1, 2. а) Кʹьтеба Пирозда чь те готьне дәрһәԛа Муса, у әԝи чь кьр? б) Чь мә ԛайим һелан дькә, ԝәки шкәсти бьн?

КʹЬТЕБА ПИРОЗ сәр Муса дьбежә, ԝәки әԝ «мәрьвәки гәләки шкәсти бу, жь һʹәму мәрьвед ль сәр рʹуйе әʹрде» (Жьмар 12:3). Ле гәло әԝ те һʹәсабе, ԝәки әԝ мәрьвәки сьст у тьрсонәк бу, нькарьбу сафикьрьна бькә, у дьтьрсийа гава мьԛабьли ԝи дәрдькʹәтьн? Һьнә мәрьв дьбежьн ԝәки мәрьвед шкәсти ӧса ньн. Ле әԝ нәрʹаст ә. Муса хьзмәткʹарәки ԛәԝи бу, йәки сәр хԝә у мерхас бу. Әԝ пе аликʹарийа Йаһоԝа, мьԛабьли сәрԝере Мьсьрейи ԛәԝат дәркʹәт. Әԝи һьн жи бәрʹийеда рʹебәри ԝәкә 3 000 000 Исраелийа дькьр, у али ԝан дькьр ԝәки дьжмьнед хԝә алт кьн.

² Иро әм рʹасти ԝан чәтьнайа найен, рʹасти кʹижана Муса һат, ле әм һәр рʹож рʹасти ԝан мәрьва у дәрәща тен, жь бо кʹижана мәрʹа чәтьн дьбә шкәсти бьн. Ле һәйә тьштәки ӧса, кӧ мә ԛайим һелан дькә әви һʹӧнӧри нав хԝәда пешда биньн, әԝ һәйә созе Йаһоԝа кӧ мәрьвед шкәсти у мьлук ԝе «әʹрде ԝар бьн» (Зәб. 37:11). Ле һун хԝә һʹәсаб дькьн ча мәрьве шкәсти? Мәрьв дәрһәԛа ԝә чь дьбежьн? Пешийа щаба ԝан пьрсед фәрз бьдьн, әм гәрәке бьзаньбьн кӧ чь те һʹәсабе шкәсти бьн.

3, 4. а) Әм дькарьн шкәстибуне бәрамбәри чь бькьн? б) Һәрге әм дьхԝазьн шкәсти бьн, кʹижан чар һʹӧнӧр мәрʹа лазьм ьн, у чьрʹа?

³ Шкәстибун * мина шькләкә бәдәԝ ә. Нәхшкʹар щурʹә-щурʹә  рʹәнга дьдә хәбате, сәва тьштәки бәдәԝ бьнәԛьшинә, ӧса жи шкәстибун жь гәләк һʹӧнӧред бәдәԝ ә. Нава ԝан һʹӧнӧрада һәнә мьлукти, гӧһдари, нәрми, у мерхаси. Ле чьрʹа сәва дьле Йаһоԝа ша кьн, мәрʹа әԝ һʹӧнӧр лазьм ьн?

⁴ Тʹәне мәрьвед мьлук ԝе гӧрʹа ԛьрара Хԝәде бькьн. Ԛьрара Хԝәде ӧса жи әԝ ә, ԝәки әм нәрм бьн (Мәтʹлк. 29:11; 2 Тимтʹ. 2:24). Чахе әм ԛьрара Хԝәде тиньн сери, әм һерса Шәйтʹан тиньн. Ләма жи чахе әм мьлук у нәрм ьн, әм бәр чʹәʹве мәрьвед ве дьнйа Шәйтʹанда, рʹәш дьбьн (Йуһʹн. 15:18, 19). Бона ве йәке мәрʹа лазьм ә мерхаси, сәва мьԛабьли Шәйтʹан дәрен.

5, 6. а) Чьрʹа Шәйтʹан мәрьвед шкәсти нәфрʹәт дькә? б) Ве готареда әме кʹижан пьрса шеԝьр кьн?

