1-2. (а) Гӧнә чь йә, у әм ча дькарьн мьԛабьли гӧнә шәрʹ кьн? (Ӧса жи бьньһерʹьн «Хәбәра Шьровәкьри».) (б) Ве готареда у готаред дьнә ве журналеда әме чь шеԝьр кьн? (Ӧса жи бьньһерʹьн ве журналеда «Әʹламәти бона Хԝәндәвана».)

 ТӦ Дьхԝази бьзаньби кӧ Йаһоԝа Хԝәде чьԛас тә һʹәз дькә? Сәва кӧ щаба ве пьрсе бьстини, ве йәке бькә: Лекʹолин кә у пебьһʹәсә, һәла әԝи чь кьрийә ԝәки тә жь гӧнә у мьрьне хьлаз кә. Гӧнә a дьжмьнәки зӧлм ә, у тӧ тʹәне нькари ви дьжмьни алт ки. Әм һәр рʹож гӧнә дькьн у жь бо ве йәке кӧ әм мәрьвнә гӧнәкʹар ьн, әм дьмьрьн (Рʹомайи 5:12). Ле гӧмана мә һәйә. Пе аликʹарийа Йаһоԝа әме бькарьбьн гӧнә алт кьн, чьмки әԝи соз дайә кӧ ԝе мә жь ви һʹали хьлаз кә!

² Ԝәкә 6 000 сал пешда, Йаһоԝа Хԝәде дәстпекьр али мәрьва бькә, ԝәки әԝана бькарьбьн мьԛабьли гӧнә шәрʹ бькьн. Гәло чьрʹа? Чьмки әԝ мә һʹәз дькә. Әԝи һе жь дәстпекева инсанәт һʹәз кьрийә, ләма әԝи гәләк тьшт кьрийә кӧ ви шәрʹида али мә бькә. Хԝәде занә кӧ ахьрийа гӧнә мьрьн ә, у әԝ нахԝазә әм бьмьрьн. Әԝ дьхԝазә ԝәки әм һʹәта-һʹәтайе бьжин (Рʹомайи 6:23). Ве готареда әме дина хԝә бьдьнә ван се пьрса: (1) Йаһоԝа ча гӧман дайә мәрьвед гӧнәкʹар? (2) Мәрьвед кӧ бәре дьжитьн, ча ԛәбулкьрьна Йаһоԝа ԛазанщ дькьрьн? (3) Иса Мәсиһ чь кьр сәва инсанәте жь гӧнә хьлаз кә?

 ЙАҺОԜА ЧАԜА ГӦМАН ДАЙӘ МӘРЬВЕД ГӦНӘКʹАР?

 3. Адәм у Һеԝа ча бунә гӧнәкʹар?

³ Гава Йаһоԝа мәрьвед пешьн әʹфьрандьн, әԝи дьхԝәст кӧ әԝана бәхтәԝар бьн. Әԝи маләкә хԝәш у шьхӧле һʹәԝас да ԝан. Әԝи ӧса жи әԝ зәԝьщандьн у мәщал да ԝан, ԝәки әԝана һәврʹа ша бьн. Хԝәде ԝанрʹа гот кӧ әԝана тʹәмамийа әʹрде бь зарʹед хԝә тʹьжә кьн у бькьнә щьнәта хԝәш, ча бахче Едене. Әԝи тʹәне тьштәки бьчʹук ԝанрʹа ԛәдәхә кьр у пешда ԝанрʹа гот, кӧ һәрге әԝана гӧһ нәдьнә ве тʹәмийе у мьԛабьли ԝи рʹабьн, ԝе жь бо гӧне хԝә бьмьрьн. Әм рʹьнд заньн кӧ паше чь ԛәԝьми. Мәләкәки кӧ нә Хԝәде нә жи әԝана һʹәз дькьрьн, бу сәбәб кӧ әԝана гӧнә бькьн. Сәд һʹәйф кӧ Адәм у Һеԝа кʹәтьнә бәр байе ԝи. Әԝана дәԝса кӧ итʹбарийа хԝә Баве хԝәйи дьлован биньн, гӧнә кьрьн. Ча әм заньн, гьлийед Йаһоԝа рʹаст дәркʹәтьн. Жь ԝе рʹожеда, әԝана ида кал-пир дьбун, у ахьрийа-ахьрийе мьрьн (Дәстпебун 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5).

