1, 2. а) Әм чь дькарьн һин бьн жь сәбьра Гидәйон у 300 әскәред ԝи? (Бьньһерʹә шькьле әʹԝльн.) б) Ль гора Луԛа 21:19 чьрʹа сәбьр гәләк фәрз ә?

ШӘРʹӘКИ гәләк гьран бу. Тʹәмамийа шәв әскәред Исраели пе рʹебәрийа Һʹакьме Гидәйон, пәй дьжмьнед хԝә Мьдйана у пьштгьред ԝан кʹәтьн, у ԝәкә 32 километра пәй ԝан дьрʹәвийан. Кʹьтеба Пироз гьли дькә: «Гидәон гиһишт Урдӧне, әԝ у се сәд мәрьвед ԝәстийа нә». Ле ԝана бәрдәԝам дькьр пәй ԝан дькʹәтьн, чьмки һе ԝәкә 15 000 дьжмьн мабун. Әԝан Исраелийа заньбун, кӧ ньһа ԝәʹдә нинә бьсәкьньн, чьмки Мьдйана бь сала әԝана дьчәрчьрандьн. Ләма, сәва кӧ ԛьрʹа дьжмьна биньн, ԝана бәрдәԝам кьр пәй ԝан дькʹәтьн, у ахьрийеда ԝана Мьдйан алт кьрьн (Һʹакьм. 7:22; 8:4, 10, 28).

² Әм жи шәрʹәки мәзьнда шәрʹ дькьн. Шәйтʹан, дьнйа ԝи, у ԛьсуртийа мә дьжмьнед мә нә. Һьнәк жь мә бь сала шәрʹ дькьн тʹәви ԝан дьжмьна. Әм пе аликʹарийа Йаһоԝа сәрдькʹәвьн. Ле щара, дьбәкә әм дьԝәстьн кӧ шәрʹ бькьн тʹәви ԝан дьжмьна. Йан жи дьбәкә дьԝәстьн һивийа ахьрийа ве дьнйайе бьн. Ле бь рʹастийе, әм һе бь тʹәмами ԝи шәрʹида сәрнәкʹәтьнә. Иса пешда гот ԝәки йед ԝәʹде рʹожед ахьрийеда бьжин, ԝе рʹасти тәнгасийа у нәһәԛийа бен. Ле әԝи ӧса жи гот, кӧ сәркʹәтьн  сәбьра мәва гьредайи йә. (Бьхунә Луԛа 21:19.) Ле чь йә сәбьр? Әм чь дькарьн һин бьн жь ԝан йед кӧ сәбьр дькьрьн? У әм чь дькарьн бькьн сәва «сәбьр кʹаре хԝә тʹәмам бькә»? (Аԛуб 1:4, ДТʹ).

3. Чь йә сәбьр?

³ Кʹьтеба Пирозда сәбьр найе һʹәсабе, кӧ тʹәне чәтьнайада йолә һәрʹьн. Сәбьр һәйә һʹале һʹьше мә у дьле мә, йан жи әԝ йәк чаԝа әм хԝә дьдьнә кʹьфше тәнгасийада. Мәрьве кӧ сәбьр дькә мерхасийе, амьнийе у тәйах дьдә кʹьфше. Кʹьтебәкеда хәбәра сәбьр ӧса һатийә шьровәкьрьне: «Әԝ һәйә ньһерʹандьна ӧса, бь кʹижани тӧ дькари бәр тьшта тәйах ки, нә кӧ тʹәне мәщбур би тәйах ки, ле бь баԝәрийе һивийе би. Әԝ һʹӧнӧрәк ә, кʹижан али мәрьва дькә, кӧ хԝә сәр ньга бьгьрә чахе ба ԝи дьхә. Сәбьр кʹаре дьдә мә, бь аликʹарийа сәбьре тәнгасийа лапә гьран жи бона мә дьбә рʹумәт, чьмки әм пьшт ешева нете дьвиньн».

4. Чьрʹа әм дькарьн бежьн кӧ һʹьзкьрьн мә һелан дькә сәбьр кьн?

