolola o manhinga mê. (Matesu 26:27) O Bibidia i longa kuila o kúnua kiavulu ni ku kodiua, kituxi. (1 Kolindo 6:10; 1 Timote 3:8) Mu kiki, mukonda dia kilunji kia akuâ, Jikidistá javulu ka xikina kúnua, ande dia kuia mu iônge, mu bheza Jihova. Maji o ima ki i difu mu jixi joso, mu kiki, o kima kia beta-o-kota ku Jikidistá, o kuijiia “kutungula kiki ki kôla, ni kiki kia ngoho ki ki kôlo kima,” phala ku kolokota ku kala tu athu a zele ni ku sangulukisa Jihova.

19. (a) Kiebhi ki tu tena ku kala ni ubhezelu uambote ku muiji, ni ku di longa kiambote ubheka uetu? (b) Kiebhi ki u tena kulondekesa kuila, ua mesena ku kolokota ku kala muthu ua zele?

19 Saí ijila iavulu iambote mu Bibidia, i tu tena ku sanga se tu tokuesa kiambote o Mak’â Nzambi. Katula mbote mu ku kalakala ni madivulu a ku tokuesa phala ku bhanga kiambote o ubhezelu uê ku muiji, mba ku di longa ubheka uê. Sota kuijiia kiambote Jihova ni vondadi iê. Zukama dingi kua muéne. (Tiiaku 4:8) Samba kua Nzambi kála kia bhangele o mukua Jisalamu uembi: “Ngi jikule o mesu, phala ngi mone madiuanu mósueke mu mukanda ua ngonge ié.” (Jisálamu 119:18) Kana ku bhukumukina o itumu ni ijila ia Bibidia. Belesela o kitumu kia “Ió ua Zele,” Jihova, ni ku bhanga ni ku suína kuoso, o kikalakalu kia “kutula o Njimbu Iambote ia Nzambi.” (1 Phetele 1:15; Loma 15:16) Tua tokala ku kala tu athu a zele mu izuua íii ia iibha, ia sukidila-ku. Mu kiki, etu enioso tua tokala ku zela mu uendelu uetu uoso, ni ku zokela o ungana ua Jihova.

^ kax. 6 Tala o mbandu “Perguntas dos Leitores” mu A Sentinela 15 de maio de 2002.