1. Ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Баве мәйи һʹьзкьри, Йаһоԝа?

ЙАҺОԜА мә гәләк һʹьз дькә (Йуһʹн. 3:16). У әм дьхԝазьн чʹәʹв бьдьнә Баве хԝәйи һʹьзкьрьн. Ләма жи әм алийе хԝәда һәр тьшти дькьн, сәва һьндава һʹәмуйа «шәԝат бьн [у] һәв һʹьз бькьн», илаһи ԝана, йед кӧ «нәфәред мала Хԝәде» нә (1 Пәт. 3:8; Галт. 6:10). Чахе нәфәред малбәта мәйә рʹӧһʹани чәтьнайа дькʹьшиньн, әм али ԝан дькьн.

2. Әме ве готареда дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

² Һʹәмуйед кӧ дьхԝазьн бьбьнә нәфәред мала Хԝәде, ԝе рʹасти тәнгасийа бен (Марԛ. 10:29, 30). Ахьрийа ве дьнйайе бәр шемике йә, ләма жи әм дькарьн бежьн, кӧ әм дьбәкә рʹасти һе зедә тәнгасийа бен. Ле ча әм дькарьн али һәв бькьн? Ԝәрә шеԝьр кьн чәнд сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз, дәрһәԛа Лут, Ибо, у Наһомийе. Әме ӧса жи шеԝьр кьн чәтьнайед һьнә хушк-бьред иройин, у бьвиньн, кӧ чаԝа әм дькарьн али хушк-бьра бькьн, кӧ бәр чәтьнайа тәйах кьн.

3. Чаԝа жь 2 Пәтрус 2:7, 8 те кʹьфше, Лут кʹижан сафикьрьна нәрʹаст кьр, у ахьрийа ве йәке чь бу?

³ Лут сафикьрьна нәбаш кьр, чьмки жийина Содомеда бьжарт. Щьмәʹта ԝедәре гәләк хьраб у бенамус бу. (Бьхунә 2 Пәтрус 2:7, 8.) Әԝ шәһәр пешдачуйи бу, ле жийина ԝедәре сәр Лут зәʹф бьһа рʹуньшт (Дәстп. 13:8-13; 14:12). Жьна ԝи дьԛәԝьмә әԝ шәһәр, йан жи һьнә мәрьвед ԝедәре, гәләк бәгәм дькьр, ләма гӧрʹа Йаһоԝа нәкьр. У гава Хԝәде кʹьркʹут у агьр сәр ԝи шәһәрида баранд, әԝе  әʹмьре хԝә ӧнда кьр. Дӧ ԛизед Лут жи кʹәтьбун һʹале хьраб, дәргистийед ԝан Содомеда мьрьн. Лут мала хԝә, һәбука хԝә, у йа лапә чәтьн, жьна хԝә ӧнда кьр (Дәстп. 19:12-14, 17, 26). Ле гәло Йаһоԝа сәбьра хԝә һьндава Лут ӧнда кьр? На.

4. Ча Йаһоԝа һьндава Лут сәбьр да кʹьфше? (Бьньһерʹә шькле рʹуйе журнале.)

⁴ Рʹаст ә Лут хԝәха бьжарт, ԝәки Содомеда бьжи, йәкә Йаһоԝа бь дьлшәԝатийе мәләкед хԝә шанд, ԝәки ԝи у нәфәред ԝи хьлаз кә. Ле дәԝса кӧ дәрберʹа гӧрʹа мәләка бькә у Содоме бьһелә, Лут «ньгед хԝә пашда давит». Мәләка дәсте ԝи гьртьн у али ԝи у нәфәред ԝи кьрьн, кӧ жь шәһәр бьрʹәвьн (Дәстп. 19:15, 16). Мәләка жерʹа готьн, кӧ бьрʹәвә бәрбь чʹийа. Ле дәԝса кӧ гӧрʹа Йаһоԝа бькә, әԝи хԝәст һәрʹә шәһәрәки дьн (Дәстп. 19:17-20). Йаһоԝа бь сәбьр гӧһ да ԝи у изьн дайе, ԝәки һәрʹә ԝи шәһәри. Ԝи шәһәрида ԝәʹдә шунда Лут тьрсийа у чу сәр чʹийа, демәк ԝи щийи, кʹидәре Йаһоԝа пешийе жерʹа готьбу кӧ һәрʹә (Дәстп. 19:30). Рʹасти жи Йаһоԝа сәбьра чьԛас мәзьн да кʹьфше! Ле ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә ԝи?