⁵ Ле мәрьвед кӧ шкәсти ниньн, әԝана ԛӧрʹә нә, һерса хԝә нагьрьн, у гӧрʹа Йаһоԝа накьн. Әԝ йәк хәйсәте Шәйтʹан рʹьнд әʹйан дькә. Бешьк, мәрьвед шкәсти бәр чʹәʹве Шәйтʹан рʹәш ьн, чьмки һʹӧнӧред ӧса бал ԝи тʹӧнәнә, у әԝана мина ԝи ниньн. Хенщи ве йәке, әԝана избат дькьн кӧ әԝ дәрәԝин ә. Ле ча әԝана избат дькьн? Шәйтʹан чь жи дьбежә йан жи дькә, йәкә әԝ мәрьвед шкәсти насәкьньн у бәрдәԝам дькьн Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьн (Иб. 2:3-5).

⁶ Ле кʹәнге мәрʹа чәтьн ә шкәсти бьн? У чьрʹа әм гәрәке һәр гав шкәсти бьн? Сәва щаба ԝан пьрса пебьһʹәсьн, әме шеԝьр кьн мәсәла Муса, йа се гәде Ибрани кӧ дилтийа Бабилонеда бун, у мәсәла Иса.

7, 8. Муса ча хԝә да кʹьфше, гава мәрьв һьндава ԝида беԛәдьр бун?

⁷ Чахе һʹӧкӧме мә һәйә: Мәрьве хԝәйиһʹӧкӧмрʹа чәтьн ә шкәсти бьминә, илаһи чахе кәсәк, сәр кʹе жи һʹӧкӧме ԝи һәйә, беԛәдьр ә һьндава ԝи йан жи сафикьрьнед ԝи дькә бьн шьке. Ле тʹәви ԝә тьштәки ӧса ԛәԝьми йә? Һәрге нәфәрәки мала ԝә һьндава ԝәда ӧса хԝә бьда кʹьфше, ԝәйе чь бькьра? Дина хԝә бьдьнә мәсәла Муса чахе әԝ дәрәщәкә ӧсада бу.

⁸ Йаһоԝа Муса кʹьфш кьр ча рʹебәре Исраеле, у жерʹа ԛәдьрәки ӧса да, ԝәки бона ве щьмәʹте ԛануна бьньвисә. Бешьк, әшкәрә дьһатә кʹьфше, ԝәки Йаһоԝа алийе Муса йә. Ле һәла һе һьнге жи, хушка ԝи у бьре ԝийи һʹәлал Мәрйәме у Һарун, мьԛабьли ԝи хәбәр дан у  нәԛайилбуна хԝә данә кʹьфше, кӧ әԝи кʹижан жьн стандийә. Һьнә мер һәрге дәԝса Муса буна, ԝе гәләк һерс кʹәтана у шәрʹ-дәʹԝ бькьрана, ле Муса ӧса нәкьр. Әԝи һерса хԝә зу рʹанәкьр. Әԝи һәла һе жи лавайа Йаһоԝа кьр, ԝәки Мәрйәме ԛәнщ кә, чьмки Йаһоԝа ле щәза кьрьбу (Жьмар 12:1-13). Ле чьрʹа Муса хԝә ӧса да кʹьфше?

9, 10. а) Йаһоԝа али Муса кьр кӧ чь фәʹм кә? б) Чаԝа малхед мале у рʹуспи дькарьн жь мәсәла Муса һин бьн?

⁹ Муса һишт ԝәки Йаһоԝа ԝи һин кә у бьгӧһезә. Чьл сал пешда әԝ нәфәре сәрԝере Мьсьре бу, ле һьнге әԝ йәки шкәсти нибу. Әԝ ӧса зу һерс дькʹәт, ԝәки һәла һе жи мәрьвәк кӧшт, сәр кʹижани дьфькьри кӧ нәһәԛийе дькә. Муса тʹьре Йаһоԝа ԝе әԝан кьред ԝи бәгәм кә. Ле бь рʹасти Йаһоԝа 40 сала али Муса дькьр, ԝәки әԝ фәʹм кә кӧ жерʹа хенщи мерхасийе ӧса жи шкәстибун лазьм ә, сәва рʹебәрийа Исраеле бькә. У сәва әԝ бьбуйа мәрьвәки шкәсти, әԝ гәрәке ӧса жи мьлук, гӧһдар у нәрм буйа. Муса бь рʹасти һатә гӧһастьне у бу рʹебәрәки гәләк баш (Дәркʹ. 2:11, 12; Кʹар. Шанд. 7:21-30, 36).