⁴ Һʹьзкьрьн мә һелан дькә сәбьр кьн. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 13:4, 7.) Һʹьзкьрьна һьндава Йаһоԝа мә һелан дькә чәтьнайа дәрбаз кьн, кʹижан кӧ Йаһоԝа дьһелә (Луԛа 22:41, 42). Һʹьзкьрьна һьндава хушкбьра али мә дькә сәбьр кьн ԛьсуртийа ԝан (1 Пәт. 4:8). Һʹьзкьрьн һьндава һәвалзәԝаще мә, али мә дькә кӧ сәбьр кьн ԝәʹде «охьрмед гьран», кʹижан һәла һе рʹасти щотед бәхтәԝар жи тен. Хенщи ве йәке, һʹьзкьрьн зәԝаще ԛәԝи дькә (1 Корн. 7:28).

5. Чьрʹа тʹәне Йаһоԝа дькарә дьһа рʹьнд али мә бькә кӧ әм сәбьр кьн?

⁵ Жь Йаһоԝа ԛәԝате һиви кьн. Йаһоԝа «Хԝәдейе сәбьре» у бәрдьлийе йә (Рʹом. 15:5). Тʹәне әԝ бь тʹәмами фәʹм дькә проблемед мә. Әԝ ӧса жи фәʹм дькә кӧ ча дәрәщед мә, емосйед мә, у ԛьсуртийа мә сәр мә һʹӧкӧм дьбьн. Ләма тʹәк әԝ ә кʹижан дькарә сәбьре бьдә мә. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Әԝ дахԝаза йед кӧ же дьтьрсьн тинә щиһ, фәрйада [һәвар-газийа] ԝан дьбьһизә у ԝан рьзгар [хьлаз] дькә» (Зәб. 145:19, ИМ). Ле чахе әм бона сәбьре Хԝәдерʹа дӧа дькьн, әԝ ча щаба дӧайед мә дьдә?

6. Чь те һʹәсабе кӧ Йаһоԝа тәнгасийед мәда «дәлиләке» бькә?

⁶ Бьхунә 1 Корьнтʹи 10:13. Чахе әм жь Йаһоԝа һиви дькьн кӧ али мә бькә чәтьнайа дәрбаз кьн, әԝ ԝе әʹсә «дәлиләке . . . бькә». Ле гәло әԝ те һʹәсабе кӧ Йаһоԝа ԝе мә жь тәнгасийе хьлаз кә? Дьбәкә. Ле гәләк щар әԝ али мә дькә сәва әм бькарьбьн «сәбьр бькьн» ԝан тәнгасийада. Бәле, Йаһоԝа мә ԛәԝи дькә у ләма әм дькарьн «һәр тьштида бь думька дьреж сәбьр бькьн» (Колс. 1:11). Чьмки Йаһоԝа мә һʹәму алийава рʹьнд занә, әԝ ԝе тʹӧ щар нәһелә ԝәки әм бькʹәвьнә тәнгасийа ӧса гьранда, кʹидәреда әме нькарьбьн ԝирʹа амьн бьминьн.

7. Мәсәле биньн чьрʹа сәва әм сәбьр кьн мәрʹа лазьм ә хԝарьна рʹӧһʹани.

⁷ Бь хԝарьна рʹӧһʹани баԝәрийа хԝә ԛәԝи кьн. Чʹийайе Әвәрәст дьнеда чʹийаки лапи бьльнд ә. Мәрьве чʹийагәрʹ сәва һьлькʹьшә сәре ви чʹийайи, ԝирʹа лазьм ә рʹожәкеда бьхԝә һаԛас хԝарьн, чьԛас әԝ нава сьсе йан чар рʹожада дьхԝә. Сәва рʹийа хԝәда тәйах кә у бьгьһижә нета хԝә, чʹийагәрʹ чьԛас дькарә гәрәке гәләк калорийа бьстинә. Ӧса жи әм, сәва әм сәбьр кьн рʹийа хԝәйә Мәсиһитида у бьгьһижьнә нета хԝә, әм гәрәке тʹьме чьԛас дькарьн хԝарьна рʹӧһʹани бьстиньн. Әм гәрәке хԝә һини хԝәндьне, леколинкьрьне у һатьна сәр щьвате бькьн. Чьмки әԝ тьшт ԝе али мә бькьн, баԝәрийа хԝә ԛәԝи кьн пе «хԝарьне . . . кӧ жийина һʹәта-һʹәтайеда дьминә» (Йуһʹн. 6:27).