5-6. Чаԝа әм дькарьн 1 Тʹесалоники 5:14 бьдьнә хәбате, чахе чʹәʹв дьдьнә Хԝәде?

⁵ Мина Лут, хушк-бьред мәйә рʹӧһʹани жи, дькарьн сафикьрьнед нәрʹаст бькьн у хԝәрʹа проблемед мәзьн чекьн. Ле һәрге тьштәки ӧса бьԛәԝьмә, һьнге әме ча хԝә бьдьнә кʹьфше? Дьбәкә әм бьхԝазьн ԝанрʹа бежьн, ԝәки ԝана чь чанд, әԝе жи дьчьньн (Галт. 6:7). Ле дьһа баш бә, әм хԝә щурʹәки майин бьдьнә кʹьфше. Әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа ве йәкеда, кӧ әԝи ча али Лут кьр.

⁶ Йаһоԝа мәләк шандьн нә тʹәне сәва ве йәке кӧ пешда Лутрʹа әʹламәтийе бежьн, ле ӧса жи сәва али ԝи бькьн, әԝ жь хәзәба Содоме бьрʹәвә. Әм жи чахе дьвиньн, кӧ хушк йан бьрак тьштәки ӧса дькә, кӧ дькарә проблема жерʹа бинә, ԝе баш бә әм ԝи йан ԝе пешда ширәт кьн. Ле хенщи ве йәке, әм дькарьн ӧса жи али ԝи бькьн. Һәрге жи әԝ дәрберʹа ширәта жь Кʹьтеба Пироз надә хәбате, әм гәрәке бь сәбьр бьн һьндава ԝи. Чʹәʹв бьдьнә ԝан дӧ мәләка. Дәԝса кӧ әԝи бьрайи йан хушке инкʹар кьн у жь ԝи дур бьн, ԝе баш бә али ԝи бькьн (1 Йуһʹн. 3:18). Әм дькарьн ча бежи дәсте хԝә дьрежи ԝи кьн, у али ԝи бькьн кӧ әԝ ԛәбул кә ширәта баш. (Бьхунә 1 Тʹесалоники 5:14.)

7. Ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа ве йәкеда, кӧ әԝ һьндава Лут ча бу?

⁷ Йаһоԝа дькарьбу дина хԝә бьда кемасийед Лут, ле әԝи ӧса нәкьр. Ԝәʹдә дәрбаз бу у Йаһоԝа рʹебәри Пәтрусе шанди кьр, кӧ дәрһәԛа Лут бьньвисә, ԝәки әԝ мәрьвәки рʹаст бу. Әм чьԛас бәхтәԝар ьн, ԝәки Йаһоԝа шашийед мә дьбахшинә (Зәб. 130:3). Ле әм ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йаһоԝа, кӧ әԝи ча дьньһерʹи сәр Лут? Һәрге әм дина хԝә бьдьнә хәйсәт-һʹӧнӧред баш йед хушк-бьра, әме һьндава ԝан һе зедә бь сәбьр бьн. Әԝана жи ԝе дьһа һеса аликʹарийа мә ԛәбул кьн.

8. Дьлшәԝати ԝе мә бәрбь чь һелан кә?

⁸ Ибо дьчәрчьри нә бона сафикьрьна хԝәйә нәрʹаст, чаԝа Лут. Әԝи кӧл-дәрдед гьран дит, әԝи һәбук, ԛәдьре хԝә нав щьмәʹтеда ӧнда кьр, у сьһʹәт-ԛәԝата хԝә ӧнда кьр. Һе хьраб әԝ бу, кӧ әԝи у жьна ԝи, һʹәму зарʹед хԝә ӧнда кьрьн. Ибо ӧса жи алийе се һәвалед хԝәда һатә нәһәԛкьрьне. Ле мәʹник чь бу кӧ әԝ се һәвалед ԛәлп, бь дьлшәԝатийе нибун тʹәви ԝи? Ԝана нәхԝәст бь тʹәмами һʹале ԝи фәʹм кьн. Ләма жи ньһерʹандьна ԝан нәрʹаст бу у ԝана гәләк сәрт Ибо сущдар дькьрьн. Ле әм чь дькарьн бькьн, ԝәки  шашийед ӧса нәкьн? Бир нәкьн, ԝәки тʹәне Йаһоԝа һур бь һур занә дәрһәԛа дәрәща мәрьва. Рʹьнд гӧһ бьдьнә ԝи кәси, йе кӧ кӧла дьле хԝә ԝәрʹа гьли дькә, у нә тʹәне гӧһ бьдьнә гьлийед ԝи, ле ӧса жи еша ԝи фәʹм кьн. Тʹәне һьнге һуне бькарьбьн бь дьле хԝәйи сах бәр дьле ԝида бен.