¹⁰ Иро малхед мале у рʹуспи гәрәке чʹәʹв бьдьнә Муса. Чахе кәсәк һьндава ԝә беԛәдьр ә, һерскʹәтьнеда ләз нәкʹәвьн. Ӧса жи бь мьлукти шашийед хԝә биньн сәр хԝә (Ԝаиз 7:9, 20). Гӧрʹа рʹебәрийа Йаһоԝа бькьн чахе чәтьнайа сафи дькьн. У һәр гав бь нәрми щаба мәрьва бьдьн (Мәтʹлк. 15:1). Малхед мале у рʹуспийед кӧ ӧса дькьн, дьле Йаһоԝа ша дькьн, әʹдьлайе тиньн, у мәсәла баш дьһельн.

11-13. Әм жь мәсәла се Ибранийа чь һин дьбьн?

¹¹ Чахе пәй мә дькʹәвьн. Нава тʹәмамийа тʹәрихийеда сәрԝер пәй щьмәʹта Йаһоԝа дькʹәвьн. Әԝана мә щурʹә-щурʹә хьрабийеда нәһәԛ дькьн, ле бь рʹасти әԝана пәй мә дькʹәвьн, чьмки әм «гӧрʹа Хԝәде» дькьн ча сәрԝере хԝә, нә кӧ гӧрʹа мәрьва (Кʹар. Шанд. 5:29). Дьбәкә ԛәрфа мә бькьн, мә бькьнә кәле йан жи бькʹӧтьн. Йәкә әме пе аликʹарийа Йаһоԝа нәбьнә мәрьвед һерс у зӧлм, ле нава һʹәму щерʹьбандьнада рʹьһʹәт бьминьн.

¹² Ԝәрә биньн бира хԝә мәсәла се Ибранийа, кӧ дилтийеда бун, Һананйа, Мишаел, Азарйа, у бьвиньн кӧ сәрһатийа ԝан чь мә һин дькә. * Пʹадше Бабилоне фәрман да, ԝәки әԝана бәр һәйкәле зер сәре хԝә дайньн. Ԝана бь нәрми пʹадшарʹа шьровәкьр, кӧ әԝана ԝе сәре хԝә бәр ви пʹути данәйньн. Пʹадша ԝана да  тьрсандьне, кӧ ԝе ԝана бькә фьрна агьр, ле әԝана йәкә гӧрʹа Хԝәдеда ман. Рʹаст ә ԝана ньзаньбу кӧ ве дәрәщеда Йаһоԝа ԝе ԝана хьлаз кә йан на, ле әԝана һазьр бун, ԝәки чь жи бе сәре ԝан, йәкә Хԝәдерʹа амьн бьминьн. Жь сәрһатийа ԝан әм педьһʹәсьн кӧ Йаһоԝа әԝ һәрсек жи хьлаз кьрьн (Дан. 3:1, 8-28). Ԝана избат кьр ԝәки мәрьвед шкәсти бь рʹасти мерхас ьн, чьмки нә пʹадша, нә тьрсандьн, у нә жи щәзакьрьн, нькарьн рʹе мә бьгьрьн кӧ әм Йаһоԝарʹа амьн бьминьн (Дәркʹ. 20:4, 5).

¹³ Ле чахе амьнийа мә һьндава Хԝәде те щерʹьбандьне, ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә ԝан се Ибранийа? Әм бь мьлукти итʹбарийа хԝә Йаһоԝа тиньн, кӧ әԝ ԝе мә хԝәй кә у али мә бькә (Зәб. 118:6, 7). Ӧса жи әм бь нәрми у бь ԛәдьр щаба ԝан дьдьн, йед кӧ нәһәԛийе мә дькьн (1 Пәт. 3:15). У әм ӧса жи һәр тьшти чь жи дькарә достийа мә тʹәви Баве мәйи һʹьзкьри хьраб кә, инкʹар дькьн.