8, 9. а) Ль гора готьнед жь Ибо 2:4, 5 чь һатә данин бьн шьке? б) Чахе тӧ рʹасти щерʹьбандьна тейи, тӧ кʹижан дәрәще кӧ найе дитьн дькари бьди бәр чʹәʹве хԝә?

 ⁸ Бира хԝәда хԝәй кьн, амьнийа мә бьн шьке һатә данин. Чахе әм рʹасти тәнгасийа тен, нава ве тәнгасийеда хенщи чәрчьрандьне, диса һәйә тьштәки дьн. Ԝәʹде тәнгасийа, амьнийа мә те щерʹьбандьне. Әм чаԝа хԝә дьдьнә кʹьфше ԝәʹде тәнгасийа, бь ԝе йәке әм нишан дькьн, әм бь рʹастийе Йаһоԝа һʹәсаб дькьн ча Сәрԝере һʹәму Зорайе йан на. Шәйтʹан, әԝ һәйә дьжмьне һʹӧкӧмәтийа Йаһоԝа. Әԝи ԛәрфе хԝә Йаһоԝа кьр бь ԝан гьлийа: «Мьров бона щане хԝә, һәгәр чийи ԝи һәбә, дьдә. Ле бәле, ньһа дәсте хԝә дьреж бькә кӧ, тӧ бьди һәсти у гоште [Ибо]. Ԝе ль бәр ԝәще тә, нәлате [ньфьрʹ] ль тә бькә!» (Иб. 2:4, 5). Бь гьлийед Шәйтʹан, те бежи мәрьв пе һʹьзкьрьна ԛәлп Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьн. Ле гәло Шәйтʹан фькьред хԝә гӧһаст паши ԝан гьлийа? Тʹӧ щар на! Паши гәләк ԛьрʹна, чахе әԝ һатә авитьне жь әʹзмана, әԝ диса жи «хәйбкьре хушк-бьред» мә йә у «шәв у рʹож бәр Хԝәдейе мә хәйба ԝан» дькә! (Әʹйан. 12:10). Шәйтʹан һʹәта ньһа бәрдәԝам дькә амьнийа мә һьндава Йаһоԝа бькә бьн шьке. Әԝ гәләк дьхԝазә ԝәки әм ԝәʹде чәтьнайа дьлтәнг бьн у пьштгьрийа сәрԝертийа Хԝәде нәкьн.

⁹ Чахе щерʹьбандьнеда шәрʹ дьки кӧ амьн бьмини, бьдә бәр чʹәʹве хԝә дәрәща кӧ найе дитьн. Шәйтʹан у щьнед ԝи дина хԝә дьдьнә тә у дьбежьн кӧ тӧйе щерʹьбандьнеда бьди дәр. Ле алийе дьн, Йаһоԝа, Кӧрʹе ԝи, рʹункьрийед кӧ сах бунә, у һʹәзара мьлйакʹәт, тә дьньһерʹьн. Әԝана алийе тә нә, у тәрʹа фьрнаԛ дьбьн кӧ тӧ һәр рʹож сәбьр дьки у амьн дьмини Йаһоԝарʹа. У һьнге тӧ жь Йаһоԝа һивикьрьнәке дьбьһейи: «Кӧрʹе мьн, сәрԝахт бә у дьле мьн ша кә, ԝәки әз бькарьбьм щаба ԝи бьдьм кʹи кӧ мьн рʹәзил дькә» (Мәтʹлк. 27:11, ДТʹ).

10. Һун чьда дькарьн чʹәʹв бьдьнә Иса ԝәки бькарьбьн сәбьр кьн?