9. Дьлшәԝати ԝе мә жь чь хԝәй кә, у чьрʹа?

⁹ Һәрге әм дьлшәԝат ьн, әме гәвәстийе нәкьн дәрһәԛа проблемед хушк-бьра. Мәрьве гәвәзә щьвате нә кӧ ава дькә, ле һьлдьшинә (Мәтʹлк. 20:19; Рʹом. 14:19). Әԝ йәк ԛәнщи нинә, ле бефәʹмти йә, у гьлийед мәрьвед гәвәзә дькарьн дәрде мәрьва һе гьран кьн (Мәтʹлк. 12:18; Әфәс. 4:31, 32). Ле чьԛас баш ә чахе әм һе зедә дина хԝә дьдьнә һʹӧнӧред мәрьвайә баш у дьфькьрьн, кӧ чаԝа әм дькарьн али ԝан бькьн тәнгасийеда сәбьр кьн!

10. Гьлийед жь Ибо 6:2, 3 чь мә һин дькьн?

¹⁰ Бьхунә Ибо 6:2, 3. Ибо щара жь бо кӧла дьле хԝә, беһʹәмде хԝә хәбәр дьда. Ле паше әԝ бона ԝан гьлийа пʹошман бу (Иб. 42:6). Мина Ибо, иро жи мәрьвед кӧ нава тәнгасийада ньн, дькарьн жь кӧла хԝә беһʹәмде хԝә тьштәки бежьн, ле паше пʹошман бьн. Ле әм ча гәрәке хԝә бьдьнә кʹьфше? Дәԝса кӧ ԝана сущдар кьн, әм гәрәке дьлшәԝатийе һьндава ԝанда бьдьнә кʹьфше. Бир нәкьн, ԝәки Йаһоԝа нәдьхԝәст кәсәк жь мә рʹасти проблема у стреса бе. Ле фәʹмдари йә, кӧ хьзмәткʹаре амьн щара дькарә ԝәʹде стреса мәзьн, гьлийед бефәʹмти бежә. Һәрге жи әԝ кәс тьштед нәрʹаст дәрһәԛа Йаһоԝа йан жи дәрһәԛа мә дьбежә, ԝәрә әм тʹӧ щар ләз нәкʹәвьн кӧ сәр ԝи һерс кʹәвьн, йан жи бона гьлийед ԝи, ԝи сущдар кьн (Мәтʹлк. 19:11).

11. Рʹуспи ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Әлиһу, гава кәсәки ширәт дькьн?

 ¹¹ Щара лазьм ә мәрьве кӧ жь бо проблема стреседа нә, ширәт кьн йан жи рʹаст кьн (Галт. 6:1). Ле рʹуспи ве дәрәщеда ча гәрәке хԝә бьдьнә кʹьфше? Әԝана гәрәке чʹәʹв бьдьнә Әлиһу, йе кӧ бь дьлшәԝатийе гӧһ дьда Ибо (Иб. 33:6, 7). Чахе Әлиһу ньһерʹандьн у фькьред Ибо фәʹм кьр, тʹәне паши ве йәке әԝи Ибо ширәт кьр. Рʹуспийед кӧ чʹәʹв дьдьнә Әлиһу, ԝе рʹьнд гӧһ бьдьнә хушк йан бьра, сәва рʹьнд һʹале ԝан фәʹм кьн. Паше, чахе рʹуспи ԝана ширәт кьн, ширәт ԝе бьгьһижә дьле ԝан.

12. Ча мьрьна мер у дӧ кӧрʹед Наһомийе сәр ԝе һʹӧкӧм бу?

¹² Наһоми жьнәкә амьн бу, йа кӧ Йаһоԝа һʹьз дькьр. Ле паши мьрьна мере хԝә у дӧ кӧрʹед хԝә, әԝе дьхԝәст наве хԝә бьгӧһаста у хԝә нав кьра «Мара», чь кӧ те һʹәсабе «Дәрд у Кӧл» (Рʹутʹ 1:3, 5, 20, 21). Бука Наһомийе әԝ нәһишт у ԝәʹде тәнгасийа тʹәви ԝе ма. Рʹутʹ нә тʹәне пе кьред хԝә али Наһомийе дькьр, ле әԝе ӧса жи тʹәви ԝе ширьн у бь дьлшәԝати хәбәр дьда. Рʹутʹ пе гьлийед жь дьле хԝәйи сах, Наһомирʹа нишан дькьр кӧ ле һʹьз дькә, у кʹеләка ԝе йә (Рʹутʹ 1:16, 17).