 4. Йаһоԝа чьрʹа гӧнә нәфрʹәт дькә у али мә дькә, кӧ әм мьԛабьли гӧнә шәрʹ бькьн? (Рʹомайи 8:20, 21)

⁴ Йаһоԝа әв сәрһати Кʹьтеба Пирозда дайә ньвисаре, ԝәки әм фәʹм кьн, кӧ әԝ чьрʹа гӧнә һаԛас нәфрʹәт дькә. Гӧнә мә жь Йаһоԝа дур дьхә у бәрбь мьрьне дьбә (Ишайа 59:2). Ләма жи Мире-щьна, демәк мәләке рʹабәр, йе кӧ бу сәбәбе һʹәму кӧл-дәрда, гӧнә һʹәз дькә. Чаԝа кӧ әԝи Адәм у Һеԝа щерʹьбандьбун, әԝ һʹәта иро жи мәрьва дьщерʹьбинә, ԝәки гӧнә бькьн. Әԝ дьԛәԝьмә дьфькьри кӧ бахче Еденеда әԝ сәркʹәт, у ԛьрара Йаһоԝа һьндава инсанәте бәтал кьр. Ле әԝи фәʹм нәдькьр кӧ Йаһоԝа чьԛас бь һʹәзкьрьн ә. Хԝәде ԛьрара хԝәйә бона зарʹед Адәм у Һеԝайе нәгӧһастийә. У чьмки әԝ инсанәте һʹәз дькә, әԝи дәрберʹа гӧман да ԝан (Бьхунә Рʹомайи 8:20, 21). Йаһоԝа заньбу кӧ һьнә зарʹед Адәм у Һеԝайе ԝе ԝи һʹәз бькьн у жь ԝи аликʹарийе бьхԝазьн, ԝәки бькарьбьн мьԛабьли гӧнә шәрʹ бькьн. Ләма жи Йаһоԝа рʹе вәкьрийә ԝәки кәсед кӧ ԝи һʹәз дькьн незики ԝи бьн у жь гӧнә у мьрьне хьлаз бьн. Гәло чаԝа?

 5. Йаһоԝа кʹәнге щара пешьн гӧман да мәрьвед гӧнәкʹар? Шьровәкьн. (Дәстпебун 3:15)

⁵ Бьхунә Дәстпебун 3:15. Йаһоԝа дәрберʹа гот кӧ ԝе чь бе сәре Шәйтʹан, демәк ԝе ахьрийа ԝи мьрьн бә. Бь ви щурʹәйи әԝи щара пешьн гӧман да мәрьва. Хԝәде пешда готьбу кӧ зӧрʹәтәк ԝе дәркʹәвә у мәрьва хьлаз кә. Ахьрийеда, әви зӧрʹәти гәрәке Мире-щьна ԛьрʹ кьра у хьрабийа кӧ әԝи бахче Еденеда кьрьбу, кʹӧта кьра (1 Йуһʹәнна 3:8). Ле зӧрʹәт гәрәке жь дәсте Шәйтʹан щәфа бькʹьшанда у бьмьра. Әԝ йәк бона Йаһоԝа ешәкә гәләк гьран бу, ле диса жи әԝи сафи кьр кӧ һежа йә бәр ве еша гьран сәбьр кә, ԝәки мәрьва жь гӧнә у мьрьне хьлаз кә.

ԜӘʹДЕ БӘРЕ КӘСЕД ГӦНӘКʹАР ЧАԜА ԚӘБУЛКЬРЬНА ЙАҺОԜА ԚАЗАНЩ ДЬКЬРЬН?

 6. Һабил, Нӧһ у кәсед дьн чь дькьрьн, ԝәки незики Йаһоԝа бьн?