¹⁰ Дина хԝә бьдьнә сәр кʹәрәмед кӧ сәбьре тиньн. Бьдә бәр чʹәʹве хԝә кӧ ԝәʹде рʹеԝитийа дьреж тӧ дьсәкьни ортʹа тунеләкә дьреж. Тӧ дьвини һʹәму щийа гәләк тәʹри йә. Ле тӧ зани, һәрге тӧ бәрдәԝам ки һʹәта хьлазийа тунеле һәрʹи, тӧйе рʹонайе бьвини. Щара әм дьбәкә нава проблемада дьхәньԛьн у ньзаньн ча тәйах кьн. Һәла һе Иса жи дькарьбу ӧса хԝә тʹәхмин кьра. Чьмки әԝи жь йед гӧнәкʹар готьнед «мьԛабьли хԝә» дьбьһист. Һьн жи ԝана ԝи беһӧрмәт дькьр, у һәла һе жи әԝ дардакьрьн сәр стуна щәфайе. Бешьк, һьнге жийина Исайә сәр әʹрдеда ԝәʹдәки лапә тәʹри бу! Ле йәкә, Иса һʹәму дәрәщада сәбьр кьр, жь бо «шабуна пешийа» хԝә (Ибрн. 12:2, 3). Әԝи дина хԝә дьда сәр ԝан хәлата, йед кӧ ԝе пәй сәбьркьрьне бьстанда. Ле лапә фәрз бона ԝи әԝ бу, ԝәки изьна сәрԝертийа Йаһоԝа бе избаткьрьне, у наве Хԝәде бе рʹумәткьрьне. Әԝ тәнгасийед Иса ԝәʹдәлу бун, ле хәлата ԝийә әʹзмана ԝе һʹәта-һʹәтайе буйа. Иро, чәтьнайед кӧ рʹасти ԝә тен, дьбәкә гәләк еше ԝәрʹа тиньн у һәла һе дьбәкә һун бьфькьрьн кӧ ида нькарьн тәйах кьн. Ԝи чахи, тʹьме биньн бира хԝә кӧ тәнгасийед ԝә ԝәʹдәлу нә.

11. Чьрʹа әм гәрәке бьфькьрьн сәр мәсәлед ԝан йед кӧ сәбьр кьрьнә?

¹¹ Тʹәне әм ниньн йед кӧ сәбьр дькьн. Ԛьрʹна йәкеда жи Мәсиһи гәләк дьһатьнә зерандьне. У Пәтрусе шанди сәва кӧ ԝан Мәсиһийа һелан кә, ԝәки әԝана сәбьр кьн, ԝанрʹа ньвиси: «Баԝәрийеда һʹимгьрти мьԛабьли ԝи рʹабьн, чьмки һун заньн кӧ хушк-бьред ԝә жи тʹәмамийа дьнйайеда хут ԝан щәфа дькʹьшиньн» (1 Пәт. 5:9). Пе мәсәлед ԝан, йед кӧ «сәбьр» кьрьнә, әм һин дьбьн ча ԛәԝи бьминьн. Мәсәлед ԝан һьн жи мә дьлгәрм  дькьн кӧ әм дькарьн амьн бьминьн, у әм баԝәр дьбьн кӧ амьнийа мә ԝе әʹсә бе кʹәрәмкьрьне (Аԛуб 5:11). Ԝәрә әм һьнә мәсәлед ԝан шеԝьр кьн, йед кӧ сәбьр кьрьнә. ^[1]

12. Әм чь һин дьбьн жь херуба кӧ бахче Әдәнеда «дара жийине» хԝәй дькьрьн?

¹² Херуб. Мәсәла һьнә әʹфьринед рʹӧһʹанийә пешьн, демәк херуба, дькарьн али мә бькьн сәбьр кьн, чахе щабдарийа мәйә чәтьн һәйә. Йаһоԝа Хԝәде «жь алийе рʹоһлата бахче Әденева, херуб у шуре агьрийи кӧ һәр алийава дьвьрʹвьрʹи данин, ԝәки рʹийа дара жийине хԝәй кьн» ^[2] (Дәстп. 3:24, ПКʹМ). Чахе Йаһоԝа дьне әʹфьранд, нета ԝида тʹӧнә бу кӧ кәсәк гӧнә бькә у мьԛабьл дәре. Ләма жи, херуб һивийе нибун кӧ ԝе шьхӧләки ӧса бьстиньн. Һьн жи, херуб нава әʹфьринед рʹӧһʹанида щийе бьльнд дьгьрьн. Ле йәкә әм Кʹьтеба Пирозда тʹӧ щикида нахуньн кӧ херуба дькьрьнә офә-оф, кӧ әв шьхӧл бона ԝана гәләк ньмьз ә. Әԝана хԝә тʹәхмин нәдькьрьн бьн баре гьранда у дәсте хԝә пәйа нәкьрьн. Дәԝсе, әԝана пе гӧһдарикьрьне шьхӧле хԝә дькьрьн у сәбьр кьрьн һʹәта шьхӧле ԝана хьлаз бу. Дьԛәԝьмә кӧ әԝ шьхӧле ԝан хьлаз бу ԝәʹде Селаве, паши 1 600 сала зедәтьр!