13. Чьрʹа әԝед кӧ мер йан жьна хԝә ӧнда кьрьнә, һʹәԝще аликʹарийе нә?

¹³ Чахе кәсәк щьватеда мер йан жьна хԝә ӧнда дькә, ԝи кәсирʹа аликʹари у пьштгьри лазьм ә. Әм дькарьн жьн-мер бәрамбәри дӧ баха бькьн, йед кӧ кʹеләка һәвдӧ мәзьн дьбьн. Нава салада, кʹокед ԝан дӧ баха һәвва дьальн. Чахе бахәк кʹокева те дәрхьстьне у дьмьрә, баха дьн зийанәкә мәзьн дьстинә. Мина ве йәке, чахе кәсәк жьн йан мере хԝә ӧнда дькә, әԝ гәләк ԝәхт дькарә емосийалида еша гьран бькʹьшинә. Паула, * мере кʹижане ньшкева мьр, дьбежә: «Әʹмьре мьн лаптә һатә гӧһастьн, у мьн хԝә бетʹаԛәт тʹәхмин дькьр. Мьн һәвале хԝәйи лапи незик ӧнда кьр. Мьн мере хԝәрʹа дәрһәԛа һʹәму тьшти гьли дькьр. Әԝ тʹәви мьн ша дьбу у ԝәʹде чәтьнайа али мьн дькьр. Әԝи һәр гав гӧһ дьда мьн, чахе мьн дәрһәԛа проблемед хԝә жерʹа гьли дькьр. Бь рʹасти мьн хԝә ӧса тʹәхмин дькьр, те бежи мьн кьрьнә дӧ кәра».

14-15. Әм ча дькарьн дьлбинийе бьдьнә ԝан, йед кӧ мер йан жьна хԝә ӧнда кьрьнә?

¹⁴ Ча әм дькарьн бәр дьле ԝи мәрьвида бен, йе кӧ жьн йан мере хԝә ӧнда кьрийә? Гава пешьн әԝ ә, кӧ тʹәви ԝи кәси хәбәр дьн, һәрге жи һун шәрм дькьн йан жи ньзаньн чь бежьн. Паула, бәʹса кʹижане мә жоре кьр, дьбежә: «Әз фәʹм дькьм, кӧ мәрьвед дьн тʹәвһәв дьбьн, чахе мәрьве кәсәкийи незик дьмьрә. Әԝ мәрьв щара нькарьн тьштәки бежьн, чьмки дьтьрсьн кӧ ԝе тьште ӧса бежьн, ԝәки әԝ кәс бьхәйдә. Ле һе баш ә мәри тьштәки нәрʹаст бежә, дәԝса кӧ ԛә тьштәки нәбежә». Мәрьве кӧ шине дькә, нә жи һивийе йә, ԝәки һун тьштәки аԛьлайи бежьн. Паула дьбежә: «Әз гәләк рʹази мә чахе һәвалед мьн, һәма тʹәне ԝан гьлийа мьнрʹа дьбежьн: ‹Дьле мьн дешә бона тә›».

¹⁵ Ԝилиам, йе кӧ чәнд сал пешда жьна хԝә ӧнда кьр, гьли дькә: «Әз гәләк дьшекьриньм чахе хушк-бьра дәрһәԛа жьна мьн ԛәԝьмандьнед баш тиньн бира хԝә. Әԝ йәк мьн дьдә баԝәркьрьне, ԝәки ле һʹьз дькьрьн у ԛәдьре ԝе дьгьртьн. Пьштгьрийа ԝи щурʹәйи гәләк али мьн дькә. Гьлийед ԝан дьлбиникә мәзьн дьдьнә мьн, чьмки жьна мьн гәләк ԛимәт бу бона мьн у әԝ пʹарәкә әʹмьре мьн бу».  Жьнәбикә бь наве Бианка, дьбежә: «Әз дьлбинийе дьстиньм чахе тʹәви мьн дӧа дькьн у мьнрʹа рʹеза дьхуньн. Чахе әԝана дәрһәԛа мере мьн хәбәр дьдьн у гӧһ дьдьнә мьн гава әз дәрһәԛа ԝи гьли дькьм, әԝ йәк гәләк али мьн дькә».

16. а) Чь әм гәрәке бькьн бона ԝи кәси, йе кӧ мәрьве хԝәйи незик ӧнда кьрийә? б) Ль гора Аԛуб 1:27, чь щабдарийа мә һәйә?