⁶ Паши мьԛабьлибуна бахче Еденеда, Йаһоԝа нава ԛьрʹнада һеди-һеди зәлал дькьр, кӧ мәрьвед гӧнәкʹар чаԝа дькарьн незики ԝи бьн. Кәсе пешьн, йе кӧ баԝәрийа хԝә Йаһоԝа ани, Һабил бу, демәк кӧрʹе Адәм у Һеԝайейә дӧда бу. У чьмки Һабил Йаһоԝа һʹәз дькьр у дьхԝәст незики ԝи бә, әԝи ԛӧрбан да. Һабил шьван бу, ләма әԝи һьнә бәрхед хԝә  сәржекьрьн у Йаһоԝарʹа ԛӧрбан кьрьн. Ле гәло Йаһоԝа чь кьр? Әԝи «бәре хԝә да Һабил у һʹәдийа ԝи», демәк ԛӧрбана ԝи ԛәбул кьр (Дәстпебун 4:4). Йаһоԝа ԛӧрбанед мәрьвед дьн жи ԛәбул кьрьн, йед кӧ ԝи һʹәз дькьрьн у баԝәрийа хԝә ԝи дьанин, мәсәлә, Нӧһ (Дәстпебун 8:20, 21). Бь ве йәке кӧ Йаһоԝа ԛӧрбанед ӧса ԛәбул дькьрьн, әԝи нишан дькьр кӧ мәрьвед гӧнәкʹар дькарьн ԛәбулкьрьна ԝи ԛазанщ кьн у незики ԝи бьн. b

 7. Жь ве йәке кӧ Бьраһим һазьр бу кӧрʹе хԝә ԛӧрбан кә, әм чь һин дьбьн?

⁷ Бьраһим мәрьвәки бь баԝәрийа гәләк ԛәԝи бу. Рʹожәке, Йаһоԝа тьштәки гәләк чәтьн жь ԝи хԝәст. Әԝи жерʹа гот, кӧ әԝ кӧрʹе хԝә Исһаԛ ԛӧрбан кә. Бе шьк, әв йәк бона Бьраһим зәʹф зор бу! Ле диса жи әԝи хԝә һазьр кьр, ԝәки гӧрʹа Йаһоԝа бькә. Ле гава әԝи ида гәрәке кӧрʹе хԝә бькӧшта, Хԝәде әԝ да сәкьнандьне. Жь ве мәсәле һʹәму кәсед баԝәрмәнд дькарьн тьштәки гәләк фәрз һин бьн. Йаһоԝа жи һазьр бу Кӧрʹе хԝәйи дәлал ча ԛӧрбан бәрва бьдә. Бәле, Йаһоԝа мәрьва зәʹф һʹәз дькә! (Дәстпебун 22:1-18)

 8. Ԛӧрбанед ль гора Ԛануна Муса, чь нишан дькьрьн? (Ԛануна Кʹаһинтийе 4:27-29; 17:11)

⁸ Чәнд ԛьрʹнә шунда, Ԛануна кӧ мьләте Исраелрʹа һатә дайине, бәʹса гәләк ԛӧрбана дькьр, йед кӧ хьзмәткʹаред Хԝәде гәрәке бона бахшандьна гӧнед хԝә ԛӧрбан кьрана (Бьхунә Ԛануна Кʹаһинтийе 4:27-29; 17:11). Әԝан ԛӧрбана нишан дькьрьн, кӧ Йаһоԝа ԝе ԛӧрбанәкә һе мәзьн бьда, йа кӧ ԝе инсанәт бь тʹәмами жь гӧнә хьлаз кьра. Пʹехәмбәра жь бина бәр Хԝәде пешда готьбун кӧ зӧрʹәта создайи, демәк Кӧрʹәки Хԝәдейи мәхсус, ԝе щәфе бькʹьшинә у мина пәза ԛӧрбанкьри бе кӧштьне (Ишайа 53:1-12). Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә: Йаһоԝа готьбу кӧ әԝе Кӧрʹе хԝәйи дәлал ча ԛӧрбан бьдә, ԝәки мәрьва, демәк ӧса жи тә, жь гӧнә у мьрьне хьлаз кә!

ИСА ЧЬ КЬР ԜӘКИ МӘРЬВА ЖЬ ГӦНӘ ХЬЛАЗ КӘ?