13. Ча Ибо тәнгасийед хԝәда сәбьр кьр?

¹³ Ибойе амьн. Щара дьԛәԝьмә әм дьлтәнг дьбьн, чьмки мәрьвед мәйи незик дьле мә дешиньн. Йан, дьбәкә нәхԝәшийа мәйә гьран һәйә, йан жи кәсәк жь мәрьвед мәйи незик мьрийә. Чь жи һәбә, әм дькарьн дьлбинийе бьстиньн жь мәсәла Ибо мәрьве амьн (Иб. 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3). Рʹаст ә әԝи ньзаньбу чьрʹа һаԛас тәнгасийед ԝи һәнә, йәкә әԝи ԛәԝата хԝә ӧнда нәкьр. Ле гәло чь али ԝи кьр кӧ сәбьр кә? Әԝ «жь Хԝәде дьтьрсийа» у ԝи һʹьз дькьр (Иб. 1:1). Әԝи хԝәрʹа ԛәԝи сафи кьр кӧ тʹьме дьле Йаһоԝа ша кә, ча ԝәʹде башда ӧса жи ԝәʹде чәтьнайада. Йаһоԝа али Ибо кьр ԝәки әԝ бьфькьрә сәр тьштед һʹәԝас кӧ Йаһоԝа бь сайа рʹӧһʹе хԝәйи пироз кьрьбу. Чахе Ибо фькьри сәр ԝан тьшта, әԝ ида сәд сәләфи баԝәр бу, кӧ Йаһоԝа ԝе ԝәʹде лазьмда хьлазийа тәнгасийа ԝи бинә (Иб. 42:1, 2). У әԝ йәк бь рʹастийе жи ԛәԝьми. Йаһоԝа «сьргуна ԝи вәргәрʹанд у . . . дӧ ԛат зедә мале ԝи йе бәре да ԝи». Ибо калбунеда «бь рʹожанва тʹербуйи мьр» (Иб. 42:10, 17).

14. Ль гора 2 Корьнтʹи 1:6, ча сәбьра Паԝлос али йед дьн дькьр?

¹⁴ Паԝлосе шанди. Дьбәкә тӧ жи рʹасти нәһәԛийа тейи, йан һәла һе пәйкʹәтьна жи. Йан, һәрге тӧ рʹуспи йи йан бәрпьрсийаре мьһале йи, дьбәкә хәмгин дьби кӧ гәләк щабдарийед тә һәнә. Ԝи  чахи бьфькьрә сәр Паԝлосе шанди. Әԝ рʹасти гәләк «тьштед жь дәрва» дьһат, у пәй ԝи дькʹәтьн. Хенщи ве йәке, әԝ тʹьме хәмгин дьбу бона щьвата (2 Корн. 11:23-29, ИМ). Ле йәкә әԝи дәсте хԝә пәйа нәкьр у мәсәла ԝи йед дьн ԛәԝи дькьрьн. (Бьхунә 2 Корьнтʹи 1:6.) Чахе һун тәнгасийада сәбьр дькьн, тʹьме бира хԝәда хԝәй кьн, кӧ йед дьн жи дькарьн чʹәʹв бьдьнә сәбьра ԝә.

15, 16. а) Әԝ «кʹар» кʹижан ә кӧ сәбьр гәрәке тʹәмам бькә? б) Мәсәла биньн әм чь дькарьн бькьн сәва «сәбьр кʹаре хԝә тʹәмам бькә».

¹⁵ Аԛуб бь рʹебәрийа Хԝәде ньвиси: «Бьра сәбьр кʹаре хԝә тʹәмам бькә». Ле чь «кʹар» гәрәке сәбьр тʹәмам бькә? Әԝ али мә дькә кӧ бьбьнә «мәрьвед кʹамьл у гьһишти, у тьштәкида кемасийа [мә] тʹӧнә бә» (Аԛуб 1:4, ДТʹ). Чәтьнайада гәләк щар сьстбунед мә тенә кʹьфше, демәк нав мәда әԝ тьшт, кʹижан әм гәрәке һе баш кьн. У һәрге әм сәбьр дькьн ԝан чәтьнайада, әм дьбьнә Мәсиһийед һе кʹамьл, йане һе гьһишти. Мәсәлә, әм һин дьбьн тәйах кьн, рʹази бьн, у дьлшәԝат бьн.