14, 15. а) Чахе әм стреседа ньн, әм ча дькарьн хԝә бьдьнә кʹьфше? б) Ль гора Ишайа 53:7, 10, чьрʹа әм дькарьн бежьн ԝәки Иса мәсәләкә лапә мәзьн һишт ве йәкеда, кӧ ԝәʹде стресе шкәсти ма?

¹⁴ Чахе стреседа ньн: Һәр кәс жь мә бона щурʹә-щурʹә мәʹнийа дькʹәвә стресе. Мәсәлә, дьбәкә әм дькʹәвьнә стресе пешийа екзамина мәкʹтәбеда, йан бона шьхӧләки хәбатеда, йан жи дьбәкә чахе дьчьнә бал һʹәким, сәва пебьһʹәсьн дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата хԝә. Чахе әм стреседа ньн, ида мәрʹа чәтьн ә шкәсти бьминьн. Һьнге ида чь кӧ бәре мә әʹщьз нәдькьр, дькарә мә әʹщьз кә у һерса мә бинә. Һьн жи әм дькарьн дәстпекьн тʹәви мәрьва сәрт у сар хәбәр дьн. Һәрге һун кʹәтьнә стресе, дина хԝә бьдьнә мәсәла Иса.

¹⁵ Иса нава чәнд мәһед хьлазийа жийина хԝәйә сәр әʹрде, стресәкә гьранда бу. Әԝи заньбу ԝәки әԝ ԝе бьчәрчьрә у бе кӧштьне (Йуһʹн. 3:14, 15; Галт. 3:13). Чәнд мәһ пешийа мьрьна хԝә, әԝи гот кӧ дьле ԝи нәрʹьһʹәт ә (Луԛа 12:50). У һәма рʹожәк пешийа мьрьна хԝә, Иса гот: «Агьр дьле мьн кʹәтийә». Гьлийед Иса кӧ әԝи дӧайе хԝәда Хԝәдерʹа дьгот, нишан дькьн, ԝәки әԝ йәки ча мьлук у гӧһдар бу. Әԝи гот: «Баво, мьн жь ве сьһʹәте хьлаз кә. Ле нә әз һәма бона ве сьһʹәте һатьмә. Баво, наве хԝә бьльнд кә» (Йуһʹн. 12:27, 28, ДТʹ). Чахе ԝәʹдә гьһишт, Иса бь мерхаси хԝәха хԝә кьрә дәсте дьжмьнед Хԝәде, йед кӧ ԝи гәләк беһӧрмәт кьрьн у берʹәʹмти кӧштьн. Рʹаст ә Иса стресәкә гәләк ԛайимда бу, у дьчәрчьри, йәкә әԝи бь мьлукти ԛьрара Хԝәде ани сери. Бешьк әм дькарьн бежьн, ԝәки Иса мәсәләкә лапә мәзьн һишт, чьмки һәла һе ԝәʹде тәнгасийа жи әԝ шкәсти ма! (Бьхунә Ишайа 53:7, 10.)

16, 17. а) Ча пе кьред һәвалед Иса, шкәстибуна ԝи һатә щерʹьбандьне? б) Ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Иса?