 9. Йуһʹәннайе Ньхӧмдар дәрһәԛа Иса чь гот? (Ибрани 9:22; 10:1-4, 12)

⁹ Ԛьрʹна йәке Д.М.-да, Йуһʹәннайе Ньхӧмдар чахе Исайе Ньсрәте дит, гот: «Ва йә, Бәрхе Хԝәде, йе кӧ гӧне дьнйайе һьлдьдә!» (Йуһʹәнна 1:29). Әв гьлийед жь бина бәр Хԝәде, нишан дькьрьн кӧ әв зӧрʹәт, дәрһәԛа кʹижани һатьбу пʹехәмбәртикьрьне, Иса Мәсиһ ә. Әԝи гәрәке ԛӧрбана создайи бьда, демәк әʹмьре хԝә бәрва бьда. Һьнге ида гӧмана мәрьвед гӧнәкʹар һʹимгьрти бу, демәк кӧ рʹожәке, әԝана ԝе бь тʹәмами жь гӧнә хьлаз бьн! (Бьхунә Ибрани 9:22; 10:1-4, 12)

10. Иса чаԝа избат кьр, кӧ әԝ һатьбу ԝәки «гази гӧнәкʹара» кә?

¹⁰ Иса илаһи дина хԝә дьда кәсед кӧ бона гӧнед хԝә дьлтәнг дьбун, у әԝи әԝана тʹәглиф дькьрьн кӧ бьбьнә шагьртед ԝи. Әԝи заньбу кӧ гӧнә сәбәбе һʹәму кӧл-дәрда йә. Ләма жи әԝи хут али ԝан мәрьва дькьр, йед кӧ бона гӧнед хԝә дьчәрчьрин. Әԝи гот: «Нә кӧ мәрьвед сьһʹәт-ԛәԝат һʹәԝще һʹәким ьн, ле йед нәхԝәш». Сәрда жи әԝи гот: «Әз һатьм, нә кӧ гази йед рʹаст, ле гази гӧнәкʹара кьм» (Мәтта 9:12, 13). Иса бь рʹасти жи ӧса дькьр. Әԝи гӧнед кʹӧлфәта кӧ ньгед ԝи пе һесьред хԝә шуштьн, бь дьлрʹәʹми бахшанде (Луԛа 7:37-50). Гава Иса бәр бира аве рʹасти жьнькәкә Самәри һат, әԝи заньбу кӧ әԝ бь жийинәкә бенамуси  дьжи. Ле диса жи әԝи дәрһәԛа рʹастийед Хԝәде ле һин кьр (Йуһʹәнна 4:7, 17-19, 25, 26). Ахьрийа һәрә хьраб йа гӧнә, мьрьн ә. Ле Хԝәде ԛәԝат да Иса, ԝәки мәрьва, демәк жьна, мера, бьчʹук у мәзьна жь мьрьне рʹакә (Мәтта 11:5).

11. Мәрьвед гӧнәкʹар чьрʹа Иса һʹәз дькьрьн?

¹¹ Әм әʹщебмайи наминьн кӧ кәсед гӧнәкʹар Иса һʹәз дькьрьн. Әԝи һәстед ԝан фәʹм дькьр у һьндава ԝан дьлрʹәʹм бу. Ләма жи мәрьв һеса незики ԝи дьбун (Луԛа 15:1, 2). Иса жи пʹайе ԝан дьда, у әԝана кʹәрәм дькьрьн жь бо баԝәрийа ԝанә һьндава ԝи (Луԛа 19:1-10). Иса мина Йаһоԝа йәки гәләк рʹәʹм бу (Йуһʹәнна 14:9). Пе гьли у кьред хԝә әԝи нишан дькьр, кӧ Баве ԝийи дьлрʹәʹм мәрьва һʹәз дькә у дьхԝазә али ԝан бькә, кӧ әԝана мьԛабьли гӧнә шәрʹ бькьн. Иса али мәрьвед гӧнәкʹар дькьр, ԝәки әԝана бьхԝазьн хԝә рʹаст кьн у пәй ԝи һәрʹьн (Луԛа 5:27, 28).

12. Иса дәрһәԛа мьрьна хԝә чь дьгот?