¹⁶ Чьмки сәбьр мә дькә Мәсиһийед һе баш, ләма әм ӧса накьн кӧ принсипед Хԝәде бьтʹәрʹьбиньн, сәва жь чәтьнайе хьлаз бьн. Мәсәлә, һәрге тӧ мьԛабьли фькьред нәтʹәмьз шәрʹ дьки, дәԝса кӧ бькʹәви тʹәльке, дӧа кә кӧ ԝан хԝәстьнед нәрʹаст бьтʹәркини. Бь ԝе йәке тӧйе хԝәгьртьна хԝә һе ԛәԝи ки. Ле һәрге нәфәре мала тә пәй тә дькʹәвә бона баԝәрийа тә? Дәԝса кӧ дәсте хԝә пәйа ки, бәрдәԝам кә Хԝәдерʹа бь дьл у щан хьзмәт кә. Ахьрийеда тӧйе һе ԛайим итʹбарийа хԝә Йаһоԝа бини. Бира хԝәда хԝәй кә, әм гәрәке сәбьр кьн, ԝәки ԛәбулкьрьна Хԝәде бьстиньн (Рʹом. 5:3-5; Аԛуб 1:12).

17, 18. а) Мәсәле биньн, кʹижан дьдә кʹьфше кӧ гәләк фәрз ә һʹәта хьлазийе сәбьр кьн. б) Чьмки әм незики ахьрийе дьбьн, әм чьда дькарьн баԝәр бьн?

¹⁷ Әм гәрәке һʹәта хьлазийе сәбьр кьн, нә кӧ ԝәʹдәлу. Ԝәрә әм мәсәләке шеԝьр кьн: Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә кӧ гәми дькʹәвә аве. Әԝед кӧ гәмийеда бун сәва хьлаз бьн, гәрәке хԝә аве хьн сәва бьгьһижьн дәве бәʹре. Һәрге әԝе кӧ дькарә хԝә аве хә ортʹа бәʹре дьсәкьнә, әԝ ԝе нәгьһижә дәве бәʹре у хьлаз набә. Мина ве йәке, әм жи гәрәке сәбьр кьн һʹәта хьлазийе, сәва бьгьһижьн дьнйа тʹәзә. Әʹмьре мә сәбьра мәва гьредайи йә. Ԝәрә чʹәʹв бьдьнә ньһерʹандьна Паԝлосе шанди, йе кӧ дӧ щара гот: «Әм нәԝастьн» (2 Корн. 4:1, 16, ИМ).

¹⁸ Әм дькарьн сәд сәләфи баԝәр бьн, кӧ Йаһоԝа ԝе али мә бькә кӧ һʹәта хьлазийе сәбьр кьн. Әм мина Паԝлос гәрәке дӧдьли нәбьн ве йәкеда. Әԝи ньвиси: «Әм . . . һе зедә сәрдькʹәвьн, бь сайа әԝи кӧ әм һʹьз кьрьн. Чьмки әз әʹсәйи заньм кӧ нә мьрьн, нә жийин, нә мьлйакʹәт, нә шәхсәк, нә тьштед һазьр, нә тьштед ԝе бен, нә тʹӧ ԛәԝат, нә йед жорьн, нә йед жерьн у нә жи әʹфьринәки майин дькарә һʹьзкьрьна Хԝәде сәр мә сар кә, йа кӧ бь дәсте Хӧдан Мәсиһ Иса» (Рʹом. 8:37-39). Рʹаст ә щара әме бьԝәстьн. Ле ԝәрә әм һʹәта хьлазийе сәбьр кьн, у чʹәʹв бьдьнә Гидәйон у әскәред ԝи, йед кӧ ԝәстийайи бун, ле йәкә бәрдәԝам дькьрьн пәй дьжьмьна дькʹәтьн (Һʹакьм. 8:4).