¹⁶ Евара пашьн йа жийина Иса сәр әʹрде, һәвалед ԝийи незик хԝә ӧса данә кʹьфше, кӧ жь бо ԝан дькарьбу ԝирʹа чәтьн буйа шкәсти бьминә. Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, ве еваре Иса стресәкә чада бу. Әԝ гәрәке һʹәта мьрьне бь тʹәмами амьн бьма, чьмки ахьрийа инсанәте ԝива гьредайи бу (Рʹом. 5:18, 19). Ле йа лапә фәрз, кьред ԝи ԝе сәр наве Баве ԝи һʹӧкӧм кьрана (Иб. 2:4). У чахе әԝи тʹәви шандийед хԝә, демәк һәвалед хԝәйи незик, шива пашьн дьхԝар, «дәʹԝ пешда һат кӧ жь нав ԝанда кʹижан ԝе йе һәри мәзьн бе һʹәсабе». Пешийа ԝе йәке Иса гәләк щар әԝана ширәт кьрьбун, у һәла һе ве рʹоже жи! Ле дина хԝә бьдьне, ԝәки әԝ нә жи һерс кʹәт, дәԝсе әԝи бь нәрми әԝана ширәт кьрьн. Әԝи ԝанрʹа  шьровәкьр, кӧ әԝана гәрәке ньһерʹандьна хԝә бьгӧһезьн. У паши ве йәке, әԝи пʹайе ԝан һәвалед хԝә да, ԝәки бь амьни пьштгьрийа ԝи дькьрьн (Луԛа 22:24-28; Йуһʹн. 13:1-5, 12-15).

¹⁷ Ле ԝәйе дәрәщәкә ӧсада хԝә ча бьда кʹьфше? Ԝәʹде стресе әм гәрәке чʹәʹв бьдьнә Иса, ԝәки рʹьһʹәт бьминьн. Әм гәрәке бь дьл у щан гӧрʹа ве тʹәмийа Йаһоԝа бькьн «ль һәв сәбьр кьн» (Колс. 3:13). Әме ве тʹәмийе биньн сери, һәрге бир нәкьн кӧ әм гьшк жи щара тьштед ӧса дьбежьн йан дькьн, кӧ мәрьвед дьн әʹщьз дькьн (Мәтʹлк. 12:18; Аԛуб 3:2, 5). У әм гәрәке сәр хԝә бьхәбьтьн, ԝәки бона һʹӧнӧред баш пʹайе мәрьва бьдьн (Әфәс. 4:29).

18. Чаԝа Йаһоԝа али мәрьвед шкәсти дькә, ԝәки сафикьрьнед баш бькьн, ле әԝана гәрәке чь бькьн?

¹⁸ Һәрге әм шкәсти нә, әме сафикьрьнед баш бькьн. Чахе ԝәʹде чәтьнайа әм ньзаньн чь бькьн, Йаһоԝа ԝе али мә бькә сафикьрьнед баш бькьн, тʹәне һәрге әм шкәсти нә. Әԝ соз дьдә кӧ ԝе гӧһ бьдә хԝәстьнед мәрьвед шкәсти у мьлук (Зәб. 10:17). У әԝ нә кӧ тʹәне гӧһ дьдә, ле Кʹьтеба Пироз дьбежә «әԝ бәрбь һәԛийе мьлука дьбә у рʹийа Хԝә мьлука һин дькә» (Зәб. 25:9). Йаһоԝа рʹийа хԝә мә һин дькә у рʹебәрийе дьдә мә бь сайа Кʹьтеба Пироз, әʹдәбйәта * у видео кӧ «хӧламе амьн у сәрԝахт» дьдә мә (Мәт. 24:45-47). Әм гәрәке һʹәлал биньн сәр хԝә, ԝәки мәрʹа аликʹари лазьм ә, демәк лазьм ә әм леколин бькьн һʹәму тьштед кӧ Йаһоԝа дьдә мә, у чь әм һин дьбьн бь дьл у щан биньн сери.

19-21. Кадәшеда Муса чь шаши кьр, у әм жь шашийа ԝи чь һин дьбьн?