¹⁶ Чаԝа кӧ Рʹутʹ кʹеләка Наһомийе бу, әм жи гәрәке али ԝан бькьн, йед кӧ мәрьвед хԝәйи незик ӧнда дькьн. Паула бәʹса кʹижане мә жоре кьр, дьбежә: «Һәма паши мьрьна мере мьн, дәрберʹа гәләка аликʹарийа мәзьн данә мьн. Ԝәʹдә дәрбаз бу, у әԝ мәрьв ида шьхӧле хԝәйә һәррʹожива мьжул дьбун. Ле әʹмьре мьн бь тʹәмами һатә гӧһастьне. Чахе мәрьв фәʹм дькьн, ԝәки кәсе кӧ шине дькә, бь мәһа һʹәԝще бәрдьлийе йә, һәла һе жи бь сала, әԝ йәк аликʹарикә мәзьн ә». Һәмьки, һәр мәрьв щурʹәки йә. Һьнә мәрьв зу һини дәрәща хԝә дьбьн. Ле һьнәкарʹа жи чәтьн ә, чьмки һәр тьшт, чь кӧ ԝана тʹәвайи дькьр, тинә бира ԝан кӧ әԝ кәс ида кʹеләка ԝан нинә. Бәле, һәр мәрьв нә мина һәв шине дькьн. Ле ԝәрә әм бир нәкьн, кӧ Йаһоԝа мәрʹа ԛәдьр у щабдари да, ԝәки али ԝан мәрьва бькьн, йед кӧ жьн йан мере хԝә ӧнда кьрьнә. (Бьхунә Аԛуб 1:27.)

17. Чьрʹа әԝед кӧ жьн йан мере ԝан, ԝана һиштьнә, һʹәԝще аликʹарийе нә?

¹⁷ Һьнә мәрьв дәрдәки гьран дькʹьшиньн у дькʹәвьнә стресәкә мәзьн, чьмки жьн йан мере ԝан әԝ һиштьнә. Щоис,  мере кʹижане ле һиштийә у гьһиштийә жьнәкә дьн, дьбежә: «Еша һәвԛәтандьне дьһа гьран ә, нә кӧ һәрге мере мьн бьмьра. Һәрге әԝ жь ԛәԝьмандьнәкә хьраб йан жи жь нәхԝәшийе бьмьра, әԝ йәк ԝе ԝива гьредайи нибуйа. Ле мере мьн хԝәха бьжарт, ԝәки мьн бьһелә. Мьн хԝә гәләк ньмьз тʹәхмин дькьр».

18. Әм чь дькарьн бькьн сәва али ԝан бькьн, йед кӧ бежьн йан бемер манә?

¹⁸ Чахе әм ԛәнщийед бьчʹук дькьн бона ԝан, йед кӧ бемер йан бежьн манә, әм ԝанрʹа избат дькьн, ԝәки ԝана һʹьз дькьн. Хут ԝи ԝәʹдәйи әԝана һʹәԝще һәвалед баш ьн (Мәтʹлк. 17:17). Ле һун ча дькарьн ԝанрʹа избат кьн, ԝәки һун бь рʹасти һәвалед ԝан ьн? Һун дькарьн һәма сәр нанхԝарьне ԝана тʹәглиф кьн. Һун ӧса жи дькарьн ԝәʹдә тʹәви ԝан хәрщ кьн у тʹәви ԝан һеса бьн, йан жи тʹәвайи хьзмәт кьн. Щара жи һун дькарьн ԝана тʹәглиф кьн, сәва ԛӧльхкьрьна тʹәви малбәте тʹәвайи дәрбаз кьн. Һәрге һун ӧса бькьн, һуне дьле Йаһоԝа ша кьн, чьмки әԝ «незики дьлшкәстийа йә» у хԝәйкьре жьнәбийа йә (Зәб. 34:18; 68:5).

19. Ль гора 1 Пәтрус 3:8, әм чь гәрәке бькьн?

¹⁹ Зутьрәке, чахе Пʹадшатийа Хԝәде сәрԝертийе сәр әʹрде бькә, ԝе «тәнгасийед бәре» бенә биркьрьн. Әм чьԛас һивийа ԝи ԝәʹдәйи нә, чахе «биранина тьштед бәре нәйен кьрьн у нәйен рамане» (Иша. 65:16, 17). Ле һʹәта әԝ рʹож бе, ԝәрә әм али һәв бькьн, у һьн пе хәбәрдане һьн жи пе кьред хԝә избат кьн, ԝәки әм малбәта хԝәйә рʹӧһʹанида гьшка һʹьз дькьн. (Бьхунә 1 Пәтрус 3:8.)