¹² Иса заньбу кӧ чь ԝе бе сәре ԝи. Әԝи чәнд щара шагьртед хԝәрʹа готьбу, кӧ мәрьв ԝе нәмамийа ԝи бькьн у ԝи стунева дарда кьн (Мәтта 17:22; 20:18, 19). Әԝи заньбу кӧ бь сайа ԛӧрбанбуна ԝи, гӧне дьнйайе ԝе бе һьлдане, чаԝа кӧ Йуһʹәнна әʹлам кьрьбу у пʹехәмбәрти кьрьбу. Ӧса жи Иса һин дькьр, ԝәки паши кӧ әԝ әʹмьре хԝә ԛӧрбан кә, әԝе ‹һʹәму щурʹә мәрьва бәрбь хԝә бькʹьшинә› (Йуһʹәнна 12:32).  Йаһоԝа ԝан мәрьва рʹази йә, йед кӧ Иса ча Хӧдане хԝә ԛәбул дькьн у рʹийа ԝида дьчьн, у мәщала ԝан һәйә кӧ ‹жь гӧнә аза бьн› (Рʹомайи 6:14, 18, 22; Йуһʹәнна 8:32). Ләма жи Иса бь мерхаси һазьр бу щәфе бькʹьшинә у бьмьрә (Йуһʹәнна 10:17, 18).

13. Иса ча мьр, у мьрьна ԝи дәрһәԛа Йаһоԝа мәрʹа чь әʹйан дькә? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

¹³ Һьндава Исада нәмами, беһӧрмәти, бӧхдан, нәһәԛи һатә кьрьне у һәла һе жи әԝ гәләк чәрчьрандьн. Әскәра әԝ бьрә щийе дардакьрьне у әԝ стуна щәфева мьх кьрьн. Иса бь амьни бәр һʹәму еш у дәрда тәйах кьр. Ле Йаһоԝа ча Бав ешәкә дьһа ԛәԝи кʹьшанд. Ԛәԝата Йаһоԝа һәбу кӧ нәһелә, ԝәки Кӧрʹе ԝи бьчәрчьрә, ле әԝи ӧса нәкьр. Гәло чьрʹа? Кьн бежьн, мәʹни һʹәзкьрьн бу. Иса ӧса гот: «Хԝәде дьнйа ӧса һʹәз кьр, ԝәки Кӧрʹе хԝәйи тайе тʹәне да, сәва кӧ һәр кәсе кӧ баԝәрийа хԝә ԝи тинә, нәмьрә, ле жийина һʹәта-һʹәтайе бьстинә» (Йуһʹәнна 3:16).

14. Ԛӧрбанбуна Иса чь мә һин дькә?

¹⁴ Ԛӧрбанбуна Иса нишан дькә, кӧ Йаһоԝа зӧрʹәта Адәм у Һеԝайе чьԛас һʹәз дькә. Бәле, ԛӧрбанбуна Иса избат дькә, кӧ Йаһоԝа тә гәләк һʹәз дькә. Йаһоԝа Кӧрʹе хԝәйи дәлал шандә сәр әʹрде у ешәкә мәзьн кʹьшанд, ԝәки мә жь гӧнә у мьрьне хьлаз кә (1 Йуһʹәнна 4:9, 10). Бәле, әԝ бь рʹасти жи дьхԝазә али мә бькә, ԝәки әм мьԛабьли гӧнә шәрʹ бькьн у сәркʹәвьн!

15. Әм гәрәке чь бькьн, ԝәки жь ԛӧрбанбуна Иса кʹаре бьстиньн?

¹⁵ Ԛӧрбана Иса пʹешкʹешәкә жь Хԝәде йә. Бь сайа ве пʹешкʹеше рʹе вәбуйә, кӧ гӧнед мә бенә бахшандьне. Ле бона ве йәке әм жи гәрәке тьштәки бькьн. Гәло чь? Йуһʹәнна у Иса ӧса дьготьн: «Тʹобә кьн, чьмки Пʹадшатийа әʹзмана незик буйә!» (Мәтта 3:1, 2; 4:17). Һәрге әм дьхԝазьн незики Йаһоԝа бьн у жь гӧнед хԝә хьлаз бьн, әм гәрәке жь дьл тʹобә кьн. Ле гәло тʹобәкьрьн чь те һʹәсабе, у әв йәк чаԝа али мә дькә кӧ әм ча мәрьвнә гӧнәкʹар дьле Йаһоԝа ша кьн? Готара дьнда, әме щабед ван пьрса бьстиньн.