¹⁹ Әме кем шашийа бькьн. Ԝәрә диса дәрһәԛа Муса шеԝьр кьн. Әԝ бь дәһа сала шкәсти дьма у дьле Йаһоԝа ша дькьр. Ле ида незики хьлазийа 40 салед рʹеԝитийа бәрʹийеда, Муса шкәстибун нишан нәкьр. Чь сәр ԝи һʹӧкӧм кьр? Хушка ԝи, дьбәкә йа кӧ Мьсьреда әʹмьре ԝи хьлаз кьр, мьр, у Кадәшеда һатә чʹәʹлкьрьне. Ԝи ԝәʹдәйи, Исраелийа диса жи дәстпекьрьн бькьнә кӧтә-кӧт, кӧ йанчь әԝ ча лазьм ә мьԛати ԝан набә. Щьмәʹте «бина хԝә ль Муса тәнг дькьр», чьмки ав тʹӧнә бу. Бьдьнә һʹәсабе  хԝә, ԝана һаԛас кʹәрәмәт бь дәсте Муса дитьн, кʹижан кӧ әԝи бь аликʹарийа Йаһоԝа дькьр, у һьн жи Муса гәләк ԝәхт бь дьл у щан рʹебәри ԝан дькьр, йәкә щьмәʹте кьрә кӧтә-кӧт. Ԝана нә тʹәне бона аве дькьрьнә чʹурʹә-чʹурʹ, ле ӧса жи сәр Муса, тебежи әԝ нәһәԛ бу, ԝәки ав тʹӧнә бу (Жьмар 20:1-5, 9-11).

²⁰ Сәр ве йәке, һерса Муса рʹабу у әԝи ида нәрмбуна хԝә ӧнда кьр. Дәԝса кӧ ча Йаһоԝа тʹәми да ԝи, бь баԝәрийе ԛәйерʹа хәбәр дә, Муса тʹәви щьмәʹте һерсә-һерс хәбәр да у гот ԝәки әԝ ԝе кʹәрәмәте бькә. Паше, әԝи дӧ щара ԛәйе хьст у гәләк ав кʹьшийа. Әԝи жь ԛӧрʹәбуне у һерсе шашикә мәзьн бәрʹда (Зәб. 106:32, 33). Сәва ве йәке, кӧ Муса ԝәʹдәки шкәсти нәма, Хԝәде нәһишт ԝәки әԝ бькʹәвә Әʹрде Создайи (Жьмар 20:12).

²¹ Жь ве дәрәще әм дәрсед фәрз һин дьбьн. Йа пешьн әм гәрәке тʹьме сәр хԝә бьхәбьтьн, ԝәки һәр гав шкәсти бьн. Һәрге әм сәр ԝәʹдәки жи мьԛати хԝә нәбьн, әме ԛӧрʹә бьн у тьштед беаԛьлайи хәбәр дьн у бефәʹмтийе бькьн. Йа дӧда, стрес дькарә мә сьст кә, у ләма әм гәрәке чь дәсте мә те бькьн сәва шкәсти бьн, илаһи чахе сәр мә һʹӧкӧм дькьн.

22, 23. а) Чьрʹа әм гәрәке һәр гав шкәсти бьминьн? б) Гьлийед жь Сефанйа 2:3 чь дьдьнә кʹьфше?

²² Әме бенә хԝәйкьрьне. Зутьрәке, Йаһоԝа ԝе сәр тʹәмамийа әʹрде һʹәму мәрьвед хьраб кʹӧта кә, у тʹәне мәрьвед шкәсти ԝе бьминьн. Паше, сәр әʹрде әʹдьлайа хԝәш ԝе һәбә (Зәб. 37:10, 11). Ле һун жи нава ԝан мәрьвада бьн? Бәле, һун дькарьн, һәрге гӧһ бьдьнә гьлийед Йаһоԝа, кӧ әԝи бь Сефанйа пʹехәмбәр дайә ньвисаре. (Бьхунә Сефанйа 2:3.)

²³ Ле чьрʹа Сефанйа 2:3-да те готьне: «Дьбәкә һуне бенә вәшартьне, ДТʹ»? Әԝ найе һʹәсабе, ԝәки Йаһоԝа нькарә ԝан мәрьва хьлаз кә, йед кӧ дьхԝазьн дьле ԝи ша кьн у кʹижана әԝ һʹьз дькә. Ле әԝ гьли дьдә кʹьфше, ԝәки хьлазбуна мә мәва жи гьредайи йә. Һәрге әм ньһада һәр тьшти дькьн, сәва кӧ шкәсти бьминьн у дьле Йаһоԝа һәртʹьм ша кьн, әм дькарьн «рʹожа һерса Йаһоԝа, ДТʹ» хьлаз бьн у һʹәта-һʹәтайе бьжин.